ΕΓΚΩΜΙΟΝ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΣΕΒΑΣΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ ΚΑΙ ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΠΙΣΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΡΩΜΗΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΙΑ΄ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ (+29 ΜΑΪΟΥ 1453)

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΕγκΩμιον

ΜεγαλομΑρτυρος ΣεβαστοκρΑτορος
και ελΕω ΘεοΥ πιστοΥ ΒασιλΕως ΡωμηΩν
ΚωνσταντΙνου ΙΑ΄ ΠαλαιολΟγου
(+29 Μαΐου 1453)

·    «Το δε την Πόλιν σοι δούναι ουτ’ εμόν εστί ουτ’ άλλου των κατοικούντων εν ταύτη. Κοινή γαρ γνώμη πάντες αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν και ου φεισόμεθα της ζωής ημών» (Απόκριση Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στον Μωάμεθ Β΄, την 21η Μαΐου 1453 μ.Χ.).

·   Η μέχρι θανάτου υπεράσπιση της Θεοτοκοσκεπάστου και Αγιοτόκου Κωνσταντινουπόλεως υπό του φιλοχρίστου και ευσεβεστάτου Αυτοκράτορος Κωνσταντίνου του Παλαιολόγου αποτελεί διαχρονική πράξη αυτοθυσίας «υπέρ πίστεως και πατρίδος».

·  Η Πολίτικη Ρωμιοσύνη συνεχίζει να ζει στους μητρικούς σωστικούς κόλπους της μαρτυρικής και καθαγιασμένης Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας.

Το χρονόμετρο της ιστορίας έπαυσε να χρονομετρά το κλέος της Αγίας Ρωμαϊκής (ουχί της λεγόμενης Βυζαντινής) Αυτοκρατορίας κατά τις μεσημβρινές «Μεγάλες Ώρες» της απαφράδος ημέρας Τρίτης, της 29ης Μαΐου του 1453, όταν «απ’ άκρου εις άκρον ηκούσθη η σπαραξικάρδια ιαχή, εάλω η Πόλις».

Ο Μυρίπνοος μήνας Μάιος και το αυτοκρατορικό όνομα Κωνσταντίνος εσφάγισαν ανεξίτηλα στο διάβα των αιώνων την ιστορία της Παναγιοσκεπάστου Θεοτοκουπόλεως Κωνσταντινουπόλεως. Ήταν 11 Μαΐου του 330 μ.Χ., ημέρα μνήμης του μαρτυρίου του Αγίου Μωκίου, ο οποίος ήταν ο πολιούχος του αρχαίου Βυζαντίου, όταν ο Μέγας Κωνσταντίνος εγκαινίασε την «Νέα Ρώμη», την Κωνσταντινούπολη, ως τη νέα πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας για να μένει στους αλήκτους αιώνες η άληστος υπενθύμιση: «Γενεθλίων σων δει τιμάν ημέραν, εν σοι Πόλις τυχόντα των γενεθλίων», καθώς και για να διακηρύττεται ψαλλόμενο το Απολυτίκιο: «Της Θεοτόκου η Πόλις, τη Θεοτόκω προσφόρως, την εαυτής ανατίθεται σύστασιν, εν αυτή γαρ εστήρικται διαμένειν, και δι’αυτής περισώζεται και κραταιούται, βοώσα προς αυτήν, Χαίρε η ελπίς πάντων των περάτων της γης».

ΕΓΚΩΜΙΟΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΙΔΟΣ ΑΝΑΚΑΛΗΜΑ: H ΕΝ ΑΛΩΣΕΙ ΑΝΑΛΩΤΟΣ ΒΑΣΙΛΕΥΟΥΣΑ ΝΥΜΦΗ

Γράφει ο θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΕγκΩμιον ΚωνσταντινουπολΙτιδος ΑνακΑλημα

H εν ΑλΩσει ΑνΑλωτος ΒασιλεΥουσα ΝΥμφη

·     Από τον Μάιο των σεπτών εγκαινίων και τον Μάιο της αλώσεώς της μέχρι τον Μάιο στο επέκεινα της αϊδιότητος του χρόνου και «ουκ έστι τέλος…»

Επειδή κατά τα επικρατούντα κοσμικώς και ανθρωπίνως ειθισμένα ο θρήνος ή οι θρηνωδίες αρμόζουν για πρόσωπα «απελθόντα», περίλυπα γεγονότα και κουρσεμένες πόλεις, όπως και στην περίπτωση της εκπορθουμένης Κωνσταντινουπόλεως, κάποιος ανώνυμος, πιθανότατα Κρητικός, συνέθεσε τον μέχρι και σήμερα σωζόμενο θρήνο με την θερμότητα των συναισθημάτων που εκφράζει για την άλωση, υπό τον τίτλο «ανακάλημα Κωνσταντινουπόλεως».  Εντούτοις, στον «μετ' άλωσιν» παρόντα χρόνο και εναντίως στα κοσμικώς λυπηρά ειθισμένα «χρήσιν ποιούμεθα» του όρου τούτου ως συνεκφορά ουχί θρηνωδίας και μοιρολογήματος, αλλά αφιερωματικής γραφής και εγκωμιαστικού λόγου για την μεγαλειότητα της Βασιλευούσης των πόλεων, η οποία δεν απέθανε αλλά ζει, ζει εν Χριστώ υπό τις προστατευτικές πτέρυγες της Εφόρου και Οικοδεσποίνης αυτής, της Κυρίας Θεοτόκου, ως «εν αλώσει ανάλωτος Βασιλεύουσα Νύμφη», οπότε και το γραφόμενο τούτο «ανακάλημα» δύναται να είναι εγκωμιαστικό και όχι θρηνώδες, ελπιδοφόρο και όχι νεκροφόρο.

