ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΗΘΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ  ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΗΘΟΣ

Η συμβολή και ευθύνη της εκκλησίας και χριστιανικής θεολογίας στη σωτηρία της κτιστής δημιουργίας

·     Από την καταναλωτική «Οικοκτονία» στην Ορθόδοξη Οικολογία.

·  Από τον προτεσταντικό καπιταλισμό και τον άκρατο καταναλωτισμό στην Ορθόδοξη πρόταση για να «ζήσει η κτίση».

·   Ο άνθρωπος ως «καλός καγαθός διαχειριστής» της κτιστής δημιουργίας και όχι ως αδηφάγος καταναλωτικός ολετήρας και δυνάστης της πλάσης.

Στο πλαίσιο της αγιοπατερικής θεολογίας και παραδόσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας το Οικουμενικό Πατριαρχείο ήδη από πολλών ετών αναδείχθηκε ρηξικέλευθα πρωτοπόρο και ουσιαστικά καινοτόμο στις οικολογικές πρωτοβουλίες του όχι μόνο μέσα στον ορθόδοξο αλλά και εν γένει στον χριστιανικό κόσμο καθώς πρωτοστάτησε στην ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση της διεθνούς κοινής γνώμης για την αντιμετώπιση του λεγόμενου οικολογικού προβλήματος, αρχής γενομένης, όταν η Αγία και Ιερά Σύνοδος κατά τη συνεδρία της 6^ης Ιουνίου 1989 όρισε και αφιέρωσε την 1^η Σεπτεμβρίου, που είναι η εόρτιος ημέρα της «αρχής της Ινδίκτου», ήτοι η απαρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους, και στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Είναι γεγονός ότι μέχρι τότε η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν είχε αναλάβει ρηξικέλευθες και καινοτόμες πρωτοβουλίες για την ανάσχεση της καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος από τον σύγχρονο υπερκαταναλωτή και υλιστή άνθρωπο, ο οποίος δεν είναι ενσυνείδητα οικολόγος αλλά αυτοκαταστροφικός «οικοκτόνος». Έκτοτε όμως το Οικουμενικό Πατριαρχείο και ιδιαιτέρως στο πρόσωπο του προκαθημένου και πρωτοθρόνου της Ορθοδοξίας Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, έχει καταβάλει σημαντικές και πρωτοποριακές προσπάθειες μέσω της διοργανώσεως διεθνών «εν πλω» συνεδρίων και οικολογικών συμποσίων με επίκεντρο την Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης, που ευαισθητοποίησαν τις υπόλοιπες Ορθόδοξες Εκκλησίες, τους αρχηγούς κρατών και Κυβερνήσεων, τους Διεθνείς Οργανισμούς και φορείς, καθώς και την διεθνή κοινή γνώμη. Άξιο μνείας είναι και το γεγονός ότι στις 18 Ιουνίου 2015 ο Πάπας Ρώμης Φραγκίσκος Α΄ εξέδωσε παπική εγκύκλιο (Laudato Si) η οποία αναφέρεται στο σεβασμό και την προστασία της δημιουργίας καθώς και τη σχέση της Δυτικής Εκκλησίας με την αειφόρο ανάπτυξη, ενώ κατά τον Αύγουστο του 2015 με άλλη επίσημη απόφασή του όρισε την 1^η Σεπτεμβρίου εκάστου έτους, όπως προ ετών έπραξε και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ως «Παγκόσμια Ημέρα Προσευχής για τη φροντίδα της Δημιουργίας».

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΘΕΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΘΕΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ

·        Η κτιστή δημιουργία προσφερόμενη και καθαγιασμένη  μέσα στη μυστηριακή και αγιαστική ζωή της Ορθοδόξου Εκκλησίας.

·        Αρχή της Ινδίκτου (1^η Σεπτεμβρίου) και απαρχή του νέου Εκκλησιαστικού έτους ως αφιερωμένη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο ημέρα προσευχής και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.

Η παλαίφατος εορτή της Αρχής της Ινδίκτου αποτελεί την απαρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους και η Μήτηρ Αγία Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία την 1^η εκάστου μηνός Σεπτεμβρίου επευλογεί και καθαγιάζει «εν ευχαριστιακή συνάξει, ικεσίαις και προσευχαίς» τον «καινόν ενιαυτόν της Χρηστότητος του Κυρίου». Η ημέρα αυτή της αρχής της Ινδίκτου αφιερούται στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και ο βαθύτατα αυτός θεολογικός εορτασμός εθεσπίσθη υπό του πανσέπτου και τηλαυγούς Οικουμενικού Πατριαρχείου κατά τη συνεδρία της Αγίας και Ιεράς Συνόδου αυτού την 6^η Ιουνίου 1989 και προσέλαβε λαμπροτέρα διάσταση και ουσιαστικότερη σημασία επί των ημερών του νυν ευκλεώς πατριαρχούντος Βαρθολομαίου του Α΄.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία ως ευχαριστιακή και εν γένει λατρευτική κοινότητα και κοινωνία προσώπων εν Χριστώ είναι συνδεδεμένη και συνυφασμένη οντολογικά σε όλες τις λατρευτικές και ιεροπρακτικές εκφάνσεις της μέσα στη μυστηριακή και αγιαστική ζωή της με τον καθαγιασμό των ανθρώπων ως αυτεξούσιων προσώπων και του συνόλου της κτιστής δημιουργίας. Σύμφωνα δε με την πατερική διδασκαλία της ορθοδόξου Εκκλησίας, η κτιστή δημιουργία επλάσθη από τον άκτιστο ποιητή και δημιουργό Θεό «λίαν καλώς» και είναι προορισμένη μέσα στο «υπεραγαθό, άρρητο και απερινόητο» σχέδιο της Πανάγιας Τριαδικής Θεότητος να ζήσει και όχι να οδηγηθεί στην απώλεια. Η «εκ του μη όντος» και «εκ του μηδενός» κτιστή δημιουργία ήλθε υπό του αθανάτου Θεού «εις το είναι» αυτής για την αιωνιότητα και όχι για να επιστρέψει «στο μη είναι» και το «μηδέν» της απώλειας και του αφανισμού.

Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΝ ΚΡΗΤΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΝ ΚΡΗΤΗ ΣΥΝΟΔΟΣ
ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΡΙΣΗ 

·   Οι από ετών πρωτοποριακές και καινοτόμες οικολογικές πρωτοβουλίες του Πρωτοθρόνου Οικουμενικού Πατριαρχείου αποτελούν πλέον επικυρωμένες θεολογικές θέσεις της Αγίας και Μεγάλης εν Κρήτη Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, η οποία επισήμως αποστέλλει ανά την υφήλιο μήνυμα και λόγο «Οικολογικής Θεολογίας» ή «Θεολογικής Οικολογίας».

·   Στο κείμενο της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, υπό τον τίτλο: «Η αποστολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας εις τον σύγχρονον κόσμον» ορίζεται η έννοια της «οικολογικής κρίσεως» καθώς και τα αίτια που την προκαλούν, ενώ προτείνεται από την Ορθόδοξη Εκκλησία μέσω της Ορθοδόξου Αγιοπατερικής Θεολογίας, η ενδεδειγμένη στάση του Χριστιανικού -και όχι μόνο- κόσμου έναντι της κτιστής δημιουργίας.

Η Μήτηρ Αγία Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, ήτοι το Πρωτόθρονο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ως «αειλαμπής και αείφωτος οφθαλμός» και «ευήκοον ους» διαχρονικώς παρατηρεί τα «σημεία των καιρών» και αφουγκράζεται τα μηνύματα της κάθε εποχής προκειμένου να επικαιροποιεί τον «Λόγον της Αληθείας» και να μετουσιώνει την Αγιοπατερική Ορθόδοξη Θεολογική διδασκαλία της Εκκλησίας σε συνείδηση, βίωμα και πράξη απαντώντας στα υπαρξιακά – οντολογικά – ερωτήματα και αιτήματα του ανθρώπου κάθε εποχής, και μεριμνώντας όχι μόνο για την έλλογη, αλλά και για την άλογη κτιστή δημιουργία του Θεού.

Στο πλαίσιο λοιπόν της αγιοπατερικής θεολογίας και παραδόσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας, το Οικουμενικό Πατριαρχείο ήδη από πολλών ετών αναδείχθηκε ρηξικέλευθα πρωτοπόρο και ουσιαστικά καινοτόμο στις οικολογικές πρωτοβουλίες του όχι μόνο στον Ορθόδοξο αλλά και εν γένει στον χριστιανικό κόσμο καθώς πρωτοστάτησε στην ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση της διεθνούς κοινής γνώμης για την αντιμετώπιση του λεγόμενου οικολογικού προβλήματος ή της οικολογικής κρίσεως, αρχής γενομένης, όταν η Αγία και Ιερά Σύνοδος κατά την ιστορικής σημασίας συνεδρία της 6^ης Ιουνίου 1989 όρισε και αφιέρωσε την 1^η Σεπτεμβρίου, η οποία είναι η εόρτιος ημέρα της «Αρχής της Ινδίκτου», ήτοι η απαρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους, στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΝ ΣΜΥΡΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΓΙΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΝ ΣΜΥΡΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΝΕΟΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΓΙΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ (+ 1922)

Είναι 27 Αυγούστου του 1922, με το παλαιό ημερολόγιο. Το πρωί εκείνου του Σαββάτου, ενός άλλου «Μεγάλου Σαββάτου», όλος ο λαός, κάθε ηλικίας άνθρωποι, απεγνωσμένα και ικετευτικά, έχουν συγκεντρωθεί, όπως όλες τις τελευταίες ημέρες και νύκτες, στην Μεγάλη Εκκλησία και στον αυλόγυρο της Αγίας Φωτεινής, στο ιερώτατο αυτό σύμβολο της Σμύρνης, όπου ο αληθής ποιμένας και Επίσκοπος, ως άλλος «Άγγελος της εν Σμύρνη Εκκλησίας», Άγιος Χρυσόστομος τελεσιουργεί την τελευταία Θεία Λειτουργία ή μάλλον την «εξόδιο ακολουθία εν τη Θεία Ευχαριστία» του ιδίου και του πολυπαθούς και περιπόθητου ποιμνίου του, το οποίο δακρυσμένο και συντετριμμένο μετέχει του μυστηρίου του «αίματος και του σώματος» Ιησού Χριστού έχοντας κυριολεκτικώς καρφωμένο το εν απογνώσει βλέμμα του στον μάρτυρα και μεγαλομάρτυρα ποιμένα του.

