Ο ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΛΩΠΕΚΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
 ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΛΩΠΕΚΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

·   Ο μέχρις εσχάτων πολυμέτωπος διπλωματικός αγώνας του Εθνοϊερομάρτυρος Σμύρνης Χρυσοστόμου υπέρ της Σωτηρίας των λαών της Χριστιανικής Ιωνικής Γης.

·    Οι επιστολές του θρησκευτικού Ηγήτορος του Μικρασιατικού Ελληνισμού προς τους Πρωθυπουργούς της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας Lloyd George και Aristide Briand εν όψει της κρισίμου εν Λονδίνω Συνδιασκέψεως των Μεγάλων Ευρωπαϊκών Δυνάμεων για την ανατροπή της Συνθήκης των Σεβρών και την επιστροφή της Ιωνικής Γης στους Τούρκους.

Όταν στην διηρημένη Ελλάδα ο «Εθνικός διχασμός» είχε τυφλώσει την καθεστηκυία πολιτική τάξη και είχε οδηγήσει έναν ολόκληρο λαό στον απόλυτο πολιτικό και κομματικό παροξυσμό, ο μόνος κραταιός, οξυδερκής και διορατικός νους, ο οποίος παρέμενε ως «ακοίμητος ιερός φύλαξ» στις επάλξεις του αγώνος για την σωτηρία του Μικρασιατικού Ελληνισμού, ήταν ο εθνάρχης της Ελληνορθοδόξου Ιωνικής Γης Εθνοϊερομάρτυς Μητροπολίτης Σμύρνης Άγιος Χρυσόστομος, ο οποίος διαβλέποντας την δόλια πολιτική και διπλωματική τακτική των λεγομένων και φυσικά μόνο κατ' όνομα ευρωπαίων συμμάχων της Ελλάδος, ήτοι των Μεγάλων Δυνάμεων, αρχικώς της Γαλλίας και της Ιταλίας, αλλά εν συνεχεία και της Μεγάλης Βρετανίας, οι οποίες κατά τις αρχές του έτους 1921 απεφάσισαν να μεταβάλουν τους όρους της Συνθήκης των Σεβρών υπέρ της αναδυόμενης Κεμαλικής Τουρκίας και σε βάρος της διχασμένης, μετέωρης και  πολλαπλώς ανήμπορης Ελλάδος, ανθέστη και απεφάσισε να απευθυνθεί δι’ επιστολών κραυγής αγωνίας προς τις «πολιτικές αλώπεκες» της Ευρώπης, αν και εγνώριζε το μάταιον του εγχειρήματος.

Είναι γεγονός ότι η ανατολή του έτους 1921 προμήνυε δυσμενέστατες εξελίξεις σε βάρος της Ελλάδος και κυρίως του Μικρασιατικού Ελληνισμού λόγω της ωμής και άνευ συναισθηματισμών κυνικής μεταστροφής των μέχρι τότε δήθεν ευρωπαίων συμμάχων της Ελλάδος, ήτοι της Γαλλίας και της Ιταλίας υπέρ του σταδιακά εδραιουμένου Κεμάλ Μουσταφά Πασά προκειμένου να διασφαλίσουν τις σφαίρες επιρροής τους και τα εθνικά τους, γεωπολιτικά, γεωστρατηγικά και οικονομικά συμφέροντά τους στην Ανατολία και στην αναδυόμενη μεταοθωμανική Κεμαλική Τουρκία αδιαφορώντας, ως συνήθως, για την τύχη του Μικρασιατικού Χριστιανικού Ελληνισμού.

ΕΣΧΑΤΗ ΕΚ ΣΜΥΡΝΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΚΗ ΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΕΣΧΑΤΗ ΕΚ ΣΜΥΡΝΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΓΡΑΦΗ
ΤΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ 

·  Η τελευταία προ της Μικρασιατικής Καταστροφής επιστολή του Εθνοϊερομάρτυρος Χρυσοστόμου Σμύρνης προς τον τότε Οικουμενικό Πατριάρχη Μελέτιο Δ΄.

Ο Εθνοϊερομάρτυς Σμύρνης Χρυσόστομος ως ο τελευταίος Εθνικός και Εκκλησιαστικός Ηγέτης της Ιωνίας και Άγιος της Εκκλησίας παρέμεινε πιστός στο ποίμνιό του, ενώ είχε αντιληφθεί τον φρικτό και μαρτυρικό θάνατό του. Με αφορμή λοιπόν την θλιβερή και επώδυνη επέτειο της Μικρασιατικής καταστροφής, αλλά και την συμπλήρωση 95 ετών από την αποφράδα ημέρα του φρικτού και μαρτυρικού θανάτου (+1922) του Εθνοϊερομάρτυρος Αγίου Χρυσοστόμου, Μητροπολίτου Σμύρνης, δημοσιεύουμε την τελευταία επιστολή που απέστειλε ο Άγιος Χρυσόστομος στον τότε Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Μελέτιο Δ΄ Μεταξάκη.