ΣΟΙ ΤΗ ΝΕΑ ΡΩΜΗ : Η ΕΝ ΑΛΩΣΕΙ ΑΝΑΛΩΤΟΣ ΠΟΛΙΣ ΚΑΙ Η ΖΩΣΑ ΚΑΙ ΑΝΘΙΣΤΑΜΕΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΣΟΙ ΤΗ ΝΕΑ ΡΩΜΗ

Η ΕΝ ΑΛΩΣΕΙ ΑΝΑΛΩΤΟΣ ΠΟΛΙΣ 

ΚΑΙ Η ΖΩΣΑ ΚΑΙ ΑΝΘΙΣΤΑΜΕΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ

Σταυραναστάσιμο και εν αντινομία το βίωμα της πολυκλαύστου αλώσεως για την όπου γης αείφωτη Ρωμηοσύνη, η οποία βιώνει ως Σταυρικό Γολγοθά το «εάλω η Πόλις» αλλά εν ταυτώ ανίσταται και αναγεννάται φέρουσα και αγγέλουσα το Σταυραναστάσιμο μήνυμα τους επιγενομένους βλαστούς, ότι «ιδού ίσταται ζώσα και ανθισταμένη», όπως Σταυραναστάσιμο είναι και το οντολογικό βίωμα της πολυμαρτυρικής και καθηγιασμένης Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας. Και αν οι αλλαχού της υφηλίου επιγενόμενοι βλαστοί της Ρωμηοσύνης συνθέτουν εκφώνως την «θρηνωδία» της αλώσεως της Προκαθημένης Κωνσταντινουπόλεως, εντούτοις ο υπαρξιακών διαστάσεων σταυραναστάσιμος πόνος της πολίτικης Ρωμηοσύνης βιούται «εν σιγή», όπως μόνο η Μεγάλη του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδα Εκκλησία και οι συν αυτή ζώντες και ανθιστάμενοι, ολίγοι και συνάμα αμέτρητοι Ρωμηοί βιώνουν με μοναδικά απερινόητο και ακατάληπτο για τους αμυήτους πολλούς τρόπο την αλωθείσα κατά το «έξωθεν δέμας» αγιοτόκο και αγιοτρόφο θεοτοκοσκέπαστο πόλη, αλλά και αεί ζώσα και ανθισταμένη κατά το «έμψυχον αυτής ταμείον».

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ: «Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ – ΕΑΛΩ Η ΠΟΛΙΣ»

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ

«Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ – ΕΑΛΩ Η ΠΟΛΙΣ»

Μητροπολίτου Τραπεζούντος Χρυσάνθου
Λόγος Επιμνημόσυνος, ρηθείς τη 29η Μαΐου του 1916

Η εορτή της Πεντηκοστής του έτους 1916 συνέπεσε να είναι την 29η Μαΐου, αποφράδα ημέρα της αλώσεως της των πόλεων Βασιλίδος, της «Θεοτοκουπόλεως και Αγιοτόκου» Κωνσταντινουπόλεως. Ο εκ Κομοτηνής καταγόμενος και ορμώμενος, αοίδιμος Μητροπολίτης Τραπεζούντος Χρύσανθος (μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών) κατ’ εκείνη την μεγάλη Κυριακή της Πεντηκοστής λειτουργούσε στον Μητροπολιτικό ναό της Τραπεζούντος και εξεφώνησε εμπνευσμένο  λόγο για την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως εν είδει «επιμνημοσύνου προσλαλιάς» υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των βιαίω και μαρτυρικώ τω τρόπω πεσόντων και τελειωθέντων υπερασπιστών της Κωνσταντίνου Πόλεως και ιδιαιτέρως του τελευταίου μάρτυρος και μεγαλομάρτυρος Αυτοκράτορος αυτής, του Κωνσταντίνου ΙΑ΄ του Παλαιολόγου.

ΕΑΛΩ Η ΠΟΛΙΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΕΑΛΩ Η ΠΟΛΙΣ

·        Ζωντανή ιστορική μνήμη 570 ετών, μαρτυρούμενη στην ιστοριογραφία του Μιχαήλ Δούκα.

Ο ιστοριογράφος Μιχαήλ Δούκας (περίπου 1400- 1470) αναφερόμενος στα περί την άλωση της Θεοτοκουπόλεως – Κωνσταντινουπόλεως καταγράφει τα γενόμενα με συγκλονιστικό τρόπο ως εξής: «… Αφού λοιπόν ετοίμασε τα πάντα (εννοεί τον Μωάμεθ Β΄ τον Πορθητή), όπως θεωρούσε καλύτερα, έστειλε μήνυμα στην πόλη που έλεγε στον Βασιλέα (εννοεί τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο ΙΑ΄ τον Παλαιολόγο): «Μάθε πως οι πολεμικές προετοιμασίες έχουν τελειώσει: Πλησιάζει πλέον η στιγμή να ολοκληρώσουμε αυτό που έχουμε σχεδιάσει από καιρό- όσο για την έκβαση του εγχειρήματός μας, την εμπιστευόμαστε στον Θεό. Τι έχεις να πεις; Θέλεις να εγκαταλείψεις την πόλη και να φύγεις, όπου σου αρέσει, μαζί με τους άρχοντες και τα υπάρχοντάς τους, αφήνοντας τον πληθυσμό πίσω σώο κι αβλαβή τόσο από εμένα όσο κι από εσένα; Ή μήπως διαλέγεις να αντισταθείς και μαζί με τη ζωή σου να χάσεις και τα υπάρχοντά σου, εσύ και οι δικοί σου, ενώ ο λαός σου να αιχμαλωτιστεί από τους  Τούρκους και να διασκορπιστεί στα πέρατα της γης;».

29 ΜΑΪΟΥ 1453: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟΝ ΤΗΣ ΑΛΩΣΕΩΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

29 ΜΑΪΟΥ 1453

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟΝ ΤΗΣ ΑΛΩΣΕΩΣ

·        «Το δε την Πόλιν σοι δούναι ουτ’ εμόν εστί ουτ’ άλλου των κατοικούντων εν ταύτη. Κοινή γαρ γνώμη πάντες αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν και ου φεισόμεθα της ζωής ημών» (Απόκριση Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στον Μωάμεθ Β΄, την 21η Μαΐου 1453 μ.Χ.).

Οι κυριότεροι βυζαντινοί ιστορικοί χρονογράφοι, οι οποίοι κατέγραψαν και διέσωσαν αυθεντικά και τεκμηριωμένα τα γεγονότα, πριν, κατά και μετά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως είναι ο Δούκας, ο Λαόνικος Χαλκοκονδύλης, ο Γεώργιος Φραντζής και ο Μιχαήλ Κριτόβουλος. Με γνώμονα την ιστορική γραφή των παραπάνω χρονογράφων συντίθεται το «Χρονικόν της αλώσεως» μέχρι την 29^η Μαΐου του 1453, ημέρα που σφράγισε επί αιώνες την πορεία του ευσεβούς Γένους μας.

Τον Οκτώβριο του 1448 εκοιμήθη ο βυζαντινός αυτοκράτωρ Ιωάννης Η΄ Παλαιολόγος και διάδοχος αυτού ορίσθηκε ο αδελφός του Κωνσταντίνος ΙΑ΄ ο Παλαιολόγος, ο οποίος εστέφθη στο Δεσποτάτο του Μυστρά και «εγένετο παρά πάντων δεκτός» στην Κωνσταντινούπολη. Από την άλλη πλευρά, κατά το έτος 1451, είχε πεθάνει ο Σουλτάνος των οθωμανών Μουράτ Β΄ και διάδοχός του ανεδείχθη στην Αδριανούπολη ο υιός του, Μωάμεθ Β΄ ο μετέπειτα πορθητής της Κωνσταντινουπόλεως.

