ΜΝΗΜΟΣΥΝΗ : ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΘΗΝΩΝ ΣΕΡΑΦΕΙΜ Ο Α΄ (1974-1998)

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜΝΗΜΟΣΥΝΗ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΘΗΝΩΝ ΣΕΡΑΦΕΙΜ Ο Α΄ (1974-1998)

25 έτη από την κοίμησή του (1998-2023) – Ο Αντιστασιακός της Εκκλησίας της Ελλάδος

Ο αοίδιμος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Κυρός Σεραφείμ ο Α΄ (1974-1998), κατά κόσμον Βησσαρίων Τίκας, εγεννήθη στο Αρτεσιανό Καρδίτσης το έτος 1913 και ήταν ιός του Χρήσου και της Ευαγγελίας Τίκα. Σε ηλικία οκτώ ετών απορφάνεψε από μητέρα, γεγονός που τον οδήγησε πλησιέστερα στην τροφό Ορθόδοξη Εκκλησία.

Μετά το πέρας της φοιτήσεώς του στο Δημοτικό σχολείο της γενέτειράς του και εν συνεχεία του Γυμνασίου, εισήχθη στην ιερατική σχολή της Κορίνθου και είχε την ευκαιρία να γνωρίσει τον τότε Μητροπολίτη Κορίνθου και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Δαμασκηνό Παπανδρέου (1938, 1941-1949). Κατά το έτος 1936, κατόπιν εισαγωγικών εξετάσεων, εισήχθη στην Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών από την οποία απεφοίτησε το έτος 1940.

ΤΟΙΣ ΚΑΤ ' ΟΝΑΡ ΚΑΙ ΚΑΘ' ΥΠΑΡ ΝΟΣΗΡΟΙΣ ΚΑΙ ΜΩΡΟΦΙΛΟΔΟΞΟΙΣ ΜΟΣΧΟΒΙΤΑΙΣ ΑΠΑΤΗΛΟΙΣ ΚΑΙ ΠΛΑΝΩΜΕΝΟΙΣ ΡΑΣΟΦΟΡΟΙΣ ΕΡΑΣΤΑΙΣ ΤΗΣ ΑΝΥΠΑΡΚΤΟΥ « ΤΡΙΤΗΣ ΡΩΜΗΣ» ΣΥΝ ΤΟΙΣ ΥΠΟΔΟΥΛΩΜΕΝΟΙΣ ΔΟΡΥΦΟΡΟΙΣ ΑΥΤΩΝ : Η ΣΚΗΝΙΤΙΣ ΜΗΤΗΡ ΑΓΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΤΟΙΣ ΚΑΤ' ΟΝΑΡ ΚΑΙ ΚΑΘ' ΥΠΑΡ
 ΝΟΣΗΡΟΙΣ  ΚΑΙ ΜΩΡΟΦΙΛΟΔΟΞΟΙΣ ΜΟΣΧΟΒΙΤΑΙΣ 
ΑΠΑΤΗΛΟΙΣ ΚΑΙ ΠΛΑΝΩΜΕΝΟΙΣ ΡΑΣΟΦΟΡΟΙΣ ΕΡΑΣΤΑΙΣ
 ΤΗΣ ΑΝΥΠΑΡΚΤΟΥ  « ΤΡΙΤΗΣ ΡΩΜΗΣ» ΣΥΝ ΤΟΙΣ ΥΠΟΔΟΥΛΩΜΕΝΟΙΣ ΔΟΡΥΦΟΡΟΙΣ ΑΥΤΩΝ

Η ΣΚΗΝΙΤΙΣ ΜΗΤΗΡ ΑΓΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Απερινόητο και ακατάληπτο το όντως Μυστήριο της Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος  Εκκλησίας και αδύνατή η νοησιαρχική προσέγγιση αυτού ωσάν να πρόκειται για τον αναφή θείο γνόφο. Ακόμη και η περιφραστική λεκτική διατύπωση του ονόματος αυτής με τον επιθετικό προσδιορισμό ως «Μεγάλη» και εν ταυτώ «Σκηνίτις» και «των του Χριστού Πενήτων Εκκλησία» εκφράζει με τον πλέον εντόνως εμφατικό τρόπο μία αντινομία κατά την ορθολογιστική κοσμική ανάγνωση των όρων, στους οποίους όμως κρύπτεται «το επέκεινα του κτιστού χωροχρόνου όλον Μυστήριον και η Αλήθεια αυτής».

ΤΙ ΕΣΤΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΤΙ ΕΣΤΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

·  Η θεοπνευστική προσέγγιση της παραδοξότητος του Μυστηρίου της Μεγάλης Εκκλησίας από τους ιεροφάντες Φαναριώτες Αρχιερείς Χαλκηδόνος Μελίτωνα και Περγάμου Ιωάννη.

·      Η Μεγάλη Εκκλησία ως Σταυραναστάσιμη Πρωτόθρονος Ιερά Καθέδρα της Ορθοδοξίας καθίσταται ζώσα μαρτυρία και παράδοξο μαρτύριο Ορθοδοξίας μέσα στην σωστική περιπέτεια του Θεού.

·     Υπεράνω της κτιστότητος του χωροχρόνου η Μεγάλη Εκκλησία επιβιώνει παραδόξως μέσα στην διαχρονία της πρωτίστως και εξόχως ως θεολογική έννοια εκφαίνουσα, κηρύττουσα και προσφέρουσα ως πρόταση ζωής «εις πάντα τα έθνη» τον ίδιο τον ενανθρωπήσαντα Θεό.

Δύο πρόσωπα, δύο Ιεράρχες του μαρτυρικού Φαναρίου, ο ένας γέννημα θρέμμα της Βασιλεύουσας Κωνσταντινουπόλεως και ο έτερος Βλαστός της Φαναριοσκέπαστης Μακεδονίας, ήτοι ο Γέρων Χαλκηδόνος Μελίτων και ο Γέρων Περγάμου Ιωάννης, συνιστούν «Ιερόν σύζευγμα» όταν αποφαίνονται ουχί «ex cathedra» αλλά εκ του υπερώου της Μεγάλης Εκκλησίας βιωματικώς και ευθέως, στο μυριάκις διατυπωμένο ανά τους αιώνες και μέχρι σήμερα ερώτημα: «τί εστί Μεγάλη Εκκλησία;». Αποφαίνονται ιεροπρεπέστατα δια της εμπνευσμένης γραφίδος τους, ο ένας με την ατόφια καθαρότητα του Πολίτη Ρωμηού και εμφιλόσοφου μύστου και ο έτερος με την βαθυνούστατη ακαδημαϊκή περινόηση, αλλά αμφότεροι με την θεολογική, την βαθύτατα θεολογική, οντολογική θεώρηση του μυστηρίου της παραδοξότητος της Μεγάλης Εκκλησίας ως πρωτίστως και εξόχως και αυτοθυσιαστικώς ιεροφάντες του υπερτάτου γεγονότος ότι ο περί της Μεγάλης Εκκλησίας λόγος είναι συνάμα λόγος στο μυστηρίου της Θείας Ενανθρωπήσεως, του Σταυρού και της Αναστάσεως του Ιησού Χριστού, όπως αιώνες τώρα η Πρωτόθρονος και Πρωτεύθυνος Μεγάλη Εκκλησία αγιοπνευματικώς, μαρτυρικώς και εν μαρτυρία, μυσταγωγικώς και ευχαριστιακώς προσφέρει ως οντολογική πρόταση ζωής στον άνθρωπο κάθε εποχής για να υπερβεί τον μέγιστο και έσχατο εχθρό του, τον θάνατο.

ΛΟΓΟΣ ΤΩ ΣΤΑΥΡΑΝΑΣΤΑΣΙΜΩ ΘΡΟΝΩ : ΟΙ ΑΛΑΛΗΤΟΙ ΣΤΕΝΑΓΜΟΙ ΤΩΝ ΚΡΑΤΟΥΝΤΩΝ ΤΑΣ ΘΕΡΜΟΠΥΛΑΣ ΤΟΥ ΑΕΙΖΩΟΥ ΦΑΝΑΡΙΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΛΟΓΟΣ ΤΩ ΣΤΑΥΡΑΝΑΣΤΑΣΙΜΩ ΘΡΟΝΩ

