ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΗΘΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ  ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΗΘΟΣ

Η συμβολή και ευθύνη της εκκλησίας και χριστιανικής θεολογίας στη σωτηρία της κτιστής δημιουργίας

·     Από την καταναλωτική «Οικοκτονία» στην Ορθόδοξη Οικολογία.

·  Από τον προτεσταντικό καπιταλισμό και τον άκρατο καταναλωτισμό στην Ορθόδοξη πρόταση για να «ζήσει η κτίση».

·   Ο άνθρωπος ως «καλός καγαθός διαχειριστής» της κτιστής δημιουργίας και όχι ως αδηφάγος καταναλωτικός ολετήρας και δυνάστης της πλάσης.

Στο πλαίσιο της αγιοπατερικής θεολογίας και παραδόσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας το Οικουμενικό Πατριαρχείο ήδη από πολλών ετών αναδείχθηκε ρηξικέλευθα πρωτοπόρο και ουσιαστικά καινοτόμο στις οικολογικές πρωτοβουλίες του όχι μόνο μέσα στον ορθόδοξο αλλά και εν γένει στον χριστιανικό κόσμο καθώς πρωτοστάτησε στην ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση της διεθνούς κοινής γνώμης για την αντιμετώπιση του λεγόμενου οικολογικού προβλήματος, αρχής γενομένης, όταν η Αγία και Ιερά Σύνοδος κατά τη συνεδρία της 6^ης Ιουνίου 1989 όρισε και αφιέρωσε την 1^η Σεπτεμβρίου, που είναι η εόρτιος ημέρα της «αρχής της Ινδίκτου», ήτοι η απαρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους, και στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Είναι γεγονός ότι μέχρι τότε η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν είχε αναλάβει ρηξικέλευθες και καινοτόμες πρωτοβουλίες για την ανάσχεση της καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος από τον σύγχρονο υπερκαταναλωτή και υλιστή άνθρωπο, ο οποίος δεν είναι ενσυνείδητα οικολόγος αλλά αυτοκαταστροφικός «οικοκτόνος». Έκτοτε όμως το Οικουμενικό Πατριαρχείο και ιδιαιτέρως στο πρόσωπο του προκαθημένου και πρωτοθρόνου της Ορθοδοξίας Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, έχει καταβάλει σημαντικές και πρωτοποριακές προσπάθειες μέσω της διοργανώσεως διεθνών «εν πλω» συνεδρίων και οικολογικών συμποσίων με επίκεντρο την Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης, που ευαισθητοποίησαν τις υπόλοιπες Ορθόδοξες Εκκλησίες, τους αρχηγούς κρατών και Κυβερνήσεων, τους Διεθνείς Οργανισμούς και φορείς, καθώς και την διεθνή κοινή γνώμη. Άξιο μνείας είναι και το γεγονός ότι στις 18 Ιουνίου 2015 ο Πάπας Ρώμης Φραγκίσκος Α΄ εξέδωσε παπική εγκύκλιο (Laudato Si) η οποία αναφέρεται στο σεβασμό και την προστασία της δημιουργίας καθώς και τη σχέση της Δυτικής Εκκλησίας με την αειφόρο ανάπτυξη, ενώ κατά τον Αύγουστο του 2015 με άλλη επίσημη απόφασή του όρισε την 1^η Σεπτεμβρίου εκάστου έτους, όπως προ ετών έπραξε και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ως «Παγκόσμια Ημέρα Προσευχής για τη φροντίδα της Δημιουργίας».

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΘΕΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΘΕΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ

·        Η κτιστή δημιουργία προσφερόμενη και καθαγιασμένη  μέσα στη μυστηριακή και αγιαστική ζωή της Ορθοδόξου Εκκλησίας.

·        Αρχή της Ινδίκτου (1^η Σεπτεμβρίου) και απαρχή του νέου Εκκλησιαστικού έτους ως αφιερωμένη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο ημέρα προσευχής και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.

Η παλαίφατος εορτή της Αρχής της Ινδίκτου αποτελεί την απαρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους και η Μήτηρ Αγία Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία την 1^η εκάστου μηνός Σεπτεμβρίου επευλογεί και καθαγιάζει «εν ευχαριστιακή συνάξει, ικεσίαις και προσευχαίς» τον «καινόν ενιαυτόν της Χρηστότητος του Κυρίου». Η ημέρα αυτή της αρχής της Ινδίκτου αφιερούται στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και ο βαθύτατα αυτός θεολογικός εορτασμός εθεσπίσθη υπό του πανσέπτου και τηλαυγούς Οικουμενικού Πατριαρχείου κατά τη συνεδρία της Αγίας και Ιεράς Συνόδου αυτού την 6^η Ιουνίου 1989 και προσέλαβε λαμπροτέρα διάσταση και ουσιαστικότερη σημασία επί των ημερών του νυν ευκλεώς πατριαρχούντος Βαρθολομαίου του Α΄.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία ως ευχαριστιακή και εν γένει λατρευτική κοινότητα και κοινωνία προσώπων εν Χριστώ είναι συνδεδεμένη και συνυφασμένη οντολογικά σε όλες τις λατρευτικές και ιεροπρακτικές εκφάνσεις της μέσα στη μυστηριακή και αγιαστική ζωή της με τον καθαγιασμό των ανθρώπων ως αυτεξούσιων προσώπων και του συνόλου της κτιστής δημιουργίας. Σύμφωνα δε με την πατερική διδασκαλία της ορθοδόξου Εκκλησίας, η κτιστή δημιουργία επλάσθη από τον άκτιστο ποιητή και δημιουργό Θεό «λίαν καλώς» και είναι προορισμένη μέσα στο «υπεραγαθό, άρρητο και απερινόητο» σχέδιο της Πανάγιας Τριαδικής Θεότητος να ζήσει και όχι να οδηγηθεί στην απώλεια. Η «εκ του μη όντος» και «εκ του μηδενός» κτιστή δημιουργία ήλθε υπό του αθανάτου Θεού «εις το είναι» αυτής για την αιωνιότητα και όχι για να επιστρέψει «στο μη είναι» και το «μηδέν» της απώλειας και του αφανισμού.

Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΝ ΚΡΗΤΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΝ ΚΡΗΤΗ ΣΥΝΟΔΟΣ
ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΡΙΣΗ 

·   Οι από ετών πρωτοποριακές και καινοτόμες οικολογικές πρωτοβουλίες του Πρωτοθρόνου Οικουμενικού Πατριαρχείου αποτελούν πλέον επικυρωμένες θεολογικές θέσεις της Αγίας και Μεγάλης εν Κρήτη Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, η οποία επισήμως αποστέλλει ανά την υφήλιο μήνυμα και λόγο «Οικολογικής Θεολογίας» ή «Θεολογικής Οικολογίας».