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙ ΑΛΩΣΕΩΣ ΚΑΙ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ
ΠΕΡΙ ΑΛΩΣΕΩΣ ΚΑΙ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ

·        Η ιστορική γραφή του Μητροπολίτου Τραπεζούντος Χρυσάνθου περί του Ιερού Ναού της Του Θεού Σοφίας.

·        Επετειακή γραφή για τα 569 έτη από της Αλώσεως της του Μεγάλου Κωνσταντίνου Πόλεως.  

Ο ευγενής και υψιπέτης γόνος της Κομοτηνής, Μητροπολίτης Τραπεζούντος Χρύσανθος (Φιλιππίδης), ο μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, δημοσίευσε την 1^η Αυγούστου του 1920, στο επίσημο περιοδικό του Οικουμενικού Πατριαρχείου, το υπό την ονομασία «Εκκλησιαστική Αλήθεια», ένα κείμενό του που αποτελεί τον «προσωπικό ύμνο» του για τον Ιερό Ναό της Του Θεού Σοφίας, ύστερα από ένα προκλητικά ανιστόρητο κείμενο κάποιου Ρώσου επιστολογράφου, το οποίο δημοσιεύθηκε στην αγγλική εφημερίδα “Orient News” και σ’ αυτό αυθαιρέτως υπεστήριζε ότι ο ναός είναι αφιερωμένος στην γυναίκα Αγία Σοφία. Το κείμενο του Τραπεζούντος Χρυσάνθου αποτελεί αποστομωτική απάντηση και στα σχόλια του συντάκτου της εφημερίδος “Orient News”, ο οποίος σχεδόν προπαγανδιστικά ανέφερε ότι ο ναός της Του Θεού Σοφίας κατόπιν της Λατινικής λειτουργίας που ετελέσθη σ’ αυτόν την 12 Δεκεμβρίου 1452 και επισφράγισε την ψευδοένωση των Εκκλησιών Ανατολής και Δύσεως, μετεβλήθη σε Λατινική Εκκλησία.

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΙ ΒΛΑΣΤΟΙ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ : ΘΡΑΚΕΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΙ ΒΛΑΣΤΟΙ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

ΘΡΑΚΕΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΣ

 ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

Συνοπτική ιστορική καταγραφή του βίου και της εν γένει εθναρχικής - εκκλησιαστικής δράσεως των αγνώστων στο ευρύ κοινό Θρακών Οικουμενικών Πατριαρχών.

Κύριλλος  Γ΄ ο Σπανός

Καταγόταν από την Ξάνθη. Έγινε Μητροπολίτης Κορίνθου, δύο φορές Φιλιππουπόλεως και τέλος Τυρνόβου. Τον Ιούνιο του 1651 κατέλαβε πραξικοπηματικά τον Οικουμενικό θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως, απάγοντας τον Ιωαννίκιο Β΄, αλλά η πατριαρχική Σύνοδος δεν τον ανεγνώρισε και μετά οκτώ ημέρες αντικαταστάθηκε από τον Αθανάσιο Β΄ τον Πατελάριο.  Τον Μάρτιο του 1654 αναρριχήθηκε και πάλι στον  Πατριαρχικό Θρόνο και μετά από 14 ημέρες αντικαταστάθηκε από τον Παϊσιο Α΄, ο οποίος τον εξόρισε στην Κύπρο.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΙ ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ: ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΩΝ ΜΕΔΙΟΛΑΝΩΝ ΚΑΙ ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΕΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΙ ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΩΝ  ΜΕΔΙΟΛΑΝΩΝ ΚΑΙ ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΕΙΑ

Κοσμοϊστορικό γεγονός υπήρξε η κατά την 13η Ιουνίου του 313 μ. Χ.  υπογραφή του γνωστού Διατάγματος των Μεδιολάνων υπό των συναυτοκρατόρων Κωνσταντίνου του Μεγάλου και Λικινίου, το οποίο «επήνεγκε την μεγίστην των εν τω κόσμω μεταβολών», δηλαδή «την ελευθερίαν της Εκκλησίας και τα ανθρώπινα δικαιώματα  και τας θρησκευτικάς ελευθερίας».

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΘΗ ΣΤΙΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΕΣ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΕΣ ΜΟΝΕΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΑΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος- Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΘΗ ΣΤΙΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΕΣ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΕΣ ΜΟΝΕΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΑΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Ακατάλυτα Σύμβολα του Ποντιακού Ελληνισμού μέσα στο διάβα των αιώνων υπήρξαν οι Ιερές Πατριαρχικές και Σταυροπηγιακές Μονές στο Εύξεινο Πόντο, ήτοι τα «Καστρομονάστηρα» της Παναγίας Σουμελά, του Αγίου Ιωάννου Βαζελώνος και του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα, τα οποία κατά την περίοδο της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού υπέστησαν ανείπωτα μαρτύρια και πάθη, όπως με τον πλέον αψευδή και τεκμηριωμένο τρόπο καταγράφονται στην «Μαύρη Βίβλο», την οποία εξέδωσε το πολυμαρτυρικώς καθηγιασμένο Οικουμενικό Πατριαρχείο εν έτει 1919 και μέχρι σήμερα παραμένει η πλέον αξιόπιστη και αδιαμφισβήτητη ιστορική πηγή για όσα γενοκτονικά εγκλήματα διέπραξε το κίνημα των Νεοτούρκων σε βάρος των Ελλήνων του Πόντου, κληρικών και λαϊκών, στα μεγάλα αστικά κέντρα, στις δεκάδες κωμοπόλεις, στα εκατοντάδες χωριά και φυσικά στις Ιερές Πατριαρχικές και Σταυροπηγιακές Μονές του Ευξείνου Πόντου.

Ο ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΘΗ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΜΝΗΜΟΣΥΝΗΣ ΤΩΝ 353.000 ΣΦΑΓΙΑΣΘΕΝΤΩΝ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΚΩΣ ΤΕΛΕΙΩΘΕΝΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΤραπεζοΥντος  ΧρΥσανθος και τα πΑθη των ΠοντΙων

ΕπΕτειος μνημοσΥνης των 353.000 σφαγιασθΕντων και
μαρτυρικΩς τελειωθΕντων ΕλλΗνων ΠοντΙων

Ο εκ Κομοτηνής καταγόμενος αγωνιστής Μητροπολίτης Τραπεζούντος και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρύσανθος (Φιλιππίδης), ο οποίος δικαίως και προσφυώς ονομάσθηκε από τον ποντιακό ελληνισμό ως ο «Άγιος των Ποντίων», «ιδία χειρί» διασώζει στις «Βιογραφικές Αναμνήσεις» του τα πάθη των Ποντίων, όταν οι τσέτες του τουρκικού κομιτάτου εφάρμοζαν το σχέδιο της «εθνοκαθάρσεως» και γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού.

