ΜΑΡΤΥΡΟΛΟΓΙΟ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜΑΡΤΥΡΟΛΟΓΙΟ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ (+1922)

·   Μνημοσύνη 103 ετών από της  Μικρασιατικής Καταστροφής και σχετικές μαρτυρίες για το Χριστομίμητο και Μαρτυρικό τέλος του Εθνοϊερομάρτυρος Αγίου Χρυσοστόμου.

Από τις πλέον αξιόπιστες μαρτυρίες οι οποίες αφορούν στο χριστομίμητο μαρτυρικό τέλος του Εθνοϊερομάρτυρος Μητροπολίτου Σμύρνης Αγίου Χρυσοστόμου (+1922) είναι τα όσα είχε καταγράψει ο τότε Αμερικανός Πρόξενος στη Σμύρνη George Horton στο μνημειώδες πόνημα του, υπό τον τίτλο: «Η μάστιγα της Ασίας», όπου μεταξύ άλλων αναφέρει: «Η σκιά του εγγίζοντος θανάτου απλωνόταν στο πρόσωπό του και όμως αγωνιζόταν ακόμη για την σωτηρία του ποιμνίου του, «πρέπει να φύγετε», συμβουλεύω τον Ιεράρχη, «κινδυνεύει η ζωή σας. Στην προκυμαία είναι πλευρισμένο ένα αμερικανικό αντιτορπιλικό. Θα σας συνοδεύσω έως εκεί για να επιβιβασθείτε ασφαλώς».

Ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος, αφού άκουσε την πρόταση του Αμερικανού Προξένου, τον ευχαρίστησε για το ενδιαφέρον του και αρνούμενος του απάντησε: «Παράδοσις του Έθνους και της Εκκλησίας μας δεν είναι η φυγή εν όψει κινδύνου, αλλ’ ο αγών μέχρις εσχάτων και η θυσία. Εάν μεν ο εχθρός φεισθεί του ποιμνίου μου, ποιός θα το περιθάλψει; Εάν δε τούτο σφαγεί, πώς ημπορώ να επιζήσω; Είτε το ένα συμβεί, είτε το άλλο, η θέσις μου είναι εδώ, μαζί με το ποίμνιό μου».

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ : ΔΙΑΔΟΧΟΣ ΚΑΙ ΔΕΚΑΤΟΣ ΤΡΙΤΟΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ - Ο ΚΗΡΥΚΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΝ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ
 ΔΙΑΔΟΧΟΣ ΚΑΙ ΔΕΚΑΤΟΣ ΤΡΙΤΟΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ
Ο ΚΗΡΥΚΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΝ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

Οι Αποστολικές Διδαχές του Μεγάλου Διδάχου του Γένους
και Προδρόμου του Νεοελληνικού Διαφωτισμού

Ελάχιστοι υπήρξαν οι της Ορθοδόξου Εκκλησίας Άγιοι, όπως ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, που μέσα στο διάβα των αιώνων εκοσμίθησαν από την Εκκλησία και τον πιστό λαό με τόσα τιμητικά προσωνύμια. Έτσι, ο Άγιος αυτός προσαγορεύθηκε με τα εξής προσωνύμια: ο καλόγηρος Κοσμάς, ο Άγιος Κοσμάς, ο Μάρτυς ή Μεγαλομάρτυς Κοσμάς, ο Γέρο-Κοσμάς, ο Άη Κοσμάς, ο Άγιος, ο Καλόγηρος, ο Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Μέγας Διδάχος του Γένους, ο Προφήτης, ο ιερομάρτυς, ο εθνομάρτυς, ο εθνοϊερομάρτυς, ο διάδοχος των Αποστόλων, ο Ισαπόστολος και Ιεραπόστολος: όλα τα παραπάνω τιμητικά προσωνύμια είναι προσδιοριστικά της πολυσχιδούς και πολυεπίπεδης πνευματικής-ασκητικής βιοτής, της εθνικής και ιεραποστολικής δράσεως και προσφοράς του στην Εκκλησία και στο υπόδουλο ευσεβές και μαρτυρικό γένος μας.

Ως μέγας Διδάχος και Ισαπόστολος ο Άγιος Κοσμάς «λόγοις και έργοις» άφησε στους επιγενόμενους ρωμηούς την πολύτιμη παρακαταθήκη του ως πυξίδα για την ορθοπορεία, ορθοδοξία και ορθοπραξία του φιλοχρίστου Γένους μας.

ΤΙΜΗΤΙΚΑ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΑ ΠΡΟΣΩΝΥΜΙΑ ή ΘΕΟΤΟΚΩΝΥΜΙΑ

 Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός  κ. Ιωάννης  Ελ. Σιδηράς

Τιμητικά Θεομητορικά Προσωνύμια ή Θεοτοκωνύμια

«Τη ενδόξω Κοιμήσει σου ουρανοί επαγάλλονται

και αγγέλων γέγηθε τα στρατεύματα.

