ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΩΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΙ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΤΑΜΟΝΤΕΡΝΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΩΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΙ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΤΑΜΟΝΤΕΡΝΟ
ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Στο σύγχρονο σχολείο στο οποίο οι παντογνώστες «εκσυγχρονιστές παιδαγωγοί» αποδίδουν πολλούς και βαρύγδουπους επιθετικούς προσδιορισμούς, όπως εκσυγχρονισμένο, μεταμοντέρνο, φιλελεύθερο, ανοιχτό, αντιπαραδοσιακό, προοδευτικό αντισυστημικό και τόσους άλλους κενού περιεχομένου λεκτικούς χαρακτηρισμούς, δεν έχουν φυσικά καμία απολύτως θέση οι Άγιοι της Ορθοδόξου Εκκλησίας ως γνήσιοι Παιδαγωγοί διότι για τους υπευθύνους – ανευθύνους των παιδαγωγικών προγραμμάτων για όλες τις βαθμίδες της εκπαιδεύσεως, κάθε αναφορά στην Ορθοδοξία και στους «Φίλους του Χριστού», όπως προσφυώς χαρακτηρίζονται οι Άγιοι της Εκκλησίας, είναι δήθεν στοιχείο αναχρονισμού, συντηρητισμού, οπισθοδρόμησης, παλιομοδιτισμού και αντιπροοδευτισμού για αφελείς, ανοήτους και θρησκόληπτους, που δεν συνάδει βέβαια με την κυρίαρχη πλέον ιδεολογία της ολοσχερούς αποϊεροποιήσεως κάθε πτυχής της ανθρώπινης και κοινωνικής ζωής όπου επιπλέουν ως φανταχτερά «πρότυπα» οι κάθε είδους «φελλοί» από τον χώρο των κατευθυνόμενων ΜΜΕ, της επιχειρηματικότητας, δηλαδή του χρήματος, του φθηνού θεάματος και του συνακόλουθου life style, των εφήμερων διασημοτήτων (stars), της κακόγουστης μόδας, της νυχτερινής διασκεδάσεως, του καλοπληρωμένου επαγγελματικού αθλητισμού κ.ά, προκειμένου  να επιτυγχάνεται ευκολώτερα η πνευματική αναπηρία, η μαζοποίηση των νέων, οι οποίοι μετατρέπονται σε άβουλα και μοιραία όντα χωρίς κριτική σκέψη και αξιακό σύστημα, αρχές και ιδανικά στη ζωή τους διότι αυτά ούτε εύκολα χρήματα προσφέρουν ούτε φήμη και αναγνωρισιμότητα προσδίδουν.

Ο ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΩΣ ΓΕΦΥΡΟΠΟΙΟΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΩΣ ΓΕΦΥΡΟΠΟΙΟΣ
 ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 

·        Η υπεροχή της κατά Θεόν Σοφίας έναντι της κοσμικής γνώσεως.

·        Η εορτή των Τριών Ιεραρχών ως έκφραση της ελληνορθοδόξου ενότητος του Γένους μας.

Η χρυσή και κοσμογονική σύζευξη ανάμεσα στην αρχαιοελληνική παιδεία και την χριστιανική διδασκαλία, δηλαδή ανάμεσα στην κατά κόσμον (θύραθεν) σοφία και την κατά Θεόν σοφία, επιτεύχθηκε με μοναδικό και αριστοτεχνικό τρόπο κατά τον Δ΄ μ.Χ. αιώνα από τους θεοφόρους και θεοκίνητους Καππαδόκες Πατέρες, οι οποίοι χρησιμοποίησαν ως «εύκαιρον ένδυμα» τον έλληνα λόγο και το σύστημα της εμφιλοσόφου διανοίας του αρχαιοελληνικού κόσμου προκειμένου να εκφράσουν και να κοινωνήσουν την υπαρξιακή και σωτηριολογική οντολογία της χριστιανικής πίστεως και διδασκαλίας σε όλους τους ανθρώπους.

Η γέννηση του «ελληνοχριστιανικού» πολιτισμού προήλθε από αυτήν ακριβώς την γόνιμη και αρμονική σύζευξη της ελληνικής και χριστιανικής παιδείας. Το θεόπνευστο αυτό επίτευγμα, όπως αναφέρει ο αείμνηστος καθηγητής Παναγιώτης Χρήστου, καταπολεμείται κυρίως από δύο πλευρές. Πρώτα από εκείνους οι οποίοι απαρέσκονται με την παρουσία του ελληνικού στοιχείου γενικώς στο σημερινό κόσμο και ειδικότερα στον χριστιανισμό, τον οποίο θέλουν τελείως αφελληνισμένο και ιουδαϊκό. Δεύτερον από εκείνους, οι οποίοι απαρέσκονται με το χριστιανικό στοιχείο του σημερινού πολιτισμού, το οποίο θέλουν, ει δυνατόν, να εξαφανιστεί.

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΤΙΡΑΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΤΙΡΑΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ

·  Επετειακό Αφιέρωμα επί τη συμπληρώσει τριάκοντα και τριών ετών  (1992-2025) ευκλεούς και τετιμημένης αρχιεπισκοπικής διακονίας στην μαρτυρική θυγατέρα Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας.

·      Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος σε αγαστή συνεργασία και φιλάδελφο πνεύμα ήραν στους ώμους τους το ευθυνοφόρο έργο για την επιτυχή ολοκλήρωση της εν Κρήτη Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας ανακηρύχθηκε αυτοκέφαλη κατά το έτος 1937 κατόπιν εκδόσεως πατριαρχικού και συνοδικού τόμου, αλλά μετά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο αντιμετώπισε το σκληρό πρόσωπο του αθεϊστικού κομμουνιστικού καθεστώτος, όταν το έτος 1969 η Αλβανία έγινε το πρώτο αθεϊστικό κράτος της υφηλίου, ενώ το Σύνταγμα του 1976 απαγόρευσε αυστηρώς κάθε έκφραση θρησκευτικής πίστεως και λατρείας. Προς το τέλος του 1990 ο διωγμός κατέπαυσε και άρχισε σταδιακά η λειτουργία ολίγων εκκλησιών.

Στις αρχές Ιανουαρίου 1991 ο μακαριστός Οικουμενικός Πατριάρχης Δημήτριος Α’ (1972-1991) και η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου όρισε ως πατριαρχικό έξαρχο στην Αλβανία τον τότε επίσκοπο (μετέπειτα μητροπολίτη) Ανδρούσης κ. Αναστάσιο, καθηγητή του πανεπιστημίου Αθηνών για να μεριμνήσει για την ανασύσταση της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας. Η σχετική άδεια της αλβανικής κυβερνήσεως εδόθη περί τα μέσα Ιουλίου 1991. Τον Αύγουστο του 1991 συνεκλήθη η πρώτη γενική κληρικολαϊκή συνέλευση της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας στα Τίρανα για την αναδιοργάνωση των εκεί επαρχιών.

ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ : Η ΘΕΟΕΙΔΗΣ ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΦΙΛΕΥΣΠΛΑΧΝΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΠΤΩΧΟΥΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ 
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

Η ΘΕΟΕΙΔΗΣ ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΦΙΛΕΥΣΠΛΑΧΝΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΠΤΩΧΟΥΣ

Στο άκουσμα της παιδαγωγικής φωνής και νουθετηρίου κλήσεως της Μητρός Ορθοδόξου Εκκλησίας ότι  «το στάδιον των αρετών ηνέωκται», όταν το χριστεπώνυμο πλήρωμα αυτής εισέρχεται στον πολύαθλο πνευματικό ψυχοσωματικό στίβο και στο τρικυμιώδες πέλαγος της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής, διερωτάται ο φίλαθλος άνθρωπος της κατά θεόν πνευματικής βιοτής και εραστής της ακτίστου Βασιλείας του Θεού ποιά είναι η μεγίστη και υψίστη αρετή προκειμένου να αθληθεί νομίμως έχοντας ως «πανοπλία» αυτού τον του Κυρίου Σταυρό έναντι των αρετοκτόνων παθών και να στεφανωθεί δικαίως υπό του αθλοθέτου και δωρεοδότου φιλανθρώπου Ιησού Χριστού.

Η θεόπνευστη υμνολογία της Ορθοδόξου Εκκλησίας προτρέπει τους «βουλομένους αθλήσαι» να αναλάβουν την πανοπλία του Σταυρού «… ως τείχος άρρηκτον κατέχοντες την πίστιν, και ως θώρακα την προσευχήν και περικεφαλαίαν την ελεημοσύνη∙ αντί μαχαίρας την νηστείαν, ήτις εκτέμνει από καρδίας πάσαν κακίαν… τον της νηστείας καιρόν φαιδρώς απαρξώμεθα, προς αγώνας πνευματικούς εαυτούς υποβάλλοντες. Αγνίσωμεν την ψυχήν, την σάρκα καθάρωμεν. Νηστεύσωμεν ώσπερ εν τοις βρώμασιν εκ παντός πάθους, τας αρετάς εντρυφώντες του πνεύματος…».