·   Στο κείμενο της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, υπό τον τίτλο: «Η αποστολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας εις τον σύγχρονον κόσμον» ορίζεται η έννοια της «οικολογικής κρίσεως» καθώς και τα αίτια που την προκαλούν, ενώ προτείνεται από την Ορθόδοξη Εκκλησία μέσω της Ορθοδόξου Αγιοπατερικής Θεολογίας, η ενδεδειγμένη στάση του Χριστιανικού -και όχι μόνο- κόσμου έναντι της κτιστής δημιουργίας.

Η Μήτηρ Αγία Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, ήτοι το Πρωτόθρονο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ως «αειλαμπής και αείφωτος οφθαλμός» και «ευήκοον ους» διαχρονικώς παρατηρεί τα «σημεία των καιρών» και αφουγκράζεται τα μηνύματα της κάθε εποχής προκειμένου να επικαιροποιεί τον «Λόγον της Αληθείας» και να μετουσιώνει την Αγιοπατερική Ορθόδοξη Θεολογική διδασκαλία της Εκκλησίας σε συνείδηση, βίωμα και πράξη απαντώντας στα υπαρξιακά – οντολογικά – ερωτήματα και αιτήματα του ανθρώπου κάθε εποχής, και μεριμνώντας όχι μόνο για την έλλογη, αλλά και για την άλογη κτιστή δημιουργία του Θεού.

Στο πλαίσιο λοιπόν της αγιοπατερικής θεολογίας και παραδόσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας, το Οικουμενικό Πατριαρχείο ήδη από πολλών ετών αναδείχθηκε ρηξικέλευθα πρωτοπόρο και ουσιαστικά καινοτόμο στις οικολογικές πρωτοβουλίες του όχι μόνο στον Ορθόδοξο αλλά και εν γένει στον χριστιανικό κόσμο καθώς πρωτοστάτησε στην ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση της διεθνούς κοινής γνώμης για την αντιμετώπιση του λεγόμενου οικολογικού προβλήματος ή της οικολογικής κρίσεως, αρχής γενομένης, όταν η Αγία και Ιερά Σύνοδος κατά την ιστορικής σημασίας συνεδρία της 6^ης Ιουνίου 1989 όρισε και αφιέρωσε την 1^η Σεπτεμβρίου, η οποία είναι η εόρτιος ημέρα της «Αρχής της Ινδίκτου», ήτοι η απαρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους, στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Η ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΗ ΠΡΟΣΦΥΓΟΜΑΝΑ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ «ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ»

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΗ
 ΠΡΟΣΦΥΓΟΜΑΝΑ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ  «ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ»

Πολυώνυμη η Πολίτισσα Παναγία και πολυμαρτυρικώς σταυραναστάσιμη η Πολίτικη Ρωμηοσύνη ανθίστανται αμφότερες στην νομοτέλεια της κτιστής πραγματικότητος και οντολογίας υπερβαίνοντας τα του ιστορικού γίγνεσθαι εφήμερα, μάταια και ψευδή, επειδή συναποτελούν το αδιαλείπτως και «παραδόξως συναμφότερον» της «θείας παρεμβολής» και αυτής ταύτης της ιστορίας στην «αεί Θεοτοκοβάδιστη και θαυμασίως Θεοτοκοφρούρητη και Παναγιοσκέπαστη Βασιλεύουσα» με τους άλλοτε βυζαντινούς αυτοκρατορικούς δικεφάλους αλλά και μετέπειτα υπό το άχθος της ημισελήνου και μεταοθωμανικώς με την σχεδόν «θεοποιημένη διακήρυξη» του λεγομένου κοσμικού κράτους.

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ : ΔΙΑΔΟΧΟΣ ΚΑΙ ΔΕΚΑΤΟΣ ΤΡΙΤΟΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ - Ο ΚΗΡΥΚΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΝ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ
 ΔΙΑΔΟΧΟΣ ΚΑΙ ΔΕΚΑΤΟΣ ΤΡΙΤΟΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ
Ο ΚΗΡΥΚΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΝ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

Οι Αποστολικές Διδαχές του Μεγάλου Διδάχου του Γένους
και Προδρόμου του Νεοελληνικού Διαφωτισμού

Ελάχιστοι υπήρξαν οι της Ορθοδόξου Εκκλησίας Άγιοι, όπως ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, που μέσα στο διάβα των αιώνων εκοσμίθησαν από την Εκκλησία και τον πιστό λαό με τόσα τιμητικά προσωνύμια. Έτσι, ο Άγιος αυτός προσαγορεύθηκε με τα εξής προσωνύμια: ο καλόγηρος Κοσμάς, ο Άγιος Κοσμάς, ο Μάρτυς ή Μεγαλομάρτυς Κοσμάς, ο Γέρο-Κοσμάς, ο Άη Κοσμάς, ο Άγιος, ο Καλόγηρος, ο Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Μέγας Διδάχος του Γένους, ο Προφήτης, ο ιερομάρτυς, ο εθνομάρτυς, ο εθνοϊερομάρτυς, ο διάδοχος των Αποστόλων, ο Ισαπόστολος και Ιεραπόστολος: όλα τα παραπάνω τιμητικά προσωνύμια είναι προσδιοριστικά της πολυσχιδούς και πολυεπίπεδης πνευματικής-ασκητικής βιοτής, της εθνικής και ιεραποστολικής δράσεως και προσφοράς του στην Εκκλησία και στο υπόδουλο ευσεβές και μαρτυρικό γένος μας.

Ως μέγας Διδάχος και Ισαπόστολος ο Άγιος Κοσμάς «λόγοις και έργοις» άφησε στους επιγενόμενους ρωμηούς την πολύτιμη παρακαταθήκη του ως πυξίδα για την ορθοπορεία, ορθοδοξία και ορθοπραξία του φιλοχρίστου Γένους μας.

Η ΕΝ ΤΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΙ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΜΙΚΡΗ ΤΗΝΟΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ : ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΛΕΓΟΜΕΝΟΥ ΦΑΤΗΡ ΓΙΑΚΑ ΤΣΙΦΛΙΚΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΑΥΜΑΣΤΗΣ ΑΝΕΥΡΕΣΕΩΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΥ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ ΒΑΘΥΡΡΥΑΚΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΕΝ ΤΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΙ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΜΙΚΡΗ ΤΗΝΟΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΛΕΓΟΜΕΝΟΥ ΦΑΤΗΡ ΓΙΑΚΑ ΤΣΙΦΛΙΚΙΟΥ

ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΑΥΜΑΣΤΗΣ ΑΝΕΥΡΕΣΕΩΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΥ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ ΒΑΘΥΡΡΥΑΚΟΣ

Πανθρακικής εμβέλειας προσκύνημα

Το προσκύνημα της Παναγίας Φανερωμένης, όπως συνηθίζω να λέγω και να γράφω, αποτελεί την Μικρή Τήνο στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης. Πρόκειται για ένα πανθρακικής εμβέλειας προσκύνημα με μεγάλη ιστορία το οποίο συνδέεται με την ελληνικότητα αυτού εδώ του τόπου που έχει την τιμή να φιλοξενεί στην όλη γεωγραφική του έκταση αυτό το ιερό μοναστήρι, αυτό το σκήνωμα της Εκκλησίας, το Ιερό προσκύνημα της Παναγίας Φανερωμένης Βαθυρρύακος.