 Πάσα η γη δε ευφραίνεται…»

(Από τους Αίνους της εορτής του Δεκαπενταυγούστου)

Ο Δεκαπενταύγουστος, η μεγίστη Θεομητορική εορτή της ενδόξου Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου, είναι το «Πάσχα του Θέρους» ή το «Πάσχα  της Παναγίας» και αποτελεί μία εκ των δημοφιλεστέρων εορτών της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η θεολογική επιστήμη αναφέρει ότι στο πρόσωπο της Θεομήτορος Μαριάμ έχουν αποδοθεί περίπου,κατά προσέγγιση, 3.500 τιμητικά – κοσμητικά, μονολεκτικά η περιφραστικά,  Προσωνύμια ή Θεοτοκωνύμια. Υπάρχει όμως και μια άλλη ιδιαίτερη κατηγορία Προσωνυμίων, τα οποία διαχρονικά έχουν αποδοθεί στο πάνσεπτο πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου λόγω κάποιων ιστορικών συμβάντων τα οποία συνδέονται με την «ιστόρηση» (αγιογράφηση), ανεύρεση, διάσωση, θαυματουργική ενέργεια και μόνιμη εγκατάσταση κάποιας εκ των ιερών εικόνων της Υπεραγίας Θεοτόκου. Ορισμένα εκ των Προσωνυμίων ή Θεοτοκωνυμίων τούτων είναι τα εξής:

ΘΑΒΩΡΙΟΝ ΦΩΣ: Η ΕΝΔΟΞΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ - ΠΕΡΙ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΚΑΙ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΧΑΡΙΤΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΘΑΒΩΡΙΟΝ ΦΩΣ

Η ΕΝΔΟΞΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΠΕΡΙ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΚΑΙ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΧΑΡΙΤΟΣ

Η Περιώνυμος Δεσποτική εορτή της ενδόξου Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ιησού Χριστού αποτελεί ιδιαίτερη αγιοπνευματική και μεταμορφωτική ευκαιρία και εμπειρία για τους «εις Χριστόν πιστεύοντας» μέσα στον εορτολογικό και λατρευτικό αμπελώνα της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η πανευφρόσυνη αυτή εορτή έχει βαθύτατο σωτηρολογικό, οντολογικό, δηλαδή υπαρξιακό, και εσχατολογικό περιεχόμενο για τη σύνολη ύπαρξη του ανθρώπινου προσώπου εν τη Εκκλησία και παράλληλα είναι άρρηκτα συνυφασμένη με την περί του Ακτίστου Φωτός και της Ακτίστου Χάριτος διδασκαλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας και των Θεσπέσιων Θεοφόρων Πατέρων και Θεολόγων αυτής, όπως είναι ο κατεξοχήν θεοκίνητος Θεολόγος, ερμηνευτής, συγγραφεύς και κυρίως θεμελιωτής και εκφραστής της του Θαβωρίου ακτίστου φωτός διδασκαλίας Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, τον οποίο προσφυέστατα ο αοίδιμος μεγάλος πανεπιστημιακός Διδάσκαλος της Ορθοδόξου Πατρολογίας Παναγιώτης Χρήσου εχαρακτήρισε ως τον «Κήρυκα της Χάριτος και του Φωτός».

Το θαυμαστό γεγονός της ενδόξου Μεταμορφώσεως του Κυρίου περιγράφεται από τους τρεις «συνοπτικούς» Ευαγγελιστές (Ματθαίο, Μάρκο και Λουκά) και σύμφωνα με τις αγιογραφικές αναφορές τοποθετείται κατά το τρίτο και τελευταίο έτος του επί γης βίου του Κυρίου και στο πλαίσιο μιας περιοδείας του στα μέρη της Καισαρείας Φιλίππου, κατά τη διάρκεια της οποίας ο ίδιος άρχισε να προετοιμάζει πιο άμεσα τους μαθητές του για το επικείμενο πάθος του, προκειμένου να τους επιστηρίξει πνευματικά και να τους θωρακίσει.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΙΧΝΗΛΑΣΙΑ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΕΝ ΝΟΜΩ ΡΟΔΟΠΗΣ ΙΕΡΩΝ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΟΣΙΟΠΑΡΘΕΝΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΙΧΝΗΛΑΣΙΑ
 ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΕΝ ΝΟΜΩ ΡΟΔΟΠΗΣ ΙΕΡΩΝ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΩΝ
 ΤΗΣ ΟΣΙΟΠΑΡΘΕΝΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ
ΤΗΣ  ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ

·       ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΑΛΣΟΥΣ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ 

Μέχρι το έτος 1920, οπότε συνετελέσθη η σωτήρια ενσωμάτωση της Δυτικής Θράκης στον εθνικό γεωγραφικό κορμό της Ελλάδος, η Κομοτηνή (τότε Γκιουμουλτζίνα) είχε επτά μουσουλμανικά κοιμητήρια και το μεγαλύτερο εξ αυτών κατελάμβανε την έκταση του σημερινού Δημοτικού άλσους Κομοτηνής.

