Ο ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΛΩΠΕΚΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
 ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΛΩΠΕΚΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

·   Ο μέχρις εσχάτων πολυμέτωπος διπλωματικός αγώνας του Εθνοϊερομάρτυρος Σμύρνης Χρυσοστόμου υπέρ της Σωτηρίας των λαών της Χριστιανικής Ιωνικής Γης.

·    Οι επιστολές του θρησκευτικού Ηγήτορος του Μικρασιατικού Ελληνισμού προς τους Πρωθυπουργούς της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας Lloyd George και Aristide Briand εν όψει της κρισίμου εν Λονδίνω Συνδιασκέψεως των Μεγάλων Ευρωπαϊκών Δυνάμεων για την ανατροπή της Συνθήκης των Σεβρών και την επιστροφή της Ιωνικής Γης στους Τούρκους.

Όταν στην διηρημένη Ελλάδα ο «Εθνικός διχασμός» είχε τυφλώσει την καθεστηκυία πολιτική τάξη και είχε οδηγήσει έναν ολόκληρο λαό στον απόλυτο πολιτικό και κομματικό παροξυσμό, ο μόνος κραταιός, οξυδερκής και διορατικός νους, ο οποίος παρέμενε ως «ακοίμητος ιερός φύλαξ» στις επάλξεις του αγώνος για την σωτηρία του Μικρασιατικού Ελληνισμού, ήταν ο εθνάρχης της Ελληνορθοδόξου Ιωνικής Γης Εθνοϊερομάρτυς Μητροπολίτης Σμύρνης Άγιος Χρυσόστομος, ο οποίος διαβλέποντας την δόλια πολιτική και διπλωματική τακτική των λεγομένων και φυσικά μόνο κατ' όνομα ευρωπαίων συμμάχων της Ελλάδος, ήτοι των Μεγάλων Δυνάμεων, αρχικώς της Γαλλίας και της Ιταλίας, αλλά εν συνεχεία και της Μεγάλης Βρετανίας, οι οποίες κατά τις αρχές του έτους 1921 απεφάσισαν να μεταβάλουν τους όρους της Συνθήκης των Σεβρών υπέρ της αναδυόμενης Κεμαλικής Τουρκίας και σε βάρος της διχασμένης, μετέωρης και  πολλαπλώς ανήμπορης Ελλάδος, ανθέστη και απεφάσισε να απευθυνθεί δι’ επιστολών κραυγής αγωνίας προς τις «πολιτικές αλώπεκες» της Ευρώπης, αν και εγνώριζε το μάταιον του εγχειρήματος.

Είναι γεγονός ότι η ανατολή του έτους 1921 προμήνυε δυσμενέστατες εξελίξεις σε βάρος της Ελλάδος και κυρίως του Μικρασιατικού Ελληνισμού λόγω της ωμής και άνευ συναισθηματισμών κυνικής μεταστροφής των μέχρι τότε δήθεν ευρωπαίων συμμάχων της Ελλάδος, ήτοι της Γαλλίας και της Ιταλίας υπέρ του σταδιακά εδραιουμένου Κεμάλ Μουσταφά Πασά προκειμένου να διασφαλίσουν τις σφαίρες επιρροής τους και τα εθνικά τους, γεωπολιτικά, γεωστρατηγικά και οικονομικά συμφέροντά τους στην Ανατολία και στην αναδυόμενη μεταοθωμανική Κεμαλική Τουρκία αδιαφορώντας, ως συνήθως, για την τύχη του Μικρασιατικού Χριστιανικού Ελληνισμού.

ΕΣΧΑΤΗ ΕΚ ΣΜΥΡΝΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΚΗ ΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΕΣΧΑΤΗ ΕΚ ΣΜΥΡΝΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΓΡΑΦΗ
ΤΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ 

·  Η τελευταία προ της Μικρασιατικής Καταστροφής επιστολή του Εθνοϊερομάρτυρος Χρυσοστόμου Σμύρνης προς τον τότε Οικουμενικό Πατριάρχη Μελέτιο Δ΄.

Ο Εθνοϊερομάρτυς Σμύρνης Χρυσόστομος ως ο τελευταίος Εθνικός και Εκκλησιαστικός Ηγέτης της Ιωνίας και Άγιος της Εκκλησίας παρέμεινε πιστός στο ποίμνιό του, ενώ είχε αντιληφθεί τον φρικτό και μαρτυρικό θάνατό του. Με αφορμή λοιπόν την θλιβερή και επώδυνη επέτειο της Μικρασιατικής καταστροφής, αλλά και την συμπλήρωση 95 ετών από την αποφράδα ημέρα του φρικτού και μαρτυρικού θανάτου (+1922) του Εθνοϊερομάρτυρος Αγίου Χρυσοστόμου, Μητροπολίτου Σμύρνης, δημοσιεύουμε την τελευταία επιστολή που απέστειλε ο Άγιος Χρυσόστομος στον τότε Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Μελέτιο Δ΄ Μεταξάκη.