Το ακριβές κείμενο της επιστολής είναι το εξής:

ΜΑΡΤΥΡΟΛΟΓΙΟ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜΑΡΤΥΡΟΛΟΓΙΟ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ (+1922)

·   Μνημοσύνη 103 ετών από της  Μικρασιατικής Καταστροφής και σχετικές μαρτυρίες για το Χριστομίμητο και Μαρτυρικό τέλος του Εθνοϊερομάρτυρος Αγίου Χρυσοστόμου.

Από τις πλέον αξιόπιστες μαρτυρίες οι οποίες αφορούν στο χριστομίμητο μαρτυρικό τέλος του Εθνοϊερομάρτυρος Μητροπολίτου Σμύρνης Αγίου Χρυσοστόμου (+1922) είναι τα όσα είχε καταγράψει ο τότε Αμερικανός Πρόξενος στη Σμύρνη George Horton στο μνημειώδες πόνημα του, υπό τον τίτλο: «Η μάστιγα της Ασίας», όπου μεταξύ άλλων αναφέρει: «Η σκιά του εγγίζοντος θανάτου απλωνόταν στο πρόσωπό του και όμως αγωνιζόταν ακόμη για την σωτηρία του ποιμνίου του, «πρέπει να φύγετε», συμβουλεύω τον Ιεράρχη, «κινδυνεύει η ζωή σας. Στην προκυμαία είναι πλευρισμένο ένα αμερικανικό αντιτορπιλικό. Θα σας συνοδεύσω έως εκεί για να επιβιβασθείτε ασφαλώς».

Ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος, αφού άκουσε την πρόταση του Αμερικανού Προξένου, τον ευχαρίστησε για το ενδιαφέρον του και αρνούμενος του απάντησε: «Παράδοσις του Έθνους και της Εκκλησίας μας δεν είναι η φυγή εν όψει κινδύνου, αλλ’ ο αγών μέχρις εσχάτων και η θυσία. Εάν μεν ο εχθρός φεισθεί του ποιμνίου μου, ποιός θα το περιθάλψει; Εάν δε τούτο σφαγεί, πώς ημπορώ να επιζήσω; Είτε το ένα συμβεί, είτε το άλλο, η θέσις μου είναι εδώ, μαζί με το ποίμνιό μου».

Ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΝ ΣΜΥΡΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΓΙΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΝ ΣΜΥΡΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΝΕΟΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΓΙΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ (+ 1922)

Είναι 27 Αυγούστου του 1922, με το παλαιό ημερολόγιο. Το πρωί εκείνου του Σαββάτου, ενός άλλου «Μεγάλου Σαββάτου», όλος ο λαός, κάθε ηλικίας άνθρωποι, απεγνωσμένα και ικετευτικά, έχουν συγκεντρωθεί, όπως όλες τις τελευταίες ημέρες και νύκτες, στην Μεγάλη Εκκλησία και στον αυλόγυρο της Αγίας Φωτεινής, στο ιερώτατο αυτό σύμβολο της Σμύρνης, όπου ο αληθής ποιμένας και Επίσκοπος, ως άλλος «Άγγελος της εν Σμύρνη Εκκλησίας», Άγιος Χρυσόστομος τελεσιουργεί την τελευταία Θεία Λειτουργία ή μάλλον την «εξόδιο ακολουθία εν τη Θεία Ευχαριστία» του ιδίου και του πολυπαθούς και περιπόθητου ποιμνίου του, το οποίο δακρυσμένο και συντετριμμένο μετέχει του μυστηρίου του «αίματος και του σώματος» Ιησού Χριστού έχοντας κυριολεκτικώς καρφωμένο το εν απογνώσει βλέμμα του στον μάρτυρα και μεγαλομάρτυρα ποιμένα του.

Η περιώνυμος Εκκλησία της Αγίας Φωτεινής πριν από την άλωση της Σμύρνης, της μαρτυρικής αυτής Μητροπόλεως του Μικρασιατικού Ελληνισμού, κατ’ εκείνες τις «Μεγάλες Ώρες» εγκολπώνει ως άλλη Αγιά Σοφιά πριν από την άλωση της του Κωνσταντίνου Πόλεως, στην τελευταία Θεία Λειτουργία και μυσταγωγία, τους στεναγμούς του ευσεβούς και μαρτυρικού Γένους, του Ιωνικού Ελληνισμού, όπου ο «Άγγελος και Αρχιθύτης Ιεράρχης της των Σμυρναίων Εκκλησίας» ίσταται και προΐσταται κατά την υπερουράνια εκείνη μυσταγωγία, μιμούμενος Χριστού το μαρτύριον, ως ο εκουσίως προσφερόμενος και θυσιαζόμενος «άξιος και θεοπρόβλητος και λαοπρόβλητος ποιμήν» υπέρ του πολυφίλητου και περιποθήτου λαού του, του χριστεπωνύμου ποιμνίου του.