Μετά την απελευθέρωση της Κομοτηνής, την πρώτη ιδέα για την ίδρυση Δημοτικού άλσους (πάρκου) στην πόλη είχε ο τότε Δήμαρχος Κομοτηναίων Απόστολος Σούζος (1923). Ουσιαστικά όμως το Δημοτικό άλσος της Αγίας Παρασκευής ήταν το αποτέλεσμα των κόπων και της αόκνου προσπάθειας του Γενικού Διοικητού Δάσιου, του αειμνήστου Δημάρχου Ζωΐδη, του Δημάρχου Σ. Κομνηνού ως και του Διευθυντού Δασών Στεφάνου. Η όλη προσπάθεια θα πρέπει να ξεκίνησε μεταξύ των ετών 1925-1926 και επί των ημερών του Δημάρχου Νικολάου Ζωΐδη. Ο δε αείμνηστος ιστοριοδίφης Αθ. Ιω. Αθανασιάδης αντιθέτως αναφέρει ότι στην αρχή της δεκαετίας του 1930 ο Γενικός Διοικητής Θράκης απαλλοτρίωσε όλα τα μουσουλμανικά κοιμητήρια και ανέθεσε στο δασαρχείο να αξιοποιήσει κατάλληλα τις σχετικές εκτάσεις. Πιθανότερη θεωρείται η πρώτη εκδοχή για την έναρξη κατασκευής του άλσους.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΙΧΝΗΛΑΣΙΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΑΛΣΟΥΣ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ - ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΙΧΝΗΛΑΣΙΑ

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΑΛΣΟΥΣ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Μέχρι το έτος 1920, οπότε συνετελέσθη η σωτήρια ενσωμάτωση της Δυτικής Θράκης στον εθνικό γεωγραφικό κορμό της Ελλάδος, η Κομοτηνή (τότε Γκιουμουλτζίνα) είχε επτά μουσουλμανικά κοιμητήρια και το μεγαλύτερο εξ αυτών κατελάμβανε την έκταση του σημερινού Δημοτικού άλσους Κομοτηνής.

Μετά την απελευθέρωση της Κομοτηνής, την πρώτη ιδέα για την ίδρυση Δημοτικού άλσους (πάρκου) στην πόλη είχε ο τότε Δήμαρχος Κομοτηναίων Απόστολος Σούζος (1923). Ουσιαστικά όμως το Δημοτικό άλσος της Αγίας Παρασκευής ήταν το αποτέλεσμα των κόπων και της αόκνου προσπάθειας του Γενικού Διοικητού Δάσιου, του αειμνήστου Δημάρχου Ζωΐδη, του Δημάρχου Σ. Κομνηνού ως και του Διευθυντού Δασών Στεφάνου. Η όλη προσπάθεια θα πρέπει να ξεκίνησε μεταξύ των ετών 1925-1926 και επί των ημερών του Δημάρχου Νικολάου Ζωΐδη. Ο δε αείμνηστος ιστοριοδίφης Αθ. Ιω. Αθανασιάδης αντιθέτως αναφέρει ότι στην αρχή της δεκαετίας του 1930 ο Γενικός Διοικητής Θράκης απαλλοτρίωσε όλα τα μουσουλμανικά κοιμητήρια και ανέθεσε στο δασαρχείο να αξιοποιήσει κατάλληλα τις σχετικές εκτάσεις. Πιθανότερη θεωρείται η πρώτη εκδοχή για την έναρξη κατασκευής του άλσους.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ ΕΙΚΟΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΝ ΞΥΛΑΓΑΝΗΣ Ν.ΡΟΔΟΠΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
 ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ ΕΙΚΟΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΟΣ
 ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΝ ΞΥΛΑΓΑΝΗΣ Ν.ΡΟΔΟΠΗΣ

Όπου και αν στρέψει κανείς το βλέμμα του στα γεωγραφικά όρια της Ιεράς Μητροπόλεως Μαρωνείας και Κομοτηνής δύναται να δει ιερούς τόπους και ιερά προσκυνήματα. Ένα ακόμη τέτοιο ιερό προσκύνημα είναι και αυτό της Αγίας Οσιοπαρθενομάρτυρος Παρασκευής στην περιοχή «Αμπελάκια» Ξυλαγανής του Νομού Ροδόπης, όπου κατά θαυμαστό τρόπο ανευρέθη η ιερά εικών της Αγίας, όπως ακριβώς συνέβη – γράψαμε σχετικά άρθρα στον «Παρατηρητή της Θράκης» – και στην τοποθεσία της Παναγίας Φανερωμένης Βαθυρρύακος (Φατήρ – Γιακά) και στην περιοχή της Αγίας Μαρίνης Ιμέρου.

Το ιστορικό – χρονικό της ανευρέσεως της ιεράς και θαυματουργού εικόνος της Αγίας Παρασκευής, όπως σώζεται στην άγραφη προφορική παράδοση, έχει ως εξής: Μετά τον εμφύλιο πόλεμο και ειδικότερα κατά τα πρώτα έτη της δεκαετίας του 1950, χωρίς να μπορεί σήμερα πια να διαπιστωθεί η ακριβής χρονολογία, ο πάμπτωχος, κατ’ επάγγελμα αγρότης και κτίστης, κάτοικος της Ξυλαγανής, αείμνηστος και όντως μακαριστός Ευστάθιος Μεραχτσάκης του Μιχαήλ, πεθερός του αοιδίμου Εφημερίου της Ξυλαγανής π. Δήμου Βαλασίδη, είχε την ιδιαιτέρα ευλογία από Θεού να δει κατ’ όναρ (στον ύπνο του) της Αγία Οσιοπαρθενομάρτυρα Παρασκευή. Ο μακαριστός Ευστάθιος Μεραχτσάκης ήτο ανήρ αγαθός, καλόβουλος, καλοπροαίρετος και με βαθύτατη πίστη. Μέχρι και σήμερα μνημονεύεται από τους κατοίκους της Ξυλαγανής η καλή και αγαθή του προαίρεση και καρδία, αλλά και η ανεξικακία και η ταπεινοφροσύνη του.