Το ακριβές κείμενο της επιστολής είναι το εξής:

ΜΑΡΤΥΡΟΛΟΓΙΟ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜΑΡΤΥΡΟΛΟΓΙΟ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ (+1922)

·   Μνημοσύνη 103 ετών από της  Μικρασιατικής Καταστροφής και σχετικές μαρτυρίες για το Χριστομίμητο και Μαρτυρικό τέλος του Εθνοϊερομάρτυρος Αγίου Χρυσοστόμου.

Από τις πλέον αξιόπιστες μαρτυρίες οι οποίες αφορούν στο χριστομίμητο μαρτυρικό τέλος του Εθνοϊερομάρτυρος Μητροπολίτου Σμύρνης Αγίου Χρυσοστόμου (+1922) είναι τα όσα είχε καταγράψει ο τότε Αμερικανός Πρόξενος στη Σμύρνη George Horton στο μνημειώδες πόνημα του, υπό τον τίτλο: «Η μάστιγα της Ασίας», όπου μεταξύ άλλων αναφέρει: «Η σκιά του εγγίζοντος θανάτου απλωνόταν στο πρόσωπό του και όμως αγωνιζόταν ακόμη για την σωτηρία του ποιμνίου του, «πρέπει να φύγετε», συμβουλεύω τον Ιεράρχη, «κινδυνεύει η ζωή σας. Στην προκυμαία είναι πλευρισμένο ένα αμερικανικό αντιτορπιλικό. Θα σας συνοδεύσω έως εκεί για να επιβιβασθείτε ασφαλώς».

Ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος, αφού άκουσε την πρόταση του Αμερικανού Προξένου, τον ευχαρίστησε για το ενδιαφέρον του και αρνούμενος του απάντησε: «Παράδοσις του Έθνους και της Εκκλησίας μας δεν είναι η φυγή εν όψει κινδύνου, αλλ’ ο αγών μέχρις εσχάτων και η θυσία. Εάν μεν ο εχθρός φεισθεί του ποιμνίου μου, ποιός θα το περιθάλψει; Εάν δε τούτο σφαγεί, πώς ημπορώ να επιζήσω; Είτε το ένα συμβεί, είτε το άλλο, η θέσις μου είναι εδώ, μαζί με το ποίμνιό μου».

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΑ : Η ΝΥΧΤΑ ΤΩΝ ΚΡΥΣΤΑΛΛΩΝ

Γράφει ο θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η NΥΧΤΑ ΤΩΝ ΚΡΥΣΤΑΛΛΩΝ 

Η πραγματική «άλωση» της Πόλεως συντελέστηκε κατά τον Σεπτέμβριο του 1955.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο ανθίσταται ακόμη…

Πολύ σημαντικά στοιχεία για τα γεγονότα που έλαβαν χώρα σε βάρος των Ρωμιών της Κωνσταντινουπόλεως κατά την 6η και 7η Σεπτεμβρίου του 1955 μας παρέχει ένα ιστορικής αξίας εμπεριστατωμένο ενημερωτικό τεύχος της «Ενώσεως Κωνσταντινουπολιτών Βορείου Ελλάδος», όπου οι περιγραφές της βαρβαρότητος και των βανδαλισμών εκείνων των ημερών κόβουν την ανάσα.

Τα γεγονότα εξελίχθησαν ως εξής: «Στις 6 μ.μ. το απόγευμα της 6ης Σεπτεμβρίου 1955 άρχισαν να συγκεντρώνονται στην πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινουπόλεως φοιτητές και πολίτες μεταξύ των οποίων αρκετές εκατοντάδες αστυνομικοί  με πολιτικά. Σε λίγο κυκλοφορεί στο σημείο της συγκεντρώσεως το έκτακτο παράρτημα της εφημερίδος «Ισταμπούλ Εξπρές», όπου εμπρηστικά και προπαγανδιστικά ανέφερε: «Καταστράφηκε το σπίτι του πατέρα μας με βόμβα». Αυτός  ήταν ο τεράστιος τίτλος παραπληροφόρησης και το κείμενο περιέγραφε φανταστική καταστροφή του δήθεν σπιτιού του Κεμάλ, όπου μέχρι σήμερα στεγάζεται το Τουρκικό Προξενείο στη Θεσσαλονίκη.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΑ 1955: ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ ΣΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΥΜΑΡΤΥΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΣεπτεμβριανΑ 1955

Απο την Αλωση της ΠΟλεως
 στην Αλωση της πολυμαρτυρικΗς ΠολΙτικης ΡωμηοσΥνης

·      Ιστορικά έγγραφα και μαρτυρίες για την νέα «Νύχτα των Κρυστάλλων» κατά τα ολέθρια γεγονότα των Σεπτεμβριανών του 1955, τα οποία απετέλεσαν την όντως άλωση της πολυμαρτυρικής πολίτικης Ρωμηοσύνης, η οποία εισέτι ίσταται και ανθίσταται.