Η περιώνυμος Εκκλησία της Αγίας Φωτεινής πριν από την άλωση της Σμύρνης, της μαρτυρικής αυτής Μητροπόλεως του Μικρασιατικού Ελληνισμού, κατ’ εκείνες τις «Μεγάλες Ώρες» εγκολπώνει ως άλλη Αγιά Σοφιά πριν από την άλωση της του Κωνσταντίνου Πόλεως, στην τελευταία Θεία Λειτουργία και μυσταγωγία, τους στεναγμούς του ευσεβούς και μαρτυρικού Γένους, του Ιωνικού Ελληνισμού, όπου ο «Άγγελος και Αρχιθύτης Ιεράρχης της των Σμυρναίων Εκκλησίας» ίσταται και προΐσταται κατά την υπερουράνια εκείνη μυσταγωγία, μιμούμενος Χριστού το μαρτύριον, ως ο εκουσίως προσφερόμενος και θυσιαζόμενος «άξιος και θεοπρόβλητος και λαοπρόβλητος ποιμήν» υπέρ του πολυφίλητου και περιποθήτου λαού του, του χριστεπωνύμου ποιμνίου του.

ΟΙ ΔΥΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΟΙ ΔΥΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ
 ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

Με αφορμή τα τραγικά γεγονότα του Αυγούστου του 1922 οι δύο επιστολές του Μητροπολίτου Σμύρνης Χρυσοστόμου αποτελούν το κύκνειο άσμα του για την επερχόμενη Μικρασιατική Καταστροφή.

Ο Άγιος Εθνοϊερομάρτυς Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος ολίγες ημέρες προ της επερχόμενης Μικρασιατικής Καταστροφής έγραψε και απέστειλε δύο επιστολές, μία προς τον Βασιλέα των Ελλήνων Κωνσταντίνο (21 Αυγούστου 1992) και μία προς τον Εθνάρχη Ελευθέριο Βενιζέλο (25 Αυγούστου 1922), τις οποίες δημοσιεύουμε στο παρόν άρθρο μας. Το κείμενο των δύο επιστολών έχει ως εξής:

Η ΘΡΑΚΟΧΕΡΣΟΝΗΣΙΑ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΚΑΛΛΙΟΥΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΜΑΔΥΤΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΘΡΑΚΟΧΕΡΣΟΝΗΣΙΑ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΚΑΛΛΙΟΥΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΜΑΔΥΤΟΥ

·       Η πάγκαλος και θεοτίμητος Επισκοπική Νύμφη του Ελλησπόντου.

· Γενέτειρα Γη Φιλόμουσων και φιλοπρόοδων Λογάδων και Εκκκλησιαστικών Ανδρών του Ρωμαίϊκου Γένους.

·  Το «περικαλλέστατον κόσμημα» στην ακρώρεια της ευλογημένης Θρακώας γης.

Μόνον ως «περικαλλέστατον κόσμημα» στην ακρώρεια της ευλογημένης θρακώας γης και «πεποικιλμένον περιδέραιον» της Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η Ιερά Μητρόπολη Καλλιουπόλεως και Μαδύτου, η οποία δεσπόζει –και όχι δέσποζε– στη θρακώα χερσόνησο, καθώς ανά τους αιώνες δέχεται τη ζωογόνο αύρα του μυστηριακού Ελλησπόντου.

Η Θρακοχερσονήσια Μητρόπολη Καλλιουπόλεως και Μαδύτου δεν ετάφη κάτω από την ιστορική ταφόπλακα αλλά καθώς έχει «ποιμένα και προστάτη άλκιμο και θεοσεβή», συνεχίζει αδιαλείπτως να ζει στις «άσβεστες συνειδήσεις» των επιγενομένων βλαστών που είδαν το φως της ημέρας μακράν της πατρώας γης ως απόγονοι των πονεμένων προσφύγων προγόνων τους. Και κάθε φορά που ο νέος Μητροπολίτης Καλλιουπόλεως και Μαδύτου μνημονεύει κατά την ευχαριστιακή σύναξη των ζώντων και κεκοιμημένων απανταχού της γης γόνων της ευάνδρου εκκλησιαστικής επαρχίας του, τότε οντολογικά συγκροτείται «μία ποίμνη με έναν ποιμένα» καθώς καταλύονται τα νομοτελειακά δεσμά και όρια της κτιστής χωροχρονικής πραγματικότητας. Ζώντες και κεκοιμημένοι με αναφορά προς τον Επίσκοπο και Μητροπολίτη τους δορυφορούνται νοερώς ως μέλη οργανικά συνενωμένα στο «ευχαριστιακό σώμα» της τοπικής Εκκλησίας της Καλλιουπόλεως και της Μαδύτου, οπότε οι όροι του ιστορικού γίγνεσθαι αίρονται στην επέκεινα αυτού αλήθεια και ζωή της κατά Θεόν πραγματικότητος.

Η ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΗ ΠΡΟΣΦΥΓΟΜΑΝΑ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ «ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ»

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΗ
 ΠΡΟΣΦΥΓΟΜΑΝΑ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ  «ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ»

Πολυώνυμη η Πολίτισσα Παναγία και πολυμαρτυρικώς σταυραναστάσιμη η Πολίτικη Ρωμηοσύνη ανθίστανται αμφότερες στην νομοτέλεια της κτιστής πραγματικότητος και οντολογίας υπερβαίνοντας τα του ιστορικού γίγνεσθαι εφήμερα, μάταια και ψευδή, επειδή συναποτελούν το αδιαλείπτως και «παραδόξως συναμφότερον» της «θείας παρεμβολής» και αυτής ταύτης της ιστορίας στην «αεί Θεοτοκοβάδιστη και θαυμασίως Θεοτοκοφρούρητη και Παναγιοσκέπαστη Βασιλεύουσα» με τους άλλοτε βυζαντινούς αυτοκρατορικούς δικεφάλους αλλά και μετέπειτα υπό το άχθος της ημισελήνου και μεταοθωμανικώς με την σχεδόν «θεοποιημένη διακήρυξη» του λεγομένου κοσμικού κράτους.

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ : ΔΙΑΔΟΧΟΣ ΚΑΙ ΔΕΚΑΤΟΣ ΤΡΙΤΟΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ - Ο ΚΗΡΥΚΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΝ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ
 ΔΙΑΔΟΧΟΣ ΚΑΙ ΔΕΚΑΤΟΣ ΤΡΙΤΟΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ
Ο ΚΗΡΥΚΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΝ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

Οι Αποστολικές Διδαχές του Μεγάλου Διδάχου του Γένους
και Προδρόμου του Νεοελληνικού Διαφωτισμού

Ελάχιστοι υπήρξαν οι της Ορθοδόξου Εκκλησίας Άγιοι, όπως ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, που μέσα στο διάβα των αιώνων εκοσμίθησαν από την Εκκλησία και τον πιστό λαό με τόσα τιμητικά προσωνύμια. Έτσι, ο Άγιος αυτός προσαγορεύθηκε με τα εξής προσωνύμια: ο καλόγηρος Κοσμάς, ο Άγιος Κοσμάς, ο Μάρτυς ή Μεγαλομάρτυς Κοσμάς, ο Γέρο-Κοσμάς, ο Άη Κοσμάς, ο Άγιος, ο Καλόγηρος, ο Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Μέγας Διδάχος του Γένους, ο Προφήτης, ο ιερομάρτυς, ο εθνομάρτυς, ο εθνοϊερομάρτυς, ο διάδοχος των Αποστόλων, ο Ισαπόστολος και Ιεραπόστολος: όλα τα παραπάνω τιμητικά προσωνύμια είναι προσδιοριστικά της πολυσχιδούς και πολυεπίπεδης πνευματικής-ασκητικής βιοτής, της εθνικής και ιεραποστολικής δράσεως και προσφοράς του στην Εκκλησία και στο υπόδουλο ευσεβές και μαρτυρικό γένος μας.

Ως μέγας Διδάχος και Ισαπόστολος ο Άγιος Κοσμάς «λόγοις και έργοις» άφησε στους επιγενόμενους ρωμηούς την πολύτιμη παρακαταθήκη του ως πυξίδα για την ορθοπορεία, ορθοδοξία και ορθοπραξία του φιλοχρίστου Γένους μας.