ΤΟ ΙΕΡΟ ΠΑΝΘΡΑΚΙΚΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΗΣ ΙΜΕΡΟΥ Ν. ΡΟΔΟΠΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΤΟ ΙΕΡΟ ΠΑΝΘΡΑΚΙΚΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ
  ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΗΣ ΙΜΕΡΟΥ Ν. ΡΟΔΟΠΗΣ

Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ
 ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΗΣ ΣΕ ΜΙΑ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΔΑ

Όπως σε κάθε τόπο, σε κάθε Μητρόπολη ανά τον κόσμο, υπάρχουν τα ιερά προσκυνήματα που αποτελούν πόλο έλξεως για τους ευσεβείς πιστούς, κατά τον ίδιο τρόπο προστρέχουν και οι ευλαβείς χριστιανοί του Νομού Ροδόπης και των δύο άλλων όμορων Νομών της Θράκης στο ιερό προσκύνημα της Αγίας Μαρίνης Ιμέρου, το οποίο μαζί με το αντίστοιχο της Ιεράς Μονής Παναγίας Φανερωμένης (22-23 Αυγούστου) αποτελούν για την Ιερά Μητρόπολη Μαρωνείας και Κομοτηνής τόπους ευλογημένους από την χάρη και την άκτιστη ενέργεια του πανσθενουργού Παναγίου Πνεύματος, όπου οι πιστοί αναπαύονται πνευματικά και ευρίσκουν παρηγορία από τις «ζάλες του βίου».

Η ΥΠΟ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ ΑΓΙΟΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΥΠΟ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ
 ΑΓΙΟΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Γραφή Αφιερωματική
 στον Μέγα Πρωτοπρεσβύτερο του Οικουμενικού Πατριαρχείου π. Γεώργιο Τσέτση

·  Η κοινή συνείδηση του εκκλησιαστικού πληρώματος ως κριτήριο Αγιοκατατάξεως στις Δέλτους της Ορθοδόξου κατ’ Ανατολάς Εκκλησίας.

· Η εκκλησιολογικοκανονική προσέγγιση της Πατριαρχικής και Συνοδικής Πράξεως Αγιοκατατάξεως του Οσίου Πατρός Παϊσίου.

      Η Ορθόδοξη κατ’ Ανατολάς Εκκλησία του Χριστού ως «Ταμειούχος της Θείας Χάριτος» μετά πολλής προσοχής, συνέσεως και διεξοδικής εμπεριστατωμένης μελέτης των κατά περίσταση δεδομένων προβαίνει στην «αγιοκατάταξη» και «συγκαταρίθμηση» στις «αψευδείς δέλτους» αυτής όλων των θεοκίνητων ανδρών και γυναικών, που κατά καιρούς και χρόνους ευαρέστησαν τον όλο αγάπη και αυτοπηγή της όντως αγάπης Ιησού Χριστό είτε διά του «μαρτυρίου του αίματος» είτε διά του «μαρτυρίου της συνειδήσεως», όπως μέγιστος «μάρτυρας της συνειδήσεως» ανεδείχθη κατά τους εσχάτους χρόνους και ο οσιακώς αθλήσας και αγιοπνευματικώς ασκήσας Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης.

Επειδή η «αγιοκατάταξη» και «συγκαταρίθμηση» κάποιου προσώπου στο Ορθόδοξο Αγιολόγιο αποτελεί μέγα πνευματικό γεγονός για το Χριστεπώνυμο πλήρωμα, η Ορθόδοξη Εκκλησία καθιέρωσε μέσα στο διάβα των αιώνων ορισμένα αντικειμενικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα τα οποία μαρτυρούν και πιστοποιούν την αγιότητα του συγκαταριθμούμενου προσώπου στο Αγιολόγιο και Εορτολόγιο αυτής, όπως τα καταγράφει ο Μέγας Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Πατριαρχείου π. Γεώργιος Τσέτσης.

Η ΑΓΙΟΤΟΚΟΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΤΡΟΦΟΣ ΓΗ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΑΓΙΟΤΟΚΟΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΤΡΟΦΟΣ ΓΗ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ

Με αφορμή την αγιοκατάταξη υπό του Οικουμενικού Πατριαρχείου του
 Αγιορείτου Μοναχού Αγίου Παϊσίου του Καππαδόκου 

Όταν γίνεται μνεία στους ανά τους αιώνες Αγίους της ευλογημένης μεγάλης γης της Καππαδοκίας διαπιστώνουμε ότι αυτή στο διάβα του χρόνου εγέννησε, ανέθρεψε και ανέδειξε «Νέφος αγίων», των οποίων τα ονόματα περικοσμούν τις δέλτους του Αγιολογίου και Εορτολογίου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, γεγονός που δικαιολογεί απολύτως τους προσφυώς αποδοθέντας σε αυτήν χαρακτηρισμούς ως «Αγιοτόκου και Αγιοτρόφου Καππαδοκίας». Η δε όντως καθαγιασμένη και αγιοτόκος, περιώνυμος και μεγαλώνυμος πατρίδα του «Έθνους των Καππαδοκών» αποτελεί από του Δ΄ αιώνος και μέχρι σήμερα έδαφος της κανονικής-εκκλησιαστικής δικαιοδοσίας της Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας, ήτοι του Πανσέπτου και μαρτυρικού Οικουμενικού Πατριαρχείου. Ο δε Άγιος Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός αναφερόμενος στην αρχαιότατη τοπική Εκκλησία της Καππαδοκίας γράφει χαρακτηριστικά: «Η περιφανής των λόγων Μητρόπολις, η Μήτηρ σχεδόν απασών των Εκκλησιών ούσα τε απ’ αρχής και νομιζομένη».