Το 12ο μ.Χ αιώνα η περιοχή είχε το όνομα Παναγιά.

Πριν από όλα πρέπει να τονίσουμε ότι η ιστορία του τόπου είναι πολύ πλούσια και αξιόλογη πριν την ανεύρεση της Ιερής και Θαυματουργού εικόνος της Παναγίας της Φανερωμένης. Βρισκόμαστε σε τόπο άγιο, γιατί στα βάθη των αιώνων, κατά την περίοδο ακόμη της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, πριν η περιοχή κατακτηθεί από τους Οθωμανούς Τούρκους, είχε έντονη την παρουσία της Παναγίας. Ο μεγάλος βυζαντινός χρονογράφος Καντακουζηνός αναφέρει ότι η περιοχή του Φατήρ Γιακά στην όλη περιοχή που είναι σήμερα το μοναστήρι, ο Αμπελουργικός Σταθμός, η Αίγειρος, η Μεσσούνη- παλαιά Κιρσάρτζα- μέχρι σχεδόν και την σημερινή Σχολή Δοκίμων Αστυφυλάκων έφερε το όνομα «Παναγία». Την μαρτυρία αυτή διασώζει ο μεγάλος Κομοτηναίος, αείμνηστος καθηγητής πανεπιστημίου, Στίλπων Κυριακίδης, καθώς επίσης και ο Κωνσταντίνος Τρεμόπουλος, οι οποίοι έγραψαν για την πόλη της Κομοτηνής και την ευρύτερη περιοχή. Σύμφωνα με τον Καντακουζηνό, όλη αυτή η περιοχή είχε το όνομα Παναγιά, επειδή προφανώς υπήρχε κάποιο ιερό προσκύνημα στην περιοχή το οποίο ήταν αφιερωμένο στο όνομα της Παναγίας.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ : ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΥ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ ΙΕΡΑΣ ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΩΝ ΡΟΔΩΝ ΣΤΟ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΚΟ ΦΥΤΩΡΙΟ ΑΙΓΕΙΡΟΥ Ν.ΡΟΔΟΠΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΥ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ
  ΙΕΡΑΣ ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΩΝ ΡΟΔΩΝ
ΣΤΟ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΚΟ ΦΥΤΩΡΙΟ ΑΙΓΕΙΡΟΥ Ν.ΡΟΔΟΠΗΣ

 Η μικρών διαστάσεων λεγόμενη φορητή εικόνα της Βρεφοκρατούσας Παναγίας του Β΄ ημίσεως του 19^ου αιώνα, που είναι τοποθετημένη σε προσκυνητάριο εντός του Ιερού Παρεκκλησίου στον Αμπελουργικό Σταθμό, η οποία όμως δεν είναι η ιστορική εικόνα της Φανερωμένης που ευρέθη στο συγκεκριμένο σημείο, φέρει ενεπίγραφη την ονομασία «Παναγία των Ρόδων» και για τα εικονογραφικά δεδομένα του Νομού Ροδόπης -άλλοτε Καζά Γκιουμουλτζίνας- αποτελεί σπάνιο είδος αγιογραφημένης Βρεφοκρατούσας Παναγίας, επειδή ακριβώς παρά τους πόδες της Θεοτόκου και επί της βάσεως του Θρόνου στον οποίο παρίσταται καθήμενη η Θεομήτωρ υπάρχει δέσμη ρόδων σε κόκκινη και άσπρη χρωματική απόχρωση. Ακόμη όμως σπανιότερη είναι η μορφή του μικρού Ιησού ο οποίος στο αριστερό του χέρι κρατεί ωσάν να προσφέρει προς την Θεομήτορα Μαρία δέσμη ανάλογων χρωματικών αποχρώσεων ρόδων. Θα μπορούσε κάλλιστα να φέρει η συγκεκριμένη εικόνα και την ονομασία «Ρόδον το αμάραντον», φράση που απαντάται υμνολογικά σε στίχο του κειμένου του Ακάθιστου Ύμνου.

ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΩΡ ΠΑΝΑΓΙΑ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΒΑΘΥΡΡΥΑΚΟΣ - Η ΜΙΚΡΗ ΤΗΝΟΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ
ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΩΡ ΠΑΝΑΓΙΑ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΒΑΘΥΡΡΥΑΚΟΣ
Η ΜΙΚΡΗ ΤΗΝΟΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

Άγνωστα ιστορικά στοιχεία για την ανέγερση του παλιού παρεκκλησίου στον τόπο
ανευρέσεως της θαυματουργού εικόνος της Παναγίας Φανερωμένης

Είναι γνωστό ότι η ιερά, ιστορική και εφέστια θαυματουργός εικόνα της Παναγίας Φανερωμένης Βαθυρρύακος ευρέθη θαυματουργικώς σε σημείο εντός του σημερινού αμπελουργικού σταθμού Αιγείρου, όπου σήμερα ευρίσκεται το παρεκκλήσιο της «Παναγίας των Ρόδων». Η όλη περιοχή κατά την περίοδο της οθωμανοκρατίας έφερε την ονομασία «Φατήρ-Γιακά» ή «Πατρίκα» ή «Φατρίκα» ή «Βαθυρρύαξ» λόγω του παρακείμενου την εποχή εκείνη ποταμού Καρά Σου. Το θαυμαστό γεγονός είναι ότι η Θεομήτωρ εφανερώθη και γι’ αυτό ο Μαρωνείας Τιμόθεος την ονόμασε «Παναγία Φανερωμένη», σε κάποιο οθωμανό Τσιφλικά Αγά, ο οποίος ήταν ο ιδιοκτήτης του λεγομένου Φατήρ-Γιακά Τσιφλικίου, το οποίο εκτείνετο στην περιοχή που σήμερα καταλαμβάνει ο Αμπελουργικός Σταθμός Αιγείρου.  