Η ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΦΕΝΑΚΗ ΤΗΣ ΕΙΔΩΛΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ Η ΤΡΑΓΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΤΩΤΙΚΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
ΦΕΝΑΚΗ ΤΗΣ ΕΙΔΩΛΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΖΩΗΣ
ΚΑΙ Η ΤΡΑΓΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΤΩΤΙΚΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

·   Η διαχρονική και επικαιροποιημένη διδασκαλία του Θεοφόρου Πατρός Αγίου Αθανασίου «Κατά των ειδώλων» και η αναίρεση της ειδωλολατρίας.

Στον «μεταπτωτικό» κόσμο της υλιστικής ευδαιμονίας ή μάλλον της θεοποιημένης ύλης και της απολυτοποιήσεως των αισθήσεων κυριαρχεί η δύναμη των ειδώλων και της ειδωλοποιημένης ζωής, η οποία γεννά και την τραγικότητα του πτωτικού ανθρώπου. Ο υψιπέτης Θεολόγος Άγιος Αθανάσιος, όπως γράφει ο κορυφαίος Πανεπιστημιακός Πατρολόγος Παναγιώτης Κ. Χρήστου, απορρίπτει την μυθολογία και τον πολυθεϊσμό, αλλά δεν παρουσιάζει δυσμένεια έναντι της φιλοσοφίας. Ακολούθως απορρίπτει και τις ανώτερες μορφές φυσικής θρησκείας και πανθεϊσμού προβάλλοντας το «υπερβατικόν και το προσωπικόν του Θεού». Η αληθινή θεογνωσία, σύμφωνα με την διδασκαλία του Μεγάλου Αθανασίου, ορμάται από την λογική και αθάνατη ψυχή του ανθρώπου. Η αξία και η φύση της ψυχής μαρτυρείται διά της ορθής εκτιμήσεως της νοητής ικανότητος του ανθρώπου, ο οποίος έχει φθαρτό σώμα και παρά ταύτα, περιφρονώντας τα παρόντα και γήινα, φαντάζεται και ποθεί τα αιώνια, που δεν ανήκουν στην κατηγορία των υλικών αντικειμένων αλλά σε διάφορη τάξη πραγμάτων. Φυσικά ο άνθρωπος δεν είναι δυνατόν να σκεφθεί τα αιώνια όταν είναι προσηλωμένος στο σώμα, αλλά με τον «εμφιλόσοφο νου» και την αθάνατη ψυχή του, που είναι συγγενής τους.

Ο ΝΕΟΜΑΡΤΥΣ ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ο ΕΝ ΙΩΑΝΝΙΝΟΙΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΝΕΟΜΑΡΤΥΣ ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ο ΕΝ ΙΩΑΝΝΙΝΟΙΣ
(17 Ιανουαρίου 1838)

Γραφή Μνημοσύνης επί τη συμπληρώσει 53 ετών (1972 – 2025) από της εκδημίας του αοιδίμου Ηπειρώτου Οικουμενικού Πατριάρχου Αθηναγόρου Α΄

«Τον πανεύφημον μάρτυρα Χριστού Γεώργιον, Ιωαννίνων το κλέος και πολιούχον λαμπρόν, εν ωδαίς πνευματικαίς ανευφημήσωμεν· ότι ενήθλησε στερρώς, και κατήνεγκεν εχθρόν, του πνεύματος τη δυνάμει· και νυν απαύστως πρεσβεύει, ελεηθήναι τας ψυχάς ημών»

Ως πολύκαρπος και καλλίκαρπος αμπελώνας η Εκκλησία του Χριστού μέσα στο διάβα των αιώνων αναδεικνύει νέα «δοχεία» της ακτίστου χάριτος του Παναγίου Πνεύματος, τους Αγίους Αυτής, άνδρες και γυναίκες, που αποτελούν τη δόξα, το καύχημα και την τιμή της. Ένα τέτοιον νέο αδάμαντα τιμά μεγαλοπρεπώς και σεμνοπρεπώς η Ορθόδοξη Εκκλησία, τον εν Αγίοις ημών ένδοξο και λαμπρό Νεομάρτυρα και αθλητή του Χριστού, Γεώργιο τον νέο, τον εξ Ιωαννίνων, ο οποίος εμαρτύρησε κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας (1838) θυσιασθείς ως ομολογητής της πίστεως κηρύσσοντας τον σταυρό και την Ανάσταση του Θεανθρώπου Ιησού, του αληθινού Θεού, αρνούμενος να αλλαξοπιστήσει.

ΤΟΙΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΩΣ ΑΝΤΙΚΑΝΟΝΙΚΟΙΣ ΥΠΕΡΟΡΙΟΙΣ ΡΩΣΟΙΣ ΡΑΣΟΦΟΡΟΙΣ ΣΥΝ ΤΟΙΣ ΔΟΡΥΦΟΡΟΙΣ ΑΥΤΩΝ - ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΑ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ : Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΜΕΤΑΞΑΚΗΣ ΑΠΟΦΑΙΝΟΜΕΝΟΣ - Η ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΩΣ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΙΚΩΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΘΡΟΝΟΥ ΠΡΕΣΒΥΓΕΝΟΥΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΕΝ ΕΤΕΙ 1920 ΙΔΡΥΘΕΙΣΗΣ ΕΝ ΣΕΡΒΙΑ ΑΝΤΙΚΑΝΟΝΙΚΗΣ «ΥΠΕΡΟΡΙΟΥ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΡΩΣΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ»

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΤΟΙΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΩΣ 
ΑΝΤΙΚΑΝΟΝΙΚΟΙΣ ΥΠΕΡΟΡΙΟΙΣ ΡΩΣΟΙΣ ΡΑΣΟΦΟΡΟΙΣ ΣΥΝ ΤΟΙΣ ΔΟΡΥΦΟΡΟΙΣ ΑΥΤΩΝ

«Πανορθοδοξα Διδαγματα περι της Ορθοδοξου Διασπορας»

Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΜΕΛΕΤΙΟΣ ΜΕΤΑΞΑΚΗΣ ΑΠΟΦΑΙΝΟΜΕΝΟΣ

Η Εκκλησιολογικως και Κανονικως Ορθοδοξη Σταση του Δευτεροθρονου Πρεσβυγενους Πατριαρχειου Αλεξανδρειας εναντι της εν ετει 1920 ιδρυθεισης εν Σερβια Αντικανονικης «Υπεροριου Ορθοδοξου Ρωσικης Εκκλησιας»

Το εξιδιασμένης πανορθοδόξου εκκλησιολογικής και κανονικής σημασίας ιστορικό - εκκλησιαστικό, Πατριαρχικό και Συνοδικό κείμενο του Δευτερόθρονου, Παλαιφάτου και Πρεσβυγενούς Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, το οποίο απέστειλε εν έτει 1927 ο από Οικουμενικός Πατριάρχης (1921-1923) αοίδιμος Πατριάρχης Αλεξανδρείας Μελέτιος Β΄ Μεταξάκης (1926-1935) προς τον αοίδιμο Μητροπολίτη Κιέβου Αντώνιο (1863-1936) και τους συν αυτώ Ρώσους Αρχιερείς αναιρώντας με ακραιφνώς ορθόδοξα εκκλησιολογικά και κανονικά κριτήρια την αντικανονική και αντιεκκλησιολογική συγκρότηση και δράση της αυτοαποκαλουμένης «Υπερορίου Ορθοδόξου Ρωσικής Εκκλησίας» στο χώρο της «Ορθοδόξου Διασποράς», η οποία σύμφωνα με τον ΚΗ΄ (28) Κανόνα της Δ΄ εν Χαλκηδόνι Οικουμενικής Συνόδου (451 μ.Χ.) διαποιμαίνεται προνομιακώς υπό του Πρωτοκλήτου και Πρωτοθρόνου Οικουμενικού Πατριαρχείου.

URBI ET ORBI ERGA OMNES : ΥΠΟ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΡΑΦΙΔΟΣ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΡΑΙΔΕΣΤΟΥ ΦΙΛΑΡΕΤΟΥ ΒΑΦΕΙΔΗ - ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΤΗΣ ΔΟΛΙΑΣ ΑΝΘΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΩΝ ΡΩΣΙΚΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΠΡΕΣΒΥΓΕΝΩΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΩΝ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

URBI ET ORBI ERGA OMNES

ΥΠΟ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΡΑΦΙΔΟΣ

ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΡΑΙΔΕΣΤΟΥ
ΦΙΛΑΡΕΤΟΥ ΒΑΦΕΙΔΗ

ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΤΗΣ ΔΟΛΙΑΣ ΑΝΘΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΩΝ ΡΩΣΙΚΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΠΡΕΣΒΥΓΕΝΩΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΩΝ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ

Ο πολύς ιστορικός του Οικουμενικού Πατριαρχείου, κατά τα τέλη του 19^ου και στις αρχές του 20^ου αιώνος, αοίδιμος Καθηγητής της Εκκλησιαστικής Ιστορίας στην Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης, Μητροπολίτης Γέρων Ηρακλείας και Ραιδεστού Φιλάρετος Βαφείδης (+1933), στις αλλεπάλληλες ογκώδεις εκδόσεις της Εκκλησιαστικής Ιστορίας αυτού και ιδιαιτέρως στον τρίτο τόμο της «Νέας Εκκλησιαστικής Ιστορίας (1453-1908)», ο οποίος εξεδόθη στο εν Αλεξανδρεία Πατριαρχικό Τυπογραφείο κατά το έτος 1928, καταγράφει στα συναφή κεφάλαια περί του Πρεσβυγενών Ελληνορθοδόξων Πατριαρχείων της Ανατολής ορισμένες άγνωστες πτυχές των ρωσικών εκκλησιαστικών και πολιτικών οργάνων της Μόσχας για την άλωση των Ελληνορθοδόξων Παλαιφάτων και Πρεσβυγενών Πατριαρχείων της «καθ’ ημάς Ανατολής».