Η προσωπική γραπτή μαρτυρία του αοιδίμου Μητροπολίτου Τραπεζούντος Χρυσάνθου αποτελεί την ζώσα απόδειξη των όσων έλαβαν χώρα στον ελληνικό Πόντο και είχαν ως συνέπεια τον φρικτό και μαρτυρικό θάνατο των 353.000 Ελλήνων Ποντίων.

Από τις «Βιογραφικές Αναμνήσεις» του Τραπεζούντος Χρυσάνθου, που εκδόθηκαν το 1970 από τον εκτελεστή της διαθήκης του, Γεώργιο Ν. Τασούδη, δημοσιεύουμε ορισμένα αποσπάσματα στα οποία ο αοίδιμος Ιεράρχης καταγράφει τα των Ποντίων πάθη ως εξής:

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ - Ο «ΑΓΙΟΣ» ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ - ΔΙΑΤΡΑΓΩΔΕΙ ΤΟΝ ΓΟΛΓΟΘΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ - Ο «ΑΓΙΟΣ» ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ - ΔΙΑΤΡΑΓΩΔΕΙ ΤΟΝ ΓΟΛΓΟΘΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

Ο εκ Κομοτηνής καταγόμενος αοίδιμος Μητροπολίτης Τραπεζούντος Χρύσανθος (Φιλιππίδης) έζησε εκ του σύνεγγυς τα «πάθη και τα μαρτύρια» των Ελλήνων του Πόντου από τους Τούρκους καθ’ όλο το τετραετές διάστημα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου (1914-1918) και είδε «ιδίοις όμμασι» να αποδεκατίζεται το πολυφίλητο και πολυπαθές μαρτυρικό ποίμνιό του, γενόμενο «ολοκαύτωμα» στον βωμό της ακραίας και απάνθρωπης «εθνικιστικής διαπάλης», η οποία επέβαλε την «εθνοκάθαρση», τον αφανισμό από προσώπου γης και τον βίαιο εκριζωμό και εκπατρισμό των Ελλήνων του Πόντου από τις αιώνιες πατρογονικές τους εστίες.

Άξιο μνείας είναι το γεγονός ότι ο Μητροπολίτης Χρύσανθος καθ’ όλη τη διάρκεια της καταλήψεως της Τραπεζούντος και της πέριξ αυτής περιοχής υπό των ρωσικών στρατευμάτων, ουδέποτε έκαμε διακρίσεις σε βάρος των μουσουλμάνων της επαρχίας του αλλά αδιαλείπτως και με φιλάνθρωπα αισθήματα φρόντιζε και περιέθαλπτε αυτούς με τρόφιμα, φάρμακα και ενδύματα, ενώ με κάθε τρόπο τους εξασφάλιζε και τα αναγκαία καταλύματα προστασίας για την επιβίωσή τους.

ΤΟ ΠΟΡΦΥΡΟΥΝ ΑΙΜΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ: Ο ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ – Ο «ΑΓΙΟΣ» ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ ΔΙΑΤΡΑΓΩΔΕΙ ΤΟΝ ΓΟΛΟΓΟΘΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΤΟ ΠΟΡΦΥΡΟΥΝ ΑΙΜΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

Ο ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ – Ο «ΑΓΙΟΣ» ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ
ΔΙΑΤΡΑΓΩΔΕΙ ΤΟΝ ΓΟΛΟΓΟΘΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

Ο εκ Κομοτηνής καταγόμενος αοίδιμος Μητροπολίτης Τραπεζούντος Χρύσανθος (Φιλιππίδης) έζησε εκ του σύνεγγυς τα «πάθη και τα μαρτύρια» των Ελλήνων του Πόντου από τους Τούρκους καθ’ όλο το τετραετές διάστημα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου (1914-1918) και είδε «ιδίοις όμμασι» να αποδεκατίζεται το πολυφίλητο και πολυπαθές μαρτυρικό ποίμνιό του, γενόμενο «ολοκαύτωμα» στο βωμό της ακραίας και απάνθρωπης «εθνικιστικής διαπάλης», η οποία επέβαλε την «εθνοκάθαρση», τον αφανισμό από προσώπου γης και τον βίαιο εκριζωμό και εκπατρισμό των Ελλήνων του Πόντου από τις αιώνιες πατρογονικές τους εστίες.

Άξιο μνείας είναι το γεγονός ότι ο Μητροπολίτης Χρύσανθος καθ’ όλη τη διάρκεια της καταλήψεως της Τραπεζούντος και της πέριξ αυτής περιοχής υπό των ρωσικών στρατευμάτων, ουδέποτε έκαμε διακρίσεις σε βάρος των μουσουλμάνων της επαρχίας του αλλά αδιαλείπτως και με φιλάνθρωπα αισθήματα φρόντιζε και περιέθαλπε αυτούς με τρόφιμα, φάρμακα και ενδύματα, ενώ με κάθε τρόπο τους εξασφάλιζε και τα αναγκαία καταλύματα προστασίας για την επιβίωσή τους.

Ο ΕΘΝΑΡΧΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ ΣΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΩΝ ΠΑΡΙΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΑΦΑΝΙΖΟΜΕΝΟΥ ΠΟΝΤΙΑΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΕθνΑρχης ΜητροπολΙτης ΤραπεζοΥντος ΧρΥσανθος στη ΔιεθνΗ ΔιΑσκεψη των ΠαρισΙων για τη σωτηρΙα
του αφανιζΟμΕνου ΠοντιακοΥ ΕλληνισμοΥ

·     Το ανεκπλήρωτο όνειρο για την ίδρυση Αυτονόμου Δημοκρατίας του Πόντου και η Εγκληματική σιωπή και υποκρισία των Μεγάλων Δυνάμεων.

· Το κείμενο της ιστορικής Συνεντεύξεως του Μητροπολίτου Τραπεζούντας Χρυσάνθου μετά του Προέδρου των Η.Π.Α  Ουίλσον ( Wilson) στη Διάσκεψη των Παρισίων , την 16η Μαΐου 1919.