ΟΙ ΔΥΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΟΙ ΔΥΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ
 ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

Με αφορμή τα τραγικά γεγονότα του Αυγούστου του 1922 οι δύο επιστολές του Μητροπολίτου Σμύρνης Χρυσοστόμου αποτελούν το κύκνειο άσμα του για την επερχόμενη Μικρασιατική Καταστροφή.

Ο Άγιος Εθνοϊερομάρτυς Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος ολίγες ημέρες προ της επερχόμενης Μικρασιατικής Καταστροφής έγραψε και απέστειλε δύο επιστολές, μία προς τον Βασιλέα των Ελλήνων Κωνσταντίνο (21 Αυγούστου 1992) και μία προς τον Εθνάρχη Ελευθέριο Βενιζέλο (25 Αυγούστου 1922), τις οποίες δημοσιεύουμε στο παρόν άρθρο μας. Το κείμενο των δύο επιστολών έχει ως εξής:

Η ΑΓΙΟΤΟΚΟΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΤΡΟΦΟΣ ΓΗ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΑΓΙΟΤΟΚΟΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΤΡΟΦΟΣ ΓΗ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ

Με αφορμή την αγιοκατάταξη υπό του Οικουμενικού Πατριαρχείου του
 Αγιορείτου Μοναχού Αγίου Παϊσίου του Καππαδόκου 

Όταν γίνεται μνεία στους ανά τους αιώνες Αγίους της ευλογημένης μεγάλης γης της Καππαδοκίας διαπιστώνουμε ότι αυτή στο διάβα του χρόνου εγέννησε, ανέθρεψε και ανέδειξε «Νέφος αγίων», των οποίων τα ονόματα περικοσμούν τις δέλτους του Αγιολογίου και Εορτολογίου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, γεγονός που δικαιολογεί απολύτως τους προσφυώς αποδοθέντας σε αυτήν χαρακτηρισμούς ως «Αγιοτόκου και Αγιοτρόφου Καππαδοκίας». Η δε όντως καθαγιασμένη και αγιοτόκος, περιώνυμος και μεγαλώνυμος πατρίδα του «Έθνους των Καππαδοκών» αποτελεί από του Δ΄ αιώνος και μέχρι σήμερα έδαφος της κανονικής-εκκλησιαστικής δικαιοδοσίας της Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας, ήτοι του Πανσέπτου και μαρτυρικού Οικουμενικού Πατριαρχείου. Ο δε Άγιος Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός αναφερόμενος στην αρχαιότατη τοπική Εκκλησία της Καππαδοκίας γράφει χαρακτηριστικά: «Η περιφανής των λόγων Μητρόπολις, η Μήτηρ σχεδόν απασών των Εκκλησιών ούσα τε απ’ αρχής και νομιζομένη».

Ο Αρχιμ. Μελέτιος Απ. Βαδραχάνης αναφερόμενος στην ταυτότητα της Καππαδοκίας μέσα στον χωροχρόνο του ιστορικού γίγνεσθαι γράφει με ευσύνοπτο και κατ’ απόλυτα κυριολεκτικό τρόπο ότι η «Καππαδοκία είναι η χωρά Ηρώων, Μαρτύρων και Αγίων».

Η ΠΡΩΤΟΘΡΟΝΗ ΚΑΙ ΑΓΙΟΤΟΚΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΚΑΙΣΑΡΕΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΠΡΩΤΟΘΡΟΝΗ ΚΑΙ ΑΓΙΟΤΟΚΟΣ 
ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΚΑΙΣΑΡΕΙΑΣ

·        Πτυχές της ιστορικής, εκκλησιαστικής, κοινοτικής και εκπαιδευτικής πορείας της μέχρι το 1922.

·        Τιμητικό αφιέρωμα ιστορικής Μνημοσύνης στους πρόσφυγες της καθαγιασμένης καππαδοκικής γης που συνεχίζουν να έχουν την πνευματική τους αναφορά στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Ο πρώτος μητροπολιτικός θρόνος εξ όσων υπάγονται στην εκκλησιαστική δικαιοδοσία της Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας είναι της Αγιοτόκου και καθαγιασμένης Επαρχίας της Καισαρείας, της περιωνύμου πατρίδος του «Έθνους των Καππαδοκών». Ο δε Άγιος Γρηγόριος ο Νανζιαζηνός αναφερόμενος στην τοπική και αρχαιοτάτη Εκκλησία της Καππαδοκίας γράφει χαρακτηριστικά: «Η περιφανής των λόγων Μητρόπολις, η μητήρ σχεδόν απασών των Εκκλησιών ούσα τε απ’ αρχής και νομιζομένη».