Ο Αρχιμ. Μελέτιος Απ. Βαδραχάνης αναφερόμενος στην ταυτότητα της Καππαδοκίας μέσα στον χωροχρόνο του ιστορικού γίγνεσθαι γράφει με ευσύνοπτο και κατ’ απόλυτα κυριολεκτικό τρόπο ότι η «Καππαδοκία είναι η χωρά Ηρώων, Μαρτύρων και Αγίων».

Η ΠΑΝΕΥΦΗΜΟΣ ΕΥΦΗΜΙΑ ΕΝ ΚΟΛΠΟΙΣ ΦΑΝΑΡΙΟΥ :ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙΖΕΙ ΚΑΙ ΤΙΜΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΕΥΦΗΜΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΠΑΝΕΥΦΗΜΟΣ ΕΥΦΗΜΙΑ ΕΝ ΚΟΛΠΟΙΣ ΦΑΝΑΡΙΟΥ

ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ
 ΠΑΝΗΓΥΡΙΖΕΙ ΚΑΙ ΤΙΜΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΕΥΦΗΜΙΑ

Το αναβλύζον εν Αγίω Πνεύματι θείες χάριτες ιερό και θαυματουργό λείψανο της Αγίας Ευφημίας μετακομίστηκε από την Χαλκηδόνα στην Βασιλεύουσα Κωνσταντινούπολη πριν από την άλωση αυτής. Εκεί ο τότε αοίδιμος και ευσεβής Οικουμενικός Πατριάρχης Καστίνος (μάλλον ορθότερα πρόκειται για τον Πατριάρχη Κωνσταντίνο τον Δ΄, 1154-1156 μ.Χ) ανήγειρε περικαλλή ναό προς τιμήν της Αγίας Μεγαλομάρτυρος, η οποία μεγάλως και εξόχως ετιμάτο υπό του πληρώματος της Εκκλησίας.

Η ΠΑΝΕΥΦΗΜΟΣ ΑΓΙΑ ΕΥΦΗΜΙΑ ΩΣ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΚΑΙ ΟΡΘΟΠΡΑΞΙΑΣ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΤΙΚΩΝ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΠΑΝΕΥΦΗΜΟΣ ΑΓΙΑ ΕΥΦΗΜΙΑ
 ΩΣ ΚΡΙΤΗΡΟ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΚΑΙ ΟΡΘΟΠΡΑΞΙΑΣ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΤΙΚΩΝ

·        Πανηγυρίζει το Πάνσεπτο Οικουμενικό Πατριαρχείο όπου φυλάσσεται το τίμιο λείψανό της.

·    Ο θεόπνευστος υμνογράφος  της Εκκλησίας απευθυνόμενος προς την μεγαλομάρτυρα νύμφη του Χριστού, Ευφημία την πανεύφημη και θαυματουργή, γράφει εμφατικά: «Κρίνε, Μάρτυς, και από τον τάφο σου τους όρους της πίστεως, επικυρώνοντας την Ορθόδοξη πίστη, για την οποία με πόθο άθλησες». (Στίχος από τροπάριο της εορτής της Αγίας).

Ο βίος της Μεγαλομάρτυρος

Ποιός όμως ήταν ο βίος της Μεγαλομάρτυρος και πώς η νεαρή αυτή κοπελούδα ανεδείχθη «κριτήριο Ορθοδοξίας και Ορθοπραξίας» έναντι των αιρετικών και συνάμα κατέστη «κανόνας πίστεως» για το απανταχού πλήρωμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας;

Η Αγία και πανένδοξη μεγαλομάρτυς Ευφημία άθλησε και έλαμψε κατά τους χρόνους του  Χριστομάχου αυτοκράτορος Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ.), όταν ανθύπατος της Ευρώπης ήταν ο Πρίσκος. Εγεννήθη στην Χαλκηδόνα, η οποία ευρίσκεται στην Ασιατική πλευρά της Κωνσταντινουπόλεως, από ευσεβείς και θεοσεβείς γονείς, τον Συγκλητικό Φιλόφρονα και την συμπαθεστάτη στους φτωχούς Θεοδοσιανή, οι οποίοι ανέθρεψαν την Ευφημία «εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου», δηλαδή συμφώνως προς τις αρχές του Ευαγγελίου και μέσα στη μυστηριακή και αγιαστική ζωή της Εκκλησίας.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΙ ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ: ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΩΝ ΜΕΔΙΟΛΑΝΩΝ ΚΑΙ ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΕΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΙ ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΩΝ  ΜΕΔΙΟΛΑΝΩΝ ΚΑΙ ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΕΙΑ

Κοσμοϊστορικό γεγονός υπήρξε η κατά την 13η Ιουνίου του 313 μ. Χ.  υπογραφή του γνωστού Διατάγματος των Μεδιολάνων υπό των συναυτοκρατόρων Κωνσταντίνου του Μεγάλου και Λικινίου, το οποίο «επήνεγκε την μεγίστην των εν τω κόσμω μεταβολών», δηλαδή «την ελευθερίαν της Εκκλησίας και τα ανθρώπινα δικαιώματα  και τας θρησκευτικάς ελευθερίας».