Η έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου (1914-1919) εσήμανε την αρχή του τέλους για τον ελληνισμό της  «καθ’ ημάς Ανατολής», όταν το εθνικιστικό κίνημα των Νεοτούρκων (ή Νεοθωμανών ) έθεσε συστηματικότερα σε εφαρμογή το γερμανικής εμπνεύσεως σχέδιο, το όντως μέγιστο ανοσιούργημά τους, για την γενοκτονική εθνοκάθαρση των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων (Ελλήνων, Αρμενίων κ.ά.) της κατ’ εκείνη την περίοδο ψυχορραγούσης οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Ο ελληνισμός του Πόντου εγκαταλελειμμένος στην τραγική μοίρα του και έχοντας μόνο προστάτη και υπέρμαχο των δικαίων του, τον προσφυώς και δικαίως αποκληθέντα ως τον «Άγιο των Ποντίων», Μητροπολίτη Τραπεζούντας Χρύσανθο, εγεύθη το πικρό τούτο ποτήριον του γενοκτονικού ολέθρου κατά το χρονικό διάστημα 1915-1923, με ένα μόνο μικρό «διάλειμμα δημοκρατίας» κατά τα έτη 1916-1918, όταν τα ρωσικά στρατεύματα καταλαμβάνουν την πόλη της Τραπεζούντας και εγκαθίστανται σε όλη την πέριξ αυτής περιοχή. Τότε ιδρύεται η λεγόμενη προσωρινή κυβέρνηση της Τραπεζούντας υπό την ηγεσία και ευθύνη του συνετού και σώφρονος Μητροπολίτου Χρυσάνθου, ο οποίος επέτυχε την αρμονική συνύπαρξη χριστιανών και μουσουλμάνων.

«ΞΗΜΕΡΩΣΕ Η ΧΑΡΑΥΓΗ ΚΑΙ ΠΗΡΑΜΕ ΤΗΝ ΘΡΑΚΗ»: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΘΡΑΚΗΣ – ΠΡΙΝ ΑΠΟ 103 ΕΤΗ (1920- 2023)

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

«ΞημΕρωσε Η χαραυγΗ καΙ πΗραμε τΗν ΘρΑκη»

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΘΡΑΚΗΣ – ΠΡΙΝ ΑΠΟ 103 ΕΤΗ (1920- 2023)

Εάν κάποιος θα ήθελε να δώσει έναν τίτλο στην παρούσα επετειακή –πανηγυρική γραφή, για τα «Ελευθέρια της Θράκης», την οποία εξ οφειλετικού εθνικού καθήκοντος κινούμενοι, δημοσιεύουμε και κάνουμε γνωστή στο ευρύ αναγνωστικό κοινό, δεν θα μπορούσε να βρει καταλληλότερο από τον στίχο:

«Ξημέρωσε η χαραυγή και πήραμε τη Θράκη».

Είναι ο πρώτος στίχος από το τραγούδι που τραγουδούσε ο προελαύνων ελληνικός στρατός τις πρώτες πρωινές ώρες της 14ης Μαίου, όταν εισήρχετο νικητής και απελευθερωτής στην ιστορική πόλη της Κομοτηνής. Ο εφιάλτης της Βουλγαρικής κατοχής είχε τελειώσει.

Η ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΓΑΛΛΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΚαταλυτικΗ ΣημασΙα του ΚεντρικοΥ ΔιοικητικοΥ ΣυμβουλΙου των ΑντιπροσΩπων για την ΕνσωμΑτωση
της ΓαλλοκρατοΥμενης ΔυτικΗς ΘρΑκης στην ΕλλΑδα

·        Διπλωματικά έγγραφα από το Αρχείο του Εθνικού Σωτήρος της Δυτικής Θράκης Χαρισίου Βαμβακά για την συγκρότηση του Κεντρικού Διοικητικού Συμβουλίου των Αντιπροσώπων της Γαλλοκρατούμενης Θράκης και ο καθοριστικός ρόλος του στην ανάδειξη Έλληνος Προέδρου αυτού ως καίριας σημασίας προδρομικό πολιτικο-διπλωματικό γεγονός για την οριστική ενσωμάτωση της Δυτικής Θράκης στην εθνική επικράτεια της Ελλάδος.

Όταν κατά το φθινόπωρο του έτους 1919 οι Μεγάλες Δυνάμεις έθεσαν οριστικό τέλος στην πάνδεινη εξαετή βουλγαρική κατοχή της Δυτικής Θράκης (1913-1919), εγκατεστάθη στην πολυμαρτυρική Θρακική γη η λεγομένη Διασυμμαχική Διοίκηση, που όμως στην πραγματικότητα επρόκειτο για μία όντως ιδιότυπη Γαλλική κατοχή υπό τον έχοντα επαμφοτερίζοντα συμπεριφορά, η οποία άλλοτε ήταν φιλελληνική και άλλοτε φιλοβουλγαρική, Γάλλο Στρατηγό Σαρπύ (Charrpy). Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος Ελευθέριος Βενιζέλος προσωπικώς θέλοντας κατ' αυτό το, έστω και σχετικώς συντόμου διάρκειας, κενό εξουσίας, να προλάβει ενδεχομένως δυσμενείς, αν μη και επιβαρυντικές για την Ελλάδα και τους Έλληνες της Θράκης εξελίξεις και αποφάσεις του αμφιλεγομένου Γάλλου Στρατηγού Σαρπύ, έδωσε εντολή στον πεπειραμένο πολιτικό και προσωπικό φίλο και συνεργάτη του Χαρίσιο Βαμβακά, ο οποίος μέχρι τότε συμμετείχε στην ελληνική αντιπροσωπεία στο Παρίσι και ευρίσκετο κατ' εκείνη την χρονική στιγμή στην Κωνσταντινούπολη, να μεταβεί στην Κομοτηνή (τότε Γκιουμουλτζίνα) όπου και η έδρα της Διασυμμαχικής Διοικήσεως, ως Κυβερνητικός εκπρόσωπος της Ελλάδος (ή Έλλην Αρμοστής) στην Γαλλοκρατούμενη Δυτική Θράκη.

Η ΥΠΟ ΤΟΥ ΧΑΡΙΣΙΟΥ ΒΑΜΒΑΚΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΩΝ ΚΑΙ ΓΑΛΛΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΑΘΛΟΥ ΤΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΕΩΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΥΠΟ ΤΟΥ ΧΑΡΙΣΙΟΥ ΒΑΜΒΑΚΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΩΝ ΚΑΙ ΓΑΛΛΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΑΘΛΟΥ ΤΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΕΩΣ
  ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ

·  Έγγραφες μαρτυρίες του Χαρισίου Βαμβακά ως Αντιπροσώπου της Ελληνικής Κυβερνήσεως στην Γαλλοκρατούμενη Διασυμμαχική Θράκη διά των οποίων αποδεικνύεται ο τιτάνιος αγών αυτού για την λυσιτελή επίτευξη της προσεγγίσεως των Μουσουλμάνων κατοίκων της Θράκης και των Γάλλων στρατιωτικών μηδέ εξαιρουμένου  του αμφιλεγομένου και με επαμφοτερίζουσα στάση Γάλλου Στρατηγού Σαρπύ (Charpy) προκειμένου να συντελεσθεί η ποθούμενη ενσωμάτωση της Δυτικής Θράκης στην εθνική επικράτεια της Ελλάδος.