ΟΙ ΑΛΑΛΗΤΟΙ ΣΤΕΝΑΓΜΟΙ ΤΩΝ ΚΡΑΤΟΥΝΤΩΝ ΤΑΣ ΘΕΡΜΟΠΥΛΑΣ ΤΟΥ ΑΕΙΖΩΟΥ ΦΑΝΑΡΙΟΥ

Αλάλητοι οι στεναγμοί, ω πόσο και πόσοι αλάλητοι και ανείπωτοι, είναι οι ενδόμυχοι και σπαραξικάρδιοι στεναγμοί εκείνων τους οποίους έταξε η Θεία Πρόνοια να κρατούν τις Θερμοπύλες του πολυμαρτυρικώς καθηγιασμένου και αειζώου, ουδέποτε μάλιστα καταβαλλομένου, Φαναρίου, προκειμένου να δίδεται αδιαλείπτως η ζώσα μαρτυρία της εις Χριστόν πίστεως και η αρχοντιά του ευσεβεστάτου Ρωμαίικου Γένους σε αλωμένους τόπους και σε χρόνους δίσεκτους και δυσχείμερους ένεκα του αλλοθρήσκου Καίσαρος, του πάντοτε και πανταχόθεν εκτοξευομένου τα πυρφόρα βέλη του κακού κατά του παντίμου και αμωμήτου σώματος της Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας. Αλάλητοι οι στεναγμοί καίτοι ουχί άλαλοι οι κρατούντες τις Θερμοπύλες του Φαναριού, αλλά άλαλα τα χείλη αυτών ένεκα συνέσεως και σοφίας για να σωθεί ο τιμαλφέστατος της ιεράς Παρακαταθήκης μαργαρίτης, το πολυτιμώτερον παντός ετέρου αγαθού επί της γης, για να κρατηθούν απόρθητες και ακατάλυτες οι Θερμοπύλες, ως αεί ζώσα σταυραναστάσιμη μαρτυρία εν Χριστώ, και αυτή η μαρτυρία πληρώνεται ακριβά, με πολύ κόστος, με λύτρα άλλοτε αίματος και άλλοτε μαρτυρίου συνειδήσεως, διότι, όπως με γραφή θεόπνευστη γράφει ο πολύς και μέγας αοίδιμος Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος Μελίτων: «Και αι μαρτυρίαι αυταί πληρώνονται ακριβά…. Έτσι είναι πάντοτε εις τα στενά των συνόρων μεταξύ ανθρώπων και ιδεών, ανθρώπων και Θεού, όπου φυλάσσουν φύλακες και διάκονοι και μάρτυρες. Αι Θερμοπύλαι, άπασαι αι Θερμοπύλαι, ούτε δίδονται ούτε χάνονται. Μόνον φυλάσσονται. Αν υπάρχει κάτι να χαθή μεταξύ Θερμοπυλών και φυλάκων, αυτό είναι οι φύλακες. Τότε αι Θερμοπύλαι σώζονται και επιζούν εις το διηνεκές».

ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΘΡΟΝΟΥ - Ο ΘΡΟΝΟΣ ΤΩΝ ΘΡΟΝΩΝ ΩΣ ΚΑΘΕΔΡΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Το ΜυστΗριον του ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΥ ΟικουμενικοΥ ΘρΟνου

Ο ΘρΟνος των θρΟνων ως καθΕδρα της ΟρθοδοξΙας

·  Η διακονία και το βίωμα του μαρτυρικού και καθαγιασμένου «Πρώτου Θρόνου» της Ορθοδοξίας από τους Οικουμενικούς Πατριάρχες και τους Φαναριώτες κληρικούς είναι Σταυρός και Ανάσταση.

·  Οι δάφνες και οι πικροδάφνες είναι τα σύμβολα του Σταυρού και της Αναστάσεως του «Πύρινου Θρόνου» της Πρωτοθρόνου Κωνστανουπολίτιδος Εκκλησίας στο χθες και στο σήμερα και έως της συντελείας των αιώνων.

Η Θεία Λειτουργία στο πάνσεπτο πατριαρχικό ναό του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου του Τροπαιοφόρου έχει τελειώσει και η ατμόσφαιρα παραμένει ακόμη πεπληρωμένη από το μοσχολίβανο και το μελισσοκέρι που ευωδιάζουν και ανυψώνουν τον ευλαβή προσκυνητή. Το ζωογόνο φως του ήλιου μέσα από τα χαρακτηριστικά μικρά παράθυρα που βρίσκονται υπεράνω της κόγχης του Ιερού Βήματος λούζει το κεντρικό κλίτος του ναού και ενώνεται με το φως το οποίο ακόμη αντιστέκεται στο χρόνο μέσα στην κανδήλα που ως «ακοίμητη κουστωδία» φρουρεί τον μαρτυρικό Οικουμενικό Πατριαρχικό θρόνο, ο οποίος «ίσταται εν σιωπή» ως σύμβολο αιώνιο της Αποστολικότητος, της Οικουμενικότητος και της Αρχιδιακονίας της Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινοπολίτιδος Εκκλησίας στην Ορθόδοξη Εκκλησία και στον άνθρωπο κάθε εποχής.

ΑΝΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΥ ΘΡΟΝΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΑΓΙΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΙΔΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΑΝΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΥ ΘΡΟΝΟΥ  ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΑΓΙΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ 
ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΙΔΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Τα πορφυρόθερμα αίματα ενθέου ζήλου και χριστομίμητου μαρτυρίου των προμάχων της Αγιωτάτης Ορθοδοξίας συνέγραψαν το «ιερόν βιβλίον της Ορθοδοξίας και Ορθοπραξίας» στην Πόλη και στις αυλές της μαρτυρικής και εκ πορφυρών αιμάτων καθαγιασμένης Μητρός Εκκλησίας. Πουθενά αλλού παρά στην Πόλη της Ορθοδοξίας, όπως πιστοποιεί το βίωμα τούτο ο ένθεος λάτρης της Πολίτικης Ορθοδοξίας και Ρωμιοσύνης Πέργης Ευάγγελος: «Η Πόλη και η Ορθοδοξία στην Πόλη, δύο θεοκύρωτα δράγματα. Δύο ιδεολογήματα με μυστηριώδη και μυστηριακή περιχώρηση. Και δύο υπέρτιμες και αναφείς ουσίες, που για την κραταιότητά τους η Ρωμηοσύνη προσεύχεται αιώνες. «Αειδίνητον όφλημα», που το επιτάσσει ο «ιερός ανασταθμός» του γένους και της ιστορίας. Αναπνέουμε μέσα σ’ αυτό το όφλημα, μέσα σ’ αυτό το χρέος. Ούτε εξατμίζεται, ούτε ξεχρεώνεται. Ούτε και λησμονείται. Προσκύνημα καθημερινό μας τα δύο κατεστημένα. Ο γενέθλιος τόπος και η θεοφροσύνη μας. Η Πόλη μας και η Ορθοδοξία… Η περιχώρηση της Πόλης και της Ορθοδοξίας συνεχίζεται. Και η Ρωμηοσύνη «ίσταται και ανθίσταται». Φορτισμένη με τον ιδιασμό της και την αποκλειστικότητά της. Κύρια πύλη  ψυχικής διεξόδου της ο Θρησκευτικός εναυλισμός της. Με τον ιδιόμορφο ορθοδοξοκεντρισμό της. Το είδος της «θυσίας μυστικής» της».

ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΝΤΑΕΠΤΑΕΤΗΣ ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΑΠΟ ΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ (1976-2023)

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΕΠΕΤΕΙΑΚΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΙΧΝΗΛΑΣΙΑ

«ΕΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΙΣ ΕΥΛΟΓΕΙΤΕ ΤΟΝ ΘΕΟΝ»

ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΝΤΑΕΠΤΑΕΤΗΣ ΕΠΕΤΕΙΟΣ
ΑΠΟ ΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ (1976-2023)

1.Το ιστορικό της ανεγέρσεως του Ιερού Ναού

O αοίδιμος φιλόμουσος και λόγιος γόνος της Κομοτηνής, Στίλπων Κυριακίδης, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, σε ομιλία την οποία εκφώνησε, κατά την 9^η Μαΐου του 1951, στην Κομοτηνή, ετόνισε μεταξύ άλλων και τα εξής : «Πρέπει να φυλάσσωνται επιμελώς και να μελετώνται αι τοπικαί πηγαί, όπως είναι τα λείψανα παλαιών κτισμάτων, οι τάφοι και αι επιγραφαί, αι εκκλησίαι και αι μοναί, τα ποικίλα έγγραφα τα αποκείμενα εις τα αρχεία των Μητροπόλεων, είτε και εις τας χείρας ιδιωτών, αι τοπικαί παραδόσεις, αι φερόμεναι εις το στόμα του λαού, τα τοπωνύμια και τα παντοία γλωσσικά και λαογραφικά στοιχεία». Ο δε πανεπιστημιακός Καθηγητής Νικόλαος Κ. Μουτσόπουλος σε ομιλία του,  κατά την 9^η Μαΐου του 1989, στην Κομοτηνή, επεσήμανε διδακτικά : «Τα κτίσματα δεν είναι μηχανές που εξυπηρετούν τη λειτουργία της κατοίκησης, όπως υποστηρίζουν οι ματεραλιστές. Αντίθετα αποτελούν μια μικρογραφία του σύμπαντος , μια μικρή Εκκλησία όπου εν αυτή ενοικεί ο Θεός. Πρέπει να μεριμνήσουμε, να αναστηλώσουμε, να στερεώσουμε όλες τις παλιές μας ερειπωμένες Εκκλησίες… είναι έργα των χεριών των προγόνων μας, αποτελούν ιερές παρακαταθήκες.»

ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΤΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ ΤΟΥ ΘΡΑΚΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ - Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ: ΕΠΕΤΕΙΟΣ 100 ΕΤΩΝ (1923 - 2023) ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ ΤΗΣ ΛΩΖΑΝΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ
 ΤΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ  ΤΟΥ ΘΡΑΚΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

ΕΠΕΤΕΙΟΣ 100 ΕΤΩΝ (1923 - 2023) ΑΠΟ ΤΗΝ
ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ ΤΗΣ ΛΩΖΑΝΗΣ

Συμπληρώθηκαν 98 συναπτά έτη από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης (1923 - 2018) και την ολοκλήρωση της «Αναγκαστικής Ανταλλαγής» των πληθυσμών του Θρακικού Ελληνισμού. Έτσι, η επετειακή γραφή γυρίζει πίσω τις σελίδες της ιστορίας του Θρακικού Ελληνισμού, στην δίσεκτη εκείνη χρονιά του 1922.

 Οι αποφράδες εκείνες ημέρες του Αυγούστου και του Σεπτεμβρίου του 1922, του «μαύρου Σεπτεμβρίου», σφραγίστηκαν ανεξίτηλα από την «μαρτυρική άλωση» του Μικρασιατικού Ελληνισμού, ο οποίος ως «άδολον αρνίον» κατεσφάγη στο βωμό της ακραίας εθνικιστικής μανίας και της εφαρμογής της νέας πολιτικής της αναδυόμενης πλέον κεμαλικής – μεταοθωμανικής Τουρκίας για εθνοκάθαρση των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων, καθώς και στο βωμό των πολιτικών και γεωστρατηγικών σκοπιμοτήτων των Μεγάλων Ευρωπαϊκών Δυνάμεων.

Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΙΩΑΚΕΙΜ Γ΄ Ο ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΥΡΓΟΣ (1834-1912)

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΙΩΑΚΕΙΜ Γ΄ 
Ο ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΥΡΓΟΣ (1834-1912)

Αφιέρωμα Επετειακής Μνημοσύνης
 για τα Εκατόν Έντεκα Έτη από της Εκδημίας Αυτού (1912-2023)

Ο αοίδιμος και μακαριστός Οικουμενικός Πατριάρχης Ιωακείμ Γ΄,  ο οποίος δικαίως έχει καταγραφεί στις δέλτους της Εκκλησιαστικής Ιστορίας ως «Μεγαλοπρεπής», «Μεγαλόπνοος» και «Μεγαλουργός», ανήλθε δύο φορές (1878-1884, 1901-1912) στον Αποστολικό, Πατριαρχικό και Οικουμενικό Θρόνο της καθαγιασμένης, μαρτυρικής και σταυραναστασίμου Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας.

Έχουν γραφεί πολλά για το τιτάνιο και πρωτοποριακά ρηξικέλευθο, καινοτόμο, ανατρεπτικό, εθναρχικά μεγαλόπνοο και διαχρονικό έργο του μεγαλουργού Πατριάρχου Ιωακείμ Γ΄ υπέρ της Ορθοδόξου Εκκλησίας, του πανσέπτου και τηλαυγούς Οικουμενικού Πατριαρχείου και του ευσεβούς, φιλοθέου και φιλοχρίστου Γένους μας.

Στο παρόν άρθρο αναδημοσιεύουμε ένα απόσπασμα από το ιστορικό πόνημα του αειμνήστου ομογενούς Κωνσταντίνου Σπανούδη, ο οποίος έγραψε τα της πολυκυμάντου και σχεδόν θρυλικής βιοτής του Πατριάρχου Ιωακείμ Γ΄, και το δημοσίευσε κατά το έτος 1902 στην Κωνσταντινούπολη υπό τον τίτλο: «Ιστορικαί σελίδες Ιωακείμ Γ΄».

Στο Η΄και τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου ο Κωνσταντίνος Σπανούδης «αδραίς γραμμαίς» σκιαγραφεί τον άνθρωπο –Πατριάρχη Ιωακείμ  Γ΄. Το απόσπασμα τούτο, δημοσιεύουμε στο παρόν άρθρο μας και σε γλώσσα καθομιλουμένη  για να είναι κατανοητό από όλους.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ 50 ΕΤΗ ΑΠΟ ΤΗΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ ΤΟΥ (1973-2023)

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ

50 ΕΤΗ ΑΠΟ ΤΗΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ ΤΟΥ

(1973-2023)

Η προϊστορία του ζητήματος

Συμπληρώνονται εφέτος 50 συναπτά έτη από της ιδρύσεως και 49 από της  πρώτης λειτουργίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, επειδή ακριβώς οι πρώτοι φοιτητές εισήχθησαν κατόπιν των πανελληνίων εξετάσεων στο ακριτικό αυτό ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα, κατά το ακαδημαϊκό έτος 1974 – 1975.

Την όλη προϊστορία και πολυκύμαντη μέσα στις δεκαετίες διαδρομή του ζωτικής σημασίας ζητήματος για την ίδρυση Πανεπιστημίου στην πρωτεύουσα της Θράκης, την Κομοτηνή, και εν γένει στο γεωγραφικό τμήμα της θρακικής γης διασώζει στα άκρως αποκαλυπτικά «ιστορικά σημειώματά» του ο αείμνηστος Κομοτηναίος ιστοριοδίφης και αρθρογράφος Αθανάσιος Ι. Αθανασιάδης (+ 1987), ο οποίος υπήρξε συνεργάτης πολλών εφημερίδων της Κομοτηνής για το χρονικό διάστημα των περίπου 47 ετών.

Η ΤΡΙΑΔΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΑΓΙΩΝ ΚΑΙ ΟΣΙΩΝ ΑΣΚΗΤΩΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ : ΘΕΟΦΟΡΟΙ ΓΕΡΟΝΤΕΣ ΟΣΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ Ο ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ- ΟΣΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ - ΟΣΙΟΣ ΙΑΚΩΒΟΣ Ο ΕΝ ΕΥΒΟΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΤΡΙΑΔΑ  ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΑΓΙΩΝ ΚΑΙ ΟΣΙΩΝ  ΑΣΚΗΤΩΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

ΘΕΟΦΟΡΟΙ ΓΕΡΟΝΤΕΣ

ΟΣΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ Ο ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ - ΟΣΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ - ΟΣΙΟΣ ΙΑΚΩΒΟΣ Ο ΕΝ ΕΥΒΟΙΑ

ΟΣΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ Ο ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ
Η Ορθόδοξη Εκκλησία ως «αγιοτόκος και αγιοτρόφος αμπελώνας» κατά τους εσχάτους καιρούς έχει να επιδείξει τρεις νέους οσίους ασκητές: τον Γέροντα Άγιο Πορφύριο, τον Οσιακό Γέροντα Ιάκωβο Τσαλίκη και τον Γέροντα Άγιο Παΐσιο τον Αγιορείτη.

Ο Άγιος Πορφύριος εγεννήθη το έτος 1906 στο χωριό Άγιος Ιωάννης Καρυστίας της Ευβοίας και ήταν γόνος πτωχής αγροτικής οικογένειας. Τούτο είχε ως συνέπεια να φοιτήσει μόνο δύο έτη στο δημοτικό σχολείο και αναγκάσθηκε για λόγους βιοποριστικούς να εργασθεί. Ενώ ήταν μόλις εννέα ετών, εργάσθηκε σε ανθρακωρυχείο της περιοχής και σ' ένα παντοπωλείο του Πειραιά. Ο πατέρας του για να συντηρήσει την οικογένειά του αναγκάσθηκε να ξενιτευτεί και να εργασθεί σκληρά ως εργάτης στην διώρυγα του Παναμά.

Όταν ο Γέρων ήταν μόλις οκτώ ετών περιήλθε στα χέρια του ένα φυλλάδιο με τον οσιακό βίο του Αγίου Ιωάννου του Καλυβίτη, το οποίο διάβασε συλλαβιστά επειδή ήταν ολιγογράμματος. Επειδή ο βίος του Αγίου αυτού συνεκίνησε τον Γέροντα, ήθελε διακαώς να μιμηθεί την οσιακή και  ασκητική ζωή του. Γι' αυτό, κρυφά, ενώ ήταν μόλις δώδεκα ετών, ξεκίνησε για το Άγιον Όρος και στο πλοίο διόλου τυχαία συνάντησε τον μετέπειτα Γέροντά του, Ιερομόναχο Παντελεήμονα, ο οποίος ασκήτευε στην Καλύβη του Αγίου Γεωργίου, στην σκήτη των Καυσοκαλυβίων του Αγίου Όρους. Σε αυτόν τον Γέροντα και τον αυτάδελφό του, τον Μοναχό Ιωαννίκιο, ο τότε νεαρός δόκιμος έκανε άκρα υπακοή και έτσι σε λίγα χρόνια εκάρη Μοναχός, μανθάνοντας εμπράκτως και με άκρα άσκηση τα μυστικά της πνευματικής ζωής.

Ο ΝΑΟΣ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ : ΖΩΓΡΑΦΕΙΟΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΝΑΟΣ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
ΖΩΓΡΑΦΕΙΟΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

Συμπληρώθηκαν 130 συναπτά έτη από της ιδρύσεως και λειτουργίας του Ζωγραφείου εκπαιδευτικού ιδρύματος της Ρωμαίϊκης Ομογένειας στην Κωνσταντινούπολη. Επέτειος ευφρόσυνη 130 ετών του Ζωγραφείου λυκείου που ανεδείχθη σε «Ναό των γραμμάτων και της Ελληνικής Παιδείας» από της οποίας την ακένωτη και αστείρευτη πηγή γεύθηκαν το «αθάνατον ύδωρ» εκατοντάδες απόφοιτοι μεταξύ των οποίων και ο τότε νεαρός Ίμβριος Δημήτριος Αρχοντώνης, ο νυν Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, που η φωτογραφία του ακόμη βρίσκεται μέσα στο γραφείο του εκάστοτε Διευθυντού του Ζωγραφείου.