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΕΠΙΓΕΙΟΣ ΕΝΣΑΡΚΟΣ ΑΓΓΕΛΟΣ : ΠΡΟΦΗΤΗΣ - ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ - ΒΑΠΤΙΣΤΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος- Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 
Ο ΕΠΙΓΕΙΟΣ ΕΝΣΑΡΚΟΣ ΑΓΓΕΛΟΣ

ΠΡΟΦΗΤΗΣ - ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ - ΒΑΠΤΙΣΤΗΣ

«Αδελφοί, μετανοείτε, ήγγικε γαρ η Βασιλεία των Ουρανών»

Ο Ιερός Συναξαριστής  επί τη πανευφροσύνω εορτή της Συνάξεως του Αγίου Ιωάννου του Τιμίου Προδρόμου και Βαπτιστού αναφέρει: «Τη εβδόμη αυτού του μηνός η σύναξις του Αγίου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου. Συνέδραμε δε και η της παντίμου και αγίας αυτού χειρός προς την Βασιλεύουσα μετένεξις». Η δε θεσπέσια υμνογραφία της Εκκλησίας διακηρύττει: «Την χείραν σου την αψαμένην την ακήρατον κορυφήν του Δεσπότου». Σύμφωνα μάλιστα με τον Πρωτοπρεσβύτερο π. Στέφανο Αναγνωστόπουλο : «Η σημερινή γιορτή ονομάζεται κυρίως Σύναξις του Τιμίου Προδρόμου, και έτσι την ξέρουμε. Τί σημαίνει όμως Σύναξη ενός Αγίου ή πολλών αγίων; Σημαίνει την Σύναξη ή την συγκέντρωση των χριστιανών, των πρώτων χριστιανικών αιώνων, για να τιμήσουν πρόσωπο άγιο και ιερό, που κατείχε πρωτεύοντα ρόλο στο μεγάλο θαύμα μιας Δεσποτικής ή Θεομητορικής εορτής». Αυτό λοιπόν ισχύει και για το πρόσωπο του Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού ο οποίος διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στο μέγιστο σωτηριολογικό  γεγονός της Βαπτίσεως του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού που εορτάζεται από την Εκκλησία ως κορυφαία Δεσποτική Εορτή υπό τις ονομασίες «Επιφάνεια», «Θεοφάνεια» ή «Φώτα».

ΦΩΣ ΕΚ ΦΩΤΟΣ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ ΕΠΙ ΠΑΣΗ ΤΗ ΚΤΙΣΕΙ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΦΩΣ ΕΚ ΦΩΤΟΣ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ ΕΠΙ ΠΑΣΗ ΤΗ ΚΤΙΣΕΙ

Σε καιρούς και χρόνους δυσχείμερους και δίσεκτους κατά τους οποίους η ανθρωπότητα περιπατεί εν τη σκοτία ακούεται η φωνή του Θεανθρώπου, o οποίος είναι το αυτόφως της όντως ζωής: «Εγώ ειμί το Φως του κόσμου, ο ακολουθών εμοί ου μη περιπατήση εν τη σκοτία αλλ’ έξει το φως της ζωής» (Ιω. Θ΄, 12-13). Φως και περισσότερο φως αναζητούν και επιζητούν απεγνωσμένα οι άνθρωποι σε έναν κόσμο ο οποίος ρέπει προς το σκότος και η ζωή του, η ύπαρξη του, οι πράξεις και οι λόγοι του δεν φωτίζονται από το αληθές, άδυτο και ανέσπερο, άκτιστο Φως του όντως αυτόφωτος Θεανθρώπου Ιησού Χριστού, ο οποίος κατά την κοσμοσωτήρια ημέρα των Θεοφανείων αυτοκενώνεται βαπτιζόμενος, παρέχοντας όχι ηθικά ή φιλοσοφικά, θεωρητικά ή φαντασιακά, αλλά οντολογικά ήτοι τω όντι υπαρξιακά, την μεταμορφωτική αναγέννηση και ανάπλαση του θνητού και φθαρτού γένους των ανθρώπων ως μιά άλλης διαστάσεως οντολογική πρόταση ζωής που δεν αρνείται ή απορρίπτει την κτιστή δημιουργία αλλά υπερβαίνει την κτιστότητα και φθαρτότητά μας.

ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΝΥΣΣΗΣ: "ΕΙΣ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑΝ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ"

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός, κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΝΥΣΣΗΣ

«ΕΙΣ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑΝ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ»

Η συγκεκριμένη ομιλία εκφωνήθηκε από τον Άγιο Γρηγόριο Νύσσης κατά τον Ιανουάριο του 383 μ.Χ. και προσφέρει μία τυπολογία του βαπτίσματος και της λατρείας γενικότερα. Από το γεγονός του βαπτίσματος εξαιρεί την καθαρτήρια δύναμη του νερού και μνημονεύει περιπτώσεις από την Αγία Γραφή, όπου έχουμε παρουσία νερού. Αναφέροντας την τρίτη κατάδυση στο όνομα του Πατρός, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, ο Άγιος Γρηγόριος θεολογεί περί του μυστηρίου του Βαπτίσματος από το οποίο λαμβάνουμε την δωρεά της υιοθεσίας που τόσο λυσσαλέα μάχεται ο μισάνθρωπος διάβολος. Διδάσκει και θεολογεί λοιπόν ο Άγιος Γρηγόριος για την Ημέρα των Φώτων τα εξής:

ΧΡΙΣΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑ - ΛΟΥΤΡΟΝ ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑΣ ΓΕΝΟΥΣ ΒΡΟΤΩΝ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΧΡΙΣΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑ

ΛΟΥΤΡΟΝ ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑΣ ΓΕΝΟΥΣ ΒΡΟΤΩΝ

· Η Θεόπνευστη διδασκαλία του Αγίου Νικολάου Καβάσιλα για το συσταθέν υπό του Κυρίου ανακαινιστικού μυστηρίου του βαπτίσματος ως απαρχής της Καινής εν Χριστώ ζωής και μεταμορφώσεως του κτιστού ανθρώπου.

Η Θεία αποκάλυψη δια της ενσαρκώσεως του ασάρκου Μονογενούς Υιού και Λόγου του Θεού εν τόπω και χρόνω μέσα στην ιστορία του ανθρωπίνου γένους αποτελεί την απαρχή του «κεφαλαίου της σωτηρίας» για τον πεπτωκότα, κτιστό και φθαρτό άνθρωπο. Ο εκτός αμαρτίας υπάρχων Ιησούς Χριστός εξ άκρας αγάπης και ταπεινώσεως καταδέχεται να βαπτισθεί στα ρείθρα του Ιορδάνου παραδίδοντας το καινό μυστήριο του εν Πνεύματι και όχι μόνο εξ ύδατος βαπτίσματος ως λουτρού παλιγγενεσίας και ανακαινίσεως του χοϊκού ανθρώπου.

Με το μυστήριο του βαπτίσματος νεκρούται ο παλαιός άνθρωπος και αναδύεται ο καινός εν Χριστώ άνθρωπος. Ο Παλαιός Αδάμ και η Παλαιά Εύα αποθνήσκουν και αναγεννώνται ο Νέος Αδάμ και η Νέα Εύα, δηλαδή ο μεταμορφωμένος και ανακαινισμένος εν όλω άνθρωπος ως ψυχοσωματική οντότητα. Κατά δε την βάπτιση του θεανθρώπου Ιησού Χριστού είναι μεμαρτυρημένη η Θεία Επιφάνεια ή Θεοφάνεια της ακτίστου Τριαδικής Θεότητος και επισφραγίζεται η αναδημιουργική οντολογία που εκπηγάζει από το «καινό βάπτισμα» για τον εν Χριστώ μεταμορφωμένο άνθρωπο. Ο Χριστός δύναται να χορηγήσει το Πανάγιο Πνεύμα, να αποκαθάρει και να εξαγνίσει την ανθρώπινη καρδία όχι μόνο όπως το ύδωρ αποπλύνει τους εξωτερικούς ρύπους, αλλά και όπως το πυρ καθαρίζει την εισχωρούσα εντός του μετάλλου σκωρία και τήκει τα μέταλλα προκειμένου να προσλάβουν νέα μορφή και σχήμα. Γι’ αυτό ο θεοκίνητος και θεόφρων Μέγας Πατήρ της Εκκλησίας Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας επισημαίνει ότι διά του βαπτίσματος του Κυρίου στο πρόσωπο του οποίου υποστασιοποιείται και ενσαρκώνεται ο όλος ψυχοσωματικός άνθρωπος συντελείται η «δευτέρα απαρχή του γένους ημών».

ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ ή ΕΠΙΦAΝΕΙΑ ή ΦΩΤΑ : ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος- Εκκλησιαστικός ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ ή ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ή ΦΩΤΑ

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ

Η κορύφωση του εορτολογικού κύκλου του Αγίου Δωδεκαημέρου, όπως επεκράτησε στην θεολογία μας να λέγεται η περίοδος των δώδεκα ημερών κατά τις οποίες εορτάζουμε την Γέννηση του Σωτήρος Χριστού, την κατά σάρκα Περιτομή Του και την Βάπτισή Του, είναι τα Άγια Θεοφάνεια ή Επιφάνεια ή Φώτα.

Από τα όσα καταγράφονται στα Ευαγγέλια της Καινής Διαθήκης, δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε με ακρίβεια την συγκεκριμένη ημέρα και τον ακριβή μήνα της  γεννήσεως του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού. Επίσης δεν φαίνεται, με βάση την ευαγγελική μαρτυρία, η γέννηση του Ιησού Χριστού να έγινε κατά την χειμερινή περίοδο. Στα μέσα του δευτέρου αιώνος ορισμένες παραφυάδες της αιρέσεως του γνωστικισμού άρχισαν να εορτάζουν τα Χριστούγεννα μαζί με την βάπτιση του Ιησού Χριστού, στις 6 Ιανουαρίου που ήταν η παλαιά ημερομηνία του χειμερινού ηλιοστασίου.

ΒΑΠΤΙΣΤΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΙ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΙ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ 

·  Ο αναμάρτητος και φιλάνθρωπος Μονογενής Υιός Θεός Λόγος ενσαρκωθείς και ενανθρωπήσας καταδέχεται τον «τύπον» του «εν ύδατι» βαπτίσματος και καθιερώνει το «εν πνεύματι» βάπτισμα της εν Χριστώ αναγεννήσεως και ανακαινίσεως του ανθρώπου ως ψυχοσωματικής οντότητας

·  Το βάπτισμα στο όνομα της Τριαδικής Θεότητος συμβολίζει τον θάνατο και τον ενταφιασμό του «παλαιού ανθρώπου» και συνάμα την ανακαινιστική και μεταμορφωτική αναγέννηση του «καινού ανθρώπου»

·   Η παραδοξότητα του μυστηρίου του Βαπτίσματος έγγειται στο ότι εισοδεύει τον άνθρωπο στην εν Χριστώ ζωή μέσω του θανάτου και της νεκρώσεως της πεπτωκυΐας ανθρώπινης φύσεως, η οποία αποκαθίσταται ωσάν να ανίσταται εκ του τάφου

Ο όρος «Βαπτισματικός θάνατος» χρησιμοποιείται από τον αοίδιμο μεγάλο ακαδημαϊκό Θεολόγο π. Γεώργιο Φλορόφσκυ και αναφέρεται στο θεόσδοτο μυστήριο του «εν Πνεύματι Αγίω» βαπτίσματος διά του οποίου ο «παλαιός Αδάμ» και η «παλαιά Εύα», δηλαδή ο εν όλω  «παλαιός άνθρωπος» θανατούνται και νεκρούται κατά την πεπτωκυία φύση του και στο όνομα της Τριαδικής Θεότητος αναγεννάται και ανακαινίζεται μεταμορφούμενος ως «καινός Αδάμ» και ως «καινή Εύα», ήτοι ως «καινός άνθρωπος», ψυχή τε και σώματι, όπως ακριβώς εκ του τάφου ανέστη ο όλος άνθρωπος ως ψυχοσωματική οντότητα στο πρόσωπο, στο θεανδρικό πρόσωπο, του Αναστάντος Θεανθρώπου Ιησού Χριστού.

ΦΩΣ ΕΚ ΦΩΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΙΚΗ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ ΤΗΣ ΤΡΙΑΔΙΚΗΣ ΘΕΟΤΗΤΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΦΩΣ ΕΚ ΦΩΤΟΣ
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΙΚΗ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ
ΤΗΣ ΤΡΙΑΔΙΚΗΣ ΘΕΟΤΗΤΟΣ

Απεγνωσμένα ο χοϊκός και θνητός άνθρωπος αναζητά και αποζητά σε έναν κόσμο πνευματικού σκότους το φως στην όλη ζωή του, αλλά όσο και αν το φυσικό φώς είναι ενίοτε εκτυφλωτικό στους ανθρώπινους οφθαλμούς, εντούτοις δεν είναι ικανό να καθαιρέσει τα σκότη της ψυχής μας και να μεταμορφώσει ανακαινιστικά την όλη ψυχοσωματική μας ύπαρξη, προκειμένου να γίνουμε καινοί, ολοκαίνουργοι άνθρωποι, νεκρώνοντας κάθε τι το σάπιο και ευτελές. Μόνο το άκτιστο φως της Τριαδικής Θεότητος, όπως Αυτή επεφάνη κατά την κοσμοσωτήριο ημέρα της κατά σάρκας βαπτίσεως, εν χρόνω και εν τόπω, του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού, ανακαινίζει μεταμορφωτικά και όντως αναγεννά τον όλο κτιστό ψυχοσωματικά άνθρωπο, ο οποίος στο τέλειο θεανδρικό πρόσωπο του ενσαρκωθέντος και ενανθρωπήσαντος Ιησού Χριστού καθίστασται ο «καινός Αδάμ» και η «καινή Εύα». Οι πάντες άνευ διακρίσεως και εξαιρέσεως καθίστανται υιοί και θυγατέρες φωτός, φωτόμορφα πρόσωπα φέροντα στο είναι της υπάρξεώς τους την βαπτισματική άνωθεν δωρεά του δωρεοδότου Θεανθρώπου Χριστού, η οποία δεν είναι άλλη από το άκτιστο, μεταμορφωτικό και ανακαινιστικό φως, ως φως εκ φωτός φωτοφόροι κληρονόμοι της Βασιλείας του, όπου το άδυτο και ανέσπερο άκτιστο φως της Τριαδικής Θεότητος «φαίνει τοις πάσι».

«ΕΝ ΙΟΡΔΑΝΗ ΒΑΠΤΙΖΟΜΕΝΟΥ ΣΟΥ ΚΥΡΙΕ...» : Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΕΥΧΩΝ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΓΙΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

«ΕΝ ΙΟΡΔΑΝΗ ΒΑΠΤΙΖΟΜΕΝΟΥ ΣΟΥ ΚΥΡΙΕ...»

Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΕΥΧΩΝ
 ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΓΙΑΣΜΟΥ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ

·  Ο Θεολογικός υπομνηματισμός των ευχών των Αγίων Θεοφανείων μέσα από τα θεόπνευστα και θεοφώτιστα συγγράμματα των Θεοφόρων Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας.

Στην λατρευτική ζωή της Ορθοδόξου Εκκλησίας οι μυστικώς ή εκφώνως και «εις επήκοον του λαού» αναγινωσκόμενες ευχές κατέχουν κατά περίπτωση και σε ποικίλες περιστάσεις ιδιαιτέρα και προεξέχουσα θέση, εάν αναλογισθεί κάποιος ότι σε αυτές είναι διατυπωμένη με την γραφίδα των Θεοφόρων Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας η θεοπνεύστως αλάθητη θεολογική διδασκαλία αυτής. Αποτελούν μάλιστα μοναδικής και απαράμιλλης ωραιότητος, ασύγκριτου και ανεπανάληπτου γλωσσικού κάλλους αριστουργηματικά θεολογικά και φιλολογικά κείμενα παγκόσμιας εμβέλειας, στα οποία όλα τα επιμέρους δογματικά και πνευματικά κεφάλαια της Ορθοδόξου θεολογικής διδασκαλίας παρατιθέμενα διδάσκουν και καταρτίζουν το Χριστώνυμο πλήρωμα της Εκκλησίας με όντως «ρήματα αιωνίου ζωής και αληθείας», οντολογικής (υπαρξιακής) και δη σωτηριολογικής διαστάσεως, σημασίας και σπουδαιότητος για τον άνθρωπο Θεόσδοτες εν Χριστώ Ιησού προτάσεις αιωνίου ζωής.

Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ
ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ

Η τέχνη της βυζαντινής αγιογραφίας έχει να επιδείξει ανά τους αιώνες μοναδικής καλλιτεχνίας και υψηλής θεολογικής προσεγγίσεως αριστουργήματα στα οποία απεικονίζεται το μεμαρτυρημένο γεγονός της Θείας Επιφανείας, των Θεοφανείων ή Φώτων, κατά την βάπτιση του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού υπό Ιωάννου του Προδρόμου και Βαπτιστού εν τω Ιορδάνη Ποταμώ.

Οι ίδιες οι αγιογραφημένες παραστάσεις της βαπτίσεως του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού υπομνηματίζουν θεολογικά το γεγονός με έναν μοναδικά αριστοτεχνικό, σαφή και εύληπτο τρόπο, επειδή ακριβώς οι ορθόδοξες αγιογραφίες ως υψηλή έκφραση της βυζαντινής τέχνης και ορατή-απτή απεικόνιση της ορθοδόξου θεολογίας, αποτελούν το «σχολείο του λαού».