Η ενσωμάτωση της Δυτικής Θράκης στην εθνική επικράτεια της Ελλάδος κατά την 14η Μαΐου 1920 λογίζεται ως όντως «Εθνικός Άθλος», εάν αναλογισθεί κάποιος το επί οκτώ μήνες τιτάνιο εθνικό έργο του Αντιπροσώπου της Ελληνικής Κυβερνήσεως στην Γαλλοκρατούμενη Διασυμμαχική Θράκη Χαρισίου Βαμβακά, ο οποίος κατ’ εντολήν του Ελευθερίου Βενιζέλου ενεγκατεστάθη στην Κομοτηνή (τότε Γκιουμουλτζίνα) περί τα τέλη Σεπτεμβρίου του 1919 και επεδόθη παντί σθένει και ιερώ εθνικώ ζήλω στην επίτευξη του υψίστου και μεγίστου, κατά κοινή ομολογία πάντων, δυσχερεστάτου και δυσκατόρθωτου εκείνου εθνικού άθλου της σωτηρίας της Δυτικής Θράκης, την οποία ως άλλη «Πηνελόπη» διεκδικούσαν πλείστοι όσοι αδηφάγοι μνηστήρες, όπως ήταν: α) οι Βούλγαροι, οι οποίοι είτε επεδίωκαν την άμεση και οριστική υπό των Μεγάλων Δυνάμεων παραχώρηση της Δυτικής Θράκης στην Βουλγαρία, είτε δολίως και υπούλως κινούμενοι, προκειμένου να αποτρέψουν το ενδεχόμενο της παραχωρήσεως της Δυτικής Θράκης στην Ελλάδα, έφθασαν σε σημείο να αποπειρώνται  να παρασύρουν τους Μουσουλμάνους στην ίδρυση μιάς κάποιας «αυτονομίας» της περιοχής αλλά υπό βουλγαρική κηδεμονία, ενώ παράλληλα προσπαθούσαν να πείσουν τους Γάλλους ότι τάχα θα εσέβοντο όλους ανεξαιρέτως τους κατοίκους της Δυτικής Θράκης, β) οι Τούρκοι, οι οποίοι είτε ονειρεύονταν  την ίδρυση ενός «αυτονόμου κρατιδίου Δυτικής Θράκης», είτε την ενσωμάτωσή της στην τότε ψυχορραγούσα οθωμανική αυτοκρατορία, και γ) οι Γάλλοι, οι οποίοι με τον δύσπιστο και δύστροπο Στρατηγό Σαρπύ που, αρχικώς τουλάχιστον, έτρεφε ενδομύχως φιλοβουλγαρικά αισθήματα και εν συνεχεία κυοφορούσε την ιδέα της μετατροπής της Δυτικής Θράκης σε Γαλλικό Προτεκτοράτο.

Η ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΕΩΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ
ΤΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΕΩΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ
ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

·  Τα πάθη και τα μαρτύρια των Μουσουλμάνων της Δυτικής Θράκης κατά την διάρκεια της Βουλγαρικής κατοχής (1913-1919) επηρέασαν την στάση τους υπέρ της παρουσίας του Ελληνικού Στρατού ως ελευθερωτού και προστάτου αυτών στην Θράκη.

·     Οι Μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης δεν ενέδωσαν στις εθνικιστικές σειρήνες του νεοτουρκικού κομιτάτου και παρέμειναν αταλάντευτοι κατά την συντριπτική πλειοψηφία τους υπέρ του διπλωματικού αγώνος του Χαρισίου Βαμβακά για την οριστική ενσωμάτωση της Θράκης στην εθνική επικράτεια της Ελλάδος.

    Η ενσωμάτωση της μεγαλομάρτυρος και πολυπαθούς Δυτικής Θράκης στο εθνικό γεωγραφικό σώμα της Ελλάδος υπήρξε άνευ υπερβολής μέγιστο «θαύμα» και κατόρθωμα του ευφυούς, διορατικού και οξυδερκούς κυβερνητικού εκπροσώπου της Ελλάδος στην υπό Διασυμμαχική Διοίκηση (1919-1920) τελούσα Δυτική Θράκη, Χαρισίου Βαμβακά, ο οποίος για την επίτευξη του αξιοθαύμαστου αυτού «εθνικού άθλου» επέτυχε πρωτίστως να κερδίσει την εμπιστοσύνη και την έντιμη συνεργασία των Μουσουλμάνων, οι οποίοι είχαν υποστεί τα πάνδεινα από την θηριώδη εθνικιστική κατοχική συμπεριφορά των Βουλγάρων κατά την διάρκεια των ετών 1913-1919.

    Η περί της ενσωματώσεως της Δυτικής Θράκης στην εθνική γεωγραφική επικράτεια της Ελλάδος ιστορική ιχνηλασία επιβάλλει την αντικειμενική ιστορική αναγωγή σε όσα μαρτύρια και πάθη υπέστησαν οι Μουσουλμάνοι από την θηριώδη και απάνθρωπη συμπεριφορά και κατοχική συστηματική εξοντωτική τακτική των Βουλγάρων σε τέτοιο βαθμό, ώστε οι ίδιοι οι Μουσουλμάνοι να επιποθούν την λύτρωσή τους με την έλευση του ελευθερωτού Ελληνικού Στρατού και την μελλοντική ειρηνική και ασφαλή επιβίωσή τους μέσω της οριστικής ενσωματώσεως της Δυτικής Θράκης στην κρατική γεωγραφική οντότητα της Ελλάδος.

Η ΕΘΝΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΑΚΚΟΠΟΥΛΟΥ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΣΧΙΣΜΑΤΙΚΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΟΕΞΑΡΧΙΚΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΤΕ ΚΑΖΑ ΓΚΙΟΥΜΟΥΛΤΖΙΝΗΣ (1900-1914)

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΕΘΝΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΑΚΚΟΠΟΥΛΟΥ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΣΧΙΣΜΑΤΙΚΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΟΕΞΑΡΧΙΚΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΤΕ ΚΑΖΑ ΓΚΙΟΥΜΟΥΛΤΖΙΝΗΣ (1900-1914)

Ο από Άγκυρας Μητροπολίτης Μαρωνείας, Θάσου και Σαμοθράκης Νικόλαος Σακκόπουλος (1902-1914), αμέσως μετά την ενθρόνιση και εγκατάστασή του στη Μητρόπολη Μαρωνείας και αφού ανέλαβε τα αρχιερατικά του καθήκοντα, επέδειξε ιδιαίτερη αυστηρότητα και αποφασιστικότητα στην αντιμετώπιση και απόκρουση της εθνικιστικής και εκκλησιαστικής προπαγάνδας των λαϊκών και κληρικών Βουλγάρων εξαρχικών, οι οποίοι με ύπουλες μεθοδεύσεις επεδίωκαν να διεισδύσουν στην μητροπολιτική του περιφέρεια.