ΕΝ ΜΗΤΡΙΚΑΙΣ ΑΓΚΑΛΑΙΣ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΩΤΙΣΣΑΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΕΝ ΜΗΤΡΙΚΑΙΣ ΑΓΚΑΛΑΙΣ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΩΤΙΣΣΑΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

• Το θεομητορικό Πάσχα του Αυγούστου καθίσταται πρόξενος Αναστάσεως για την πολυμαρτυρική νήσο Ίμβρο, την Παιπαλόεσσα του Ομήρου, όπου στην μυσταγωγία της θερινής χάρης της Μεγίστη Οικοδέσποινα είναι η Δέσποινα Ιμβριώτισσα Παναγία από το «κάλλος των παρακλήσεών» της μέχρι την «ενδόξως αθάνατη Κοίμηση» και την εις ουρανούς Μετάστασή της.
• Στο άλλοτε απορφανεμένο αιγαιοπελαγίτικο νησί, το οποίο «θεία παρεμβολή» κατά τους εσχάτους χρόνους αναγεννάται εκ της τέφρας του και εγείρεται εκ του τάφου του, η Πολυώνυμη Ιμβριώτισσα Παναγία με της Εκκλησίες και τις εν σιγή ιστάμενες πάλαι ποτέ Μονές της, τα Εξωκκλήσια και τα Παρεκκλήσιά της συνεγείρει τους απανταχού της γης ξενιτεμένους Ιμβρίους σε παννυχίδες θεομητορικής Πασχαλιάς.

Θεομητορική άμπελος, πολύκαρπη και καλλίκαρπη, η παιπαλόεσσα του Ομήρου πολυμαρτυρική Ίμβρος, κατάφυτη με Εκκλησίες και Μονές, Παρεκκλήσια και Εξωκκλήσια επ’ ονόματι της Θεογεννήτορος Δέσποινας Παναγίας, η οποία ουδέποτε μεθίσταται της μυριοτραγουδισμένης και πολυκλαύστου νήσου της , ισταμένη και ανθισταμένη ως «φοβερά προστασία», «σκέπη και κραταίωμα» για τους άλλοτε πολυάριθμους και κατά τους εσχάτους χρόνους λίαν ολιγάριθμους βλαστούς της, τους θεοτοκόφιλους πικραμένους και βασανισμένους Ιμβρίους, οι οποίοι αν και ολίγοι επί της νήσου, εντούτοις είναι αμέτρητοι στα πέρατα της γης όπου πέταξαν ως αποδημητικά πουλιά με τα λαβωμένα φτερά τους για να βρουν στον «ήλιο μοίρα», να επιβιώσουν και να προκόψουν. Ουδέποτε όμως ελησμόνησαν την πατρώα γη και τους τάφους των προπατόρων τους, τις Εκκλησίες και τα Εξωκκλήσια τους, τις εικόνες και τα «Άγια των Αγίων» τους, τα πολυποίκιλα και πολυώνυμα πανηγύρια τους, εν τέλει, εξόχως και ιδιαζόντως, την ακοίμητη Κυρά της νήσου, την Οικοδέσποινα και «πάντων Δέσποινα», την κραταιά πνευματική και παντεποπτεύουσα Έφορο των ιερών του Γένους σεβασμάτων και των σπιτιών τους επί της Ίμβρου, την φιλόστοργη και φιλεύσπλαχνη Ιμβριώτισσα Παναγία.

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΜΟΥΧΛΙΩΤΙΣΣΑ ή ΤΩΝ ΜΟΓΓΟΛΙΩΝ ή ΜΑΓΟΥΛΙΩΝ - «ΤΟ ΚΑΜΗΛΑΥΚΙ ΤΟΥ ΦΑΝΑΡΙΟΥ »

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΜΟΥΧΛΙΩΤΙΣΣΑ ή ΤΩΝ ΜΟΓΓΟΛΙΩΝ
ή ΜΑΓΟΥΛΙΩΝ

«ΤΟ ΚΑΜΗΛΑΥΚΙ ΤΟΥ ΦΑΝΑΡΙΟΥ »

Η μόνη μετά την Άλωση τρουλαία βυζαντινή εκκλησία της Βασιλεύουσας
 η οποία δεν μετετράπη σε τέμενος από τους οθωμανούς κατακτητές.

Ιχνηλατούντες την ιστορία και την τοπογραφία της Βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως, τα βήματά μας «βεβαρυμένα» από την ιερότητα κάθε σπιθαμής γης οδηγούνται στην περιοχή του Φαναρίου όπου δεσπόζουν οι τρούλοι της Μουχλιώτισσας Παναγίας και της Μεγάλης του Γένους Πατριαρχικής Σχολής ανάμεσα στις στέγες του «Κιρεμίτ μαχαλλεσί», της αποδεκατισμένης σήμερα ενορίας του Μουχλίου, στα υψώματα του Φαναρίου.

Ο Κωνσταντίνος Σταματόπουλος γράφει χαρακτηριστικά: «Ιδωμένη από τη θάλασσα, η βόρεια ανατολική άκρα της περίτειχης Πόλης εμφανίζεται ως ένα μεγάλο αμφιθεατρικό ημικύκλιο που ορίζουν τα υψώματα του πέμπτου και του έκτου λόφου, που από τρεις πλευρές περιβάλλουν την επίπεδη ως τον Κεράτιο συνοικία του Μπαλατά. Το νότιο όριό της είναι ο λόφος του Φαναρίου, σε μία από τις κορυφές του οποίου δεσπόζει η Παμμακάριστος, επί εκατόν τριάντα χρόνια μετά την άλωση πατριαρχικός ναός. Χαμηλότερα, στο πλάτωμα του Μουχλίου, με φόντο το κόκκινο κτίριο της Πατριαρχικής Μεγάλης του Γένους Σχολής, διακρίνεται το «καμηλαύκι», ο χαρακτηριστικός ως σκέπασμα κεφαλής ορθοδόξου ιερέως γραφικός τρούλος της μικροσκοπικής Μουχλιώτισσας».

Η ΕΝ ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑ ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΚΑΦΑΤΙΑΝΗ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΕΝ ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑ ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΚΑΦΑΤΙΑΝΗ

·        Η Πρωτεκκλησιά του Γαλατά στην Βασιλεύουσα που αδιαλείπτως αναμένει τα ελευθέριά της.

·   Η πολύκλαυστη από τους Πολίτες Ρωμιούς ιστορική και παλαίφατη εφέστιος εικόνα της Καφατιανής ως αμείλικτος κριτής των ασεβών κατακτητών της.