Η μεγαλώνυμος Καισάρεια είναι αρχαιοτάτη πόλη της Μικράς Ασίας στην περιοχή της Κιλικίας. Ονομαζόταν Μάζανα ή Μάζακα (πόλη της Σελήνης) και ήταν η πρωτεύουσα της Καππαδοκίας και έδρα του εγχώριου ηγεμόνος. Για κάποιες δεκαετίες έφερε και την ονομασία «Ευσέβεια» προς τιμήν του βασιλέως αυτής Αριαράθου του Ευσεβούς, ενώ κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας μετονομάσθηκε από τον Αυτοκράτορα Τιβέριο σε Καισάρεια και παρέμενε πάντοτε η πρώτη πόλη της αγιοτόκου Καππαδοκίας. Η αίγλη της πόλεως παρέμενε αμείωτη καθόλη την περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, που διήρκεσε από το 395 μέχρι το 1071 μ.Χ.

Όταν τον Δ΄ αιώνα ο Μέγας Βασίλειος ανήγειρε την περίφημη «Βασιλειάδα» προς τα βόρεια της παλαιάς πόλεως, τότε αυτή μετατοπίσθηκε προς τα εκεί και σταδιακά εγκαταλείφθηκε η παλαιά πόλη.  Κατά δε τον Ζ΄ και Η΄ αιώνα η Καισάρεια περιήλθε ένεκα των περιπετειών της ιστορίας, υπό την πολιτική κυριαρχία, κατά μικρά χρονικά διαστήματα, των Περσών και των Αράβων.

ΣΜΥΡΝΑΙΟΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΣ - ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΥΧΝΙΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΛΥΧΝΙΑ ΤΟΥ ΤΗΛΑΥΓΟΥΣ ΦΑΝΑΡΙΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΣΜΥΡΝΑΙΟΙ  ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΣ

Από την Λυχνία της Σμύρνης στην Οικουμενική Λυχνία του τηλαυγούς Φαναρίου

Θεοτίμητος και Χριστοσφράγιστος η Επισκοπή και Μητρόπολη Σμύρνης μνημονεύεται «αχειροποιήτω καλάμω» στην Ιερά Αποκάλυψη του Αγίου Αποστόλου Ιωάννου του Θεολόγου και Ευαγγελιστού ως μία των επτά αστέρων και λυχνιών περί των οποίων γράφει θεοπνεύστως: «Οι επτά αστέρες άγγελοι των επτά εκκλησιών εισί, και αι λυχνίαι αι επτά εκκλησίαι εισίν» (Αποκ. 1, 20). Στον δε Άγγελο της Εκκλησίας Σμύρνης ελάλησε ο Θεός τα «αποκαλυπτικά θαυμάσια» αυτού: «Και τω αγγέλω της εν Σμύρνη Εκκλησίας γράψον∙ τάδε λέγει ο πρώτος και ο έσχατος ος εγένετο νεκρός και έζησεν∙ οίδα σου τα έργα και την θλίψιν και την πτωχείαν άλλά πλούσιος ει… μηδέν φοβού α μέλλεις πάσχειν… γίνου πιστός άχρι θανάτου, ο έχων ους ακουσάτω τι το πνεύμα λέγει ταις εκκλησίαις. Ο νικών ου μη αδικηθή εκ του θανάτου του δευτέρου» (Αποκ. 2, 8-11).

Η Αποστολική εν Σμύρνη Εκκλησία ως αδύτου και ανεσπέρου φωτός αείφωτος λυχνία εδέχθη ανεξίτηλα την σφραγίδα «δωρεάς Πνεύματος Αγίου» από θεοκίνητα, θεοφόρα και πνευματοφόρα πρόσωπα, όπως τέτοια μεταξύ άλλων υπήρξαν ο Επίσκοπος Σμύρνης Άγιος Βουκόλος και ο διάδοχος αυτού μεγαλομάρτυς Επίσκοπος Πολύκαρπος, αλλά και ανέδειξε εκ των σπλάχνων αυτής ενθέους βλαστούς, οι οποίοι ανήλθαν στον μαρτυρικώς καθαγιασμένο Αποστολικό Πατριαρχικό και Οικουμενικό Θρόνο, τον οποίο εκλέϊσαν και αυτοθυσιαστικώς διηκόνησαν λιτανεύοντες τον Σταυρό και την Ανάσταση του Κυρίου και της Εσταυρωμένης Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας.

ΜΝΗΜΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΣ: Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΑΤΡΩΝ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΒΑΛΛΗΝΔΡΑΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΙΟΚΑΤΑΤΑΞΕΩΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜΝΗΜΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΣ

Ο ΜητροπολΙτης ΠατρΩν ΝικΟδημος ΒαλληνδρΑς
περΙ της ΑγιοκατατΑξεως
 του ΑγΙου ΕθνοϊερομΑρτυρος ΜητροπολΙτου ΣμΥρνης ΧρυσοστΟμου

Όταν επέστη ο καιρός και ήλθε το «πλήρωμα του χρόνου» για την αγιοκατάταξη του μαρτυρικού Μητροπολίτου Σμύρνης Χρυσοστόμου ως Αγίου Εθνοϊερομάρτυρος «εις τας αψευδείς και αιωνίους Δέλτους» της Ορθοδόξου κατ' Ανατολάς Εκκλησίας του Χριστού, η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος ανέθεσε στον περισπούδαστο και σοφό εν Ιεραρχαίς αοίδιμο Μητροπολίτη Πατρών Νικόδημο Βαλληνδρά, ο οποίος κατά την συνοδική περίοδο 1991-1992 ήταν και αντιπρόεδρος της Ιεράς Συνόδου, την εκπόνηση και παρουσίαση ενώπιον της εν Συνόδω συνερχομένης και συγκροτουμένης καθ' Ελλάδα Εκκλησίας την, όπως πάντοτε, εμπεριστατωμένη σχετική εισήγηση αυτού επί του εν λόγω ζητήματος, όπερ και εγένετο.

ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΩΡΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΩΡΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ (+1922)

Παρήλθαν 102 συναπτά έτη από τις αποφράδες εκείνες τελευταίες ημέρες του Αυγούστου του 1922, όταν ο ελληνισμός της Ιωνίας βίωσε την απόλυτη «άλωση» και τον ολοκληρωτικό αφανισμό του.  Ποτέ όμως η συλλογική ιστορική μνήμη των Πανελλήνων δεν λησμόνησε ούτε έθαψε το Ιερό, καθαγιασμένο και μαρτυρικό πρόσωπο του Αγίου Εθνοϊερομάρτυρος Χρυσοστόμου Σμύρνης (+1922) ο οποίος παραμένει αιώνιο πρότυπο μάρτυρος ορθοδόξου Ιεράρχου και ακατάβλητου ήρωος Ρωμιού που προσέφερε και την τελευταία ρανίδα του αίματός του για την Ορθοδοξία και την αθάνατη Ρωμιοσύνη.

Από όλες τις αξιόπιστες καταγεγραμμένες μαρτυρίες και περιγραφές, τόσο των ημετέρων όσο και των ξένων, και παρά τις όποιες διαφοροποιήσεις ή αποκλίσεις μεταξύ τους, θεμελιώνεται έγκυρα και επιβεβαιώνεται αξιόπιστα το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι ο Άγιος Χρυσόστομος παρεδόθη από τον Νουρεντίν Πασά στον φανατισμένο τουρκικό όχλο στα χέρια του οποίου βρήκε μαρτυρικό τέλος.  Παρά ταύτα, υπήρχε ένα γνόφος σχετικά με τα γενόμενα των απολύτως τελευταίων στιγμών της ζωής του εθνοϊερομάρτυρος, ήτοι του ακριβούς μέσου ή τρόπου της μαρτυρικής τελευτής του και του τόπου του ενταφιασμού του, εάν όντως ενταφιάστηκε το Ιερό λείψανό του ή αφού διαμελίστηκε από τον φανατισμένο όχλο, εξαφανίστηκε σκοπίμως από τους Τούρκους ριπτόμενο πιθανώς στη θάλασσα ή κάπου αλλού.

ΥΣΤΑΤΗ ΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΠΕΓΝΩΣΜΕΝΗ ΚΡΑΥΓΗ ΤΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ (+1922) ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥΣ ΗΓΕΤΕΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικό Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΥΣΤΑΤΗ ΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΠΕΓΝΩΣΜΕΝΗ ΚΡΑΥΓΗ
 ΤΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ (+1922)
 ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥΣ ΗΓΕΤΕΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

·   Οι τρεις ιστορικές επιστολές ως «υστάτη γραφή και απεγνωσμένη κραυγή» αγωνίας και παρακλητικής ικεσίας του εθνοϊερομάρτυρος Σμύρνης Αγίου Χρυσοστόμου για την σωτηρία του Μικρασιατικού Ελληνισμού προς τον Πάπα Ρώμης Πίο ΙΑ΄, τον Αρχιεπίσκοπο Κανταβρυγίας και Πριμάτο της Αγγλίας Κ. Ράνδαλ και στον Επίσκοπο Thomas, Πρόεδρο του Συμβουλίου της «Επισκοπιανής Εκκλησίας» στη Νέα Υόρκη.