Ο στόχος τότε των Βουλγάρων ήταν διπλός, αφενός μεν να αλλοιώσουν την εθνολογική σύνθεση του Καζά Γκιουμουλτζίνας, αφετέρου δε να αποσπάσουν τον ελληνικό χριστιανικό πληθυσμό της Δυτικής Θράκης από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και να τον εντάξουν εκκλησιαστικά στη δικαιοδοσία της σχισματικής βουλγαρικής Εκκλησίας, της άλλως καλουμένης «Βουλγαρικής Εξαρχίας».

ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ: ΕΘΝΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΑΝΔΡΩΝ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ (1913-1920)

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

ΕΘΝΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ
 ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΑΝΔΡΩΝ  ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ  (1913-1921)

·        Από την Βουλγαρική Κατοχή στην ενσωμάτωση της Θράκης στην εθνική επικράτεια της Ελλάδος.

Την 5^η Οκτωβρίου του 1912 ο Α΄ Βαλκανικός πόλεμος ήταν πλέον γεγονός και οι πρωταγωνιστές του ήταν τα συμμαχικά κράτη της Ελλάδος, της Βουλγαρίας, της Σερβίας και του Μαυροβουνίου εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Στο πλαίσιο των λεγόμενων συμμαχικών πολεμικών επιχειρήσεων οι Βούλγαροι κατά τον Νοέμβριο του 1912 εισέρχονται και εγκαθίστανται στη Δυτική Θράκη όχι ως απελευθερωτές και σύμμαχοι, αλλά στην πραγματικότητα ως κατακτητές προκειμένου να εκβουλγαρίσουν τον ελληνισμό της Θράκης. Έτσι, επί οκτώ μήνες, από τον Νοέμβριο του 1912 έως και τον Ιούλιο του 1912, διεξήγετο ένας ανελέητος ανθελληνικός αγώνας, ο οποίος είχε έναν και μόνο στόχο που δεν ήταν άλλος από την ίδρυση της Μεγάλης Βουλγαρίας.

Με την έναρξη του Β΄ Βαλκανικού Πολέμου κατακτά την 16^η Ιουνίου 1913, ανάμεσα στους πρώην συμμάχους, δηλαδή την Βουλγαρία αφενός και την Σερβία μαζί με την Ελλάδα αφετέρου, εκδηλώνεται το ακραίο εθνικιστικό και ανθελληνικό πάθος των Βουλγάρων, οι οποίοι απέβλεπαν παντί σθένει, να αφανίσουν κάθε τι το ελληνικό στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Θράκης και φυσικά σε καθόλη την έκταση του τότε καζά Γκιουμουλτζίνας (Κομοτηνής).

ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΤΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΕΩΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (14 ΜΑΪΟΥ 1920)

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Οι πολιτικΕς και διπλωματικΕς πτυχΕς
 ΤΟΥ ΖΗΤΗΜΑΤΟΣ της ενσωμΑτωσΕΩΣ
της ΔΥΤΙΚΗΣ ΘρΑκης στην ΕλλΑδα (14 ΜΑΪΟΥ 1920)

Όταν μετά από έξι αιώνες οθωμανικής κυριαρχίας και απηνούς βουλγαρικής κατοχής το όνειρο έγινε πραγματικότητα και η Δυτική Θράκη, το μοναδικό εναπομείναν γεωγραφικό τμήμα του Θρακικού Ελληνισμού, ενσωματώθηκε στον μητρικό κορμό της Ελλάδος. Οδύσσεια υπήρξε το πολιτικό και διπλωματικό παρασκήνιο που προηγήθηκε της ενσωματώσεως καθώς οι πολιτικές σκοπιμότητες των Μεγάλων Δυνάμεων και οι αδηφάγες διεκδικήσεις των Τούρκων και των Βουλγάρων για τη Θράκη που αποτελούσε το μήλο της έριδος, είχαν δημιουργήσει ένα ασφυκτικό κλοιό που χάρη στον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον επιστήθιο και έμπιστο φίλο του Χαρίσιο Βαμβακά κατέστη δυνατό να επιτευχθεί η αποσόβηση του κινδύνου της οριστικής απώλειας της Θράκης και η πολυπόθητη τελική ενσωμάτωσή της στην γεωγραφική επικράτεια της Ελλάδος.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός και Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΑπΟ την ΒουλγαρικΗ ΚατοχΗ στην ενσωμΑτωση
της ΘρΑκης στην εθνικΗ επικρΑτεια της ΕλλΑδος

·        Η συνδρομή εκκλησιαστικών ανδρών της Μητροπόλεως Μαρωνείας (1913 – 1920).  

·   Ιστορικές επιστολές  του Αρχιμανδρίτου Νικολάου, του Μητροπολίτου Τραπεζούντος Χρυσάνθου  και του Μητροπολίτου Μαρωνείας Νικολάου.

Την 5η Οκτωβρίου του 1912 ο Α΄ Βαλκανικός πόλεμος ήταν πλέον γεγονός και οι πρωταγωνιστές του ήταν τα συμμαχικά κράτη της Ελλάδος, της Βουλγαρίας, της Σερβίας και του Μαυροβουνίου εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στο πλαίσιο των λεγομένων συμμαχικών πολεμικών επιχειρήσεων οι Βούλγαροι κατά τον Νοέμβριο του 1912 εισέρχονται και εγκαθίστανται στη δυτική Θράκη όχι ως απελευθερωτές και σύμμαχοι, αλλά στην πραγματικότητα ως κατακτητές προκειμένου να εκβουλγαρίσουν τον Ελληνισμό της Θράκης. Έτσι, επί οκτώ μήνες, από τον Νοέμβριο του 1912 έως και τον Ιούλιο του 1912, διεξήγετο ένας ανελέητος ανθελληνικός αγώνας, ο οποίος είχε έναν και μόνο στόχο που δεν ήταν άλλος από την ίδρυση της Μεγάλης Βουλγαρίας. Με την έναρξη του Β΄ Βαλκανικού Πολέμου, κατά την 16η Ιουνίου 1913, ανάμεσα στους πρώην συμμάχους, δηλαδή την Βουλγαρία αφενός και την Σερβία μαζί με την Ελλάδα αφετέρου, εκδηλώνεται το ακραίο εθνικιστικό και ανθελληνικό πάθος των Βουλγάρων, οι οποίοι απέβλεπαν παντί σθένει, να αφανίσουν κάθε τι το ελληνικό στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Θράκης και φυσικά σε καθόλη την έκταση του τότε Καζά Γκιουμουλτζίνας (Κομοτηνής).