Όταν ο πολίτης Ρωμιός και όλη η Ρωμιοσύνη μέσα στη διαχρονία τους και όπου γης κάνουν λόγω για την του Μεγάλου Κωνσταντίνου Πόλη, τότε συνειδητά, ακόμη και χωρίς λέξεις, η ύπαρξή τους ανάγεται στην Υπέρμαχο του Γένους στρατηγό, στην Πολίτισσα Παναγιά της Πολίτικης Ρωμιοσύνης, η οποία πεισματικά στις επώδυνες στροφές του ιστορικού γίγνεσθαι ανθίσταται και ζει ριζωμένη στα μαρτυρικώς καθαγιασμένα χώματα της Παναγιοσκεπάστου, θεοτοκοφρουρήτου και θεοτοκοφυλάκτου Πόλεως των Πόλεων. Η Πολίτισσα Παναγιά είναι οντολογικά και υπαρξιακά συνδεδεμένη με την Πολίτικη Ρωμιοσύνη, αφού δεν νοείται η Πολίτικη Ρωμιοσύνη άνευ της Πολίτισσας Παναγιάς, η οποία ως φιλόστοργος τροφός και παραμυθητική Μεγάλη Μάνα τρέφει με το «μέλι και το γάλα» της ευσεβείας, της ελπίδος και της ζωής τα θεοτοκόφιλα και πονεμένα τέκνα της.

Ως άλλος «κήπος της Εδέμ» η Θεοτοκοσκέπαστη Κωνσταντινούπολη είναι κεκοσμημένη με αδάμαντες παλαίφατους αλλά και ύστερους, πλην όμως όχι υλικούς και εφήμερους, που δεν είναι άλλοι από τις Εκκλησίες και τις Μονές της, οι οποίες είναι αφιερωμένες στην πολυώνυμη Πολίτισσα Παναγιά. Αυτή είναι η Υψίστη και Μεγίστη πνευματική έφορος και ακαταίσχυντη κραταιά σκέψη και του μαρτυρικώς καθαγιασμένου και σταυραναστάσιμου Οικουμενικού Πατριαρχείου που αποτελεί και είναι το αμετάθετο και αμετάβλητο «ταπεινό θρονί» της μέσα στον χωροχρόνο.

ΚΕΝΟΣ ΟΛΒΙΟΣ ΚΑΙ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΟΣ ΕΛΠΙΖΩΟΣ ΤΑΦΟΣ - ΑΘΑΝΑΤΗ ΚΟΙΜΗΣΗ ΚΑΙ MΕΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΚΕΝΟΣ ΟΛΒΙΟΣ ΚΑΙ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΟΣ ΕΛΠΙΖΩΟΣ ΤΑΦΟΣ

ΑΘΑΝΑΤΗ ΚΟΙΜΗΣΗ ΚΑΙ MΕΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Θεολογική προσέγγιση της εν Χριστώ ενσωμάτου Μεταστάσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου Μαρίας στην Βασιλεία της Παναγίας Τριάδος.

Είναι γεγονός βεβαιωμένο και αναντίρρητο από την Ιερά Επιστήμη της Ορθοδόξου Θεολογίας ότι οι περί τον βίο της Υπεραγίας Θεοτόκου Μητρός του Σωτήρος και Λυτρωτού Θεανθρώπου Ιησού Χριστού μαρτυρίες είναι πενιχρότατες στα Ιερά Ευαγγέλια και στα λοιπά βιβλία του «Ιερού Κανόνος» της Καινής Διαθήκης. Εντούτοις πάμπολλες υπήρξαν οι λεγόμενες «απόκρυφες διηγήσεις» εκ των οποίων ορισμένες ονομάστηκαν «Απόκρυφα Ευαγγέλια» για να συμπληρώσουν τα χαρακτηριζόμενα ως «ιστορικά κενά» σχετικά με τον βίο της Απειράνδρου Θεομήτορος και Πανάγνου Μαρίας. Οι δε σημαντικότερες απόκρυφες πηγές περί του Ιερού προσώπου της Παναγίας Αχράντου Μαρίας είναι: α) το «Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου και β) το Ευαγγέλιο του ψευδο- Ματθαίου.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία όμως διά της εν Αγίω Πνεύματι υπό των θεοφόρων Πατέρων καθιερώσεως της Ιεράς Παραδόσεως ως γνησίας εκφράσεως της αληθούς ευαγγελικής και δογματικής διδασκαλίας απεμάκρυνε όλα τα μυθώδη, εφήμαρτα και αιρετικά στοιχεία, τα οποία αφορούν την καθόλου ζωή της Υπεραγίας Θεοτόκου Μαρίας.

Έτσι, οι θεοφόροι Πατέρες θεοπνεύστως κατέγραψαν την Ορθόδοξη θεολογική διδασκαλία περί του ιερού προσώπου της Πανάγνου Θεομήτορος, όπως τούτο αποδεικνύεται στους «Όρους» των Αγίων Οικουμενικών Συνόδων, ενώ σε άλλες περιπτώσεις η Εκκλησία μετά πολλής προσοχής απεδέχθη και υιοθέτησε τα εκ της Ιεράς Παραδόσεως διδάγματα περί της Θεοτόκου Μαρίας.

Η ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ ΓΛΑΥΚΟΜΑΤΑ ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΩΡ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ
ΓΛΑΥΚΟΜΑΤΑ ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΩΡ

Με την ακορέστως άπλειστη λαχτάρα για ζωή και ελπίδα, η Πολίτικη Ρωμηοσύνη και άπαν το Γένος των Ρωμηών όπου γης στρέφουν το απεγνωσμένο βλέμμα τους στο θεομητορικό ακοίμητο βλέμμα της Παμμακαρίστου και της Φανερωμένης Παναγίας, οι οποίες φυλάσσονται στον πάνσεπτο και παλαίφατο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου και ενδόξου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου. Δύο «ξεριζωμένες» και «ανέστιες» περίπυστες και θαυματουργικές εικόνες ανεύρον εστία και θρονί εντός του «Πρώτου Ναού και Θυσιαστηρίου» της Ορθοδοξίας, εν τη Κιβωτώ της πίστεως και του Γένους, ήτοι στην Εσταυρωμένη και αεί ζώσα Μητέρα Αγία Μεγάλη του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδα Εκκλησία.