Ο ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ ΤΙΜΟΘΕΟΣ ΜΑΤΘΑΙΑΚΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ ΤΙΜΟΘΕΟΣ ΜΑΤΘΑΙΑΚΗΣ (1954-1974)

·  Ο βίος και το εκκλησιαστικό, ποιμαντικό, πνευματικό και κοινωνικό έργο του αείμνηστου Μητροπολίτου Τιμοθέου στον τόπο μας και στην Εκκλησία γενικότερα.

Ο αείμνηστος Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής (1954-1974), μετέπειτα Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας (1974-1992) κυρός Τιμόθεος (κατά κόσμον Σταύρος Ματθαιάκης), εγεννήθη εκ γονέων ευσεβών, του Εμμανουήλ Ματθαιάκη και της Αικατερίνης το γένος Φραγκιδάκη, στην Αθήνα, κατά το έτος 1914.

Τα εγκύκλια γράμματα εδιδάχθη στην Αθήνα και στην συνέχεια εσπούδασε την ιερά επιστήμη της θεολογίας στην θεολογική σχολή του πανεπιστημίου Αθηνών, εκ της οποίας έλαβε το πτυχίο του με βαθμό «άριστα», κατά το έτος 1935, και έτυχε τιμητικού βραβείου από την Ακαδημία Αθηνών.

Κατά τα έτη 1935-1937 υπηρέτησε ως λαϊκός Ιεροκήρυξ και κατηχητής της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών στην ευρύτερη περιοχή της Νέας Ιωνίας, όπου επέδειξε ένθεο και αξιομίμητο ζήλο στον κηρυκτικό και κατηχητικό τομέα, ιδίως μεταξύ της Νεότητος του δήμου τούτου.

IN MEMORIAM :ΤΡΙΑΚΟΝΤΑΠΕΝΤΑΕΤΗΣ ΜΝΗΜΗ ΕΚΔΗΜΙΑΣ ΑΟΙΔΙΜΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ΜΕΛΙΤΩΝΟΣ (1989-2024)

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

IN MEMORIAM

ΤΡΙΑΚΟΝΤΑΠΕΝΤΑΕΤΗΣ ΜΝΗΜΗ ΕΚΔΗΜΙΑΣ

ΑΟΙΔΙΜΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ 
ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ΜΕΛΙΤΩΝΟΣ (1989-2024)

Αδύναμος ο των χειλέων λόγος και ασθενική η της γραφίδος ισχύς να εκφράσουν το βάθος και ύψος, την πολυσχιδή αρχιερατική φαναριώτικη διακονία και προσφορά, την υπέρ της Πρωτοκλήτου και Πρωτοθρόνου εν Ορθοδόξοις καθηγιασμένης πολυμαρτυρικώς Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας αυτοθυσιαστική εν Χριστώ αλλοίωση, κένωση και αυτοσταύρωση, την υπέρ της πανορθοδόξου ενότητος ανύστακτη και άοκνη μέριμνα και εν αγώσιν αγωνία, την μέχρις εσχάτου αναπνοής και σταυρού και τάφου ανδρείας υπερασπίσεως και αμεταθέτου προασπίσεως των απαραμείωτων, αδιαπραγμάτευτων και αναμφισβητήτων προαιωνίων προνομίων και δικαίων του Πρωτοθρόνου και Πρωτοκλήτου εν Ορθοδόξοις Οικουμενικού Πατριαρχείου έναντι παντός, εγγύς και μακράν, ημετέρου και αλλοτρίου, φέροντος το της υποκρισίας προσωπείον ψευδαδέλφου και δυσεβούς επιβουλέως, την εν τέλει χριστομίμητη και αγιομίμητη αγάπη, έργοις και λόγοις, μέχρι δακρύων και αίματος νυχθημερόν πατρική πρωτοδιακονία και αρχιδιακονία υπέρ του φιλοχρίστου και ευσεβούς Ρωμαίηκου Γένους, της εσταυρωμένης και αεί ζώσης και ανθισταμένης πολίτικης Ρωμηοσύνης, την αξία και τιμή, την ευθύνη και το αδιαπάνητο χρέος να είναι κάποιος Φαναριώτης Ιεράρχης ουχί τύποις αλλά ουσία, ως υπήρξε ο λογιώτατος και εν λογίοις εμφιλόσοφος αοίδιμος Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος Μελίτων (1913-1989), ο τω όντως όντι «την τε γλώτταν και την γραφήν μελίρρυτος και μελιστάλακτος».

Η ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟΒΑΜΟΝΑ ΜΕΓΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΗ ΕΥΤΑΞΙΑ ΚΑΙ ΑΡΜΟΝΙΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟΧΡΟΝΟ ΚΑΙ ΣΤΑ ΕΣΧΑΤΑ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟΒΑΜΟΝΑ ΜΕΓΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟ
ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΗ ΕΥΤΑΞΙΑ ΚΑΙ ΑΡΜΟΝΙΑ ΜΕΣΑ
ΣΤΟΝ ΧΩΡΟΧΡΟΝΟ ΚΑΙ ΣΤΑ ΕΣΧΑΤΑ

Δυσθεώρητο και απερινόητο είναι όντως το μέγα και θαυμαστό μυστήριο της δημιουργίας απάσης της κτίσεως, η οποία είτε ορατή και υλική είτε αόρατος και άυλος, όπως είναι οι επουράνιες ασώματες αγγελικές δυνάμεις, κατά την ορθόδοξη θεολογική διδασκαλία ήλθε στο «είναι» της υπάρξεώς της «εκ του μη όντος», ήτοι «εκ του μηδενός» από την μόνη «άναρχη αρχή» και «αναίτια αιτία», που είναι ο άκτιστος δημιουργός του σύμπαντος κόσμου Τριαδικός Θεός, ο οποίος ως αριστοτέχνης ποιητής και πλάστης δημιούργησε αυτήν «λίαν καλώς», με αγάπη και προνοητική μέριμνα, με ευταξία και αρμονία, ώστε η όλη δημιουργία να συγκροτείται και συγκρατείται στην συμπαντική διάστασή της όχι από την πεπερασμένη λογική των κτιστών ανθρώπων αλλά από την θεία πρόνοια και να αποτελεί έναν «κόσμο», δηλαδή ένα κόσμημα, ένα στολίδι, κάλλους και ισορροπίας μέσα στην όλη συμπαντική ευταξία και αρμονία. Απολύτως ουδέν στην κτιστή δημιουργία συντελέσθηκε, αυτόματα, τυχαία και με απρονοησία, αλλά τα πάντα και κατά πάντα φέρουν την δημιουργική και ζώσα πνοή του ακτίστου δημιουργού πανσόφου Θεού, ο οποίος δεν έπλασε έναν κόσμο άναρχο και άτακτο, αλλά με την επέκεινα πάσης κτιστής σοφίας και λογικής, θεία πρόνοια, η οποία είναι ακατάληπτη με βάση τα ισχνά και πεπεραμένης ισχύος ανθρώπινα λογικά κριτήρια, και γι’ αυτό εν τέλει τόσο θαυμαστή και θαυμασία, όντως σοφία και δύναμη του πανσθενουργού Θεού.

Η ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ: «ΟΤΙ Ο ΘΕΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΙΤΙΟΣ ΤΩΝ ΚΑΚΩΝ»

Γράφει ο Θεολόγος- Εκκλησιαστικός ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΘεολογικΗ ΔιδασκαλΙα του ΑγΙου ΒασιλεΙου:
«Οτι ο ΘεΟς δεν εΙναι αΙτιος των κακΩν»

Διαχρονικά επίκαιρο σε όλες τις εποχές είναι το θεολογικό και φιλοσοφικό ζήτημα περί της γενεσιουργού αιτίας υπάρξεως του κακού στην κτιστή δημιουργία και πολλάκις έρχεται στην επιφάνεια προκαλώντας ατέρμονες συζητήσεις μεταξύ των ανθρώπων όταν συντελούνται τραγικά γεγονότα σε τοπικό ή παγκόσμιο επίπεδο. Αποτελεί δε μέγα πειρασμικό λογισμό για τους ανθρώπους κάθε εποχής όταν αυτοί - όλοι μας - ευρισκόμεθα αντιμέτωποι με πάσης φύσεως δεινές καταστάσεις σε προσωπικό, οικογενειακό, επαγγελματικό και εν γένει διαπροσωπικό επίπεδο. Τότε ο χοϊκός άνθρωπος ρίπτει τον λίθο του αναθέματος στον Θεό, τον οποίο καθιστά υπόδικο στο εδώλιο του κατηγορουμένου εκστομίζοντας την αθυρόστομη, άτοπη και βλάσφημη φράση ότι: «αίτιος του κακού είναι ο Θεός».

Ο Μέγας της Εκκλησίας θεόφρων και θεόληπτος Πατήρ Άγιος Βασίλειος ως ψυχοανατόμος των ανθρώπων εκφώνησε, πιθανότατα μετά το έτος 368 μ.Χ., την περισπούδαστη θεολογική ομιλία του περί του «ότι ουκ έστιν αίτιος των κακών ο Θεός», στην οποία αντιμετωπίζει το «πολυθρύλητον», όπως και ο ίδιος λέγει, πρόβλημα του κακού, αντικρούοντας τις περί κακού αντιλήψεις των αθέων και των αιρετικών δυαρχικών γνωστικών της εποχής του.