Η ΝΕΟΦΑΝΕΙΣΑ ΠΟΝΤΙΑ ΟΣΙΑ ΜΗΤΗΡ ΣΟΦΙΑ (+1974)

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η νεοφανεΙσα ΠΟντια ΟσΙα ΜΗτηρ ΣοφΙα (+1974)

·        Χριστομίμητος βίος της Ποντίας ασκήτριας στην Ιερά Μονή Κλεισούρας Καστοριάς - Η Αγιοκατάταξη αυτής υπό του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Η Αγιοτόκος, αγιοτρόφος και αγιόμεστος Ορθόδοξη Εκκλησία ως «Χριστού Γεώργιον» και «επίγειος παραδείσιος Αμπελώνας» αενάως αναδεικνύει νέες οσιακές μορφές, οι οποίες με την ασκητική και χριστομίμητη βιοτή τους εφελκύουν ακόμη το έλεος του Θεού για τους ανθρώπους τούτου του κόσμου.

Ο πρώτος μετά τον Ένα, ο των Εθνών Απόστολος Παύλος, στην «Α΄ προς Κορινθίους» Επιστολή του διακηρύττει: «Τα μωρά του κόσμου εξελέξατο ο Θεός, ίνα τους σοφούς καταισχύνη»(Α΄ Κορινθ. 1,27). Και όντως μια τέτοια ασκητική μορφή, την νεοφανείσα Οσία Σοφία, εξελέξατο ο Θεός κατά τους δίσεκτους και εσχάτους αυτούς χρόνους για να δείξει τα θαυμάσιά του και να καταισχύνει με την διά Χριστόν σαλότητα της Οσίας αυτής γυναικός την μωρία του δήθεν σοφού σύγχρονου και «πολιτισμένου» ανθρώπου, που η «κατά κόσμον σοφία του» και όχι η «κατά Θεόν σοφία», τον έχει οδηγήσει στην απώλεια και στο τέλμα.

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΛΟΚΤΕΝΗΣ «Ο ΝΕΟΣ ΕΛΕΗΜΩΝ»

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΚΑΛΟΚΤΕΝΗΣ

«Ο ΝΕΟΣ ΕΛΕΗΜΩΝ»

·        Πρότυπο φιλανθρώπου κοινωνικής αλληλεγγύης.

·        Αξιομίμητο υπόδειγμα αρχιερατικής διακονίας για τους συγχρόνους επισκόπους.

Εν πολλοίς άγνωστος τυγχάνει ο Άγιος Ιωάννης ο Καλοκτένης, Μητροπολίτης και πολιούχος της ιστορικής πόλεως των Θηβών. Άγνωστος ήταν μέχρι πρότινος και για τον γράφοντα έως ότου επισκεφθήκαμε για κάποια ομιλία μας την πόλη των Θηβών και τα μάτια μας ασυναίσθητα προσανατολίστηκαν σε έναν μικρό σχετικά ναό, ο οποίος ως «παρεμβολή Θεού» δεσπόζει σε κεντρικό σημείο της πόλεως των Θηβών, όπου πριν από οκτώ αιώνες επέλαμψε ως «φωτεινός αστήρ».

Άραγε τίνος Αγίου το όνομα φέρει ο ναός αυτός; Ήταν η πρώτη σκέψη που πέρασε από το νου μας. Η ιστορική και θαυματουργή εικόνα του Αγίου με την επιγραφή: «Ο Άγιος Ιωάννης ο Καλοκτένης, Μητροπολίτης Θηβών», έδωσε την απάντηση και άνοιξε τους ορίζοντες μας να ερευνήσουμε και να καταγράψουμε τα του Αγίου ανδρός.

ΙΕΡΑ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΗ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΟΥΔΟΥΝΑ ΠΡΙΓΚΗΠΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Το ΠροσκΥνημα ΧριστιανΩν και ΜουσουλμΑνων

ΙΕΡΑ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΗ
 ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΟΥΔΟΥΝΑ ΠΡΙΓΚΗΠΟΥ

·        Η ακοίμητη κανδήλα των Πριγκηποννήσων στο μεταίχμιο ουρανού και θαλάσσης.

·       Το ακρομονάστηρο του Βράχου ως πόλος έλξεως Χριστιανών και αλλοθρήσκων.

·        Ο Μεγαλομάρτυς και Τροπαιοφόρος που ενώνει φυλές και θρησκείες.