Εάν ιστορικώς η λεγόμενη «Νύχτα των Κρυστάλλων» (Kristallnacht ή Reichskristallnacht), η οποία έλαβε χώρα στη ναζιστική Γερμανία και στην Αυστρία με τα ολέθρια γεγονότα που υπήρξαν το εναρκτήριο λάκτισμα για το μαζικό πανεθικό πογκρόμ (Pogromnacht) κατά την νύχτα της 9ης προς 10η Νοεμβρίου του 1938 εναντίον των Εβραίων πολιτών, απετέλεσε το εναρκτήριο λάκτισμα και την απαρχή του εβραϊκού ολοκαυτώματος, άλλο τόσο η νέα «Νύχτα των Κρυστάλλων», η οποία συντελέσθηκε σε βάρος των Ελλήνων της Κωνσταντινουπόλεως από τον κατευθυνόμενο τουρκικό όχλο κατά το εσπέρας της 6ης προς 7η Σεπτεμβρίου του 1955 απετέλεσε την «δευτέρα άλωση» ή μάλλον την όντως άλωση της απροστάτευτης απ' όλους, ημετέρους και αλλοτρίους, Πολίτικης Ρωμηοσύνης, η οποία είδε ενώπιον των οφθαλμών της, οικίες, καταστήματα, επιχειρήσεις, σχολεία, εκκλησίες, μονές και κοιμητήρια να καταστρέφονται λεηλατούμενα ή και παραδιδόμενα στην λαίλαπα των φλογών, αλλά και τα έτι χείριστα και τραγικά να συντελούνται ενώπιον Θεού και ανθρώπων με τον πλέον απάνθρωπο, βάναυσο και βάρβαρο τρόπο από τις τυφλωμένες και μανιασμένες ορδές - ουχί όλου - αλλά μερίδος του τουρκικού όχλου, όταν οι πάσης φύσεως κτηνώδεις ατιμώσεις, η εκταφή νεκρών, κληρικών και λαϊκών, ακόμη και άρτι ενταφιασθέντων και ο διασκορπισμός νεκρικών οστών, οι βιασμοί, οι βασανισμοί και οι ξυλοδαρμοί μέχρι θανάτου κληρικών και λαϊκών εσφράγισαν το κατά των Ελλήνων Πογκρόμ της Κωνσταντινουπόλεως και οδήγησαν σταδιακά στον μαρασμό της άλλοτε ανθοφορούσης Πολίτικης Ρωμηοσύνης.

Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΑΘΗΝΑΓΟΡΑΣ ΔΙΑΤΡΑΓΩΔΕΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑ ΤΑ «ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΑ» ΤΟΥ 1955 ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΑΘΗΝΑΓΟΡΑΣ
ΔΙΑΤΡΑΓΩΔΕΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑ ΤΑ «ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΑ» ΤΟΥ 1955 ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ

Όταν ο ιστορικός και ο εν γένει μελετητής αναζητά να βιώσει οπτικά, «ιδίοις όμμασι», την κόλαση των Σεπτεμβριανών του 1955 σε βάρος της απροστάτευτης Πολίτικης Ρωμηοσύνης και των ιερωτάτων σεβασμάτων του ευσεβούς Γένους, ευρίσκεται πάντοτε ενώπιον του πολύτιμου φωτογραφικού υλικού, το οποίο με κίνδυνο ζωής κατόρθωσε να διασώσει ο ήρωας Κωνσταντινουπολίτης Φωτογράφος Δημήτριος Καλούμενος και όταν ο γράφων τις αράδες αυτές μελετά την κάθε φωτογραφία με τις απεικονιζόμενες θηριωδίες του μανιασμένου όχλου, τότε αναπόδραστα και σχεδόν νομοτελειακά το βλέμμα καθηλώνεται σε τρεις – τέσσερις φωτογραφίες, στις οποίες - και συγκεκριμένα στις δύο εξ αυτών - απεικονίζεται ο αοίδιμος Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας (1948-1972) να ίσταται απεγνωσμένος εντός των ερειπίων του ολοσχερώς καταστραφέντος παλαιφάτου ιερού ναού της Παναγίας του Βελιγραδίου ή της Βελιγραδινής και έμπροσθεν των ανιέρως και ιεροσύλως καταστραφέντων τάφων των αοιδίμων προκατόχων αυτού Οικουμενικών Πατριαρχών, των ευρισκομένων στο προαύλιο της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Ζωοδόχου πηγής Μπαλουκλή. Συγκλονίζει τις αισθήσεις η εντός τινός λεηλατηθέντος ναού της Βασιλευούσης εικόνα του Εσταυρωμένου του οποίου οι τυφλωμένοι από το πάθος της εθνικιστικής και θρησκευτικής μισαλλοδοξίας βάνδαλοι ιερόσυλοι απέκοψαν τα χέρια του με τσεκούρια. Το κεφάλι κρέμεται δίπλα στο πλευρό κρατημένο από ένα μικρό ξύλο που λύγισε. Ο Σταυρός χάμω, πεσμένος στο πλάι. Κάποιος προσπάθησε να τον στήσει ανάποδα, αλλά δεν τα κατάφερε…