ΦΑΝΑΡΙΟΣΚΕΠΑΣΤΗ ΙΕΡΑ ΚΑΙ ΜΕΓΙΣΤΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΗ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΟΥΜΕΛΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΦΑΝΑΡΙΟΣΚΕΠΑΣΤΗ ΙΕΡΑ ΚΑΙ ΜΕΓΙΣΤΗ

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΗ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΟΥΜΕΛΑ

·          ΠΑΛΛΑΔΙΟ ΤΗΣ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΗΣ ΕΥΛΑΒΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ ΚΑΙ ΕΞΑΡΧΙΚΟ ΜΕΓΑΛΟΜΟΝΑΣΤΗΡΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ

·   Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ Α΄ ΩΣ «ΣΚΕΥΟΣ ΕΚΛΟΓΗΣ» ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟΜΟΝΑΣΤΗΡΟ ΤΗΣ ΣΟΥΜΕΛΙΩΤΙΣΣΑΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

Η Φαναριοσκέπαστη Ιερά και Μεγίστη Βασιλική, Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Παναγίας Σουμελά ή Παναγίας του Μελά ιδρύθηκε, κατά την ιερά παράδοση, το σωτήριον έτος 386 μ.Χ. από τους Μοναχούς Βαρνάβα και Σωφρόνιο, οι οποίοι καθοδηγούμενοι και κατευθυνόμενοι υπό της Αθηναίας ή Αθηνιώτισσας Παναγίας έφθασαν στον Πόντο και σε σπήλαιο επί του καταφύτου Όρους Μελά ανεύρον την ιστορική και θαυματουργό εικόνα της Θεομήτορος. Ο πρώτος ναός, τον οποίο ανήγειραν ήταν προς τιμήν του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, ενώ τον κυρίως ναό της Μονής που ανήγειραν εν συνεχεία εκ θεμελίων εντός του σπηλαίου, εγκαινίασε ο τότε Μητροπολίτης Τραπεζούντος με την παρουσία του Τραπεζουντίου Βασιλέως Αυγουστάλιου Κορτίκιου.

Η Ιερά Μονή πολύ σύντομα κατέστη «Παλλάδιον της Ορθοδοξίας», κέντρο πνευματικής έλξεως και ιερό προσκύνημα Χριστιανών αλλά και μουσουλμάνων στην Θεομητορική χάρη της. Στο διάβα του χρόνου η Ιερά Μονή υπέστη καταστροφές και βανδαλικές επιδρομές. Το Μοναστήριο ανεσυστάθη και ανεκαινίσθη κατά τον 7^ο μ.Χ. αιώνα από τον Τραπεζούντιο Όσιο Χριστοφόρο.

Η ΕΝ ΤΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΙ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΜΙΚΡΗ ΤΗΝΟΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ : ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΛΕΓΟΜΕΝΟΥ ΦΑΤΗΡ ΓΙΑΚΑ ΤΣΙΦΛΙΚΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΑΥΜΑΣΤΗΣ ΑΝΕΥΡΕΣΕΩΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΥ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ ΒΑΘΥΡΡΥΑΚΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΕΝ ΤΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΙ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΜΙΚΡΗ ΤΗΝΟΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΛΕΓΟΜΕΝΟΥ ΦΑΤΗΡ ΓΙΑΚΑ ΤΣΙΦΛΙΚΙΟΥ

ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΑΥΜΑΣΤΗΣ ΑΝΕΥΡΕΣΕΩΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΥ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ ΒΑΘΥΡΡΥΑΚΟΣ

Πανθρακικής εμβέλειας προσκύνημα

Το προσκύνημα της Παναγίας Φανερωμένης, όπως συνηθίζω να λέγω και να γράφω, αποτελεί την Μικρή Τήνο στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης. Πρόκειται για ένα πανθρακικής εμβέλειας προσκύνημα με μεγάλη ιστορία το οποίο συνδέεται με την ελληνικότητα αυτού εδώ του τόπου που έχει την τιμή να φιλοξενεί στην όλη γεωγραφική του έκταση αυτό το ιερό μοναστήρι, αυτό το σκήνωμα της Εκκλησίας, το Ιερό προσκύνημα της Παναγίας Φανερωμένης Βαθυρρύακος.

Το 12ο μ.Χ αιώνα η περιοχή είχε το όνομα Παναγιά.

Πριν από όλα πρέπει να τονίσουμε ότι η ιστορία του τόπου είναι πολύ πλούσια και αξιόλογη πριν την ανεύρεση της Ιερής και Θαυματουργού εικόνος της Παναγίας της Φανερωμένης. Βρισκόμαστε σε τόπο άγιο, γιατί στα βάθη των αιώνων, κατά την περίοδο ακόμη της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, πριν η περιοχή κατακτηθεί από τους Οθωμανούς Τούρκους, είχε έντονη την παρουσία της Παναγίας. Ο μεγάλος βυζαντινός χρονογράφος Καντακουζηνός αναφέρει ότι η περιοχή του Φατήρ Γιακά στην όλη περιοχή που είναι σήμερα το μοναστήρι, ο Αμπελουργικός Σταθμός, η Αίγειρος, η Μεσσούνη- παλαιά Κιρσάρτζα- μέχρι σχεδόν και την σημερινή Σχολή Δοκίμων Αστυφυλάκων έφερε το όνομα «Παναγία». Την μαρτυρία αυτή διασώζει ο μεγάλος Κομοτηναίος, αείμνηστος καθηγητής πανεπιστημίου, Στίλπων Κυριακίδης, καθώς επίσης και ο Κωνσταντίνος Τρεμόπουλος, οι οποίοι έγραψαν για την πόλη της Κομοτηνής και την ευρύτερη περιοχή. Σύμφωνα με τον Καντακουζηνό, όλη αυτή η περιοχή είχε το όνομα Παναγιά, επειδή προφανώς υπήρχε κάποιο ιερό προσκύνημα στην περιοχή το οποίο ήταν αφιερωμένο στο όνομα της Παναγίας.

ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΩΡ ΠΑΝΑΓΙΑ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΒΑΘΥΡΡΥΑΚΟΣ - Η ΜΙΚΡΗ ΤΗΝΟΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ
ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΩΡ ΠΑΝΑΓΙΑ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΒΑΘΥΡΡΥΑΚΟΣ
Η ΜΙΚΡΗ ΤΗΝΟΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

Άγνωστα ιστορικά στοιχεία για την ανέγερση του παλιού παρεκκλησίου στον τόπο
ανευρέσεως της θαυματουργού εικόνος της Παναγίας Φανερωμένης

Είναι γνωστό ότι η ιερά, ιστορική και εφέστια θαυματουργός εικόνα της Παναγίας Φανερωμένης Βαθυρρύακος ευρέθη θαυματουργικώς σε σημείο εντός του σημερινού αμπελουργικού σταθμού Αιγείρου, όπου σήμερα ευρίσκεται το παρεκκλήσιο της «Παναγίας των Ρόδων». Η όλη περιοχή κατά την περίοδο της οθωμανοκρατίας έφερε την ονομασία «Φατήρ-Γιακά» ή «Πατρίκα» ή «Φατρίκα» ή «Βαθυρρύαξ» λόγω του παρακείμενου την εποχή εκείνη ποταμού Καρά Σου. Το θαυμαστό γεγονός είναι ότι η Θεομήτωρ εφανερώθη και γι’ αυτό ο Μαρωνείας Τιμόθεος την ονόμασε «Παναγία Φανερωμένη», σε κάποιο οθωμανό Τσιφλικά Αγά, ο οποίος ήταν ο ιδιοκτήτης του λεγομένου Φατήρ-Γιακά Τσιφλικίου, το οποίο εκτείνετο στην περιοχή που σήμερα καταλαμβάνει ο Αμπελουργικός Σταθμός Αιγείρου.  

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ : ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΥ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ ΙΕΡΑΣ ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΩΝ ΡΟΔΩΝ ΣΤΟ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΚΟ ΦΥΤΩΡΙΟ ΑΙΓΕΙΡΟΥ Ν.ΡΟΔΟΠΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΥ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ
  ΙΕΡΑΣ ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΩΝ ΡΟΔΩΝ
ΣΤΟ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΚΟ ΦΥΤΩΡΙΟ ΑΙΓΕΙΡΟΥ Ν.ΡΟΔΟΠΗΣ

 Η μικρών διαστάσεων λεγόμενη φορητή εικόνα της Βρεφοκρατούσας Παναγίας του Β΄ ημίσεως του 19^ου αιώνα, που είναι τοποθετημένη σε προσκυνητάριο εντός του Ιερού Παρεκκλησίου στον Αμπελουργικό Σταθμό, η οποία όμως δεν είναι η ιστορική εικόνα της Φανερωμένης που ευρέθη στο συγκεκριμένο σημείο, φέρει ενεπίγραφη την ονομασία «Παναγία των Ρόδων» και για τα εικονογραφικά δεδομένα του Νομού Ροδόπης -άλλοτε Καζά Γκιουμουλτζίνας- αποτελεί σπάνιο είδος αγιογραφημένης Βρεφοκρατούσας Παναγίας, επειδή ακριβώς παρά τους πόδες της Θεοτόκου και επί της βάσεως του Θρόνου στον οποίο παρίσταται καθήμενη η Θεομήτωρ υπάρχει δέσμη ρόδων σε κόκκινη και άσπρη χρωματική απόχρωση. Ακόμη όμως σπανιότερη είναι η μορφή του μικρού Ιησού ο οποίος στο αριστερό του χέρι κρατεί ωσάν να προσφέρει προς την Θεομήτορα Μαρία δέσμη ανάλογων χρωματικών αποχρώσεων ρόδων. Θα μπορούσε κάλλιστα να φέρει η συγκεκριμένη εικόνα και την ονομασία «Ρόδον το αμάραντον», φράση που απαντάται υμνολογικά σε στίχο του κειμένου του Ακάθιστου Ύμνου.