Η Δέσποινα του Πατριαρχικού Ναού, η γλαυκομάτα και πολύφημη Παμμακάριστος είναι συνώνυμη της ομωνύμου Ιεράς Μονής Θεοτόκου της Παμμακαρίστου, η οποία από του έτους 1456 έως και το 1586 κατέστη αναγκαστική έδρα της των «Πενήτων Σκηνίτιδος Μεγάλης Εκκλησίας», ήτοι του εμπεριστάτου τότε Οικουμενικού Πατριαρχείου, οπότε μετετράπη υπό του Σουλτάνου Μουράτ Γ΄ (1574-1592) σε τέμενος (Fethiye Cami = τέμενος της νίκης). Πάντα τα κινητά ιερά κειμήλια καθώς και η παλαίφατη ψηφιδωτή εικών της Παμμακαρίστου Παναγίας συνεκομίσθησαν και ετοποθετήθησαν στην Παναγία του Βλαχ – Σεραγίου όπου είχε μεταφερθεί η έδρα του εμπεριστάτου Οικουμενικού Πατριαρχείου (1586-1597) και εν συνεχεία στην νέα και πάλι έδρα του Πατριαρχείου στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου Κανάβη Ξυλόπορτας (1597-1601). Κατά το έτος 1601 η «σκηνίτις εικών» της Παμμακαρίστου Παναγίας μεταφέρεται στην μέχρι και σήμερον έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου στον εν Φαναρίω πάνσεπτο ναό του Αγίου Γεωργίου.

ΦΑΝΑΡΙΟΣΚΕΠΑΣΤΗ ΙΕΡΑ ΚΑΙ ΜΕΓΙΣΤΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΗ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΟΥΜΕΛΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΦΑΝΑΡΙΟΣΚΕΠΑΣΤΗ ΙΕΡΑ ΚΑΙ ΜΕΓΙΣΤΗ

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΗ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΟΥΜΕΛΑ

·          ΠΑΛΛΑΔΙΟ ΤΗΣ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΗΣ ΕΥΛΑΒΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ ΚΑΙ ΕΞΑΡΧΙΚΟ ΜΕΓΑΛΟΜΟΝΑΣΤΗΡΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ

·   Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ Α΄ ΩΣ «ΣΚΕΥΟΣ ΕΚΛΟΓΗΣ» ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟΜΟΝΑΣΤΗΡΟ ΤΗΣ ΣΟΥΜΕΛΙΩΤΙΣΣΑΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

Η Φαναριοσκέπαστη Ιερά και Μεγίστη Βασιλική, Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Παναγίας Σουμελά ή Παναγίας του Μελά ιδρύθηκε, κατά την ιερά παράδοση, το σωτήριον έτος 386 μ.Χ. από τους Μοναχούς Βαρνάβα και Σωφρόνιο, οι οποίοι καθοδηγούμενοι και κατευθυνόμενοι υπό της Αθηναίας ή Αθηνιώτισσας Παναγίας έφθασαν στον Πόντο και σε σπήλαιο επί του καταφύτου Όρους Μελά ανεύρον την ιστορική και θαυματουργό εικόνα της Θεομήτορος. Ο πρώτος ναός, τον οποίο ανήγειραν ήταν προς τιμήν του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, ενώ τον κυρίως ναό της Μονής που ανήγειραν εν συνεχεία εκ θεμελίων εντός του σπηλαίου, εγκαινίασε ο τότε Μητροπολίτης Τραπεζούντος με την παρουσία του Τραπεζουντίου Βασιλέως Αυγουστάλιου Κορτίκιου.

Η Ιερά Μονή πολύ σύντομα κατέστη «Παλλάδιον της Ορθοδοξίας», κέντρο πνευματικής έλξεως και ιερό προσκύνημα Χριστιανών αλλά και μουσουλμάνων στην Θεομητορική χάρη της. Στο διάβα του χρόνου η Ιερά Μονή υπέστη καταστροφές και βανδαλικές επιδρομές. Το Μοναστήριο ανεσυστάθη και ανεκαινίσθη κατά τον 7^ο μ.Χ. αιώνα από τον Τραπεζούντιο Όσιο Χριστοφόρο.

ΠΟΛΙΤΙΣΣΑ ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ ΣΤΟ ΠΑΣΧΑ ΤΟΥ ΘΕΡΟΥΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός  κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΠΟΛΙΤΙΣΣΑ ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ
ΣΤΟ ΠΑΣΧΑ ΤΟΥ ΘΕΡΟΥΣ

Το Πάσχα του θέρους, το Πάσχα της Παναγίας μας έχει το επίκεντρό του κατά το μήνα Αύγουστο. Και επειδή το Πάσχα αυτό είναι της Παναγίας συνάμα είναι και Πάσχα του Οικουμενικού Πατριαρχείου μας, αφού η προαιώνια καθέδρα του ταπεινού, μαρτυρικού και καθαγιασμένου Πατριαρχείου της Ορθοδοξίας και της Ρωμηοσύνης βρίσκεται στα μυρόπνοα χώματα της Πόλεως της Παναγίας Υπερμάχου, που είναι η Κωνσταντινούπολη, η άλλως καλουμένη προσφυώς «Θεοτοκούπολις».

Την Παναγία η πολίτικη Ρωμηοσύνη την έχει στο διάβα των αιώνων σε αδιάσπαστη και ακατάλυτη ενότητα μαζί της, αλλά και το πάνσεπτο και σταυραναστάσιμο Φανάρι του ευσεβούς Γένους μας ζει, αναπνέει, ζωογονείται και πορεύεται με την Πολίτισσα Παναγία σε ακατάλυτη ενότητα μέσα στον χωροχρόνο και στις περιπέτειες του ιστορικού γίγνεσθαι του κόσμου τούτου. Συνευρίσκονται μέσα στο «κεκρυμμένον μυστήριόν» της, που το συντηρεί σωστικά ο Θεός. Η Θεοτόκος Παναγία ως χώρα της θεωρεί την Πόλη και ως θρόνο της το θεομητορικό Φανάρι, που το σκέπουν στοργικά οι εικόνες της Παμμακαρίστου και της Φανερωμένης μέσα από τον πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου και λίγο παραπέρα και ψηλά η βυζαντινή και αγέρωχη Παναγία η Μουχλιώτισσα. Θεομητοροσκέπαστο το Φανάρι, το σταυραναστάσιμο Πατριαρχείο και η Πολίτικη Ρωμηοσύνη, την οποία «η χώρα του αχωρήτου» Παναγία σκέπει, φρουρεί και φυλάττει από παντός κινδύνου και πάσης επιβουλής βεβήλων και βαρβάρων δυναστών και μιαρών ιεροσύλων. Η Πόλη είναι ο χώρος της ακοίμητης περιπέτειας του Φαναρίου και η ακοίμητη παρουσία και αεί ζώσα χάρη της Θεομήτορος, που είναι «η χώρα των ζώντων».

ΤΙΜΗΤΙΚΑ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΑ ΠΡΟΣΩΝΥΜΙΑ ή ΘΕΟΤΟΚΩΝΥΜΙΑ

 Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός  κ. Ιωάννης  Ελ. Σιδηράς

Τιμητικά Θεομητορικά Προσωνύμια ή Θεοτοκωνύμια

«Τη ενδόξω Κοιμήσει σου ουρανοί επαγάλλονται

και αγγέλων γέγηθε τα στρατεύματα.