Η ΜΕΓΑΤΙΜΗ ΚΥΡΙΑ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ : ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΗ - ΜΟΥΣΙΟΠΟΥΛΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΜΕΓΑΤΙΜΗ ΚΥΡΙΑ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ
ΚαλλιΟπη ΠαπαθανΑση - ΜουσιοποΥλου

·    Πρόσωπα και Γεγονότα της Θράκης (1908-1920) μέσα από το ιστορικό συγγραφικό έργο της.

·    Η σύγχρονη ιστοριογράφος και εγγονή του εθνικού σωτήρα της Θράκης Χαρισίου Βαμβακά που διέσωσε και ανέδειξε το ιστορικό αρχείο του.

Στο άκουσμα και μόνον του ονόματός της Καλλιόπης Παπαθανάση-Μουσιοπούλου συνειρμικά η ιστορική μνήμη ανακαλεί στην επιφάνεια ένα άλλο πρόσωπο, τον Χαρίσιο Βαμβακά ο οποίος υπήρξε ο σωτήρας της Θράκης αφού σ’ αυτόν κυρίως οφείλεται η αίσια έκβαση του διπλωματικού-πολιτικού αγώνος που οδήγησε στην ενσωμάτωση της Δυτικής Θράκης στο γεωγραφικό σώμα της Εθνικής Επικράτειας της Μητέρας Ελλάδος, την 14^η Μαΐου 1920.

Η Καλλιόπη Παπαθανάση-Μουσιοπούλου θα μπορούσαμε ουδόλως αυθαίρετα να υπογραμμίσουμε ότι έχουσα στο κληρονομικό DNA της υπάρξεώς της όλα εκείνα τα γονίδια του φιλοπάτριδος και φιλογενούς παππού της, του Χαρισίου Βαμβακά, αναδείχθηκε κατά τους «εσχάτους χρόνους» η κορυφαία σε πρωτότυπη και πλούσια συγγραφική παραγωγή ιστοριογράφος της Θράκης, η οποία αν και όχι κατ’ επάγγελμα ιστορικός, κληροδότησε στους επιγενομένους «εραστές της Θρακώας ιστορικής γνώσεως» τα πολύτιμα πονήματά της που αποτελούν το απαύγασμα της ολοκληρωτικής και απολύτου αγάπης και αόκνου επιστημονικής έρευνας και συγγραφής της για την ιστορία και τον πολιτισμό της ευλογημένης «μεγάλης γης της Θράκης».

ΑΓΙΟΙ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΙΟΣ : ΟΙ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΑΓΙΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΙΔΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΒΛΑΣΤΟΙ ΚΑΙ ΦΩΤΙΣΤΕΣ ΤΩΝ ΣΛΑΒΩΝ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΑΓΙΟΙ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΙΟΣ

ΟΙ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΑΓΙΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΙΔΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΒΛΑΣΤΟΙ ΚΑΙ ΦΩΤΙΣΤΕΣ ΤΩΝ ΣΛΑΒΩΝ

Δάκτυλος Κυρίου διαμόρφωσε τις ιστορικές συνθήκες και ο ηγεμόνας της Μεγάλης Μοραβίας Ραστισλάβος για να αποκόψει τα καταπιεστικά δεσμά του λαού του από το φραγκικό κράτος, εστράφη προς την Κωνσταντινούπολη και την Πρωτόθρονη Μητέρα Αγία Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, όταν Αυτοκράτορας ήταν ο Μιχαήλ Γ΄ (842-867) και Οικουμενικός Πατριάρχης ο Φώτιος Α΄ ο Μέγας (858-867).

Οι δύο αυτές χαρισματικές προσωπικότητες του Βυζαντινού κράτους αναλογιζόμενες την θρησκευτική, πολιτική και εν γένει γεωστρατηγική σημασία της διαδόσεως του ελληνορθοδόξου πνεύματος στην καρδιά των Σλαβικών πληθυσμών, απέστειλαν ως ιεραποστόλους δύο επιφανείς, λίαν μεμορφωμένους, κατά σάρκα αδελφούς θεσσαλονικείς, τους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο, οι οποίοι επρόκειτο να αναδειχθούν σε φωτιστές των Σλάβων και άπασης της Ευρώπης, όπως εύστοχα σε σχετική εγκύκλιό του είχε γράψει προ ετών ο μακαριστός πάπας Ιωάννης-Παύλος ο Β΄.

Η ΝΕΟΦΑΝΕΙΣΑ ΠΟΝΤΙΑ ΟΣΙΑ ΜΗΤΗΡ ΣΟΦΙΑ (+1974)

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η νεοφανεΙσα ΠΟντια ΟσΙα ΜΗτηρ ΣοφΙα (+1974)

·        Χριστομίμητος βίος της Ποντίας ασκήτριας στην Ιερά Μονή Κλεισούρας Καστοριάς - Η Αγιοκατάταξη αυτής υπό του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Η Αγιοτόκος, αγιοτρόφος και αγιόμεστος Ορθόδοξη Εκκλησία ως «Χριστού Γεώργιον» και «επίγειος παραδείσιος Αμπελώνας» αενάως αναδεικνύει νέες οσιακές μορφές, οι οποίες με την ασκητική και χριστομίμητη βιοτή τους εφελκύουν ακόμη το έλεος του Θεού για τους ανθρώπους τούτου του κόσμου.

Ο πρώτος μετά τον Ένα, ο των Εθνών Απόστολος Παύλος, στην «Α΄ προς Κορινθίους» Επιστολή του διακηρύττει: «Τα μωρά του κόσμου εξελέξατο ο Θεός, ίνα τους σοφούς καταισχύνη»(Α΄ Κορινθ. 1,27). Και όντως μια τέτοια ασκητική μορφή, την νεοφανείσα Οσία Σοφία, εξελέξατο ο Θεός κατά τους δίσεκτους και εσχάτους αυτούς χρόνους για να δείξει τα θαυμάσιά του και να καταισχύνει με την διά Χριστόν σαλότητα της Οσίας αυτής γυναικός την μωρία του δήθεν σοφού σύγχρονου και «πολιτισμένου» ανθρώπου, που η «κατά κόσμον σοφία του» και όχι η «κατά Θεόν σοφία», τον έχει οδηγήσει στην απώλεια και στο τέλμα.