ΕΝ ΜΗΤΡΙΚΑΙΣ ΑΓΚΑΛΑΙΣ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΩΤΙΣΣΑΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΕΝ ΜΗΤΡΙΚΑΙΣ ΑΓΚΑΛΑΙΣ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΩΤΙΣΣΑΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

• Το θεομητορικό Πάσχα του Αυγούστου καθίσταται πρόξενος Αναστάσεως για την πολυμαρτυρική νήσο Ίμβρο, την Παιπαλόεσσα του Ομήρου, όπου στην μυσταγωγία της θερινής χάρης της Μεγίστη Οικοδέσποινα είναι η Δέσποινα Ιμβριώτισσα Παναγία από το «κάλλος των παρακλήσεών» της μέχρι την «ενδόξως αθάνατη Κοίμηση» και την εις ουρανούς Μετάστασή της.
• Στο άλλοτε απορφανεμένο αιγαιοπελαγίτικο νησί, το οποίο «θεία παρεμβολή» κατά τους εσχάτους χρόνους αναγεννάται εκ της τέφρας του και εγείρεται εκ του τάφου του, η Πολυώνυμη Ιμβριώτισσα Παναγία με της Εκκλησίες και τις εν σιγή ιστάμενες πάλαι ποτέ Μονές της, τα Εξωκκλήσια και τα Παρεκκλήσιά της συνεγείρει τους απανταχού της γης ξενιτεμένους Ιμβρίους σε παννυχίδες θεομητορικής Πασχαλιάς.

Θεομητορική άμπελος, πολύκαρπη και καλλίκαρπη, η παιπαλόεσσα του Ομήρου πολυμαρτυρική Ίμβρος, κατάφυτη με Εκκλησίες και Μονές, Παρεκκλήσια και Εξωκκλήσια επ’ ονόματι της Θεογεννήτορος Δέσποινας Παναγίας, η οποία ουδέποτε μεθίσταται της μυριοτραγουδισμένης και πολυκλαύστου νήσου της , ισταμένη και ανθισταμένη ως «φοβερά προστασία», «σκέπη και κραταίωμα» για τους άλλοτε πολυάριθμους και κατά τους εσχάτους χρόνους λίαν ολιγάριθμους βλαστούς της, τους θεοτοκόφιλους πικραμένους και βασανισμένους Ιμβρίους, οι οποίοι αν και ολίγοι επί της νήσου, εντούτοις είναι αμέτρητοι στα πέρατα της γης όπου πέταξαν ως αποδημητικά πουλιά με τα λαβωμένα φτερά τους για να βρουν στον «ήλιο μοίρα», να επιβιώσουν και να προκόψουν. Ουδέποτε όμως ελησμόνησαν την πατρώα γη και τους τάφους των προπατόρων τους, τις Εκκλησίες και τα Εξωκκλήσια τους, τις εικόνες και τα «Άγια των Αγίων» τους, τα πολυποίκιλα και πολυώνυμα πανηγύρια τους, εν τέλει, εξόχως και ιδιαζόντως, την ακοίμητη Κυρά της νήσου, την Οικοδέσποινα και «πάντων Δέσποινα», την κραταιά πνευματική και παντεποπτεύουσα Έφορο των ιερών του Γένους σεβασμάτων και των σπιτιών τους επί της Ίμβρου, την φιλόστοργη και φιλεύσπλαχνη Ιμβριώτισσα Παναγία.

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ: ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ ΧΡΟΝΙΚΟΝ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΝΙΔΡΥΣΕΩΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΗΣ ΜΟΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΟΥΜΕΛΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜητροπολΙτου ΤραπεζοΥντος ΧρυσΑνθου

Το ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ ΧρονικΟν
 ΠερΙ της ΑΝΙΔΡΥΣΕΩΣ ΤΗΣ ΙερΑς ΠατριαρχικΗς
 και ΣταυροπηγιακΗς ΜονΗς ΠαναγΙας ΣουμελΑ

Όταν ο μελετητής και ερευνητής ως εμφιλόσοφος εραστής της εκκλησιαστικής ιστορίας και ιδιαζόντως της ιστορίας των εκκλησιαστικών επαρχιών του Πρωτοθρόνου και Πρωτευθύνου Οικουμενικού Πατριαρχείου μελετά τα θαυμασίως  θαυμαστά πεπραγμένα του ευσεβούς Ρωμαίηκου Γένους αναστοχαζόμενος αναλογίζεται την από Θεού ευλογία και την από της ιστορικής νομοτέλειας τιμή να ζει κάποιος ευρισκόμενος υπό τις φιλοστόργους πτέρυγες της πολυμαρτυρικώς καθηγιασμένης και Πρωτοκλήτου Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας.

Τοιουτοτρόπως ο του Φαναρίου πατριαρχικός βλαστός, περισπούδαστος Μητροπολίτης Τραπεζούντος Χρύσανθος, ως εμφιλόσοφος εραστής της ιστορικής επιστήμης κατέγραψε στο περισπούδαστο ιστορικό πόνημά του, υπό τον τίτλο: «Η Εκκλησία Τραπεζούντος»,  το Χρονικόν της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Παναγίας Σουμελά, η οποία αποτελεί ως ακρομονάστηρο στο παναγιοσκέπαστο και θεοτοκοβάδιστο Όρος Μελά, το όντως Μέγα Παλλάδιο του Ποντιακού Ελληνισμού.

Η ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ ΓΛΑΥΚΟΜΑΤΑ ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΩΡ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ
ΓΛΑΥΚΟΜΑΤΑ ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΩΡ

Με την ακορέστως άπλειστη λαχτάρα για ζωή και ελπίδα, η Πολίτικη Ρωμηοσύνη και άπαν το Γένος των Ρωμηών όπου γης στρέφουν το απεγνωσμένο βλέμμα τους στο θεομητορικό ακοίμητο βλέμμα της Παμμακαρίστου και της Φανερωμένης Παναγίας, οι οποίες φυλάσσονται στον πάνσεπτο και παλαίφατο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου και ενδόξου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου. Δύο «ξεριζωμένες» και «ανέστιες» περίπυστες και θαυματουργικές εικόνες ανεύρον εστία και θρονί εντός του «Πρώτου Ναού και Θυσιαστηρίου» της Ορθοδοξίας, εν τη Κιβωτώ της πίστεως και του Γένους, ήτοι στην Εσταυρωμένη και αεί ζώσα Μητέρα Αγία Μεγάλη του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδα Εκκλησία.

Η Δέσποινα του Πατριαρχικού Ναού, η γλαυκομάτα και πολύφημη Παμμακάριστος είναι συνώνυμη της ομωνύμου Ιεράς Μονής Θεοτόκου της Παμμακαρίστου, η οποία από του έτους 1456 έως και το 1586 κατέστη αναγκαστική έδρα της των «Πενήτων Σκηνίτιδος Μεγάλης Εκκλησίας», ήτοι του εμπεριστάτου τότε Οικουμενικού Πατριαρχείου, οπότε μετετράπη υπό του Σουλτάνου Μουράτ Γ΄ (1574-1592) σε τέμενος (Fethiye Cami = τέμενος της νίκης). Πάντα τα κινητά ιερά κειμήλια καθώς και η παλαίφατη ψηφιδωτή εικών της Παμμακαρίστου Παναγίας συνεκομίσθησαν και ετοποθετήθησαν στην Παναγία του Βλαχ – Σεραγίου όπου είχε μεταφερθεί η έδρα του εμπεριστάτου Οικουμενικού Πατριαρχείου (1586-1597) και εν συνεχεία στην νέα και πάλι έδρα του Πατριαρχείου στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου Κανάβη Ξυλόπορτας (1597-1601). Κατά το έτος 1601 η «σκηνίτις εικών» της Παμμακαρίστου Παναγίας μεταφέρεται στην μέχρι και σήμερον έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου στον εν Φαναρίω πάνσεπτο ναό του Αγίου Γεωργίου.

ΚΕΝΟΣ ΟΛΒΙΟΣ ΚΑΙ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΟΣ ΕΛΠΙΖΩΟΣ ΤΑΦΟΣ - ΑΘΑΝΑΤΗ ΚΟΙΜΗΣΗ ΚΑΙ MΕΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΚΕΝΟΣ ΟΛΒΙΟΣ ΚΑΙ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΟΣ ΕΛΠΙΖΩΟΣ ΤΑΦΟΣ

ΑΘΑΝΑΤΗ ΚΟΙΜΗΣΗ ΚΑΙ MΕΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Θεολογική προσέγγιση της εν Χριστώ ενσωμάτου Μεταστάσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου Μαρίας στην Βασιλεία της Παναγίας Τριάδος.