ΤΟ ΣΑΡΑΝΤΑΗΜΕΡΟ ΤΗΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ ΠΡΟ ΤΩΝ ΕΟΡΤΩΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΩΔΕΚΑΗΜΕΡΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΤΟ ΣΑΡΑΝΤΑΗΜΕΡΟ ΤΗΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ
 ΠΡΟ ΤΩΝ ΕΟΡΤΩΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΩΔΕΚΑΗΜΕΡΟΥ

H δεύτερη πιο μακρά περίοδος νηστείας μετά την νηστευτική περίοδο της Αγίας και Μεγάλης  Τεσσαρακοστής είναι η νηστεία των Χριστουγέννων, γνωστή στη γλώσσα του ορθοδόξου λαού μας και ως Σαρανταήμερο το οποίο άρχεται στις 15 Νοεμβρίου και λήγει στις 24 Δεκεμβρίου.

Η νηστεία είναι εντολή Θεού, εντολή Θεόσδοτη, και μάλιστα είναι η παλαιότερη, όπως ερμηνεύουν οι Πατέρες της Εκκλησίας, από όλες τις εντολές του Θεού. Στα αγιογραφικά παλαιοδιαθηκικά κείμενα φαίνεται ότι η νηστεία καθιερώνεται από τον Θεό προκειμένου οι πρωτόπλαστοι, ο Αδάμ και η Εύα, όταν ζούσαν μέσα στον παράδεισο, να συνηθίσουν στην υπακοή, στην εγκράτεια και στην πάλη κατά των παθών μέσω της εντολής που εδόθη από το Θεό σε αυτούς να απέχουν της τροφής του δένδρου της γνώσεως του καλού και του κακού. Μέσω της εντολής της απαγορεύσεως του μη φαγείν από τον καρπό του δένδρου της γνώσεως του καλού και του κακού καθιερώνεται για πρώτη φορά η νηστεία στον άνθρωπο.

Ο ΚΛΕΙΝΟΣ ΠΑΤΗΡ ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΩΣ ΑΛΗΘΗΣ ΚΑΙ ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ - ΤΗΛΑΥΓΕΣΤΑΤΟΣ ΦΩΣΤΗΡ ΚΑΙ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΘΡΟΝΟΥ ΕΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙΣ ΜΗΤΡΟΣ ΑΓΙΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΙΔΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΚΛΕΙΝΟΣ ΠΑΤΗΡ ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ 
ΩΣ ΑΛΗΘΗΣ ΚΑΙ ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΤΗΛΑΥΓΕΣΤΑΤΟΣ ΦΩΣΤΗΡ ΚΑΙ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
 ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΘΡΟΝΟΥ ΕΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙΣ ΜΗΤΡΟΣ ΑΓΙΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΙΔΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ 

·   Ο αδέκαστος και ακατάβλητος μαχητής για την πνευματική ανύψωση του ιερού κλήρου της Εκκλησίας.

· Ο Ιεράρχης που δεν κάμφθηκε από τη δύναμη της πολιτικής εξουσίας και κατεδίκασε δημοσίως τις αυθαιρεσίες των πολιτικών αρχόντων.

· Ο ανυπότακτος Επίσκοπος της Εκκλησίας που δέχθηκε αυτοθυσιαστικά τον φθόνο και τις διώξεις αρνούμενος να κρατήσει ζηλότυπα το θρόνο του και να προκαλέσει σχίσματα στο σώμα της Εκκλησίας.

Εάν στο στίβο της πολιτικής η κακώς νοούμενη «διπλωματία» καλύπτει με το απατηλό προσωπείο τους λαοπλάνους, λαϊκιστές και δημαγωγούς πολιτικούς, και αποτελεί το «εχέγγυο» για την πολιτική επιβίωσή τους, εντούτοις έχει αποδειχθεί ιστορικώς ότι αποβαίνει πάντοτε σε βάρος της πολιτείας και των πολιτών. Στην Εκκλησία όμως ο παντός βαθμού κληρικός και μάλιστα ο Επίσκοπος οφείλει να είναι η ασυμβίβαστη, ασίγαστη και καθαγιασμένη «γλώσσα της αληθείας» ενώπιον των «εφήμερων αρχόντων του αιώνος τούτου» και του χριστεπωνύμου πληρώματος, κλήρου και λαού, χωρίς να υπολογίζει λόγω ματαιοδοξίας και κενοδοξίας την διατήρηση του θρόνου του, τον σωματικό κάματο και το ψυχικό κόστος, τον ενίοτε και εκ ψευδαδέλφων φθόνο, τις  διώξεις ή τις εξορίες, ακόμη και το θάνατο, όταν πρόκειται να στηλιτεύσει και να πλήξει ανηλεώς τα κακώς κείμενα του κλήρου για να αποκόψει τα «καρκινώματα», προκειμένου να επιτύχει την πνευματική του ανύψωση, καθώς και τις προκλητικές και βλαπτικές αυθαιρεσίες της «καθεστηκυίας τάξεως» των αρχόντων οι οποίοι είτε «εν απιστία όντες» διώκουν την Αγία του Χριστού Εκκλησία είτε ως απάνθρωποι τύραννοι καταδυναστεύουν τον λαό.

Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΦΑΤΗ ΚΑΙ ΘΡΑΚΟΠΑΡΑΛΙΑ ΙΕΡΑ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΣΗΛΥΒΡΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
 ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΦΑΤΗ ΚΑΙ ΘΡΑΚΟΠΑΡΑΛΙΑ ΙΕΡΑ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΣΗΛΥΒΡΙΑΣ 

·        Ιστορικά έγγραφα εκ του σωζομένου κοινοτικού κώδικος της Μητροπόλεως Σηλυβρίας.

·  Το Κοινοτικό σύστημα ως μορφή Τοπικής Αυτοδιοικήσεως κατά την Οθωμανοκρατία υπήρξε θεσμός επιβιώσεως των Ρωμαΐικων Κοινοτήτων.

·   Οι εφοροδημογέροντες σε συνεργασία με τους εκκλησιαστικούς και σχολικούς εφοροεπιτρόπους υπό την προεδρία των εκάστοτε Μητροπολιτών Σηλυβρίας συνέβαλαν στην ανάπτυξη και πρόοδο των Ελληνορθοδόξων Ενοριών.

Μετά την κατάλυση του βυζαντινού κράτους και την επικράτηση των Οθωμανών στην καθ’ ημάς Ανατολή ο μόνος θεσμός που επεβίωσε μέσα στους «σκοτεινούς αιώνες» της επαράτου δουλείας και υπήρξε η όντως «Κιβωτός της Σωτηρίας» των υπόδουλων Ρωμιών ήταν το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο μεριμνούσε δια των εκάστοτε Πατριαρχών, της Αγίας και Ιεράς Πατριαρχικής Συνόδου και των κατά τόπους Μητροπολιτών για την άρτια οργάνωση, πρόοδο και ανάπτυξη των ρωμαΐικων κοινοτήτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Οι Ελληνορθόδοξες κοινότητες, οργανωμένες σε ενορίες, οι όποιες ανήκαν στο Rum Millet, επιβίωσαν παρά τις δυσβάστακτες αντιξοότητες χάρη στα προνόμια που είχαν παραχωρηθεί στο Οικουμενικό Πατριαρχείο από της εποχής του Μωάμεθ Β΄ του Πορθητού. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο ως «Εθναρχούσα Εκκλησία» και θεσμός του Γένους επέτυχε συν τω χρόνω, με σύνεση και διάκριση, να ενισχύσει την ίδρυση και οργάνωση ενός άλλου παράλληλου ζωτικής σημασίας θεσμού, που ήταν η «κοινότητα», όπου ο οθωμανοκρατούμενος ελληνισμός οργάνωσε κοινωνικά, εκκλησιαστικά, εκπαιδευτικά και οικονομικά τη ζωή του εντός του πλαισίου το οποίο όριζαν τα παραχωρηθέντα υπό των Σουλτάνων Προνόμια μέχρι και τα μέσα του 19 ου αιώνα.