Η ΕΠΕΚΕΙΝΑ ΤΟΥ ΚΤΙΣΤΟΥ ΧΩΡΟΧΡΟΝΟΥ ΕΥΤΥΧΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΕΠΕΚΕΙΝΑ ΤΟΥ ΚΤΙΣΤΟΥ ΧΩΡΟΧΡΟΝΟΥ ΕΥΤΥΧΙΑ

·     Στην πρωτοχρονιάτικη εναλλαγή του κτιστού χρόνου με συνέκδημο τις θεολογικές παρακαταθήκες του αοιδίμου μεγάλου Θεολόγου π. Αλεξάνδρου Σμέμαν (+1983).

Απαστράπτοντα φώτα μέσα στο πνευματικό σκότος, πολύβοες μεγαλουπόλεις μέσα στην τραγική σιωπή της μοναξιάς και της εσωστρεφούς εγωϊστικής απομονώσεως, περισσεύματα υλικών φθαρτών αγαθών μέσα στην άκρα πενία και στην άκρα ταπείνωση της υλικής φτώχιας των αδικημένων της ζωής, στολισμένες βιτρίνες και προθήκες μεγαλοκαταστημάτων μέσα στην ακαταστασία και στο κρυμμένο πρόσωπο των φτωχογειτονιών, πληθώρα ανουσίων ευχών και ευχολογίων για την ανατολή του νέου έτους με τον βαρύγδουπο μάλιστα επιθετικό προσδιορισμό «Σωτήριον Έτος…» μέσα στην κατάρα του αθεϊστικού αυτομηδενισμού, της εωσφορικής θεοποίησης του «εγώ», εκτενέστατες εκκλησιαστικές «Εγκύκλιοι επί τω Νέω Έτει» γεγραμμένες αθεολογήτως και αναγιγνωσκόμενες «επ’ εκκλησίαις» για τον λαό του Θεού άνευ σταγόνας εσχατολογικής διαστάσεως και προοπτικής ελπιδοφόρου προτάσεως για την αλήθεια της εν Χριστώ όντως ζωής μέσα στην απάτη και την φενάκη της εφήμερης σαρκο-υλιστικής ζωής του «εδώ και τώρα», που αρνείται την «επέκεινα του κτιστού χωροχρόνου» χαρά, ευτυχία και αιώνια ζωή στο Θεανδρικό, σωτήριο, λυτρωτικό, φιλικό και οικείο πρόσωπο του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού, συνθέτουν το επαναλαμβανόμενο πεπαλαιωμένο «θεατρικό σκηνικό» της πρωτοχρονιάτικης εναλλαγής του κτιστού χρόνου που αντί να λογίζεται ως πρόδρομος της αιωνιότητος, της ελευθερίας και αποδέσμευσης από κάθε κτιστή και φθαρτή οντολογία, καθώς και της μεταβάσεως και αναγωγής στην όντως εν Χριστώ Ιησού ζωή, λογίζεται δυστυχώς ως «ευκαιρία» για καταναλωτική τρέλα, υλιστική άπληστη και αχόρταγη απόλαυση και ικανοποίηση ενστίκτων, επίδειξη ενός σάπιου εφήμερου πλούτου, απεγνωσμένη απόπειρα ωραιοποιήσεως της απάνθρωπης και απρόσωπης σύγχρονης αφιλαδέλφου ζωής και φυσικά ατελέσφορος αγώνας και σπαραξικάρδια αγωνία να ηττηθεί ο πανδαμάτορας κτιστός χρόνος, ο οποίος ως κάκιστο κακό οδηγεί στο γήρας, στη φθορά και στο θάνατο. Όλα όμως είναι φρούδες ελπίδες, ραγισμένα προσωπεία θλιμμένων και δύστυχων ανθρώπων χωρίς πυξίδα οντολογικής επέκεινα του κτιστού χωροχρόνου προοπτικής, βεβαίας ελπίδος, αληθούς χαράς και ευτυχίας.

Η ΚΤΙΣΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΚΑΙ Η ΑΪΔΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΧΡΟΝΟΥ ΚΑΙ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ : ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΪΔΙΩΣ ΚΑΙ ΑΧΡΟΝΩΣ ΑΚΤΙΣΤΟ ΘΕΟ ΣΤΗΝ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΙΗΣΟΥ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΚΤΙΣΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΣΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΚΤΙΣΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΚΑΙ Η ΑΪΔΙΟΤΗΤΑ
 ΤΟΥ ΑΧΡΟΝΟΥ ΚΑΙ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΪΔΙΩΣ ΚΑΙ ΑΧΡΟΝΩΣ ΑΚΤΙΣΤΟ ΘΕΟ ΣΤΗΝ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΙΗΣΟΥ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΚΤΙΣΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
 ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΑΚΤΙΣΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Δυσχερές το τόλμημα και εγχείρημα ως «επί ξηρού ακμής» να αποπειραθεί κάποιος να προσεγγίσει και να ερμηνεύσει το βαθύτερο οντολογικό περιεχόμενο και νόημα της όλης κτιστής δημιουργίας, ήτοι του κόσμου και του ανθρώπου, χωρίς να θεμελιώσει την όλη φιλότιμη ερμηνευτική προσέγγιση ή διαλεκτική του στην από τους θεοφόρους και θεοκινήτους Πατέρες της Εκκλησίας όντως θεόπνευστη διδασκαλία τους περί της υπάρξεως του Ακτίστου Τριαδικού Θεού, ο οποίος ως αναίτια και άναρχη Τρισυπόστατη Θεότητα δημιουργεί εξ αγάπης, «εκ του μηδενός» ή εκ του «μη όντος», όλα τα κτιστά όντα (δημιουργήματα) αυτού, τα έλλογα και άλογα, τα υλικά και ενσώματα καθώς και τα άϋλα και ασώματα, σε οντολογική, σωστικής και ζωτικής σημασίας, κοινωνία, αναφορά και σχέση προς Αυτόν για να ζήσουν αιωνίως, επέκεινα του κτιστού χωροχρόνου, της φθαρτότητος και του θανάτου, στα έσχατα και στην αλήκτως και ατελευτήτως άκτιστη και άχρονη Βασιλεία Του.

ΡΟΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΡΟΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ
ΜΕ ΤΗΝ ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ

Άγιο Δωδεκαήμερο του σωτηρίου έτους 1995 και ο νεαρός Φοιτητής από την Ιερά Μητρόπολη Μαρωνείας και Κομοτηνής «επιθυμίαν επεθύμησε», πέραν των άλλων προσκυνηματικών κατά τα προηγούμενα έτη επισκέψεών του στην θεοτοκούπολη Βασιλεύουσα και στο αείζωο και τηλαυγέστατο της Οικουμένης Φανάριο, να βιώσει το «παράδοξο μυστήριο των ολίγων τε και ελαχίστων και εν ταυτώ αναρίθμητων» Ρωμηών της του Κωνσταντίνου Προκαθεζομένης ανά την Οικουμένη Πόλεως κατά την Πρωτοχρονιά εκείνου του έτους Κυρίου ανάμεσα σε μορφές από τα διαβάσματά του και σε εκείνες του ενεστώτος χρόνου σε ημέρες χαράς και ευφροσύνης τόσο στις αυλές του πολυμαρτυρικώς καθηγιασμένου Φαναρίου όσο και ανά τας ρύμας και τας οδούς, στα σοκάκια και στα καλντερίμια της Πόλεως, η οποία καίτοι εξωτερικώς, αρχιτεκτονικά και πληθυσμιακά, χάνεται κατά την αδάμαστη ροη του πανδαμάτορος χρόνου, εντούτοις όμως εσωτερικώς παραμένει αναλλοίωτη στην ουσία και υπόσταση της για όλα εκείνα που είναι και συμβολίζει για τους Ορθοδόξους ή μάλλον τους Πανορθοδόξους και για το ημέτερο Γένος.

ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΤΗΣ ΠΛΕΟΝΕΞΙΑΣ: Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος- Εκκλησιαστικός ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Το πΑθος της πλεονεξΙας

Η ΚοινωνικΗ διδασκαλΙα ΑγΙου ΒασιλεΙου του ΜεγΑλου

Το κείμενο που δημοσιεύεται στην καθομιλούμενη γλώσσα είναι απόσπασμα μιας εκ των σημαντικότερων κοινωνικού φρονήματος ομιλιών του Μεγάλου Βασιλείου, Αρχιεπισκόπου Καισαρείας, ο οποίος υπήρξε ο κορυφαίος «κοινωνικός εργάτης» του Ευαγγελικού λόγου υπέρ των ενδεών και αδυνάτων ανθρώπων της ζωής αυτής.

Ο Μέγας Βασίλειος αντιμετωπίζοντας το σοβαρό θέμα του πλούτου μέσα στο πλαίσιο των ποιμαντικών του φροντίδων για τις πνευματικές και υλικές ανάγκες του ποιμνίου του έγραψε περί το 368 μ.Χ. την ομιλία «Εις το: καθελώ μου τας αποθήκας και μείζονας αυτών οικοδομήσω» και περί πλεονεξίας για να παρακινήσει τους πλεονέκτες πλουσίους προκειμένου να φανούν κοινωνικοί και ευμετάδοτοι προς τις ανάγκες των πενεστέρων τάξεων.