Όταν το εθνικά διχασμένο και πολιτικοδιπλωματικά μυωπικό και απομονωμένο ελληνικό κράτος ήταν μοιραία και τραγικά ανύπαρκτο ενώπιον της επερχόμενης κολάσεως και του ανείπωτου ολέθρου του Μικρασιατικού Ελληνορθοδόξου Ελληνισμού και συνάμα οι, «κατ’ όνομα» και μόνον, κυνικοί και στυγνοί «Σύμμαχοι» των λεγόμενων «Μεγάλων Δυνάμεων»,  ήτοι Αγγλίας, Γαλλίας και Ιταλίας, ως άλλοι «Πόντιοι Πιλάτοι» συνυπέγραφαν στο βωμό τη ευοδώσεως των γεωπολιτικών, γεωστρατηγικών και οικονομικών συμφερόντων τους, τον ολοσχερή ενταφιασμό της Χριστιανικής Ιωνικής Γης, ο Εθνάρχης του Μικρασιατικού Ελληνισμού Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος υπήρξε ο «μόνος εν μόνοις», ο οποίος ύψωσε την απεγνωσμένη κραυγή αγωνίας και παρακλητικής ικεσίας για την σωτηρία του χριστιανικού – και όχι μόνον του Ορθόδοξου – στοιχείου στην ευλογημένη και μαρτυρική Μικρά Ασία.

Ο Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος, ο οποίος ήταν η καρδιά και ο ιθύνων νους της οργανώσεως της «Μικρασιατικής Αμύνης» στην Κωνσταντινούπολη και ο εμπνευστής της ιδρύσεως Αυτονόμου Κράτους στη Γη της Ιωνίας (αυτόνομο Ιωνικό Κράτος), όταν αντελήφθη ότι από τις αρχές του έτους 1921 οι φήμες που οργίαζαν για την εκκένωση της Μικράς Ασίας, είχαν αρχίσει πλέον να μεταβάλλονται σε πραγματικότητα, επεδίωξε να ανεύρει συμμάχους στο εξωτερικό για την σωτηρία του Μικρασιατικού Ελληνισμού επειδή διέβλεπε ότι η Αθήνα, το λεγόμενο «Εθνικόν Κέντρον», ήταν απολύτως προδωμένο από τους μέχρι πρότινος «κατ’ όνομα» Χριστιανούς Ευρωπαίους Συμμάχους του, αδύναμο δε και διχασμένο να αντιδράσει και να σώσει τον Μικρασιατικό Ελληνισμό.

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΙ ΑΓΙΟΙ ΝΕΟΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ (1921-1922)

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΙ ΑΓΙΟΙ ΝΕΟΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ (1921-1922)

Τις ημέρες αυτές τιμούμε την Ιερά μνήμη και τα φρικτά μαρτύρια που υπέμειναν οι πέντε εθνοϊερομάρτυρες του Πατριαρχείου μας κατά τη διάρκεια των σφαγών σε βάρος του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας από τους Τoύρκους, τους γνωστούς «τσέτες» του Κεμάλ Ατατούρκ. Τότε ήταν που οι πέντε εθνοϊερομάρτυρες Αρχιερείς συνελήφθησαν, εβασανίσθησαν και ετελεύτησαν τον βίο τους με φρικτό και μαρτυτικό θάνατο. Τόση μάλιστα ήταν η βαρβαρότητα του Κεμαλικού στρατού, αλλά και του άτακτου τουρκικού λαού, που δεν ευρέθη ούτε τμήμα από το λείψανό τους, αφού κυριολεκτικώς τους κατακρεούργησαν.

Το 1993 η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος με την υπ’ αριθμ 2556/ 5-7-1993 εγκύκλιό της απεφάσισε να τιμούνται την Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, κατ’ έτος, οι κάτωθι εθνοϊερομάρτυρες: 1) Ο Μητροπολίτης Σμύρνης, Άγιος Χρυσόστομος, 2) Ο Μητροπολίτης Ικονίου, Άγιος Προκόπιος, 3) Ο Μητροπολίτης Κυδωνίων, Άγιος Γρηγόριος, 4) Ο Μητροπολίτης Μοσχονησίων, Άγιος Αμβρόσιος, 5)Ο Επίσκοπος Ζήλων, Άγιος Ευθύμιος.

ΒΙΟΣ ΑΓΩΝΩΝ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΟΥ - Ο ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΓΙΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ (+1922)

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΒΙΟΣ ΑΓΩΝΩΝ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΟΥ
Ο ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΓΙΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ  (+1922)

Ο Μικρασιάτης στην καταγωγή Χρυσόστομος Καλαφάτης εγεννήθη το έτος 1867 στην Τρίγλια της Προποντίδος. Ως πατριαρχικός κληρικός γαλουχήθηκε με τις ελληνορθόδοξες αξίες στην Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης από την οποία απεφοίτησε αριστούχος το 1891. Πνευματικό ανάστημα του τότε μητροπολίτου Μυτιλήνης Κωνσταντίνου Βαλλιάδη, ο Χρυσόστομος διετέλεσε Αρχιδιάκονος της εκεί Μητροπόλεως μέχρι το 1893. Στη συνέχεια ακολούθησε τον μετατεθέντα Μητροπολίτη Κωνσταντίνο και στην Μητρόπολη Εφέσου.

Όταν ο Κωνσταντίνος εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης, ο Χρυσόστομος τοποθετήθηκε Μέγας Πρωτοσύγκελλος των Πατριαρχείων, κατά τον Μάιο του 1897, και εξελίχθηκε σε κορυφαίο στέλεχος της αντιϊωακειμικής παρατάξεως στο πλευρό του προστάτου του Πατριάρχου Κωνσταντίνου.