IN MEMORIAM : ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΟΣ Σ. ΚΟΜΝΗΝΟΣ - Ο ΦΙΛΙΣΤΩΡ ΘΡΑΚΙΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΥΣ (1932-2013)

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

IN MEMORIAM
ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΟΣ Σ. ΚΟΜΝΗΝΟΣ

Ο ΦΙΛΙΣΤΩΡ ΘΡΑΚΙΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΥΣ

(1932-2013)

·        Από το Φανάρι της Ανατολικής Θράκης στην Ξάνθη και το Κιλκίς

·  Ο λόγιος κληρικός που αποθησαύρισε στα πονήματά του την πατρώα ιστορία και τον ελληνορθόδοξο πολιτισμό, τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις της αλησμόνητης πατριαρχικής εκκλησιαστικής επαρχίας Σηλυβρίας

Ένα βλέμμα πολλές φορές σε κάποιο πρόσωπο ή αντικείμενο, σε μια επιγραφή ή ένα μνημείο, που μας προκαλούν το ενδιαφέρον, αποτελεί την αιτία και την δημιουργική αφυπνιστική έμπνευση για έρευνα και συγγραφή. Τούτο συνέβη και στις αρχές Οκτωβρίου του 2014, όταν συνοδεύοντας τον Σεβ. Μητροπολίτη Σηλυβρίας κ. Μάξιμο στο χωρίο Όλβιο του Ν. Ξάνθης και κατά τη φιλάδελφη επικοινωνία μας με τους κατοίκους στο κτίριο του πνευματικού κέντρου της ενορίας, το βλέμμα μας έπεσε στην φωτογραφία ενός κληρικού που έφερε τα εξωτερικά διακριτικά του Αρχιμανδρίτου, αλλά ήταν παντελώς άγνωστος σ’ εμάς. Εκείνη όμως την ημέρα ερωτήσαμε και μάθαμε για τον εικονιζόμενο Ιερομόναχο.

Ο Ορθόδοξος αυτός κληρικός, όπως αρχικώς πληροφορηθήκαμε από τον πρωτοσυγκελλεύοντα της Ιεράς Μητροπόλεως Ξάνθης και Περιθεωρίου Αρχιμ. π. Σωφρόνιο και τον Δημοτικό Σύμβουλο του Δήμου Τοπείρου κ. Αθανάσιο Λουκμακιά, ήταν ο αοίδιμος λόγιος, φιλίστωρ και φιλόπατρις, Αρχιμανδρίτης Γερμανός Κομνηνός, ο οποίος υπήρξε απόγονος προσφύγων ανατολικοθρακών, οι οποίοι κατά τον Οκτώβριο και Νοέμβριο του 1922 εγκατέλειψαν το χωριό Φανάρι που ανήκε στην εκκλησιαστική δικαιοδοσία της Μητροπόλεως Σηλυβρίας και μαζί με τους περισσοτέρους κατοίκους της αλησμόνητης πατρίδος τους εγκατεστάθησαν στο Όλβιο του Ν. Ξάνθης, ενώ αρκετές άλλες οικογένειες από το Φανάρι εγκατεστάθησαν στο χωριό του Μεγάλου Κρανοβουνίου του Ν. Ροδόπης.

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΘΕΪΚΟΥ ΝΕΚΤΑΡΟΣ ΤΗΣ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΕΝΘΕΟΥ ΑΓΑΠΗΣ : ΡΙΝΙΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΝΕΚΤΑΡ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΤΟΥ ΣΗΛΥΒΡΙΑΝΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΘΕΪΚΟΥ ΝΕΚΤΑΡΟΣ ΤΗΣ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΕΝΘΕΟΥ ΑΓΑΠΗΣ

ΡΙΝΙΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΝΕΚΤΑΡ
ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΤΟΥ ΣΗΛΥΒΡΙΑΝΟΥ

«Νέκταρ της ζωής της αιωνίου πίνων
Νάμα Νεκτάριε, ιάσεων βλύζεις»

(Στίχοι Συναξαρίου Αγίου Νεκταρίου)

Δοχείον θείας χάριτος και ακένωτη πηγή θείας εμπνεύσεως ανεδείχθη ο εκ Σηλυβρίας της Ανατολικής Θράκης εν λογίοις λογιώτατος και περισπούδαστος Μητροπολίτης Πενταπόλεως, Άγιος Νεκτάριος (Κεφαλάς) ο θαυματουργός και Μυροβλήτης, ο οποίος κατέστη ακτίστω χάριτι του εν Τριάδι Θεού «ουράνιος άνθρωπος και επίγειος Άγγελος». Ως θεόπνευστος και μουσοστεφής πολυτάλαντος κάλαμος, εκτός από μέγας θεολόγος και πολυγραφότατος δεινός συγγραφεύς, θεραπεύσας μάλιστα όλους τους κλάδους της Ιεράς Επιστήμης, διεκρίθη και ως θεοκίνητος και εμφιλόσοφος υμνογραφικός ποιητικός αυλός της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Προσφυώς δε ο Αρχιμ. π. Ειρηναίος Δεληδήμος αναφερόμενος στην πολυσχιδή γραπτή παρακαταθήκη του εν γένει ποικίλου περιεχομένου συγγραφικού έργου του Αγίου Νεκταρίου υπογραμμίζει ότι: «ευρισκόμεθα προ μιάς πολυμερεστάτης διανοίας η οποία αφοσιωθείσα εις την υπηρεσίαν της Εκκλησίας εφρόντισε να παραδώση γραπτώς εις τους πιστούς ό,τι καλόν και ωφέλιμον κατείχε». Ανάλογη είναι και η γνώμη του λογίου Μοναχού Θεοκλήτου Διονυσιάτου, ο οποίος έγραφε περί του Αγίου Νεκταρίου ότι: «Στις αξιόλογες συγγραφές του Θεοσόφου Πατέρα μας αντανακλάται ο ορθόδοξος θεολόγος, ο δόκιμος συγγραφεύς, ο πολυμαθής λόγιος, ο ευσυνείδητος επιστήμων, ο ποιμένας ο καλός, ο πνευματικός άνθρωπος, ο φωτεινός νους, ο έμπειρος διδάσκαλος, η αγιασμένη ψυχή, ο τέλειος Χριστιανός, ο Άγιος της Εκκλησίας».

Η ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΟΠΕΛΑΓΙΑ ΦΑΝΑΡΙΟΣΚΕΠΑΣΤΗ ΙΕΡΑ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΣΗΛΥΒΡΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΟΠΕΛΑΓΙΑ ΦΑΝΑΡΙΟΣΚΕΠΑΣΤΗ

 ΙΕΡΑ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΣΗΛΥΒΡΙΑΣ

·        Γενέτειρα Γη του Επισκόπου Πενταπόλεως Αγίου Νεκταρίου του Θρακός.

·        Πνευματικό φυτώριο μεγάλων εκκλησιαστικών, φιλόμουσων  και φιλεκπαιδευτικών προσωπικοτήτων του Ρωμαίϊκου Γένους.

Κάθε φορά που ψάλλεται το ενήδονο και θεόπνευστο βυζαντινό μέλος: «Σηλυβρίας τον γόνον και Αιγίνης τον έφορον…», το οποίο αναφέρεται στον Άγιο Νεκτάριο τον θαυματουργό, γόνο της αγιοτόκου Θρακώας γης και της Θρακοπελαγίας Σηλυβρίας, ανακαλούνται μνήμες και ραγίζουν προσφυγικές καρδιές.

Τούτο συνέβη και την 27^η Ιούνη 2014, κατά την υπό του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου χειροτονία του νέου Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σηλυβρίας κ. Μαξίμου. Η απορφανεμένη λοιπόν Ιερά Μητρόπολη Σηλυβρίας απέκτησε νέο «πνευματικό πατέρα και προστάτη», έστω και για τα μακράν αυτής και των ενοριών της πνευματικά όπου γης τέκνα, τα οποία βίωσαν το ευφρόσυνο αυτό γεγονός ως «πνοή ζώσα» και «χαράς Ευαγγέλιον».

Η ιστορική γραφή «περί της παλαιφάτου Ιεράς Μητροπόλεως Σηλυβρίας» μας οδηγεί στους αρχαίους χρόνους όταν στη θρακική παραλία της Προποντίδος οι Μεγαρείς κατά τον Ζ΄ αιώνα και συγκεκριμένα το 675 μ.Χ. ίδρυσαν ανθοφορούσα αποικία, η οποία μέσα στο διάβα των αιώνων κατέστη πόλη περιώνυμος και πολύφημος. Η ονομασία αυτή με τα γραφόμενα του ιστορικού, καθηγητού της Ιεράς Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, Βασιλείου Σταυρίδη και του «εραστού της βυζαντινής τοπογραφίας» Ακύλα Μήλλα, οι οποίοι επικαλούνται τον μέγα Γεωγράφο Στράβωνα, προέρχεται από το όνομα του ιδρυτού αυτής Σήλυος. Αρχικά λοιπόν ονομάστηκε «Σήλυς» και αργότερα οι Θράκες προσέθεσαν τη λέξη «βρία» που σημαίνει πόλη (Σηλύβρια). Επί δε των ημερών του βυζαντινού αυτοκράτορος Αρκαδίου (395-408) μετονομάσθηκε σε «Ευδοξιούπολη» προς τιμήν της συζύγου του, αλλά η ονομασία αυτή δεν επέζησε επί μακρόν.