 Πάσα η γη δε ευφραίνεται…»

(Από τους Αίνους της εορτής του Δεκαπενταυγούστου)

Ο Δεκαπενταύγουστος, η μεγίστη Θεομητορική εορτή της ενδόξου Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου, είναι το «Πάσχα του Θέρους» ή το «Πάσχα  της Παναγίας» και αποτελεί μία εκ των δημοφιλεστέρων εορτών της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η θεολογική επιστήμη αναφέρει ότι στο πρόσωπο της Θεομήτορος Μαριάμ έχουν αποδοθεί περίπου,κατά προσέγγιση, 3.500 τιμητικά – κοσμητικά, μονολεκτικά η περιφραστικά,  Προσωνύμια ή Θεοτοκωνύμια. Υπάρχει όμως και μια άλλη ιδιαίτερη κατηγορία Προσωνυμίων, τα οποία διαχρονικά έχουν αποδοθεί στο πάνσεπτο πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου λόγω κάποιων ιστορικών συμβάντων τα οποία συνδέονται με την «ιστόρηση» (αγιογράφηση), ανεύρεση, διάσωση, θαυματουργική ενέργεια και μόνιμη εγκατάσταση κάποιας εκ των ιερών εικόνων της Υπεραγίας Θεοτόκου. Ορισμένα εκ των Προσωνυμίων ή Θεοτοκωνυμίων τούτων είναι τα εξής:

Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ: «ΜΗ ΜΑΣ ΛΗΣΜΟΝΕΙΤΕ….»

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ: «ΜΗ ΜΑΣ ΛΗΣΜΟΝΕΙΤΕ….»

Μήνας Αύγουστος του σωτηρίου έτους 1999, ο μήνας που μεταμορφώνεται από το Θαβώριο Άκτιστο Φως του εν δόξη μεταμορφωθέντος Θεανθρώπου και σφραγίζεται ελπιδοφόρα με την ένδοξη Κοίμηση και Μετάσταση της μετά την Άκτιστη Τριάδα ισταμένης Παναγίας, η οποία ως Πολίτισσα της Βασιλευούσης Κραταιά και Προκαθεζομένη Παντεποπτεύουσα Έφορος τιμάται με τις πολυώνυμες αναφορές και θεοτοκόνυμες προσαγορεύσεις της στις βαπτισμένες με αυτές αναρίθμητες παλαίφατες Εκκλησίες και Μονές της.

Μήνας Αύγουστος στα Πριγκηπόννησα ή Παπαδονήσια, τα οποία ως αείφωτοι λαμπραδάμαντες στο περιδέραιο της πολίτικης Ρωμηοσύνης καταστέφουν την Θεοτοκοσκέπαστη και Παναγιοφρούρητη Πόλη του Κωνσταντίνου, όταν ο γλυκοναρκωμένος από την πρωϊνή θερινή δροσούλα και νησιωτική αύρα της μιάς από τις τετράδυμες των Πριγκηποννήσων αδελφές, της Ερατεινής Χάλκης, ταράσσεται από τα απόνερα του σχεδόν γραφικού και πολυκάματου βαποριού της γραμμής, το οποίο μεταφέρει όλες τις φυλές των ανθρώπων από τα Πριγκηπόννησα στην ως Βαβυλώνα των εθνών πολύβοη Κωνσταντινούπολη.

ΘΑΒΩΡΙΟΝ ΦΩΣ: Η ΕΝΔΟΞΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ - ΠΕΡΙ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΚΑΙ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΧΑΡΙΤΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΘΑΒΩΡΙΟΝ ΦΩΣ

Η ΕΝΔΟΞΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΠΕΡΙ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΚΑΙ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΧΑΡΙΤΟΣ

Η Περιώνυμος Δεσποτική εορτή της ενδόξου Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ιησού Χριστού αποτελεί ιδιαίτερη αγιοπνευματική και μεταμορφωτική ευκαιρία και εμπειρία για τους «εις Χριστόν πιστεύοντας» μέσα στον εορτολογικό και λατρευτικό αμπελώνα της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η πανευφρόσυνη αυτή εορτή έχει βαθύτατο σωτηρολογικό, οντολογικό, δηλαδή υπαρξιακό, και εσχατολογικό περιεχόμενο για τη σύνολη ύπαρξη του ανθρώπινου προσώπου εν τη Εκκλησία και παράλληλα είναι άρρηκτα συνυφασμένη με την περί του Ακτίστου Φωτός και της Ακτίστου Χάριτος διδασκαλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας και των Θεσπέσιων Θεοφόρων Πατέρων και Θεολόγων αυτής, όπως είναι ο κατεξοχήν θεοκίνητος Θεολόγος, ερμηνευτής, συγγραφεύς και κυρίως θεμελιωτής και εκφραστής της του Θαβωρίου ακτίστου φωτός διδασκαλίας Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, τον οποίο προσφυέστατα ο αοίδιμος μεγάλος πανεπιστημιακός Διδάσκαλος της Ορθοδόξου Πατρολογίας Παναγιώτης Χρήσου εχαρακτήρισε ως τον «Κήρυκα της Χάριτος και του Φωτός».

Το θαυμαστό γεγονός της ενδόξου Μεταμορφώσεως του Κυρίου περιγράφεται από τους τρεις «συνοπτικούς» Ευαγγελιστές (Ματθαίο, Μάρκο και Λουκά) και σύμφωνα με τις αγιογραφικές αναφορές τοποθετείται κατά το τρίτο και τελευταίο έτος του επί γης βίου του Κυρίου και στο πλαίσιο μιας περιοδείας του στα μέρη της Καισαρείας Φιλίππου, κατά τη διάρκεια της οποίας ο ίδιος άρχισε να προετοιμάζει πιο άμεσα τους μαθητές του για το επικείμενο πάθος του, προκειμένου να τους επιστηρίξει πνευματικά και να τους θωρακίσει.

Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΝΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΚΑΡΥΔΙΑΣ Ν. ΡΟΔΟΠΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΝΟΡΙΑ

ΤΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΚΑΡΥΔΙΑΣ Ν. ΡΟΔΟΠΗΣ

ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΤΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ
 ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ

Την πρώτη ιστορική γραπτή μαρτυρία για την κοινοτική και ενοριακή οργάνωση της Καρυδιάς (Κουζλούκιοϊ ή Κουζλούκια) κατά το β΄ ήμισυ του 19^ου αιώνος, μας παραδίδει στο ιστορικό πόνημά του, κατά το έτος 1871, ο εξ Ηπείρου μόνιμος κάτοικος Μαρωνείας Μ. Μελίρρυτος, Ιατρός στο επάγγελμα, ο οποίος αναφέρει ότι το Κουζλούκιοϊ «κείται προς βορράν της Γιμουρτζίνης και απέχει ταύτης μίαν ώραν, κείται επί ανωφερούς και τερπνοτάτου συσκίου πεδίου, οι κάτοικοι όλοι γεωργοί, έχουν νεόδμητον εκκλησίαν και σχολείον κοινόν, κατοικείται εκ 30 χριστιανικών οικίων. Εντεύθεν πηγάζει το ποτάμι (τζάϊ) της Γιμουρτζίνης».