ΑΪΔΙΟΣ ΜΝΗΜΗ : ΝΕΟΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΑΡΧΙΕΡΕΙΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ (1921-1922)

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΑΪΔΙΟΣ ΜΝΗΜΗ

ΝΕΟΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΑΡΧΙΕΡΕΙΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ
(1921-1922)

Τις ημέρες αυτές τιμούμε την Ιερά μνήμη και τα φρικτά μαρτύρια που υπέμειναν οι πέντε εθνοϊερομάρτυρες του Πατριαρχείου μας κατά τη διάρκεια των σφαγών σε βάρος του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας από τους Τoύρκους, τους γνωστούς «τσέτες» του Κεμάλ Ατατούρκ. Τότε ήταν που οι πέντε εθνοϊερομάρτυρες Αρχιερείς συνελήφθησαν, εβασανίσθησαν και ετελεύτησαν τον βίο τους με φρικτό και μαρτυτικό θάνατο. Τόση μάλιστα ήταν η βαρβαρότητα του Κεμαλικού στρατού, αλλά και του άτακτου τουρκικού λαού, που δεν ευρέθη ούτε τμήμα από το λείψανό τους, αφού κυριολεκτικώς τους κατακρεούργησαν.

Το 1993 η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος με την υπ’ αριθμ 2556/ 5-7-1993 εγκύκλιό της απεφάσισε να τιμούνται την Κυριακή προ της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, κατ’ έτος, οι κάτωθι εθνοϊερομάρτυρες: 1) Ο Μητροπολίτης Σμύρνης, Άγιος Χρυσόστομος, 2) Ο Μητροπολίτης Ικονίου, Άγιος Προκόπιος, 3) Ο Μητροπολίτης Κυδωνίων, Άγιος Γρηγόριος, 4) Ο Μητροπολίτης Μοσχονησίων, Άγιος Αμβρόσιος, 5) Ο Επίσκοπος Ζήλων, Άγιος Ευθύμιος.

ΜΝΗΜΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΣ - ΓΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ : ΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΝΗΜΟΣΥΝΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΦΑΓΙΑΣΘΕΝΤΕΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΡΟΣΚΟΠΟΥΣ ΣΤΟ ΑΪΔΙΝΙΟΝ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜΝΗΜΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΣ - ΓΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ

ΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΝΗΜΟΣΥΝΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΦΑΓΙΑΣΘΕΝΤΕΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΡΟΣΚΟΠΟΥΣ ΣΤΟ ΑΪΔΙΝΙΟΝ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ

Αιματόβρεχτα και μαρτυρικώς καθηγιασμένα παραμένουν «ες αεί» τα ιερά χώματα του Αϊδινίου της Μικράς Ασίας, όπου και η πάλαι ποτέ εκκλησιαστική έδρα της παλαιφάτου και ιστορικής Πατριαρχικής Μητροπόλεως Ηλιουπόλεως και Θείρων με την ακμάζουσα Ρωμαίϊκη κοινότητα των 8.000 Ορθοδόξων Ρωμηών, όταν λόγω της κατά το έτος 1919 αποβιβάσεως των ελληνικών στρατευμάτων στην Σμύρνη και της καταλήψεως και της περιοχής του Αϊδινίου υπ’ αυτών, οι Τούρκοι εθνικιστές έθεσαν διά πυρός και σιδήρου σε πλήρη εφαρμογή το ολέθριο σχέδιό τους για τον σταδιακό, πλην ολοτελή, γενοκτονικό αφανισμό των Ελλήνων της Μικράς Ασίας. Σχεδόν ένα μήνα μετά την ελληνική κατάληψη του Αϊδινίου, όπως αναφέρει ο Πρέσβης Αλέξανδρος Αλεξανδρής, η πόλη αυτή εγκαταλείφθηκε προσωρινά από τον ελληνικό στρατό και κατά το βραχύτατο αυτό χρονικό διάστημα των μόλις ολίγων ημερών (τέλη Μαΐου - αρχές Ιουνίου 1919), οι τουρκικές εθνικιστικές ένοπλες ομάδες του Κεμάλ και το γηγενές μουσουλμανικό στοιχείο της περιοχής κατέστρεψαν την πόλη και σφαγίασαν τον χριστιανικό της πληθυσμό. Μεταξύ δε των μαρτυρικώς και φρικτώς τελειωθέντων Χριστιανών ήταν και ένα σώμα Ελλήνων προσκόπων, οι οποίοι πυρπολήθηκαν ζωντανοί στην Μητρόπολη του Αϊδινίου, με αποτέλεσμα από τους 8.000 έλληνες κατοίκους και τους 3.500 πρόσφυγες, οι οποίοι ήταν εγκατεστημένοι στο Αϊδίνιο, ευρέθησαν μόνο 4.500 επιζώντες κατά την ανακατάληψη της πόλεως από τον ελληνικό στρατό.