Πριγκηπόννησα ή Παπαδονήσια έμφορτα και πεπληρωμένα χάριτος και ευλογίας από τις πολλές εκκλησιές και τις ιστορικές Μονές που φεγγίζουν ως ακοίμητες κανδήλες της αθάνατης Ρωμιοσύνης και της σταυραναστάσιμης Ορθοδοξίας μέσα στις ενίοτε βίαιες εναλλαγές και επικίνδυνες στροφές του ιστορικού γίγνεσθαι έρχονται και επανέρχονται ως ανάκληση ή μάλλον ως ανάσταση της ιστορικής Ρωμαίϊκης μνήμης μας κάθε φορά που «μνείαν ποιούμεθα» των «ιερών σεμνείων» της Ορθοδοξίας και του ευσεβούς και φιλοχρίστου Ρωμαΐικου γένους μας.

Τα ιερά αυτά σέμνεια της Ρωμιοσύνης και της Αναστάσιμης ελπίδας στέκουν αγέρωχα επί αιώνες στον ίδιο τόπο, τον οποίο καθαγιάζουν με το «κεράκι και το θυμίαμα» της γνήσιας Ορθόδοξης ευσεβείας, καθώς αντιστέκονται έναντι του πανδαμάτορος χρόνου, όπως τα βαθιά ριζωμένα δένδρα υψώνονται πεισματικά στους αιθέρες ως ακατάβλητοι πύργοι νικώντας τους βίαιους ανέμους της άλογης φύσεως ή των αλόγων ανθρώπων… Και όμως ανθίστανται.

ΤΟ ΣΧΟΙΝΙ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ: ΓΟΝΥΚΛΙΣΙΑ ΜΕ ΜΥΡΤΙΕΣ ΚΑΙ ΒΑΓΙΑ ΣΤΟ ΕΘΕΛΟΘΥΤΟΝ ΘΥΜΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός –Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΤΟ ΣΧΟΙΝΙ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ

ΓΟΝΥΚΛΙΣΙΑ ΜΕ ΜΥΡΤΙΕΣ ΚΑΙ ΒΑΓΙΑ ΣΤΟ ΕΘΕΛΟΘΥΤΟΝ ΘΥΜΑ

·   Το Χριστομίμητο Μαρτύριο του Οικουμενικού Πατριάρχου Αγίου Γρηγορίου του Ε΄ (+ 10 Απριλίου 1821) και η αναίρεση των ψευδολογούντων αρνητών της υπερτάτου θυσίας του ως Γενάρχου  και Εθνάρχου του Ρωμαίϊκου Γένους κατά την επανάσταση της Εθνικής Παλιγγενεσίας. 

Διαχρονικό ιερό Σύμβολο υψίστης αυτοθυσίας κατά τον αγώνα της εθνικής παλιγγενεσίας του 1821 παραμένει το πρόσωπο του εθνοϊερομάρτυρος Οικουμενικού Πατριάρχου Αγίου Γρηγορίου του Ε΄ (+ 1821). Ταυτόχρονα για πολλούς, ιστορικούς και μη, αποτελεί και σήμερα ακόμη «σημείον αντιλεγόμενον» λόγω του υπ’ αυτού υπογραφέντος αφορισμού του Υψηλάντου για την επανάσταση στη Βλαχία καθώς και όσων θα συμμετείχαν σε ανάλογες ενέργειες.

  Είναι γεγονός ότι για το πρόσωπο του απαγχονισθέντος Πατριάρχου πολύ μελάνι εχύθη και από πολλούς, ειδήμονες και ασχέτους με την μελέτη των αδιαψεύστων πηγών και των πραγματικών ιστορικών δεδομένων της συγκεκριμένης περιόδου κατά την οποία έλαβαν χώρα τα γενόμενα. Η εύκολη και άκριτη καταδική στο πρόσωπο του μεγαλομάρτυρος Αγίου Πατριάρχου είτε προέρχεται από πρόσωπα τα οποία εκ πεποιθήσεως διάκεινται εχθρικώς προς την Εκκλησία και τους κληρικούς της, είτε εμφορούμενα από ποικίλα συμπλέγματα τα οποία εκπηγάζουν από διάφορα φιλοσοφικά και πολιτικά ιδεολογήματα ή ιδεοληψίες, με αποτέλεσμα να συνεχίζουν μέχρι και στις μέρες μας ορισμένοι αδαείς ή «κατευθυνόμενοι κονδυλοφόροι» να ρίπτουν τον «λίθον του αναθέματος» στο πρόσωπο του υπέρ του Γένους θυσιασθέντος στο φρικτό ικρίωμα της αγχόνης Πατριάρχου Γρηγορίου Ε΄.

ΠΑΝΝΥΧΙΟΣ ΔΟΞΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΩΝ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΩΝ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΠΑΝΝΥΧΙΟΣ ΔΟΞΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΩΝ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΩΝ

Εξέχουσα θέση στην ακολουθία των στάσεων των Χαιρετισμών κατέχουν οι ευχές του Αποδείπνου προς την Υπεραγία Θεοτόκο και τον Θεάνθρωπο Δεσπότη Χριστό, οι οποίες εκφωνούνται εμμελώς και εν νηπτική κατανύξει υπό των ιεροψαλτών ή κατά την εκκλησιαστική λαϊκή παράδοση υπό ανυπάνδρου γυναικός και νεανίου αντιστοίχως ενώπιον των ιερών εικόνων της Παναγίας και του Ιησού Χριστού στον σολέα και προ του τέμπλου του Ιερού Βήματος του Ναού.