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΑ : Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός  Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΑ

Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

• Ο Μαύρος Σεπτέμβριος για το ποίμνιο του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
• Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος  συνεχίζει την μαρτυρία της Ορθοδοξίας και της Ρωμιοσύνης.

Δεν θα ήταν υπερβολή να γραφεί ότι η "δεύτερη" ή ορθότερα η "πραγματική άλωση" της Πόλεως συνέβη όχι την 29η Μαρτίου 1453, αλλά κατά τον Σεπτέμβριο του 1955, όταν επί δύο ημέρες (6-7 Σεπτεμβρίου) ο μαινόμενος όχλος κατευθυνόμενος από το τουρκικό παρακράτος προέβαινε ακατάπαυστα σε βιαιότητες και βανδαλισμούς εναντίον των Ρωμιών της Πόλεως, ζώντων και κεκοιμημένων.

Είναι αλήθεια ότι από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης (1923) και την άδικη και αναγκαστική ανταλλαγή των πληθυσμών, η εναπομείνασα ελληνική μειονότητα της Κωνσταντινουπόλεως επλήρωσε το βαρύ τίμημα των κακών ελληνοτουρκικών σχέσεων αλλά κυρίως του φλέγοντος διαχρονικά Κυπριακού ζητήματος. Κάθε φορά που οι σχέσεις των δύο χωρών ευρίσκοντο σε οριακό σημείο ή ερχόταν στο  προσκήνιο το κυπριακό ζήτημα, τότε το τουρκικό μένος εστρέφετο εναντίον της απροστάτευτης ελληνικής μειονότητος, η οποία με πολλές μεθοδεύσεις και ύπουλους τακτικισμούς από την τουρκική πλευρά οδηγήθηκε σταδιακά στον πλήρη αποδεκατισμό της με αποτέλεσμα από τις σχεδόν 300.000 Έλληνες το 1923 να διαβιούν συνολικά σήμερα περίπου 2.500 Ρωμιοί στην Πόλη, τα Πριγκηπόννησα, την Ίμβρο και την Τένεδο.

Ο ΜΑΥΡΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗΣ ΤΩΝ ΡΩΜΙΩΝ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΜΑΥΡΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗΣ ΤΩΝ ΡΩΜΙΩΝ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

·        Το χρονικό των «Σεπτεμβριανών του 1955» σε βάρος του ελληνισμού της Κωνσταντινουπόλεως και του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

·        Η δεύτερη «άλωση» της Κωνσταντινουπόλεως που εκδίωξε οριστικά τους αδελφούς Ρωμιούς της Πόλης.

Τα γεγονότα του Σεπτέμβρη του 1955, με τους βανδαλισμούς των Τούρκων σε βάρος των Ελλήνων της Κωνσταντινουπόλεως και της Σμύρνης, τα λεγόμενα «Σεπτεμβριανά», κατεγράφησαν στις μελανές σελίδες της παγκοσμίου ιστορίας ως γεγονότα βαρβαρότητος, τυφλού μίσους και πρωτοφανούς αγριότητος.

Το έτος 1955 ήταν από την αρχή ένας δύσκολος χρόνος για την Ελλάδα με πολλά σημαντικά γεγονότα και εξελίξεις που απαιτούσαν δραστήρια στο έπακρο εξωτερική πολιτική και ασφαλώς ισχυρή πολιτική κυβέρνηση. Η πραγματικότητα όμως ήταν τελείως διαφορετική για την Ελλάδα, όπου ουσιαστικά επικρατούσε ακυβερνησία με τον τότε βαρέως ασθενούντα Αλέξανδρο Παπάγο.