Ο ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΕΚΠΛΗΡΩΤΟ ΟΡΑΜΑ ΤΗΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΣΤΗ ΓΗ ΤΗΣ ΙΩΝΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
 ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΕΚΠΛΗΡΩΤΟ ΟΡΑΜΑ ΤΗΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ
 ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΣΤΗ ΓΗ ΤΗΣ ΙΩΝΙΑΣ

·  Η ίδρυση αυτόνομου κράτους στην Ιωνική γη ως έσχατη λύση για τη σωτηρία του Μικρασιατικού Ελληνισμού.

·    Ο Εθνικός διχασμός και ο κυνισμός των λεγομένων συμμαχικών Μεγάλων Δυνάμεων που οδήγησαν στον όλεθρο των Ελληνορθοδόξων της Ιωνικής γης.

Η αδέκαστη και απροσωπόληπτη ιστορία επιβεβαιώνει μέσα από τις σελίδες των γεγονότων της ότι στην πολιτική και τη διπλωματία δεν υπάρχουν «δίκαια» και «αξιακές αρχές ηθικής» αλλά μόνο «συμφέροντα» των κρατών, τα οποία έναντι οιουδήποτε τιμήματος προσπαθούν να ικανοποιήσουν θυσιάζοντας χωρίς ηθικούς φραγμούς και αναστολές τους αθώους λαούς που τους εκμεταλλεύονται και τους χρησιμοποιούν ως «άβουλα και μοιραία πιόνια» επάνω στην διεθνή γεωπολιτική και γεωστρατηγική διπλωματική σκακιέρα. Τα δίκαια των λαών να ζήσουν ελεύθερα, ειρηνικά και με αξιοπρέπεια έχουν μικρότερη αξία και σημασία όταν συγκρίνονται με την επίτευξη πολιτικο – διπλωματικών, στρατιωτικών και οικονομικών συμφερόντων και σκοπιμοτήτων. Αυτή δυστυχώς είναι η ωμή και κυνική πραγματικότητα.

Ο Μικρασιατικός Ελληνισμός γεύθηκε το «πικρόν ποτήριον» και βίωσε στον απόλυτο βαθμό την οδυνηρή αλήθεια ότι «φίλοι και σύμμαχοι» δεν υπάρχουν στην «πολιτικοδιπλωματική κονίστρα» παρά μόνο συμφέροντα, τα οποία προσδιορίζουν κάθε φορά και τη στάση των λεγομένων συμμάχων που μεταβάλλουν εύκολα επιλογές και προσανατολισμούς όταν αυτό απαιτεί η ωμή και άνευ ρομαντικών συναισθηματισμών ικανοποίηση των ποικιλόμορφων συμφερόντων τους.

Ο ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΓΙΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ - ΠΙΣΤΟΣ ΑΧΡΙ ΘΑΝΑΤΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
 ΑΓΙΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ - ΠΙΣΤΟΣ ΑΧΡΙ ΘΑΝΑΤΟΥ

Το χριστομίμητο φρικτό μαρτύριο του Αγίου Εθνοϊερομάρτυρος
 Μητροπολίτου Σμύρνης Χρυσοστόμου (+1922)

Ως άλλος μεγαλομάρτυρας Άγιος Πολύκαρπος, Επίσκοπος Σμύρνης, παρέμεινε «πιστός άχρι θανάτου» και ο Μητροπολίτης Σμύρνης, ο νέος Εθνοϊερομάρτυρας του Γένους μας, Άγιος Χρυσόστομος (+1922), ο οποίος μέχρι και της τελευταίας ρανίδος του αίματός του προσέφερε υπέρ του κινδυνεύοντος από τις τουρκικές τσέτες και τον Νουρεντίν Πασά ποιμνίου του. Έτσι, ανεδείχθη άξιος και αληθής ποιμήν της του Χριστού Εκκλησίας και αντάξιος μεγάλων ιεραρχών μαρτύρων του Οικουμενικού Πατριαρχείου του οποίου κληρικός πιστός και αφοσιωμένος μέχρι τελευταίας πνοής υπήρξε. Δεν είναι ιστορική υπερβολή αυτό το οποίο εγράφη, ότι δηλαδή ο Εθνοϊερομάρτυρας Άγιος Χρυσόστομος είναι ο νέος Πολύκαρπος Σμύρνης και ένας δεύτερος Πατριάρχης Γρηγόριος Ε (+1821), που ενώ εγνώριζε τον επερχόμενο φρικτό και μαρτυρικό θάνατό του, εντούτοις εκείνος δεν ετράπη σε φυγή αλλά ως αληθής ποιμήν και όντως εν Χριστώ Αρχιερεύς συνθυσιάστηκε με το ποίμνιό του.