Είναι γεγονός βεβαιωμένο και αναντίρρητο από την Ιερά Επιστήμη της Ορθοδόξου Θεολογίας ότι οι περί τον βίο της Υπεραγίας Θεοτόκου Μητρός του Σωτήρος και Λυτρωτού Θεανθρώπου Ιησού Χριστού μαρτυρίες είναι πενιχρότατες στα Ιερά Ευαγγέλια και στα λοιπά βιβλία του «Ιερού Κανόνος» της Καινής Διαθήκης. Εντούτοις πάμπολλες υπήρξαν οι λεγόμενες «απόκρυφες διηγήσεις» εκ των οποίων ορισμένες ονομάστηκαν «Απόκρυφα Ευαγγέλια» για να συμπληρώσουν τα χαρακτηριζόμενα ως «ιστορικά κενά» σχετικά με τον βίο της Απειράνδρου Θεομήτορος και Πανάγνου Μαρίας. Οι δε σημαντικότερες απόκρυφες πηγές περί του Ιερού προσώπου της Παναγίας Αχράντου Μαρίας είναι: α) το «Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου και β) το Ευαγγέλιο του ψευδο- Ματθαίου.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία όμως διά της εν Αγίω Πνεύματι υπό των θεοφόρων Πατέρων καθιερώσεως της Ιεράς Παραδόσεως ως γνησίας εκφράσεως της αληθούς ευαγγελικής και δογματικής διδασκαλίας απεμάκρυνε όλα τα μυθώδη, εφήμαρτα και αιρετικά στοιχεία, τα οποία αφορούν την καθόλου ζωή της Υπεραγίας Θεοτόκου Μαρίας.

Έτσι, οι θεοφόροι Πατέρες θεοπνεύστως κατέγραψαν την Ορθόδοξη θεολογική διδασκαλία περί του ιερού προσώπου της Πανάγνου Θεομήτορος, όπως τούτο αποδεικνύεται στους «Όρους» των Αγίων Οικουμενικών Συνόδων, ενώ σε άλλες περιπτώσεις η Εκκλησία μετά πολλής προσοχής απεδέχθη και υιοθέτησε τα εκ της Ιεράς Παραδόσεως διδάγματα περί της Θεοτόκου Μαρίας.

ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΟ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ ΠΑΣΧΑ ΥΠΟ ΤΟ ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ ΑΚΟΙΜΗΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΤΗΣ ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΟΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΟ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ ΠΑΣΧΑ

 ΥΠΟ ΤΟ ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ ΑΚΟΙΜΗΤΟ ΒΛΕΜΜΑ
 ΤΗΣ ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΟΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

·      Εκ Φαναρίου και επί πάση τη κτίσει αναγωγή υπερκόσμια και «υπέρ λόγον» θεομητορική μετάσταση ως προμνηστεία της παγκοίνου του γένους των βροτών εν Χριστώ Αναστάσεως επ’ ελπίδι αιωνίου ζωής στην άκτιστη Βασιλεία του Θεού.

· Πολίτισσα Πολυώνυμη Παναγία και πολυμαρτυρική Σταυραναστάσιμη Πολίτικη Ρωμηοσύνη συναποτελούν το αδιαλείπτως και «παραδόξως συναμφότερον» της «θείας παρεμβολής» και της ιστορίας στην «αεί θεοτοκοβάδιστη» και θαυμασίως «θεοτοκοφρούρητη» και Παναγιοσκέπαστη Βασιλεύουσα.

·      Με την ακορέστως άπλειστη λαχτάρα για ζωή και ελπίδα, η Πολίτικη Ρωμηοσύνη και άπαν το ημέτερο Γένος όπου γης στρέφουν το απεγνωσμένο βλέμμα τους στο Θεομητορικό ακοίμητο βλέμμα της Παμμακαρίστου και της Φανερωμένης.

Υπό την κυρίαρχη των παρακλητικών δεήσεων συναντίληψη μέσα στις «ζάλες του βίου» απεγνωσμένο το βλέμμα αναζητά την κραταιά βακτηρία για ελπίδα και ζωή έως ότου εγκεντρίζεται επιμόνως στο ελπιδοφόρο και ζωέλπιδο στίχο του Συναξαρίου της ΙΕ΄ του θεοτοκομήνα Αυγούστου: «Ζη αεί Θεομήτωρ, καν δεκάτη θάνε πέμπτη», στο οποίο ο υμνογράφος της Εκκλησίας εκφράζει την ελπιδοφόρο βεβαιότητα της πίστεώς μας για την εν Χριστώ Αναστάντι «επέκεινα του τάφου» ζωή, όπως στο υπερευλογημένο και υπερύμνητο θεομητορικό πρόσωπο της Θεονυμφεύτου Παναγίας Μητρός επιβεβαιούται, επειδή ο θάνατος κατέστη «ένδοξος αθάνατος κοίμησις» και «εις ουρανούς μετάστασις».

Η μετά θάνατον αφθόρως και αδιαφθόρως ψυχοσωματική μετάσταση της Θεομήτορος αποκαλύπτει ότι η Κοίμηση Αυτής προμνηστεύεται την αιώνιο ζωή για άπαν το γένος των βροτών. Τα φθοροποιά δεσμά του θανάτου μήτε το πάναγνο σώμα της εφθείραν, μήτε την αθάνατη ψυχή της υπέταξαν και διέφθειραν, αλλά «μετέστη προς την ζωήν, Μήτηρ υπάρχουσα της ζωής». Η υμνογραφία της Εκκλησίας υμνολογεί και ιδιαζόντως εξάρει το γεγονός ψάλλουσα και διακηρύττουσα την ζώσα αλήθεια του «Θεομητορικού Πάσχα», ότι «την εν πρεσβείαις ακοίμητον Θεοτόκον, και προστασίαις αμετάθετον ελπίδα, τάφος και νέκρωσις ουκ εκράτησεν· ως γαρ ζωής Μητέρα, προς την ζωήν μετέστησεν, ο μήτραν οικήσας αειπάρθενον».

ΠΟΛΙΤΙΣΣΑ ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ ΣΤΟ ΠΑΣΧΑ ΤΟΥ ΘΕΡΟΥΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός  κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΠΟΛΙΤΙΣΣΑ ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ
ΣΤΟ ΠΑΣΧΑ ΤΟΥ ΘΕΡΟΥΣ

Το Πάσχα του θέρους, το Πάσχα της Παναγίας μας έχει το επίκεντρό του κατά το μήνα Αύγουστο. Και επειδή το Πάσχα αυτό είναι της Παναγίας συνάμα είναι και Πάσχα του Οικουμενικού Πατριαρχείου μας, αφού η προαιώνια καθέδρα του ταπεινού, μαρτυρικού και καθαγιασμένου Πατριαρχείου της Ορθοδοξίας και της Ρωμηοσύνης βρίσκεται στα μυρόπνοα χώματα της Πόλεως της Παναγίας Υπερμάχου, που είναι η Κωνσταντινούπολη, η άλλως καλουμένη προσφυώς «Θεοτοκούπολις».

Την Παναγία η πολίτικη Ρωμηοσύνη την έχει στο διάβα των αιώνων σε αδιάσπαστη και ακατάλυτη ενότητα μαζί της, αλλά και το πάνσεπτο και σταυραναστάσιμο Φανάρι του ευσεβούς Γένους μας ζει, αναπνέει, ζωογονείται και πορεύεται με την Πολίτισσα Παναγία σε ακατάλυτη ενότητα μέσα στον χωροχρόνο και στις περιπέτειες του ιστορικού γίγνεσθαι του κόσμου τούτου. Συνευρίσκονται μέσα στο «κεκρυμμένον μυστήριόν» της, που το συντηρεί σωστικά ο Θεός. Η Θεοτόκος Παναγία ως χώρα της θεωρεί την Πόλη και ως θρόνο της το θεομητορικό Φανάρι, που το σκέπουν στοργικά οι εικόνες της Παμμακαρίστου και της Φανερωμένης μέσα από τον πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου και λίγο παραπέρα και ψηλά η βυζαντινή και αγέρωχη Παναγία η Μουχλιώτισσα. Θεομητοροσκέπαστο το Φανάρι, το σταυραναστάσιμο Πατριαρχείο και η Πολίτικη Ρωμηοσύνη, την οποία «η χώρα του αχωρήτου» Παναγία σκέπει, φρουρεί και φυλάττει από παντός κινδύνου και πάσης επιβουλής βεβήλων και βαρβάρων δυναστών και μιαρών ιεροσύλων. Η Πόλη είναι ο χώρος της ακοίμητης περιπέτειας του Φαναρίου και η ακοίμητη παρουσία και αεί ζώσα χάρη της Θεομήτορος, που είναι «η χώρα των ζώντων».

ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ – Η ΜΑΝΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ : ΤΟ ΠΑΛΛΑΔΙΟ ΤΗΣ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΗΣ ΕΥΛΑΒΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΑΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος- Εκκλησιαστικός Ιστορικός- Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ – Η ΜΑΝΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

Το ΠαλλΑδιο της θεομητορικΗς ευλΑβείας του  ΠΟντΙΑΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

 Σύμφωνα με το κτητορικό και την σχετική αναφορά του Επ. Κυριακίδη η ίδρυση της Ιεράς Μονής Σουμελά ανάγεται στη τέταρτη μ.Χ. εκατονταετηρίδα και συνδέεται με την ανεύρεση της θαυματουργού εικόνος της Σουμελιώτισσας Παναγίας στο Όρος του Μελά.

Κατά την  παράδοση μία από τις τρείς  εικόνες της Θεομήτορος που αγιογράφησε  ο Ευαγγελιστής Λουκάς, την Τρίτη  εξ’ αυτών, την παρέδωσε σε έναν μαθητή του τον Ανανία.  Η εικόνα αυτή επειδή αρχικώς εγκατάσταση στην πόλη των Αθηνών, έλαβε την προσωνυμία « Παναγία η Αθηναία» η « Αθηνιώτισσα Παναγία» . Αργότερα η ιερά εικόνα μετεφέρθη στη Θήβα, όπου οι Θηβαίοι ανήγειραν προς τιμήν της περίλαμπρο ναό και παρέμεινε στην πόλη των Θηβών ως και τα έτη του αυτοκράτορος Θεοδοσίου του Α΄ ( 379/ 380 ).