Στο εξωτερικό η Αγγλική πολιτική ολοένα και περισσότερο προσέγγιζε την τουρκική πολιτική στο ζήτημα της Κύπρου, όπου οι πάντες είχαν ξεσηκωθεί υπέρ της ελευθερίας και ανεξαρτησίας με πρωτεργάτη τον Εθνάρχη Αρχιεπίσκοπο  Κύπρου Μακάριο Γ΄, ο οποίος είχε αναπτύξει έντονη πολιτική δράση και είχε ευλογήσει τα όπλα της ΕΟΚΑ του Γρίβα - Διγενή. Μάλιστα, η ΕΟΚΑ είχε αναλάβει από της 1ης Απριλίου του 1955 την ένοπλη δράση της εναντίον των Άγγλων κατακτητών. Το γεγονός αυτό είχε αιφνιδιάσει την εποχή εκείνη, τόσο τους Άγγλους όσο και τους Τούρκους.

ΕΜΦΛΟΓΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΕΜΦΛΟΓΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ

·        Οι κατά τα «Σεπτεμβριανά» πυρπολημένοι και λεηλατημένοι Ναοί και Μονές της Κωνσταντινουπόλεως και των Πριγκηποννήσων.

Στις Εκκλησίες και τις Μονές, όπου λατρεύεται και δοξολογούμενο μεγαλύνεται το πάντιμο όνομα του Θεού της αγάπης, της ειρήνης και της δικαιοσύνης, η φλόγα τρεφομένη από το διαυγές έλαιον καίει στις κανδήλες και στα μελισσοκέρια, φαίνουσα τις νύχτες στα θεία και ιερά πρόσωπα του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού, της Υπερευλογημένης Υπεραγίας Θεοτόκου, των Αγίων και των Οσίων, των Μαρτύρων και των Μεγαλομαρτύρων, των Δικαίων και των Ομολογητών της πίστεως και δι’ αυτών στα «κατ’ εικόνα Θεού» πρόσωπα των ανθρώπων, οι οποίοι ανάπτουν τις κανδήλες και τα μελισσοκέρια.

Η φλόγα ως «φως εκ φωτός» του ελέους και της αγάπης, της ειρήνης και της δικαιοσύνης φέγγει στις Εκκλησίες και τις Μονές νικώσα το σκότος απλώς των κτισμάτων, αλλά δυστυχώς δεν υπερνικά το ενυπάρχον έρεβος στις ψυχές των ανθρώπων, το οποίο ενίοτε είναι μόνιμη οντολογική κατάσταση ενσπείρουσα παντού το σκότος μέσα από τους καπνούς των καταστροφικών φλογών που κατακαίουν τις πυρπολούμενες και φλεγόμενες Εκκλησίες και Μονές. Εκεί όπου το έλαιον τρέφει την φλόγα στις κανδήλες και το μελισσοκέρι φθήνει για να αναστήσει την ωραιότητα και ευωδία της περικοσμούσης αυτό φλογός, εκεί η εωσφορική μανία, το τυφλό πάθος της εθνικιστικής και θρησκευτικής μισαλλοδοξίας, του απάνθρωπου φονταμενταλισμού και του ανίερου και κτηνώδους φανατισμού μεταβάλλει την ένθεη φλόγα σε καταστροφική πυρκαγιά, σε ισοπεδωτική πυρπόληση και μέχρι ολοσχερούς αφανισμού εκ θεμελίων εκρίζωση των ιερωτάτων σεμνείων της ορθοδόξου πίστεως και του ευσεβούς Ρωμαίηκου Γένους μόνο και μόνο επειδή στην κορυφή τους υπάρχει ο Σταυρός αντί της Ημισελήνου.

Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΝ ΚΡΗΤΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΟΡΙΟΘΕΤΕΙ ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΦΡΟΝΗΜΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΝ ΚΡΗΤΗ ΣΥΝΟΔΟΣ
 ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΟΡΙΟΘΕΤΕΙ ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΦΡΟΝΗΜΑ

      Η Εκκλησία οφείλει έναντι των ανθρώπων εν παντί χρόνω και τόπω να δίδει την μαρτυρία της «παντί τω αιτούντι» χωρίς δειλία, φόβο και ανασφάλεια για την Αλήθεια και την εν Χριστώ πρόταση ζωής την οποία η ίδια βιώνει οντολογικά ως «Σώμα Χριστού». Η Εκκλησία δεν είναι ένα ένδοξο απολίθωμα του δαφνοστεφανωμένου παρελθόντος της για να εκτίθεται ως «ιερόν έκθεμα» σε κάποιο ιστορικό μουσείο όπου οι «λεπτολογούντες και ειδήμονες» θα παρελθοντολογούν, διότι ακριβώς δεν είναι - δεν πρέπει να είναι και να καταντήσει - μία ακατάσχετη παρελθοντολογία, αφού πρωτίστως είναι οντολογία και εσχατολογία εν Χριστώ ζωή.