ΚΑΛΟΝ ΕΣΤΙ ΗΜΑΣ ΩΔΕ ΕΙΝΑΙ : ΠΡΙΓΚΗΠΟΝΝΗΣΑ ΕΠ’ ΕΛΠΙΔΙ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΥΠΟ ΤΟ ΑΚΟΙΜΗΤΟ ΚΑΙ ΑΝΑΦΕΣ ΑΚΤΙΣΤΟ ΦΕΓΓΟΣ ΤΩΝ ΜΟΝΩΝ ΤΟΥΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

«ΚΑΛΟΝ ΕΣΤΙΝ ΗΜΑΣ ΩΔΕ ΕΙΝΑΙ»

ΠΡΙΓΚΗΠΟΝΝΗΣΑ ΕΠ’ ΕΛΠΙΔΙ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ
ΥΠΟ ΤΟ ΑΚΟΙΜΗΤΟ ΚΑΙ ΑΝΑΦΕΣ ΑΚΤΙΣΤΟ ΦΕΓΓΟΣ ΤΩΝ ΜΟΝΩΝ ΤΟΥΣ

Μήνας Αύγουστος του σωτηρίου έτους 1999, ο μήνας που μεταμορφώνεται από το Θαβώριο Άκτιστο Φως του εν δόξη μεταμορφωθέντος Θεανθρώπου και σφραγίζεται ελπιδοφόρα με την ένδοξη Κοίμηση και Μετάσταση της μετά την Άκτιστη Τριάδα ισταμένης Παναγίας, η οποία ως Πολίτισσα της Βασιλευούσης Κραταιά και Προκαθεζομένη Παντεποπτεύουσα Έφορος τιμάται με τις πολυώνυμες αναφορές και θεοτοκόνυμες προσαγορεύσεις της στις βαπτισμένες με αυτές αναρίθμητες παλαίφατες Εκκλησίες και Μονές της.

Μήνας Αύγουστος στα Πριγκηπόννησα ή Παπαδονήσια, τα οποία ως αείφωτοι λαμπραδάμαντες στο περιδέραιο της πολίτικης Ρωμηοσύνης καταστέφουν την Θεοτοκοσκέπαστη και Παναγιοφρούρητη Πόλη του Κωνσταντίνου, όταν ο γλυκοναρκωμένος από την πρωϊνή θερινή δροσούλα και νησιωτική αύρα της μιάς από τις τετράδυμες των Πριγκηποννήσων αδελφές, της Ερατεινής Χάλκης, ταράσσεται από τα απόνερα του σχεδόν γραφικού και πολυκάματου βαποριού της γραμμής, το οποίο μεταφέρει όλες τις φυλές των ανθρώπων από τα Πριγκηπόννησα στην ως Βαβυλώνα των εθνών πολύβοη Κωνσταντινούπολη.

Ο ΑΓΙΟΣ ΤΗΣ ΔΙΠΛΑΝΗΣ ΠΟΡΤΑΣ : ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΓΕΡΜΑΝΟΣ. Η ΕΝΣΑΡΚΩΜΕΝΗ ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΦΑΝΑΡΙΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜΝΗΜΗ (+ 2018)

Ο ΑΓΙΟΣ ΤΗΣ ΔΙΠΛΑΝΗΣ ΠΟΡΤΑΣ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΓΕΡΜΑΝΟΣ

Η ΕΝΣΑΡΚΩΜΕΝΗ ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΦΑΝΑΡΙΟΥ 

«Ος δ’ αν ποιήση και διδάξη, ούτος μέγας κληθήσεται
εν τη Βασιλεία των ουρανών» (ΜΘ. 5, 19)

·       Ιωβηλαίον Τεσσαρακονταπενταετούς Αρχιερωσύνης (1972-2017).

·     Το «οστράκινον σκεύος» της θείας χάριτος στη διακονία της Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας.

Ο ενθέου σοφίας πεπληρωμένος Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης συχνά διέκρινε την έννοια του «Δεσπότου» (Dominus = Δεσπότης, Κυρίαρχος) από εκείνες του «Επισκόπου» και «Πατρός», επειδή ακριβώς κάποιος δύναται ευκολότερα για τον εαυτό του να είναι και να συμπεριφέρεται ως «Δεσπότης» παρά ως «Επίσκοπος» και «Πατέρας», που είναι όντως μέγα, επώδυνο και δυσχερές πνευματικό πάλαισμα. Κι αν πάλι ο ίδιος αισθάνεται αυτάρκης ως «Δεσπότης» εν τη αυταρεσκεία και φιλαυτία του, καθίσταται έτι περισσότερο δυσχερές να αποβάλει το του «Δεσπότου φρόνημα», ήτοι τον «Δεσποτισμόν», και να γίνει «όλος καθ’ όλα Επίσκοπος και Πατήρ».

Η λέξη ή ο όρος «Δεσπότης» δεν συνάδει προς το πρόσωπο του Μητροπολίτου Θεοδωρουπόλεως Γερμανού, ο οποίος κατά την τεσσαρακονταπενταετή αρχιερατική διακονία του (1972-2017) είναι και παραμένει με όλη τη σημασία των λέξεων «Επίσκοπος» και «Πατέρας». Ίσως για ορισμένους να θεωρηθεί η γραφή τούτη ως «λόγος καθ’ υπερβολήν» – αλλά δεν είναι – επειδή όντως στο αγιοπνευματικό και γνησίως ασκητικό και όλο αγάπη και ταπείνωση πρόσωπο του Θεοδωρουπόλεως Γερμανού  οι όροι «Επίσκοπος» και «Πατήρ» της του Χριστού Μητρός Αγίας Μεγάλης Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας αποκτούν σε απόλυτο βαθμό την αληθή σημασία, πληρότητα και αξία τους. Ακόμη και αν κάποιος επιθυμήσει να προσεγγίσει τον Επίσκοπο και Πατέρα Γερμανό ως Δεσπότη, θα αντιληφθεί τάχιστα ότι πίπτει τραγικά έξω στους υπολογισμούς του ευρισκόμενος ενώπιον ενός αληθούς Επισκόπου, ο οποίος λαλεί «εν σιωπή» και «φαίνει τοις πάσι φως Χριστού» εν τη αφανεία του.