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΜΟΥΧΛΙΩΤΙΣΣΑ ή ΤΩΝ ΜΟΓΓΟΛΙΩΝ ή ΜΑΓΟΥΛΙΩΝ - «ΤΟ ΚΑΜΗΛΑΥΚΙ ΤΟΥ ΦΑΝΑΡΙΟΥ »

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΜΟΥΧΛΙΩΤΙΣΣΑ ή ΤΩΝ ΜΟΓΓΟΛΙΩΝ
ή ΜΑΓΟΥΛΙΩΝ

«ΤΟ ΚΑΜΗΛΑΥΚΙ ΤΟΥ ΦΑΝΑΡΙΟΥ »

Η μόνη μετά την Άλωση τρουλαία βυζαντινή εκκλησία της Βασιλεύουσας
 η οποία δεν μετετράπη σε τέμενος από τους οθωμανούς κατακτητές.

Ιχνηλατούντες την ιστορία και την τοπογραφία της Βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως, τα βήματά μας «βεβαρυμένα» από την ιερότητα κάθε σπιθαμής γης οδηγούνται στην περιοχή του Φαναρίου όπου δεσπόζουν οι τρούλοι της Μουχλιώτισσας Παναγίας και της Μεγάλης του Γένους Πατριαρχικής Σχολής ανάμεσα στις στέγες του «Κιρεμίτ μαχαλλεσί», της αποδεκατισμένης σήμερα ενορίας του Μουχλίου, στα υψώματα του Φαναρίου.

Ο Κωνσταντίνος Σταματόπουλος γράφει χαρακτηριστικά: «Ιδωμένη από τη θάλασσα, η βόρεια ανατολική άκρα της περίτειχης Πόλης εμφανίζεται ως ένα μεγάλο αμφιθεατρικό ημικύκλιο που ορίζουν τα υψώματα του πέμπτου και του έκτου λόφου, που από τρεις πλευρές περιβάλλουν την επίπεδη ως τον Κεράτιο συνοικία του Μπαλατά. Το νότιο όριό της είναι ο λόφος του Φαναρίου, σε μία από τις κορυφές του οποίου δεσπόζει η Παμμακάριστος, επί εκατόν τριάντα χρόνια μετά την άλωση πατριαρχικός ναός. Χαμηλότερα, στο πλάτωμα του Μουχλίου, με φόντο το κόκκινο κτίριο της Πατριαρχικής Μεγάλης του Γένους Σχολής, διακρίνεται το «καμηλαύκι», ο χαρακτηριστικός ως σκέπασμα κεφαλής ορθοδόξου ιερέως γραφικός τρούλος της μικροσκοπικής Μουχλιώτισσας».

ΤΙΜΗΤΙΚΑ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΑ ΠΡΟΣΩΝΥΜΙΑ ή ΘΕΟΤΟΚΩΝΥΜΙΑ

 Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός  κ. Ιωάννης  Ελ. Σιδηράς

Τιμητικά Θεομητορικά Προσωνύμια ή Θεοτοκωνύμια

«Τη ενδόξω Κοιμήσει σου ουρανοί επαγάλλονται

και αγγέλων γέγηθε τα στρατεύματα.

 Πάσα η γη δε ευφραίνεται…»

(Από τους Αίνους της εορτής του Δεκαπενταυγούστου)

Ο Δεκαπενταύγουστος, η μεγίστη Θεομητορική εορτή της ενδόξου Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου, είναι το «Πάσχα του Θέρους» ή το «Πάσχα  της Παναγίας» και αποτελεί μία εκ των δημοφιλεστέρων εορτών της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η θεολογική επιστήμη αναφέρει ότι στο πρόσωπο της Θεομήτορος Μαριάμ έχουν αποδοθεί περίπου,κατά προσέγγιση, 3.500 τιμητικά – κοσμητικά, μονολεκτικά η περιφραστικά,  Προσωνύμια ή Θεοτοκωνύμια. Υπάρχει όμως και μια άλλη ιδιαίτερη κατηγορία Προσωνυμίων, τα οποία διαχρονικά έχουν αποδοθεί στο πάνσεπτο πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου λόγω κάποιων ιστορικών συμβάντων τα οποία συνδέονται με την «ιστόρηση» (αγιογράφηση), ανεύρεση, διάσωση, θαυματουργική ενέργεια και μόνιμη εγκατάσταση κάποιας εκ των ιερών εικόνων της Υπεραγίας Θεοτόκου. Ορισμένα εκ των Προσωνυμίων ή Θεοτοκωνυμίων τούτων είναι τα εξής:

Η ΕΝ ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑ ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΚΑΦΑΤΙΑΝΗ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΕΝ ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑ ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΚΑΦΑΤΙΑΝΗ

·        Η Πρωτεκκλησιά του Γαλατά στην Βασιλεύουσα που αδιαλείπτως αναμένει τα ελευθέριά της.

·   Η πολύκλαυστη από τους Πολίτες Ρωμιούς ιστορική και παλαίφατη εφέστιος εικόνα της Καφατιανής ως αμείλικτος κριτής των ασεβών κατακτητών της.

Όταν ο πολίτης Ρωμιός και όλη η Ρωμιοσύνη μέσα στη διαχρονία τους και όπου γης κάνουν λόγω για την του Μεγάλου Κωνσταντίνου Πόλη, τότε συνειδητά, ακόμη και χωρίς λέξεις, η ύπαρξή τους ανάγεται στην Υπέρμαχο του Γένους στρατηγό, στην Πολίτισσα Παναγιά της Πολίτικης Ρωμιοσύνης, η οποία πεισματικά στις επώδυνες στροφές του ιστορικού γίγνεσθαι ανθίσταται και ζει ριζωμένη στα μαρτυρικώς καθαγιασμένα χώματα της Παναγιοσκεπάστου, θεοτοκοφρουρήτου και θεοτοκοφυλάκτου Πόλεως των Πόλεων. Η Πολίτισσα Παναγιά είναι οντολογικά και υπαρξιακά συνδεδεμένη με την Πολίτικη Ρωμιοσύνη, αφού δεν νοείται η Πολίτικη Ρωμιοσύνη άνευ της Πολίτισσας Παναγιάς, η οποία ως φιλόστοργος τροφός και παραμυθητική Μεγάλη Μάνα τρέφει με το «μέλι και το γάλα» της ευσεβείας, της ελπίδος και της ζωής τα θεοτοκόφιλα και πονεμένα τέκνα της.

Ως άλλος «κήπος της Εδέμ» η Θεοτοκοσκέπαστη Κωνσταντινούπολη είναι κεκοσμημένη με αδάμαντες παλαίφατους αλλά και ύστερους, πλην όμως όχι υλικούς και εφήμερους, που δεν είναι άλλοι από τις Εκκλησίες και τις Μονές της, οι οποίες είναι αφιερωμένες στην πολυώνυμη Πολίτισσα Παναγιά. Αυτή είναι η Υψίστη και Μεγίστη πνευματική έφορος και ακαταίσχυντη κραταιά σκέψη και του μαρτυρικώς καθαγιασμένου και σταυραναστάσιμου Οικουμενικού Πατριαρχείου που αποτελεί και είναι το αμετάθετο και αμετάβλητο «ταπεινό θρονί» της μέσα στον χωροχρόνο.

«ΕΜΝΗΣΘΗΝ ΗΜΕΡΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΩΝ» - ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΑΜΑΡΙΩΤΙΣΣΑ Η ΕΝ ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑ ΑΠΟΡΦΑΝΕΜΕΝΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΧΑΛΚΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

«ΕμνΗσθην ΗμερΩν ΑρχαΙων ΘεομητορικΩν»

ΠαναγΙα ΚαμαριΩτισσα
 η εν αιχμαλωσΙα απορφανεμΕνη βυζαντινΗ ιερΑ μονΗ της ΧΑλκης

Παρήλθαν ως ροή ύδατος ρύακος περίπου είκοσι και πέντε έτη από εκείνο το ηλιόλουστο και ηλιόκαυστο, μυρίπνοο και εμποτισμένο με την θαλάσσια αύρα των Πριγκηποννήσων πρωϊνό του θεομητορικού Αυγούστου, όταν σεπτή αδεία και ολοθύμω ευλογία του προσκυνητού ημών Αυθέντου και Δεσπότου, Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου ο γράφων ως νεαρός ιστορικός ερευνητής ορμώμενος εκ της παλαιφάτου πατριαρχικής Ιεράς Μητροπόλεως Μαρωνείας και Κομοτηνής ευρέθη στον «Λόφο της Ελπίδος ή των Παπάδων» της καταφύτου και ερατινής καλλονής νήσου Χάλκης και διέβη το κατώφλι της παλαιφάτου και περιπύστου Ιεράς εν Χάλκη Θεολογικής Σχολής του Πρωτοθρόνου και Πρωτευθύνου εν Ορθοδόξοις Οικουμενικού Πατριαρχείου για να ερευνήσει και μελετήσει στην ιστορική βιβλιοθήκη και στο πολύτιμο αρχείο της απορφανεμένης και «εν σιγή δεομένης» Θεολογικής Σχολής.

Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ: «ΜΗ ΜΑΣ ΛΗΣΜΟΝΕΙΤΕ….»