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΗ ΠΤΩΣΗ :ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΚΠΕΣΟΝΤΟΣ ΕΩΣΦΟΡΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ, ΗΤΟΙ ΤΟΥ ΜΙΣΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΑΠΑΤΕΩΝΟΣ ΔΙΑΒΟΛΕΩΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός, κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΟΝΤΟΛΟΓΙΚΗ ΠΤΩΣΗ

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΚΠΕΣΟΝΤΟΣ ΕΩΣΦΟΡΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ
ΗΤΟΙ ΤΟΥ ΜΙΣΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΑΠΑΤΕΩΝΟΣ ΔΙΑΒΟΛΕΩΣ 

·     Οι θεοφόροι και θεοκίνητοι Πατέρες της Εκκλησίας Άγιος Βασίλειος και Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός θεολογούντες περί του σοβαρού και με οντολογικές συνέπειες προβλήματος της υπάρξεως του «κακού» στην κτιστή δημιουργία, αναδεικνύουν το υπαρξιακών διαστάσεων ζήτημα της χρήσεως του αυτεξουσίου (ελευθέρας βουλήσεως).

·      Ο μισάνθρωπος και απατεών διάβολος ως εκπεσών Άγγελος δεν είναι δημιούργημα του παναγάθου Θεού αλλά το απότοκο της εωσφορικής και αλαζονικής χρήσεως του αυτεξουσίου, ήτοι της ελευθέρας βουλήσεως και προαιρέσεως.

Η συγγραφή ενός τέτοιου θεολογικού κειμένου προεκλήθη από την αδυναμία πολλών Χριστιανών να κατανοήσουν ή και να αποδεχθούν ότι το κακό στην κτιστή δημιουργία δεν είναι αυθύπαρκτο αλλά έρχεται στο είναι της υπάρξεως λόγω της κακής χρήσεως του αυτεξουσίου, δηλαδή της ελευθέρας βουλήσεως και προαιρέσεώς μας. Οι επιλογές μας ως κτιστών όντων εν απολύτω ελευθερία, την οποία απολύτως σέβεται ο πανάγαθος και πηγή πάσης αγαθότητος δημιουργός Θεός, γεννούν το κακό στον κόσμο, επειδή ακριβώς το κακό ως οντολογική κατάσταση γεννάται ως ελευθέρα απόρριψη του αγαθού και χωρίς να είναι ανθύπαρκτη οντολογία ως δημιούργημα του Θεού δημιουργού.

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΑΡΩΝΕIΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝHΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝOΣ Ο Α΄(1974-2012)

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
  ΜαρωνεIας και ΚομοτηνHς
 ΔαμασκηνOς ο Α΄(1974-2012)

Ο αοίδιμος Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής κυρός Δαμασκηνός ο Α΄ εγεννήθη το έτος 1920 στο χωρίο Οιχαλία του Νομού Μεσσηνίας από φτωχούς, πλην ενάρετους και ευσεβείς γονείς. Το δε κατά κόσμον όνομα αυτού ήταν Πέτρος  Ρουμελιώτης.

Σε πολύ μικρά ηλικία απώλεσε την μητέρα του, η οποία ενστάλαξε στην αγνή παιδική ψυχή του τα νάματα της Ορθοδόξου πίστεως και κατηύθυνε τα διαβήματά του στις αγκάλες της Μητρός Ορθοδόξου Εκκλησίας.

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΦΑΝΑΡΙΟΥ - ΜΙΑ ΔΙΑΡΚΗΣ ΑΝΑΛΩΤΟΣ ΑΛΩΣΗ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜαρτΥρΙα ΦαναρΙου - ΜΙα διαρκΗς ΑνΑλωτος Αλωση

·      Διαχρονικά μεμαρτυρημένες οι ιστορικές ευθύνες του λεγομένου πολιτισμένου δυτικού κόσμου απέναντι στο μαρτυρικό Οικουμενικό Πατριαρχείο.

·        Θυσιαστική η αντίσταση του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου.

Έχει καταγραφεί στις σελίδες της αδεκάστου ιστορίας ότι μέγα μερίδιο και βάρος ευθύνης για την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως στους Οθωμανούς (1453) φέρει και η τότε «πεφωτισμένη Δεσποτεία» της παπικόφρονης Ευρώπης, η οποία ενώ έβλεπε να έρχεται το τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, αντέδρασε ως άλλος «Πόντιος Πιλάτος» και ενώπιον  του διλήμματος να κινηθεί στρατιωτικά ως σύμμαχος των Βυζαντινών εναντίον του αλλόθρησκου εχθρού, επέλεξε να εφαρμόσει στην πράξη το του ρωμαίου ηγεμόνος: «νίπτω τας χείρας μου». Έτσι η Βασιλεύουσα «εάλω» και εσταυρώθη.

Έκτοτε η ιστορική και ηθική ευθύνη της Δύσεως παραμένει ανοικτή, απαραμείωτη και ανεκπλήρωτη. Παρήλθαν αιώνες από την αποφράδα ημέρα της αλώσεως και το μόνο ζωντανό μέλος της πάλαι ποτέ βυζαντινής αυτοκρατορίας που παραμένει μέσα στον χωροχρόνο, στα αιματόβρεχτα και αγιασμένα χώματα της θεοτοκουπόλεως προκαθημένης Πόλεως του Κωνσταντίνου είναι η Μήτηρ Αγία Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, ήτοι το μαρτυρικώς καθηγιασμένο Οικουμενικό μας Πατριαρχείο.

Η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΔΥΤΙΚΗ ΘΡΑΚΗ ΥΠΟ ΤΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΟΕΞΑΡΧΙΚΩΝ ΚΑΤΑΚΤΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΝ Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ (1940-1944)

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΔΥΤΙΚΗ ΘΡΑΚΗ
ΥΠΟ ΤΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΟΕΞΑΡΧΙΚΩΝ ΚΑΤΑΚΤΗΤΩΝ
ΚΑΤΑ ΤΟΝ Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ (1940-1944)

·  Ιστορικά έγγραφα Επιστολών και Εκθέσεων καταγγελτικών διαμαρτυριών της Επιτροπής των εν Αθήναις καταφυγόντων Μακεδόνων και Θρακών, τα οποία υπεβλήθησαν κατά μήνα Σεπτέμβριο του 1941 και εν συνεχεία την 7η Νοεμβρίου και κατά τον Δεκέμβριο του 1941 στους εν Αθήναις Αντιπροσώπους του Γ΄ Ράϊχ και της Ιταλίας και δι’ αυτών διατραγωδούνται τα μαρτύρια και πάθη των Ανατολικομακεδόνων και Δυτικοθρακών Ελλήνων στις Βουλγαροκρατούμενες Ελληνικές Επαρχίες της Ανατολικής Μακεδονίας και Δυτικής Θράκης.

Η κατά τον Απρίλιο του 1941 κατάρρευση του μετώπου είχε ως τραγικό συνεπακόλουθο την υπό των Γερμανών παραχώρηση των Ελληνικών Επαρχιών της Ανατολικής Μακεδονίας και Δυτικής Θράκης στους Βουλγαροεξαρχικούς συμμάχους τους, οι οποίοι ευθύς εξ αρχής και εκ νέου εφήρμοσαν το θηριώδες ανθελληνικό έργο τους που είχαν αρχικώς, κατά την περίοδο 1913-1919, εφαρμόσει στις πολυμαρτυρικές και πολυπαθείς ελληνικές επαρχίες της Ανατολικής Μακεδονίας και Δυτικής Θράκης.

Συνεπεία των εν λόγω θηριωδιών και φρικωδών πράξεών τους σε βάρος των Ελλήνων της Ανατολικής Μακεδονίας και Δυτικής Θράκης ήταν η αθρόα φυγή στην Αθήνα και σε άλλες περιοχές της Ελλάδος πλείστων όσων Ανατολικοθρακών και Δυτικοθρακών προκειμένου να σωθούν από την θανατηφόρο μάχαιρα των Βουλγάρων κατακτητών, οι οποίοι μεθοδικώς και συστηματικώς βάσει προδιαγεγραμμένου κρατικού σχεδίου τους επεδίωκαν τον αφελληνισμό και πλήρη εκβουλγαρισμό των ως άνω ελληνικών βορείων επαρχιών, όπως προαιωνίως διακαώς επεθύμουν.

ΣΕΛΙΔΕΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΠΟΠΟΙΪΑΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΣελΙδες εθνικΗς εποποιΪας
 ΑρχιεπισκΟπου ΧρυσΑνθου κατΑ την ΓερμανικΗ κατοχΗ

Αποσπάσματα από το προσωπικό ημερολόγιο του Κομοτηναίου Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου (Απρίλιος – Μάιος του 1941)

Στις 13 Δεκεμβρίου 1938 ο από Τραπεζούντος, Κομοτηναίος την καταγωγήν, Χρύσανθος Φιλιππίδης εξελέγη από «Αριστίνδην Σύνοδο» Αρχιεπίσκοπος Αθηνών (1938-1941) και η αρχιεπισκοπική του θητεία συνέπεσε με τις μεγάλες ιστορικές για το ελληνικό έθνος στιγμές της κηρύξεως του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο αείμνηστος Αρχιμανδρίτης Άνθιμος Παπαδόπουλος, ο οποίος υπήρξε Διευθυντής του «Ιστορικού Λεξικού» της Ακαδημίας των Αθηνών και Πρόεδρος του «Αρχείου του Πόντου» περιγράφει την εθναρχική δράση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρυσάνθου ως εξής: «… Ήτο δε πολύ φυσικόν να μη μείνη απαθής εις τον εθνικόν συναγερμόν προς άμυναν εναντίον της αιφνιδιαστικής ιταλικής επιθέσεως. Όταν η άλκιμος νεότης επραγματοποιούσε το ηρωϊκόν έπος των Αλβανικών ορέων, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών δεν εφάνη να διαφέρη από τον Μητροπολίτην Τραπεζούντος. Διοργάνωσε την θαυμασίαν «Πρόνοιαν των στρατευομένων», επιστράτευσε περί τα δισχίλια πρόσωπα ανδρών και γυναικών και χωρίς προκηρύξεις δημοσίων εράνων ή αιτήσεις εισφορών συνέλεξε και διέθεσε διά τας οικογενείας των στρατευθέντων πολλά εκατομμύρια δραχμών. Δεν παρέλειπε δε να επισκέπτεται και τους νοσηλευομένους τραυματίας, κομιστής των παρηγόρων ευχών της θρησκείας και των ευλογιών της Εκκλησίας και ωργάνωσεν ομάδα ιερέων διά τας θρησκευτικάς ανάγκας αυτών. Ιδιαίτερον τμήμα της «Προνοίας» διεξήγε πατριωτικήν αλληλογραφίαν και αποστολήν δεμάτων και θρησκευτικών βιβλίων ή εντύπων προς τόνωσιν του φρονήματος αυτών.