ΕΠΙ ΣΕΠΤΟΙΣ ΕΓΚΑΙΝΙΟΙΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΟΦΙΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΕΠΙ ΣΕΠΤΟΙΣ ΕΓΚΑΙΝΙΟΙΣ
ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ
ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΟΦΙΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

·    Μνείαν ποιούμεθα των κατά την 27^η Δεκεμβρίου του σωτηρίου έτους 537 μ.Χ. σεπτών εγκαινίων του Ιερού Ναού της Του Θεού Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως ως έργου θαυμαστού και μεγάλου του θεοστέπτου και φιλοχρίστου αυτοκράτορος Ιουστινιανού Α΄ του Μεγάλου.

· Το αιώνιο και αθάνατο σύμβολο της Ορθοδοξίας, της Ρωμιοσύνης και του Παγκόσμιου Πολιτισμού που επί αιώνες καθεύδει τον «νήδυμον ύπνον» και λαλεί «εν σιωπή» τα μεγαλεία του Θεού.

Στη θέα και μόνο του μεγαλοπρεπούς και παλαιφάτου ναού της Του Θεού Σοφίας Κωνσταντινουπόλεως ή στο άκουσμα της λεκτικής περιφράσεως «Αγιά Σοφιά»  ο Ρωμιός ανακαλεί με πόνο ψυχής στη μνήμη του το γεγονός της αλώσεως της του Κωνσταντίνου μεγατίμου Πόλεως των πόλεων, κατά το έτος 1453 μ.Χ., αλλά συνήθως παραβλέπει ή και αγνοεί το χαρμόσυνο και μεγάτιμο γεγονός των σεπτών εγκαινίων της «Μεγάλης Εκκλησίας» ως του πρώτου ναού της πρωτευούσης Βασιλίδος πόλεως της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, τα οποία έλαβαν χώρα την 27^η Δεκεμβρίου του 537 μ.Χ.

ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ Ο ΠΡΟΣΦΥΓΑΣ ΘΕΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ Ο ΠΡΟΣΦΥΓΑΣ ΘΕΟΣ

·    Στο θεανθρώπινο πρόσωπο του εν φυγή πρόσφυγα νηπιάσαντος Θεού Ιησού Χριστού ενσαρκώνεται και υποστασιοποιείται το πρόσωπο κάθε παιδιού-πρόσφυγα ανεξαρτήτως ενθοφυλετικής καταγωγής ή θρησκευτικής αναφοράς.

·  Η φυγή εις Αίγυπτον του νηπίου Ιησού Χριστού για να σωθεί από την νηπιοφονική μάχαιρα της αυθαιρέτου πολιτικής εξουσίας του αρχομανούς δολοφόνου Ηρώδη ερμηνεύει διαχρονικά τον αμοραλισμό ενός απάνθρωπου και υποκριτικά ψευδεπίγραφου πολιτισμένου κόσμου απέναντι σε κάθε παιδί-πρόσφυγα.

Άραγε πόσο συμπαγές και άθραυστο μπορεί να είναι το «εωσφορικό προσωπείο» της διεθνούς κοινότητας και μάλιστα του πολυδιαφημισμένου και πολυδιακηρυγμένου λεγόμενου πολιτισμένου δυτικού κόσμου κάθε φορά που «ίσταται απαθώς» και ρεμβάζει σιωπηρώς απέναντι στο δράμα και την τραγωδία του ανθρωπίνου προσώπου κάθε πρόσφυγα και ιδιαίτατα όταν πρόκειται για μικρά παιδιά ακόμη και νηπία που βιώνουν στην απαρχή της επιγείου ζωής τους το φάσμα της του θανάτου μαχαίρας ή του αιφνιδίου θανάτου στα ύδατα ποταμών και θαλασσών, «εν όρεσι και σπηλαίοις και ταις οπαίς της γης».

Η ΧΡΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΠΕΡΙ ΘΕΙΑΣ ΕΝΑΝΘΡΩΠΗΣΕΩΣ:ΑΥΤΟΣ ΓΑΡ ΕΝΗΝΘΡΩΠΗΣΕΝ ΙΝΑ ΗΜΕΙΣ ΘΕΟΠΟΙΗΘΩΜΕΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΕΙΝΟΥ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΕΩΣ ΗΜΕΙΣ ΓΕΓΟΝΑΜΕΝ ΥΠΟΘΕΣΙΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΑΥΤΟΣ ΓΑΡ ΕΝΗΝΘΡΩΠΗΣΕΝ ΙΝΑ ΗΜΕΙΣ 
ΘΕΟΠΟΙΗΘΩΜΕΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΚΕΙΝΟΥ
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΕΩΣ ΗΜΕΙΣ ΓΕΓΟΝΑΜΕΝ ΥΠΟΘΕΣΙΣ 

· Η χριστολογική διδασκαλία του Αγίου Θεοφόρου Πατρός  Αθανασίου του Μεγάλου στην «Περί της Θείας Ενανθρωπήσεως» πραγματεία του.

Η κορυφαία θεολογική πραγματεία του Θεοφόρου Πατρός και μεγίστου Θεολόγου Αγίου Αθανασίου είναι η «Περί Ενανθρωπήσεως» του Υιού και Λόγου του Θεού, την οποία συνέγραψε περίπου το 318 μ.Χ., όταν είχε υπερβεί μόλις το εικοστό έτος της ηλικίας του.

Η όλη χριστολογική διδασκαλία του Θεοφόρου Πατρός άρχεται με το μυστήριο της Θείας Οικονομίας για τη σωτηρία του ανθρωπίνου γένους, η οποία πραγματοποιήθηκε με τη θεία αποκάλυψη, ήτοι την ενανθρώπιση του Μονογενούς Υιού και Λόγου του Θεού, επειδή «αυτός γαρ ενηνθρώπησεν, ίνα ημείς θεοποιηθώμεν».

ΓΙΑΤΙ ΕΓΕΝΝΗΘΗ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ; ΘΕΙΑ ΕΝΑΘΡΩΠΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΤΑ ΧΑΡΙΝ ΘΕΩΣΗ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΓΙΑΤΙ  ΕΓΕΝΝΗΘΗ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ;

ΘΕΙΑ ΕΝΑΘΡΩΠΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΤΑ ΧΑΡΙΝ ΘΕΩΣΗ

Σε καιρούς και χρόνους θεολογικής πενίας, κενού και ρηχού συνθηματολογικού θεολογικού ή κηρυκτικού εκκλησιαστικού λόγου, εκκοσμικευμένου εκκλησιαστικού φρονήματος και ατέρμονος λαϊκιστικής ρητορικής ακόμη και για τα ουσιώδη και ζώπυρα της πίστεως και της εν γένει ευαγγελικής αληθείας, τα οποία αφορούν τα οντολογικών (υπαρξιακών) και σωτηριολογικών διαστάσεων ζητήματα της θείας αποκαλύψεως σε σχέση και αναφορά προς τον άνθρωπο, τον κάθε άνθρωπο ως εικόνος Θεού και την εν Χριστώ σωτηρία και θέωσή του, έρχονται οι θεοκίνητοι και θεόπνευστοι Πατέρες της Εκκλησίας να ορθοτομήσουν «λόγον αληθείας», να διδάξουν, να αφυπνίσουν και να εγείρουν συνειδήσεις, να διακηρύξουν και όντως να θεολογήσουν άνευ προτεσταντικού τύπου ηθικισμούς και ευσεβισμούς ή ρωμαιοκαθολικής σχολαστικότητος τυπολατρικούς νομικισμούς, ότι η σωτηρία και απολύτρωση του κτιστού ανθρωπίνου γένους ως ένωση κτιστού και ακτίστου συνετελέσθη εφάπαξ και αληθώς με την εξ αγάπης θεία ενανθρώπηση για την κατά χάριν θεοποίηση του πεπτωκότος και υποκειμένου στη φθορά και τον θάνατο ανθρώπου λόγω της κτιστότητός του. Μυριάκις διατυπώνεται το ερώτημα: «Γιατί εγεννήθη ο Χριστός;», και οι ψευδοσυναισθηματικές, ηθικιστικές, ευσεβιστικές, ιστορικο-θεσμικές και τυπολατρικώς νομικίστικες απαντήσεις αστοχούν τραγικά σε σχέση με την όντως αλήθεια του εν μέσω του ιστορικού γίγνεσθαι συντελεσθέντος αυτού απολυτρωτικού γεγονότος της θείας αποκαλύψεως, της εν Χριστώ Ιησού θείας ενανθρωπήσεως, διά της οποίας και μόνο επιτεύχθηκε προς χάριν της σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους και σύνολης της κτιστής δημιουργίας η ένωση του κτιστού με το άκτιστο.

ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΧΡΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΧΡΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

Αν ο Χριστός δεν ανασταινόταν, θα ήμασταν οι πιο αξιοθρήνητοι και εξαπατημένοι από όλους τους ανθρώπους, όπως γράφει ο Απόστολος Παύλος (Α΄ Κορ. 15,19). Έτσι χρίει αμέσως την Ανάσταση ως την μεγαλύτερη εορτή της Χριστιανοσύνης. Αλλά και αν ο Χριστός δεν γεννιόταν, δεν θα είχαμε ποτέ την ανάσταση, συμπληρώνει ο ιερός Χρυσόστομος και συνδέει έτσι αναπόσπαστα την γέννηση του Σωτήρος Χριστού με την ανάστασή του. Γι’ αυτό και χαρακτηρίζει τα Χριστούγεννα ως την «Μητρόπολη των εορτών» της χριστιανικής πίστεως και της ορθοδόξου εκκλησίας μας.