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ: «ΜΗ ΜΑΣ ΛΗΣΜΟΝΕΙΤΕ….»

Μήνας Αύγουστος του σωτηρίου έτους 1999, ο μήνας που μεταμορφώνεται από το Θαβώριο Άκτιστο Φως του εν δόξη μεταμορφωθέντος Θεανθρώπου και σφραγίζεται ελπιδοφόρα με την ένδοξη Κοίμηση και Μετάσταση της μετά την Άκτιστη Τριάδα ισταμένης Παναγίας, η οποία ως Πολίτισσα της Βασιλευούσης Κραταιά και Προκαθεζομένη Παντεποπτεύουσα Έφορος τιμάται με τις πολυώνυμες αναφορές και θεοτοκόνυμες προσαγορεύσεις της στις βαπτισμένες με αυτές αναρίθμητες παλαίφατες Εκκλησίες και Μονές της.

Μήνας Αύγουστος στα Πριγκηπόννησα ή Παπαδονήσια, τα οποία ως αείφωτοι λαμπραδάμαντες στο περιδέραιο της πολίτικης Ρωμηοσύνης καταστέφουν την Θεοτοκοσκέπαστη και Παναγιοφρούρητη Πόλη του Κωνσταντίνου, όταν ο γλυκοναρκωμένος από την πρωϊνή θερινή δροσούλα και νησιωτική αύρα της μιάς από τις τετράδυμες των Πριγκηποννήσων αδελφές, της Ερατεινής Χάλκης, ταράσσεται από τα απόνερα του σχεδόν γραφικού και πολυκάματου βαποριού της γραμμής, το οποίο μεταφέρει όλες τις φυλές των ανθρώπων από τα Πριγκηπόννησα στην ως Βαβυλώνα των εθνών πολύβοη Κωνσταντινούπολη.

ΘΑΒΩΡΙΟΝ ΦΩΣ: Η ΕΝΔΟΞΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ - ΠΕΡΙ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΚΑΙ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΧΑΡΙΤΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΘΑΒΩΡΙΟΝ ΦΩΣ

Η ΕΝΔΟΞΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΠΕΡΙ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΚΑΙ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΧΑΡΙΤΟΣ

Η Περιώνυμος Δεσποτική εορτή της ενδόξου Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ιησού Χριστού αποτελεί ιδιαίτερη αγιοπνευματική και μεταμορφωτική ευκαιρία και εμπειρία για τους «εις Χριστόν πιστεύοντας» μέσα στον εορτολογικό και λατρευτικό αμπελώνα της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η πανευφρόσυνη αυτή εορτή έχει βαθύτατο σωτηρολογικό, οντολογικό, δηλαδή υπαρξιακό, και εσχατολογικό περιεχόμενο για τη σύνολη ύπαρξη του ανθρώπινου προσώπου εν τη Εκκλησία και παράλληλα είναι άρρηκτα συνυφασμένη με την περί του Ακτίστου Φωτός και της Ακτίστου Χάριτος διδασκαλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας και των Θεσπέσιων Θεοφόρων Πατέρων και Θεολόγων αυτής, όπως είναι ο κατεξοχήν θεοκίνητος Θεολόγος, ερμηνευτής, συγγραφεύς και κυρίως θεμελιωτής και εκφραστής της του Θαβωρίου ακτίστου φωτός διδασκαλίας Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, τον οποίο προσφυέστατα ο αοίδιμος μεγάλος πανεπιστημιακός Διδάσκαλος της Ορθοδόξου Πατρολογίας Παναγιώτης Χρήσου εχαρακτήρισε ως τον «Κήρυκα της Χάριτος και του Φωτός».

Το θαυμαστό γεγονός της ενδόξου Μεταμορφώσεως του Κυρίου περιγράφεται από τους τρεις «συνοπτικούς» Ευαγγελιστές (Ματθαίο, Μάρκο και Λουκά) και σύμφωνα με τις αγιογραφικές αναφορές τοποθετείται κατά το τρίτο και τελευταίο έτος του επί γης βίου του Κυρίου και στο πλαίσιο μιας περιοδείας του στα μέρη της Καισαρείας Φιλίππου, κατά τη διάρκεια της οποίας ο ίδιος άρχισε να προετοιμάζει πιο άμεσα τους μαθητές του για το επικείμενο πάθος του, προκειμένου να τους επιστηρίξει πνευματικά και να τους θωρακίσει.

ΚΑΛΟΝ ΕΣΤΙ ΗΜΑΣ ΩΔΕ ΕΙΝΑΙ : ΠΡΙΓΚΗΠΟΝΝΗΣΑ ΕΠ’ ΕΛΠΙΔΙ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΥΠΟ ΤΟ ΑΚΟΙΜΗΤΟ ΚΑΙ ΑΝΑΦΕΣ ΑΚΤΙΣΤΟ ΦΕΓΓΟΣ ΤΩΝ ΜΟΝΩΝ ΤΟΥΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

«ΚΑΛΟΝ ΕΣΤΙΝ ΗΜΑΣ ΩΔΕ ΕΙΝΑΙ»

ΠΡΙΓΚΗΠΟΝΝΗΣΑ ΕΠ’ ΕΛΠΙΔΙ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ
ΥΠΟ ΤΟ ΑΚΟΙΜΗΤΟ ΚΑΙ ΑΝΑΦΕΣ ΑΚΤΙΣΤΟ ΦΕΓΓΟΣ ΤΩΝ ΜΟΝΩΝ ΤΟΥΣ

Μήνας Αύγουστος του σωτηρίου έτους 1999, ο μήνας που μεταμορφώνεται από το Θαβώριο Άκτιστο Φως του εν δόξη μεταμορφωθέντος Θεανθρώπου και σφραγίζεται ελπιδοφόρα με την ένδοξη Κοίμηση και Μετάσταση της μετά την Άκτιστη Τριάδα ισταμένης Παναγίας, η οποία ως Πολίτισσα της Βασιλευούσης Κραταιά και Προκαθεζομένη Παντεποπτεύουσα Έφορος τιμάται με τις πολυώνυμες αναφορές και θεοτοκόνυμες προσαγορεύσεις της στις βαπτισμένες με αυτές αναρίθμητες παλαίφατες Εκκλησίες και Μονές της.

Μήνας Αύγουστος στα Πριγκηπόννησα ή Παπαδονήσια, τα οποία ως αείφωτοι λαμπραδάμαντες στο περιδέραιο της πολίτικης Ρωμηοσύνης καταστέφουν την Θεοτοκοσκέπαστη και Παναγιοφρούρητη Πόλη του Κωνσταντίνου, όταν ο γλυκοναρκωμένος από την πρωϊνή θερινή δροσούλα και νησιωτική αύρα της μιάς από τις τετράδυμες των Πριγκηποννήσων αδελφές, της Ερατεινής Χάλκης, ταράσσεται από τα απόνερα του σχεδόν γραφικού και πολυκάματου βαποριού της γραμμής, το οποίο μεταφέρει όλες τις φυλές των ανθρώπων από τα Πριγκηπόννησα στην ως Βαβυλώνα των εθνών πολύβοη Κωνσταντινούπολη.

Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΝΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΚΑΡΥΔΙΑΣ Ν. ΡΟΔΟΠΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΝΟΡΙΑ

ΤΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΚΑΡΥΔΙΑΣ Ν. ΡΟΔΟΠΗΣ

ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΤΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ
 ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ

Την πρώτη ιστορική γραπτή μαρτυρία για την κοινοτική και ενοριακή οργάνωση της Καρυδιάς (Κουζλούκιοϊ ή Κουζλούκια) κατά το β΄ ήμισυ του 19^ου αιώνος, μας παραδίδει στο ιστορικό πόνημά του, κατά το έτος 1871, ο εξ Ηπείρου μόνιμος κάτοικος Μαρωνείας Μ. Μελίρρυτος, Ιατρός στο επάγγελμα, ο οποίος αναφέρει ότι το Κουζλούκιοϊ «κείται προς βορράν της Γιμουρτζίνης και απέχει ταύτης μίαν ώραν, κείται επί ανωφερούς και τερπνοτάτου συσκίου πεδίου, οι κάτοικοι όλοι γεωργοί, έχουν νεόδμητον εκκλησίαν και σχολείον κοινόν, κατοικείται εκ 30 χριστιανικών οικίων. Εντεύθεν πηγάζει το ποτάμι (τζάϊ) της Γιμουρτζίνης».

IN MEMORIAM : Ο ΕΘΝΑΡΧΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΣ Ο Γ΄ - 48 ΕΤΗ ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ (1977-2025)

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

IN MEMORIAM

Ο ΕΘΝΑΡΧΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΣ Ο Γ΄

48 ΕΤΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ (1977-2025)

·  Ιστορικά αποσπάσματα από τις ομιλίες του Μακαρίου κατά την διάρκεια της Εθναρχικής Aρχιεπισκοπείας του.

Τον Οκτώβριο του 1950 ο τότε Μητροπολίτης Κιτίου Μακάριος, μετά τον θάνατο του γηραιού Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Β΄, εξελέγη νέος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, χωρίς μάλιστα κάποιο ανθυποψήφιο, και κατεγράφη ως «Μακάριος ο Γ΄». Στον δε ενθρονιστήριο λόγο του, στις 20 Οκτωβρίου 1950,  δήλωνε περί του εθνικού ζητήματος της Κύπρου τα εξής: «περί της δούλης δε πατρίδος τον λόγον περιστρέφων, πάση δυνάμει και πάση θυσία θα συνεχίσω μετά του φιλοπάτριδος ελληνικού κυπριακού λαού τον εθνικόν αγώνα, βαδίζων επί αδιαλλάκτου προς τον κυρίαρχον  (εννοεί τους Άγγλους), ενωτικής γραμμής, ουδέν έτερον επιδιώκων ειμή μόνον, την ένωσιν μετά της ελληνικής μητρός».