Το μέγα και αδυσώπητο ερώτημα το οποίο περισσότερο παρά ποτέ στη σύγχρονη εποχή είναι επίκαιρο, αφορά στο κατά πόσο η Ορθόδοξη Εκκλησία ως «εν Χριστώ οντολογία και εσχατολογία» απαντά – μπορεί ή είναι σε θέση να απαντήσει – στα μεγάλα υπαρξιακά ερωτήματα του βιούντος  την «οντολογική αυτοανυπαρξία» και τον «αυτομηδενισμό» συγχρόνου ανθρώπου της μεταμοντέρνας και μετανεωτερικής εποχής, όπου τα «ψευδοείδωλα» του κόσμου τούτου κατακρημνίζονται και τα πάντα  όχι «καινά», αλλά «κενά» γίνονται.

«ΤΑ ΣΑ ΕΚ ΤΩΝ ΣΩΝ ΣΟΙ ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝ ΚΑΤΑ ΠΑΝΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑ ΠΑΝΤΑ» : Η ΚΤΙΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΗ ΚΑΙ ΚΑΘΑΓΙΑΖΟΜΕΝΗ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΜΥΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΖΩΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

«ΤΑ ΣΑ ΕΚ ΤΩΝ ΣΩΝ ΣΟΙ ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝ ΚΑΤΑ ΠΑΝΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑ ΠΑΝΤΑ»

Η ΚΤΙΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΗ ΚΑΙ ΚΑΘΑΓΙΑΖΟΜΕΝΗ
ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΜΥΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΖΩΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

·    Αρχή της Ινδίκτου (1^η Σεπτεμβρίου) και απαρχή του νέου Εκκλησιαστικού έτους ως αφιερωμένη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο ημέρα προσευχής και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.

Η παλαίφατος εορτή της Αρχής της Ινδίκτου αποτελεί την απαρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους και η Μήτηρ Αγία Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία την 1^η εκάστου μηνός Σεπτεμβρίου επευλογεί και καθαγιάζει «εν ευχαριστιακή συνάξει, ικεσίαις και προσευχαίς» τον «καινόν ενιαυτόν της Χρηστότητος του Κυρίου». Η ημέρα αυτή της αρχής της Ινδίκτου αφιερούται στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και ο βαθύτατα αυτός θεολογικός εορτασμός εθεσπίσθη υπό του πανσέπτου και τηλαυγούς Οικουμενικού Πατριαρχείου κατά τη συνεδρία της Αγίας και Ιεράς Συνόδου αυτού την 6^η Ιουνίου 1989 και προσέλαβε λαμπροτέρα διάσταση και ουσιαστικότερη σημασία επί των ημερών του νυν ευκλεώς πατριαρχούντος Βαρθολομαίου του Α΄.

ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ - ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ 

Εορτή της Ινδίκτου (1^η Σεπτεμβρίου) και απαρχή του νέου Εκκλησιαστικού έτους. Ημέρα αφιερωμένη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο στο φυσικό περιβάλλον.

Κατά παράδοση αιώνων η 1^η Σεπτεμβρίου εκάστου έτους έχει ορισθεί υπό του πανσέπτου και τηλαυγούς Οικουμενικού Πατριαρχείου ως ημέρα της εορτής της Ινδίκτου, η οποία αποτελεί για την Ορθόδοξη Εκκλησία την απαρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους, την λεγομένη εκκλησιαστική πρωτοχρονιά. Από δε του έτους 1989 η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου έχει αφιερώσει την ημέρα αυτή στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, και στην από Θεού δημιουργηθείσα κτίση

Οι πρώτες ανησυχίες και γόνιμες πρωτοβουλίες του Οικουμενικού Πατριαρχείου για το λεγόμενο «Οικολογικό Ζήτημα» εκδηλώθηκαν αρχικώς κατά την «Γ΄ Προσυνοδική Πανορθόδοξη Διάσκεψη» που πραγματοποιήθηκε κατά το έτος 1986 στη Γενεύη υπό την προεδρία του εκπροσώπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Στη συνέχεια ακολούθησαν διάφορα Διορθόδοξα Οικολογικά Συνέδρια στη Σόφια (1987), στην Πάτμο (1988) και στο Μινσκ (1988).

Σε σχετικό άρθρο του ο τότε Αρχιγραμματεύς της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου (νυν Μητροπολίτης Προύσης) κ. Ελπιδοφόρος έγραφε: «Προάγγελος του πρωταγωνιστικού ρόλου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο ζήτημα αυτό είναι η χριστουγεννιάτικη Εγκύκλιος του Πατριάρχου Δημητρίου του έτους 1988».