Στη ζωή και στην παράδοση της Εκκλησίας μας και οι δύο αυτές μεγάλες εορτές έχουν μία ιδιαίτερη σημασία. Έπαιξαν σπουδαίο ρόλο στην υπόμνηση και διασφάλιση του ορθοδόξου δόγματος. Όπως το Πάσχα υπογράφει το δόγμα της θεότητος του Χριστού, έτσι τα Χριστούγεννα σφραγίζουν το δόγμα της τελείας ανθρωπίνης φύσεώς του. Στην ανάσταση βλέπουμε τον άνθρωπο Θεό, στην γέννηση βλέπουμε τον Θεό άνθρωπο.

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΘΕΑΝΘΡΩΠΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΘΕΑΝΘΡΩΠΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ

Ένα από τα σωτηριώδη και κοσμογονικά γεγονότα του ιστορικού γίγνεσθαι, που η θρησκευτική (εκκλησιαστική τέχνη) διά της βυζαντινής εικονογραφίας απεικονίζει, είναι αυτό της του Χριστού Γεννήσεως, το οποίο όλως ιδιαιτέρως συγκινεί και γοητεύει τους πιστούς. Η εικόνα ομιλεί μέσα από την «σιωπή της».

Η Ορθόδοξη Βυζαντινή εικονογραφία θέλοντας να εκφράσει όλη την θεολογική και δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας σχετικά με την ενανθρώπιση του Μονογενούς Θεού Λόγου, εικονογραφεί τα κοσμοσωτήριο αυτό γεγονός με ιδιαίτερη προσοχή και πληρότητα, στο οποίο απεικονίζεται όλη η κτίση, λογική και άλογη, να μετέχει και να εξαίρει όσα παράδοξα και θαυμαστά συντελούνται.

Έτσι, στην εικόνα της γεννήσεως εικονίζεται αρχικά το Σπήλαιο, το οποίο έχει πολλαπλό συμβολισμό. Συμβολίζει, πρώτον, τον τάφο του Ιησού Χριστού και προεικονίζει (προτυπώνει) τον σταυρικό του θάνατο. Δεύτερον, συμβολίζει το σκοτεινό κράτος του Άδου, το οποίο θα καταλύσει διά του σταυρικού του θανάτου και της Αναστάσεώς του ο Νικητής της ζωής και του θανάτου, ο Ιησούς Χριστός. Και τρίτον, τον ειδωλολατρικό κόσμο που ζει στο πνευματικό σκότος, το οποίο θα αφανίσει με την σταυρική Του θυσία ο Χριστός ως η μόνη πηγή του αληθινού και ζωογόνου ακτίστου φωτός.

ΘΕΑΝΘΡΩΠΟΣ ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ - Η ΕΝΣΑΡΚΩΘΕΙΣΑ ΠΡΟΣΔΟΚΙΑ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΘΕΑΝΘΡΩΠΟΣ ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ

 Η ΕΝΣΑΡΚΩΘΕΙΣΑ ΠΡΟΣΔΟΚΙΑ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ

Όταν ο εραστής της Ιεράς Επιστήμης κρατά ανά χείρας το περισπούδαστο θεολογικό πόνημα του πολυγραφότατου και μεγάλου Θεολόγου Πατρός της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Αγίου Νεκτάριου Μητροπολίτου Πενταπόλεως, υπό τον τίτλο: « Χριστολογία», το βλέμμα του πίπτει και προσηλώνεται στο επί του εσωφύλλου δημοσιευόμενο χωρίο από το ΜΘ' (49)  κεφάλαιο του παλιοδιαθηκικού βιβλίου της Γενέσεως, στο οποίο αναφέρεται: « Ουκ εκλείψει άρχων εξ Ιούδα, και ηγούμενος εκ των μηρών αυτού, έως αν έλθη, ω απόκειται. Και αυτός προσδοκία εθνών» (Γεν. μθ΄ 9-10).

Ο Θεόφρων και θεοκίνητος Πατήρ της Εκκλησίας Άγιος Νεκτάριος μετ’ εμφάσεως ποιεί μνείαν του ως άνω χωρίου προκειμένου να υπογραμμίζει το «πανανθρώπινον» της ενδομύχου προσδοκίας για την έλευση του Σωτήρος και Λυτρωτού του πεπτωκότος και υποκειμένου στη φθορά και τον θάνατο κτιστού και χοϊκού γένους των βροτών, επειδή «το ανθρώπινον γένος….ωμοίαζε προς χάος καταλελειμμένον υπό του Θεού».

ΧΡΙΣΤΟΣ Ο ΕΝΑΝΘΡΩΠΗΣΑΣ ΘΕΟΣ ΩΣ "ΤΟ ΚΟΙΝΟΝ ΠΡΟΣΩΠΟΝ ΗΜΩΝ"

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΧΡΙΣΤΟΣ Ο ΕΝΑΝΘΡΩΠΗΣΑΣ ΘΕΟΣ ΩΣ  «ΤΟ ΚΟΙΝΟΝ ΠΡΟΣΩΠΟΝ ΗΜΩΝ »

·        Εκκλησία αδιαλειπτώς ενανθρωπιζομένη εν Χριστώ ενανθρωπήσαντι.

·   Η Εν Κρήτη Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας κηρύττουσα και ερμηνεύουσα το «Μυστήριον της Θείας Οικονομίας» περί της Θείας Ενανθρωπήσεως.

·   Οι οντολογικές (υπαρξιακές) σωτηριολογικές και ανθρωπολογικές συνέπειες της ενανθρωπήσεως του Μονογενούς Υιού και Λόγου του Θεού μέσα από τα κείμενα της εν Κρήτη Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Ο αοίδιμος Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος Μελίτων (+1989) συχνάκις και πολλάκις, ευκαίρως – ακαίρως, κατά το δη λεγόμενον, έγραφε και εκήρυττε ότι η «Εκκλησία θα πρέπει-οφείλει- να είναι συνεχώς ενανθρωπιζομένη» ως το Σώμα του ενανθρωπήσαντος Μονογενούς Υιού και Λόγου του Θεού.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχοντας πλήρη την αυτοσυνειδησία ότι είναι όντως το Σώμα του ενανθρωπήσαντος Μονογενούς Υιού και Λόγου του Θεού συγκροτήθηκε σε Συνοδικό Σώμα εν έτει σωτηρίω 2016 και εξέπεμψε «εις πάντα τα έθνη» τα εν Χριστώ Ιησού ενανθρωπήσαντι μηνύματα της σωτηρίας, της αγάπης, της ελπίδος, της ειρήνης, της καταλλαγής και της δικαιοσύνης, όπως αυτά σαρκώνονται και υποστασιάζονται εν αληθεία μέσα στον κτιστό χωροχρόνο σε ένα και μόνο πρόσωπο, το θεανδρικό πρόσωπο, του εν ελευθερία και εξ άκρας αγάπης, ευδοκίας και συγκαταβάσεως ενσαρκωθέντος και ενανθρωπήσαντος Υιού και Λόγου του Θεού.

ΜΕ ΤΑ ΣΠΑΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜΕ ΤΑ ΣΠΑΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ

·   Χρυσοστομική γραφή για το παράδοξο μυστήριο της εν χρόνω και εν τόπω κατά σάρκα γεννήσεως του Κυρίου Ιησού Χριστού.

Όταν κάποιος αναλογισθεί την παραδοξότητα του όντως ακατάληπτου και απερινόητου μυστηρίου της Θείας Οικονομίας, ήτοι της ασπόρως και απειράνδρως ενσαρκώσεως και ενανθρωπήσεως του ασάρκου Υιού και Λόγου του Θεού, αντιλαμβάνεται, όσο είναι δυνατόν κατά τα πεπερασμένα όρια της ανθρωπίνης λογικής, ότι η πίστη τιμά και σκέπει το μυστήριο της του Χριστού γεννήσεως για την οποία ο θεοφόρος Πατήρ της Εκκλησίας Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος δηλώνει ότι δεν υπάρχουν λόγοι για να το περιγράψουν και πολύ περισσότερο για να το ερμηνεύσουν. Όταν όμως παρά τους ενδοιασμούς του αποπειράται ο ίδιος να ομιλήσει περί του μυστηρίου της θείας ενανθρωπήσεως και ειδικότερα στον θεόπνευστο και θεσπέσιο λόγο του «Εις το Γενέθλιον του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού», συγκλονίζει τον μελετητή και εν γένει αναγνώστη ο ιδιαίτερος τρόπος με τον οποίο αναφέρεται στο γεγονός ότι ενώπιον του θείου βρέφους εστάθη και ίσταται διαχρονικώς ανά τους αιώνες και έως της συντελείας των αιώνων άπασα η ανθρωπότητα, κάθε τάξης και θέσεως άνθρωποι, δίκαιοι ή αμαρτωλοί.