Η ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΗ ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΛΗΡΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ (1940-1944)

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΗ ΔΡΑΣΗ
 ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΛΗΡΙΚΩΝ
 ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ 1940-1944

·        Ιεράρχες και Ιερείς ως μέλη των Αντιστασιακών Οργανώσεων (ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ).

·        Η Σωτηρία των Ελλήνων Εβραίων από τους Έλληνες Ιεράρχες.

«Διά του Χριστού την Πίστιν την Αγίαν και της Πατρίδος την Ελευθερίαν».

Οι λέξεις «Έπος» και «Εθνική Εποποιΐα» εκφράζουν στον απόλυτο βαθμό τους εθνικούς και αντιστασιακούς αγώνες του ελληνικού λαού για το ύψιστο αγαθό της Ελευθερίας έναντι του φασισμού και του Ναζισμού κατά τη φρικτή Γερμανοϊταλική Κατοχή (1940-1944). Οι λέξεις αυτές, που η αδέκαστη ιστορία δια «πολλών τεκμηρίων» απέδωσε και καθιέρωσε μέσα στις χρυσές σελίδες του «Έπους του ’40», εκφράζουν προσφυώς και δικαίως την απαράμιλλη ηρωική και μαρτυρική αντίσταση του ελληνικού κλήρου και λαού, που προκάλεσε τον θαυμασμό όλης της υφηλίου.

Οι Έλληνες Ορθόδοξοι κληρικοί υπήρξαν «πρόσωπα-σύμβολα» σε όλους τους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες της πατρίδος και σε πολλές περιπτώσεις απετέλεσαν τα φωτεινά πρότυπα ηρωϊσμού και αυτοθυσίας υπέρ του αγωνιζόμενου ελληνικού λαού. Ιεράρχες, Ιερείς, Ιερομόναχοι ακόμη και Μοναχές πότισαν με το αίμα τους την ευλογημένη ελληνική γη «δια του Χριστού την πίστιν την αγίαν και της πατρίδος την ελευθερίαν». Και τούτο, όπως συνήθως γράφεται, δεν συνέβη μόνο κατά την περίοδο του κορυφαίου αγώνος για την εθνική Παλιγγενεσία (1821), αλλά και κατά τη διάρκεια της Γερμανοϊταλικής κατοχής (1940-1944) στην Ελλάδα, όταν οι παντός βαθμού Έλληνες Ορθόδοξοι κληρικοί, από τους Αρχιεπισκόπους Αθηνών και μέχρι τον τελευταίο παπά και καλόγερο υπέμειναν ανδροπρεπώς και γενναιοφρόνως «το εθνικόν μαρτύριον» και έδωσαν αφόβως την «Ορθόδοξη μαρτυρία» υπέρ του δεινώς δοκιμαζομένου και μαρτυρικώς καταδιωκόμενου ελληνικού λαού, μπολιασμένοι «ως ένα σώμα και μια ψυχή» με τον λαό, ως τέκνα και οι ίδιοι αυτού του περήφανου και αδούλωτου λαού.

ΦΩΣ ΦΑΝΑΡΙΟΥ ΦΩΤΙΟΣ Ο Β΄(1929-1935) : Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ Ο ΦΕΡΩΝ ΤΑ ΣΤΙΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΦΩΣ ΦΑΝΑΡΙΟΥ ΦΩΤΙΟΣ Ο Β΄(1929-1935)

Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ Ο ΦΕΡΩΝ ΤΑ ΣΤΙΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ

• Ο Πατριάρχης στον οποίο για πρώτη φορά (1930) το τουρκικό κράτος ανεγνώρισε εγγράφως το πατριαρχικό αξίωμα ύστερα και από τις πιέσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου.
• Ο ακατάβλητος υπερασπιστής των δικαίων της Ανατολικής Ρωμυλίας.

Ο αοίδιμος Οικουμενικός Πατριάρχης κυρός Φώτιος ο Β΄ (1929-1935), κατά κόσμον Δημήτριος Μανιάτης, εγεννήθη την 16^ην Νοεμβρίου 1874 στη νήσο Πρίγκηπο της Προποντίδος. Ο πατέρας του ονομάζετο Σταύρος Δημητρίου και η μητέρα του Σεβαστή Πέτρου, το γένος Τσακούλη-Κρητικάκη. Είχε εκ πατρός θείο, τον μέγιστο εκείνο Μητροπολίτη Φιλιππουπόλεως και μετέπειτα Σερβίων και Κοζάνης Φώτιο.

Την αστική μόρφωση έλαβε στην κοινοτική σχολή της νήσου Πριγκήπου. Συνέχισε την μέση εκπαίδευσή του στην Γερμανοελβετική σχολή του Γαλατά και στο Ζαρίφειο γυμνάσιο-διδασκαλείο της Φιλιππουπόλεως. Την δε επιστήμη της Θεολογίας εσπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών από το οποίο απεφοίτησε αριστούχος. Στην Αθήνα παραλλήλως φαίνεται ότι παρηκολούθησε και μαθήματα στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου.

ΜΝΗΜΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ΠΑΛΑΙ ΤΕ ΚΑΙ ΝΥΝ : ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΕΣ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΔΡΑΜΑΣ (1902-1910) ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΚΑΛΑΦΑΤΗ (+1922)

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜΝΗΜΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ΠΑΛΑΙ ΤΕ ΚΑΙ ΝΥΝ

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΕΣ
ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΔΡΑΜΑΣ (1902-1910) ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΚΑΛΑΦΑΤΗ (+1922)

Επειδή κατά τα τέλη του 19ου αιώνος η κυρίαρχη πλέον ιδεολογία του Πανσλαβισμού στη Θράκη και κυρίως στην Μακεδονία είχε επιβληθεί από τους κρυπτόμενους όπισθεν των βουλγαροεξαρχικών και των Σέρβων εθνικιστών ομοδόξους Ρώσους, ενώ ήδη από το 1870 η Υψηλή Πύλη με την ανατολίτικη, σαφέστατα ανθελληνική και σε βάρος των εκκλησιαστικών δικαίων του Οικουμενικού Πατριαρχείου, διπλωματική τακτική και δολία μεθοδευμένη πολιτική αυτής ενίσχυε ή ανεχόταν, άλλοτε εμφανώς και άλλοτε αφανώς, την ανθελληνική και αντιπατριαρχική δράση της σχισματικής βουλγαρικής εξαρχίας, ο μεγαλόπνοος και αποφασιστικός αοίδιμος Οικουμενικός Πατριάρχης Ιωακείμ Γ΄ (1901-1912) αντέδρασε άμεσα και δυναμικά εκλέγοντας και αποστέλλοντας νέους, δυναμικούς, όντως γνησίους πατριώτες και λίαν μεμορφωμένους Έλληνες Αρχιερείς του Φαναρίου στις απηνώς παντοιοτρόπως διωκόμενες, δεινώς δοκιμαζόμενες και εν μαρτυρίω διατελούσες πατριαρχικές εκκλησιαστικές επαρχίες του Πρωτοκλήτου και Πρωτευθύνου Οικουμενικού Θρόνου στην πολύπαθη Μακεδονία και στη Θράκη. Ο εύστροφος Πατριάρχης Ιωακείμ Γ΄ εγνώριζε καλώς ότι οι νέοι εκείνοι Αρχιερείς, οι οποίοι διέθεταν τόλμη, θάρρος, αυτοθυσιαστικό πνεύμα, και γνήσιο ορθόδοξο εκκλησιαστικό φρόνημα, θα μπορέσουν να σταθούν με γενναιότητα, αποφασιστικότητα, ακμαίο εθνικό φρόνημα και αυταπάρνηση ζωής πλησίον του απηνώς και φρικωδέστατα δοκιμαζόμενου και διωκωμένου ελληνορθόδοξου ποιμνίου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στις πολλαπλώς χειμαζόμενες πατριαρχικές εκκλησιαστικές επαρχίες αυτού στη Μακεδονία και Θράκη. Άξιον δε ιδιαιτέρας μνείας είναι το γεγονός ότι την απαρχή της ως άνω σοφής τακτικής είχε θέσει σε εφαρμογή, αν και σε πιο περιορισμένο βαθμό και έκταση, ο συνετός προκάτοχος του Κωνσταντινουπόλεως Ιωακείμ Γ΄, αοίδιμος Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντίνος Ε΄ (1897-1901).

ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ: ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΙ – ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΑΡΧΙΕΡΕΙΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΙ – ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΕΣ
 ΑΡΧΙΕΡΕΙΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

Χρονικό ορόσημο καίριας σημασίας για την υπεράσπιση των δικαίων της Μακεδονίας και του πατριαρχικού ελληνορθόδοξου ποιμνίου αυτής έναντι της ακρότατα βιαίας εθνοφυλετικής (εθνικιστικής) επεκτατικής πολιτικής και προπαγάνδας των σχισματικών Βουλγαροεξαρχικών Κομιτατζήδων, των Σέρβων και των Ρουμάνων (Ρουμανιζόντων) υπήρξε αναμφίβολα η για δεύτερη φορά άνοδος του Ιωακείμ Γ΄ (1901-1912) στον Αποστολικό, Πατριαρχικό και Οικουμενικό Θρόνο της καθαγιασμένης και μαρτυρικώς Εσταυρωμένης Κωνσταντινουπολίτιδος Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας.

Είχε βέβαια προηγηθεί η κατά το έτος 1872 καταδική της Βουλγαροεξαρχικής Εκκλησίας ως σχισματικής και αντικανονικής, υπό της εν Κωνσταντινουπόλει συγκληθείσας Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, επειδή κατά το έτος 1870 είχε αποκοπεί πραξικοπηματικά από την εκκλησιαστική δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Η Σύνοδος εκείνη κατεδίκασε τον «εθνοφυλετισμό» ως αίρεση και το Οικουμενικό Πατριαρχείο αγωνιζόμενο με τις κατά τόπους Ιερές Μητροπόλεις του στη Μακεδονία υπέρ της προστασίας του δεινώς δοκιμαζόμενου και απηνώς διωκόμενου ποιμνίου του από τις ξένες προπαγάνδες, ήτοι των Βουλγαροεξαρχικών, Σερβών και Ρουμάνων, πρόσφερε εκατόμβη θυσιασθέντων κληρικών του, Αρχιερέων, Ιερέων και μοναχών, για την σωτηρία της Μακεδονίας. Όλη την περίοδο εκείνη, κυρίως όμως μετά τον αποτυχημένο ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, άρχισε ο όρος «εξαρχικός» να ταυτίζεται με τον Βούλγαρο, ενώ ο όρος «πατριαρχικός» με τον Έλληνα.

ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΣΙ : ΕΙΡΗΝΟΠΟΙΟΙ ή ΕΙΡΗΝΟΛΟΓΟΥΝΤΕΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΟΚΑΠΗΛΟΙ;

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΣΙ
ΕΙΡΗΝΟΠΟΙΟΙ ή ΕΙΡΗΝΟΛΟΓΟΥΝΤΕΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΟΚΑΠΗΛΟΙ;

·  Ερμηνευτικός θεολογικός υπομνηματισμός του θεόφρονος της Εκκλησίας Πατρός Αγίου Γρηγορίου Νύσσης στον Μακαρισμό του Κυρίου: «Μακάριοι οι ειρηνοποιοί, ότι αυτοί υιοί Θεού κληθήσονται».

Σε αποκαλυπτικούς καιρούς και χρόνους αφιλίας, αφιλαδελφείας, αφιλαλληλίας, φιλοπόλεμους και πολεμοχαρείς, αντιειρηνικούς και ειρηνοκτόνους, η Εκκλησία του Χριστού ως το του Χριστού στόμα και λάλημα σε πείσμα των καιρών αυτών και της επικρατούσης ζοφεράς καταστάσεως καθ’ ημέραν ή μάλλον νυχθημερόν εύχεται δεομένη προς τον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστό ως τον Άρχοντα της Ειρήνης, «υπέρ της άνωθεν ειρήνης» και «υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου…».

Όταν πανταχόθεν τα τύμπανα του πολέμου ηχούν ηχηρώ τω τρόπω και δυσοίωνες προβλέψεις και αναλύσεις «ειδικών» παραζαλίζουν και συσκοτίζουν τον νουν των ανθρώπων, αποκαλύπτεται η τραγικώς μεγίστη έλλειψη που υπάρχει μεταξύ των ανθρώπων σε αληθείς και όχι κατ’ επάγγελμα ή σε διατεταγμένη υπηρεσία ειρηνοποιούς, ενώ την ίδια στιγμή «επληρώθη η κτίσις όλη» από αερολογούντες ειρηνολογούντες, οι οποίοι διακηρύττουν την ειρήνη ή μάλλον την ψευδοειρήνη του κόσμου τούτου υποκρύπτοντας όπισθεν αυτής ποικίλα συμφέροντα, ανομήματα και ατοπήματα σε βάρος των αθώων λαών της γης βιάζοντας βάναυσα με πράξεις και παραλείψεις, φανερές και αφανείς, την ίδια την ειρήνη, εξευτελίζοντας συνάμα αυτήν καθ’ εαυτήν την αξία του όρου που έγινε της μόδας ή του συρμού να χρησιμοποιείται ακόμη και από εκείνους, οι οποίοι κάθε άλλο παρά ειρηνοποιοί είναι, αλλά ειρηνοκτόνοι και ειρηνοκάπηλοι, ειρηνοπλάνοι και ειρηνοκίβδηλοι.

ΦΑΝΑΡΙΟΣΚΕΠΑΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ - ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ - ΚΡΑΥΓΕΣ ΑΓΩΝΙΑΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΩΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ (1904-1908)

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΦΑΝΑΡΙΟΣΚΕΠΑΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΓΡΑΠΤΕΣ  ΕΚΘΕΣΕΙΣ - ΚΡΑΥΓΕΣ ΑΓΩΝΙΑΣ 

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΩΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ (1904-1908)

·  Το Οικουμενικό Πατριαρχείο με τους Μητροπολίτες του υπήρξε ο κραταιός βραχίων προστασίας της ελληνικότητας της Μακεδονίας έναντι του Πανσλαβισμού.

· Κατά τον Μακεδονικό Αγώνα ο όρος «Εξαρχικός» εταυτίζετο με τον Βούλγαρο ενώ ο όρος «Πατριαρχικός» με τον Έλληνα.

·  Οι εκκλησιαστικές επαρχίες των «Νέων Χωρών» υπήρξαν και παραμένουν κανονικό έδαφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Ο Μέγας Ιερομνήμων του Οικουμενικού Πατριαρχείου, καθηγητής Αριστείδης Πανώτης (Άρχων Οφφικίαλος), στην περισπούδαστη μελέτη του, υπό τον τίτλο: «Η Πατριαρχική Προστασία των Νέων Χωρών κατά τη Β΄ δεκαετία του 20^ου αιώνα», (2014) αναφερόμενος στην αμετάπτωτη και αμετάθετη μέριμνα καθώς και στους ανύστακτους και άοκνους αγώνες της Μητρός Αγίας Μεγάλης Του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας για την υπεράσπιση της Ελληνικότητας των από αιώνων και μέχρι σήμερα υπαγομένων σε Αυτή Ιερών Μητροπόλεων των Νέων Χωρών, κυρίως δε κατά την περίοδο της προενόπλου (1870-1904) και ενόπλου φάσεως (1904-1908) του Μακεδονικού Αγώνος, γράφει χαρακτηριστικά: «Η οξυδέρκεια Γρηγορίου Στ΄, η κανονική προστασία Ανθίμου Στ΄ και αργότερα η πρόνοια για τη Μακεδονία και τη Θράκη του Πατριάρχη Ιωακείμ Γ΄, έσωσε τις Μητροπόλεις των Νέων Χωρών και επομένως και ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα από τον εκσλαβισμό των αρχαίων Ελληνικών Πληθυσμών της. Έτσι εκεί πάντοτε «πρωτεύει» ο Πατριάρχης μας ως η «Ευσεβής πηγή» και το σταθερό και αμετακίνητο κέντρο του τροχού της Εκκλησίας στο οποίο οφείλουν να συγκλίνουν όλες οι ακτίνες της Ορθοδοξίας».

Ιχνηλατούντες επισταμένως τις ιστορικές σελίδες του πολύπλαγκτου και πολυκύμαντου βίου του Οικουμενικού Πατριαρχείου και του Μακεδονικού Αγώνος, που υπήρξε ένα «δεύτερο 1821» για την «Ανάσταση» και σωτηρία της Ελληνικής και μαρτυρικής Μακεδονίας, διαπιστώνουμε ότι η σωτηρία αυτή επήγασε από το τηλαυγέστατο, μαρτυρικό και ταπεινό Φανάριον, το οποίο ως άλλη «κιβωτός σωτηρίας» διεφύλαξε και διέσωσε την ελληνορθόδοξη αυτοσυνειδησία, ιδιοπροσωπία και ταυτότητα των της Μακεδονίας Πατριαρχιών τέκνων.