Η ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΙ ΝΗΠΤΙΚΗ ΜΥΣΤΑΓΩΓΙΑ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΠαιδαγωγικΗ και ΝηπτικΗ ΜυσταγωγΙα του ΤριωδΙου

«Της μετανοίας άνοιξόν μοι πύλας Ζωοδότα»

Προδρομική της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής Περίοδος είναι η του Τριωδίου, όπου στα Συναξάρια προτάσσονται οι εξής στίχοι: «Ο δημιουργός των άνω και των κάτω, τρισάγιον μεν ύμνον εκ των αγγέλων, Τριώδιον σε παρ’ ανθρώπων δέχου».

Ο μέγιστος των Λειτουργιολόγων, αείμνηστος Καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωάννης Μ. Φουντούλης γράφει χαρακτηριστικά ότι: «απ’ αυτούς τους τριωδίους ύμνους, τα τριώδια, έλαβε το όνομά της η μεγάλη περίοδος του λειτουργικού έτους, που κινείται μαζί με το Πάσχα και το περιβάλλει σαν προεόρτιος και μεθεόρτιος περίοδος. Γιατί όλο αυτό το τμήμα του εκκλησιαστικού έτους παλαιότερον εχαρακτηρίζετο μ’ αυτό το όνομα: Τριώδιον. Ανάλογα δε με το ιδιαίτερο χαρακτήρα του το διέκριναν σε «Τριώδιον Κατανυκτικόν», απ’ αρχής μέχρι το Πάσχα, και «Τριώδιον Χαρμόσυνον» ή «Τριώδιον των ανθέων», από του Πάσχα μέχρι της Κυριακής των αγίων Πάντων, που κατακλείει τον κύκλο των κινητών εορτών. Τριώδιο δε λέγεται από την αρχαιοπρεπή συνήθεια, που διετηρείτο, κατά την περίοδο αυτή, να μη ψάλλονται καθημερινώς κατά την ακολουθία και οι εννέα ωδές του ψαλτηρίου, και επομένως και ολόκληροι οι ενναεαώδιοι Κανόνες, αλλά μόνο τρεις ωδές, η 8^η και η 9^η, και μία από τις προηγούμενες κατά τη σειρά των ημερών. Αυτός ο αρχαίος τρόπος της ψαλμωδίας διετηρήθη εν μέρει μόνον μέχρι σήμερα, και μάλιστα μόνο για τις καθημερινές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής». Το «σταυρώσιμο ή κατανυκτικό» Τριώδιο αποτελεί εξ ολοκλήρου προπαρασκευή πνευματική για το «αναστάσιμο και χαρμόσυνο» πεντηκοστάριο. Σε όλη αυτή την περίοδο, καθώς λέγει ο ιερός Χρυσόστομος, «ο μυσταγωγών» τις ψυχές των ανθρώπων είναι ο ίδιος ο Νυμφίος της Εκκλησίας Χριστός».

Ο ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΩΣ ΓΕΦΥΡΟΠΟΙΟΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΩΣ ΓΕΦΥΡΟΠΟΙΟΣ
 ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 

·        Η υπεροχή της κατά Θεόν Σοφίας έναντι της κοσμικής γνώσεως.

·        Η εορτή των Τριών Ιεραρχών ως έκφραση της ελληνορθοδόξου ενότητος του Γένους μας.

Η χρυσή και κοσμογονική σύζευξη ανάμεσα στην αρχαιοελληνική παιδεία και την χριστιανική διδασκαλία, δηλαδή ανάμεσα στην κατά κόσμον (θύραθεν) σοφία και την κατά Θεόν σοφία, επιτεύχθηκε με μοναδικό και αριστοτεχνικό τρόπο κατά τον Δ΄ μ.Χ. αιώνα από τους θεοφόρους και θεοκίνητους Καππαδόκες Πατέρες, οι οποίοι χρησιμοποίησαν ως «εύκαιρον ένδυμα» τον έλληνα λόγο και το σύστημα της εμφιλοσόφου διανοίας του αρχαιοελληνικού κόσμου προκειμένου να εκφράσουν και να κοινωνήσουν την υπαρξιακή και σωτηριολογική οντολογία της χριστιανικής πίστεως και διδασκαλίας σε όλους τους ανθρώπους.

Η γέννηση του «ελληνοχριστιανικού» πολιτισμού προήλθε από αυτήν ακριβώς την γόνιμη και αρμονική σύζευξη της ελληνικής και χριστιανικής παιδείας. Το θεόπνευστο αυτό επίτευγμα, όπως αναφέρει ο αείμνηστος καθηγητής Παναγιώτης Χρήστου, καταπολεμείται κυρίως από δύο πλευρές. Πρώτα από εκείνους οι οποίοι απαρέσκονται με την παρουσία του ελληνικού στοιχείου γενικώς στο σημερινό κόσμο και ειδικότερα στον χριστιανισμό, τον οποίο θέλουν τελείως αφελληνισμένο και ιουδαϊκό. Δεύτερον από εκείνους, οι οποίοι απαρέσκονται με το χριστιανικό στοιχείο του σημερινού πολιτισμού, το οποίο θέλουν, ει δυνατόν, να εξαφανιστεί.