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΠΑΝΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ: ΑΠΟ ΤΗΝ «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΜΑΡΤΙΑ» ΚΑΙ ΤΗΝ «ΟΙΚΟΚΤΟΝΙΑ» ΣΤΗΝ «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΝΟΙΑ» ΚΑΙ ΤΟ «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΗΘΟΣ»

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΟικολογικΟς ΕπανευαγγελισμΟς

ΑπO την «ΟικολογικΗ ΑμαρτΙα» και την «ΟικοκτονΙα»
στην «ΟικολογικΗ ΜετΑνοια» και το «ΟικολογικΟ Ηθος»

Ίσως η λεκτική ορολογία και εκφραστική διατύπωση του τίτλου του παρόντος θεολογικού κειμένου να λογίζεται από κάποιους θιασώτες της  «ηθικιστικής ή εσωστρεφούς θεολογίας» ως υπερβολική κατά την θεολογική νοηματοδότηση του λεγομένου οικολογικού ζητήματος ή μάλλον δυσχερούς και υπαρξιακών διαστάσεων αυτού προβλήματος, αλλ’ όμως ουδόλως είναι υπερβολική όταν ο πλανήτης Γη αργοπεθαίνει σταθερά και σταδιακά, διότι κατά το αποφθευγματικώς διατυπωθέν, οι «λέξεις», οι «όροι» ή τα «ονόματα» αποκαλύπτουν «την των πραγμάτων αλήθειαν». Έτι περισσότερο ισχύουν τα ως άνω, εάν μάλιστα αναλογισθεί κάποιος ότι μέχρι και κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1980 η Ορθόδοξη Εκκλησία, ποιμαίνουσα ή μη, δεν ετοποθετείτο με την πολύτιμη και ρηξικέλευθη διαχρονικώς διδασκαλία των θεοφόρων Πατέρων αυτής για την προστασία της κτιστής δημιουργίας και επί του φλέγοντος και υπαρξιακών διαστάσεων για την επιβίωση του ιδίου του ανθρώπου και του πλανήτη οικολογικού ζητήματος, ενώ και από τον χώρο της λεγομένης ακαδημαϊκής θεολογίας σχεδόν κανείς δεν εθεωρούσε θεολογικώς επιβεβλημένο να ασχοληθεί με σοβαρότητα και τεκμηρίωση για την πνευματική ευθύνη και τον ρόλο της Ορθοδόξου Εκκλησίας, αυτής ταύτης της Ορθοδόξου Θεολογίας, να αφυπνίσει, να εγείρει τις εν υπνώσει συνειδήσεις και να κινητοποιήσει τους πάντες, τις κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες, τις λοιπές Χριστιανικές Ομολογίες και άλλες ακόμη θρησκείες, τις κυβερνήσεις των Κρατών, τους ακαδημαϊκούς και εν γένει τους ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών, τους δημοσιογράφους, του τοπικούς κρατικούς ή ιδιωτικούς φορείς και διεθνείς οργανισμούς, αλλά κυρίως το πλήρωμα του εκκλησιαστικού σώματος σε ένα «οικουμενικό οικολογικό επανευαγγελισμό».

ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΚΤΙΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ - ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΚΤΙΣΤΗ  ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ

ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

·  Από την «Οικοκτονία» στην κατά Θεόν Οικολογία υπό το  πρίσμα της διδασκαλίας της εν Κρήτη Αγίας και Μεγάλης Συνόδου και του Μητροπολίτου Γέροντος Περγάμου Ιωάννου Ζηζιούλα.

·  Εορτή της Ινδίκτου (1^η Σεπτεμβρίου) και απαρχή του νέου Εκκλησιαστικού έτους.  Ημέρα αφιερωμένη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο στο φυσικό περιβάλλον.

Κατά παράδοση αιώνων η 1^η Σεπτεμβρίου εκάστου έτους έχει ορισθεί υπό του πανσέπτου και τηλαυγούς Οικουμενικού Πατριαρχείου ως ημέρα της εορτής της Ινδίκτου, η οποία αποτελεί για την Ορθόδοξη Εκκλησία την απαρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους, την λεγομένη εκκλησιαστική πρωτοχρονιά. Από δε του έτους 1989 η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου έχει αφιερώσει την ημέρα αυτή στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, και στην από Θεού δημιουργηθείσα κτίση.

Οι πρώτες ανησυχίες και γόνιμες πρωτοβουλίες του Οικουμενικού Πατριαρχείου για το λεγόμενο «Οικολογικό Ζήτημα» εκδηλώθηκαν αρχικώς κατά την «Γ΄ Προσυνοδική Πανορθόδοξη Διάσκεψη» που πραγματοποιήθηκε κατά το έτος 1986 στη Γενεύη υπό την προεδρία του εκπροσώπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Στη συνέχεια ακολούθησαν διάφορα Διορθόδοξα Οικολογικά Συνέδρια στη Σόφια (1987), στην Πάτμο (1988) και στο Μινσκ (1988).