Το 1954 ο Εθνάρχης βρισκόταν σε συνεχή αντιπαράθεση με τους Βρετανούς, οι οποίοι προσπαθούσαν με την εφαρμογή ενός ανελεύθερου νόμου να φιμώσουν τον τύπο. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκάλεσε τον λαό σε παγκύπριο συλλαλητήριο, που πραγματοποιήθηκε στις 22 Αυγούστου 1954 στους χώρους γύρω από την εκκλησία της Φανερωμένης στη Λευκωσία. Ο Αρχιεπίσκοπος εκφώνησε έναν μνημειώδη πολιτικό  λόγο που έμεινε στην ιστορία ως «Όρκος της Φανερωμένης», στον οποίο μεταξύ άλλων είπε: «υπό τους ιερούς αυτούς θόλους ας δώσωμεν σήμερον τον άγιον όρκον. Θα παραμείνωμεν πιστοί έως θανάτου εις το εθνικόν μας αίτημα. Άνευ υποχωρήσεων. Θα περιφρονήσωμεν την βίαν και την τυραννίαν. Με θάρρος θα υψώσωμεν το ηθικόν παράστημά μας υπεράνω των μικρών και εφήμερων κωλυμάτων, ένα και μόνον επιδιώκοντες, σε ένα και μόνο αποβλέποντες, τέρμα, την Ένωσιν και μόνον την Ένωσιν».

IN MEMORIAM ET CAUSA HONORIS - ΦΑΝΑΡΙΟΥ ΕΠΑΞΙΟΣ ΒΛΑΣΤΟΣ Ο ΕΚ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΚΑΙ ΝΟΤΙΟΥ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΜΙΧΑΗΛ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ (1892-1958)

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός  Ιστορικός – Νομικός κ.  Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

IN MEMORIAM ET CAUSA HONORIS

ΦΑΝΑΡΙΟΥ ΕΠΑΞΙΟΣ ΒΛΑΣΤΟΣ

Ο ΕΚ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ 
ΒΟΡΕΙΟΥ ΚΑΙ ΝΟΤΙΟΥ ΑΜΕΡΙΚΗΣ
ΜΙΧΑΗΛ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ (1892-1958)

67 έτη από την Κοίμησή του  (1958 - 2025) 

Ο Φαναριώτης Ιεράρχης o οποίος  ετίμησε 

το Οικουμενικό Πατριαρχείο στην Αμερική
 και  σε όλη την Αρχιερατική Διακονία του.

Ο από Κορίνθου αοίδιμος Αρχιεπίσκοπος Βορείου και Νοτίου Αμερικής κυρός Μιχαήλ, κατά κόσμον Θουκιδίδης Κωνσταντινίδης, εγεννήθη από  ευσεβείς γονείς, τον Μιχαήλ και την Φιλιώ Κωνσταντινίδου, στην ιστορική ελληνορθόδοξη κοινότητα Μαρωνείας της Δυτικής Θράκης, κατά το έτος 1892. Εκ των φιλοχρίστων γονέων του εδιδάχθη την ευσέβεια και το πατροπαράδοτον σέβας, ενώ στο δημοτικό σχολείο της γενέτειρας του εδιδάχθη τα εγκύκλια γράμματα. Στην συνέχεια φοίτησε στο τότε ημιγυμνάσιο της Ξάνθης και αφού επέτυχε στις γραπτές εξετάσεις εισήχθη το έτος 1906 στην Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης και απεφοίτησε αριστούχος το 1914, αφού προηγουμένως υπέβαλε αινέσιμη επι πτυχίω διατριβή με θέμα  «η περί Βασιλείας του Θεού Διδασκαλία της Καινής Διαθήκης». Κατά το τελευταίο έτος των σπουδών του στην θεολογική Σχολή χειροτονήθηκε Διάκονος και μετονομάσθηκε Μιχαήλ από τον τότε Σχολάρχη και Μητροπολίτη Σελευκείας Γερμανό Στρηνόπουλο ( μετέπειτα Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας). Μετά την λήψη του πτυχίου του παρέμεινε επί ένα έτος ως Υφηγητής της Θεολογικής Σχολής Χάλκης στην έδρα της Καινής Διαθήκης, αλλά και ως Γραμματεύς αυτής, κατόπιν της απαιτήσεως του Σχολάρχου Γερμανού. Συγχρόνως εδίδασκε και την ελληνική γλώσσα στις γυμνασιακές τάξεις της περιφήμου Εμπορικής Σχολής της Χάλκης. 

ΜΝΗΜΗ ΑΘΗΝΑΓΟΡΟΥ Α΄ : ΓΡΑΠΤΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΑΠΟ ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΚΑΙ ΠΑΞΩΝ ΑΘΗΝΑΓΟΡΟΥ ΩΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΒΟΡΕΙΟΥ ΚΑΙ ΝΟΤΙΟΥ ΑΜΕΡΙΚΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜΝΗΜΗ ΑΘΗΝΑΓΟΡΟΥ Α΄

ΓΡΑΠΤΕΣ  ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ  ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΑΠΟ ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΚΑΙ ΠΑΞΩΝ ΑΘΗΝΑΓΟΡΟΥ ΩΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΒΟΡΕΙΟΥ ΚΑΙ ΝΟΤΙΟΥ ΑΜΕΡΙΚΗΣ

·  Το Οικουμενικό Πατριαρχείο χάριν της εκκλησιαστικής ενότητος και πνευματικής ωφελείας παρεχώρησε διά του εν έτει 1908 Πατριαρχικού και Συνοδικού Τόμου τις Ορθόδοξες Εκκλησιαστικές Επαρχίες της Διασποράς (Ευρώπης, Αμερικής) στην Εκκλησία της Ελλάδος και διά της εν έτει 1922 νέας Πατριαρχικής και Συνοδικής Πράξεως επανυπήγαγε αυτές στην απόλυτη εκκλησιαστική δικαιοδοσία του.

· Ο Μητροπολίτης Τραπεζούντος υπήρξε ο αμεταθέτως και αστασιάστως ένθερμος εισηγητής και υποστηρικτής προς το Πρωτόθρονο Οικουμενικό Πατριαρχείο της άρσεως του εν έτει 1908 εκδοθέντος Πατριαρχικού και Συνοδικού Τόμου και της επανυπαγωγής των εκκλησιαστικών επαρχιών της Αμερικής στην Μητέρα Αγία Μεγάλη του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδα Εκκλησία, καθώς και περί της εκλογής του από Κερκύρας και Παξών Αθηναγόρου ως Αρχιεπισκόπου Αμερικής για την ειρήνευση του μαστιζομένου από τα πολιτικά - κομματικά πάθη και τις εκκλησιαστικές εθνοφυλετικές φατρίες εν Αμερική Ελληνορθοδόξου ποιμνίου

Ως πέλαγος και ωκεανός λογίζονται τα εκκλησιαστικά ζητήματα της εν Αμερική Ορθοδόξου Εκκλησίας μέσα στο διάβα του χρόνου εάν αναλογισθεί κάποιος τις επιμέρους εμφανείς και αφανείς πτυχές περί της ιδρύσεως και εν συνεχεία της κανονικής και εκκλησιαστικής αναφοράς, οργανώσεως και πορείας της υπό του Πρωτοθρόνου Οικουμενικού Πατριαρχείου Ελληνορθοδόξου εν Αμερική Εκκλησίας ως μιάς εκ των Πατριαρχικών Επαρχιών στην λεγομένη «Ορθόδοξη Διασπορά».

Η Πρωτόθρονος και Πρωτεύθυνος Μήτηρ Αγία Μεγάλη του Χριστού Κωνσταντινουπολίτις Εκκλησία έχουσα το απαράγραπτο και αναφαίρετο κανονικό δικαίωμα,δυνάμει του ΚΗ΄(28) Κανόνος της Δ΄ εν Χαλκηδόνι Οικουμενικής Συνόδου, «του χειροτονείν Μητροπολίτας εν ταις Βαρβαρικαίς Χώραις ταις παρακειμέναις τη Ποντική, τη Ασιατική και τη Θρακική διοικήσει», ευθύς εξ αρχής εμερίμνησε μετ' ανυστάκτου ενδιαφέροντος για την κανονική εκκλησιαστική οργάνωση υπό τις εαυτής  προστατευτικές πνευματικές πτέρυγες των εκκλησιαστικών επαρχιών, οι οποίες συν τω χρόνω άρχισαν να συγκροτούνται στην Αμερική αν και αρχικώς πρωτοστατούσης της Εκκλησίας της Ρωσίας και εν συνεχεία αυξανομένου του Ορθοδόξου διαφόρων εθνικοτήτων πληρώματος εν Αμερική και άλλων Ορθοδόξων κατά τόπους Εκκλησιών (π.χ. Πατριαρχείο Αντιοχείας) προεκλήθησαν ποικίλα και αλληλοδιαδοχικά σοβαρά κανονικά και εκκλησιολογικά προβλήματα ένεκα του άκρατου και άκριτου αντιευαγγελικού και αντιεκκλησιολογικού λεγομένου «εκκλησιαστικού εθνοφυλετισμού» τους.