Σε σχετικό άρθρο του ο τότε Αρχιγραμματεύς της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου (νυν Μητροπολίτης Προύσης) κ. Ελπιδοφόρος έγραφε: «Προάγγελος του πρωταγωνιστικού ρόλου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο ζήτημα αυτό είναι η χριστουγεννιάτικη Εγκύκλιος του Πατριάρχου Δημητρίου του έτους 1988».

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΗΘΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ  ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΗΘΟΣ

Η συμβολή και ευθύνη της εκκλησίας και χριστιανικής θεολογίας στη σωτηρία της κτιστής δημιουργίας

·     Από την καταναλωτική «Οικοκτονία» στην Ορθόδοξη Οικολογία.

·  Από τον προτεσταντικό καπιταλισμό και τον άκρατο καταναλωτισμό στην Ορθόδοξη πρόταση για να «ζήσει η κτίση».

·   Ο άνθρωπος ως «καλός καγαθός διαχειριστής» της κτιστής δημιουργίας και όχι ως αδηφάγος καταναλωτικός ολετήρας και δυνάστης της πλάσης.

Στο πλαίσιο της αγιοπατερικής θεολογίας και παραδόσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας το Οικουμενικό Πατριαρχείο ήδη από πολλών ετών αναδείχθηκε ρηξικέλευθα πρωτοπόρο και ουσιαστικά καινοτόμο στις οικολογικές πρωτοβουλίες του όχι μόνο μέσα στον ορθόδοξο αλλά και εν γένει στον χριστιανικό κόσμο καθώς πρωτοστάτησε στην ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση της διεθνούς κοινής γνώμης για την αντιμετώπιση του λεγόμενου οικολογικού προβλήματος, αρχής γενομένης, όταν η Αγία και Ιερά Σύνοδος κατά τη συνεδρία της 6^ης Ιουνίου 1989 όρισε και αφιέρωσε την 1^η Σεπτεμβρίου, που είναι η εόρτιος ημέρα της «αρχής της Ινδίκτου», ήτοι η απαρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους, και στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Είναι γεγονός ότι μέχρι τότε η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν είχε αναλάβει ρηξικέλευθες και καινοτόμες πρωτοβουλίες για την ανάσχεση της καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος από τον σύγχρονο υπερκαταναλωτή και υλιστή άνθρωπο, ο οποίος δεν είναι ενσυνείδητα οικολόγος αλλά αυτοκαταστροφικός «οικοκτόνος». Έκτοτε όμως το Οικουμενικό Πατριαρχείο και ιδιαιτέρως στο πρόσωπο του προκαθημένου και πρωτοθρόνου της Ορθοδοξίας Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, έχει καταβάλει σημαντικές και πρωτοποριακές προσπάθειες μέσω της διοργανώσεως διεθνών «εν πλω» συνεδρίων και οικολογικών συμποσίων με επίκεντρο την Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης, που ευαισθητοποίησαν τις υπόλοιπες Ορθόδοξες Εκκλησίες, τους αρχηγούς κρατών και Κυβερνήσεων, τους Διεθνείς Οργανισμούς και φορείς, καθώς και την διεθνή κοινή γνώμη. Άξιο μνείας είναι και το γεγονός ότι στις 18 Ιουνίου 2015 ο Πάπας Ρώμης Φραγκίσκος Α΄ εξέδωσε παπική εγκύκλιο (Laudato Si) η οποία αναφέρεται στο σεβασμό και την προστασία της δημιουργίας καθώς και τη σχέση της Δυτικής Εκκλησίας με την αειφόρο ανάπτυξη, ενώ κατά τον Αύγουστο του 2015 με άλλη επίσημη απόφασή του όρισε την 1^η Σεπτεμβρίου εκάστου έτους, όπως προ ετών έπραξε και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ως «Παγκόσμια Ημέρα Προσευχής για τη φροντίδα της Δημιουργίας».

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΘΕΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΘΕΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ

·        Η κτιστή δημιουργία προσφερόμενη και καθαγιασμένη  μέσα στη μυστηριακή και αγιαστική ζωή της Ορθοδόξου Εκκλησίας.

·        Αρχή της Ινδίκτου (1^η Σεπτεμβρίου) και απαρχή του νέου Εκκλησιαστικού έτους ως αφιερωμένη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο ημέρα προσευχής και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.

Η παλαίφατος εορτή της Αρχής της Ινδίκτου αποτελεί την απαρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους και η Μήτηρ Αγία Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία την 1^η εκάστου μηνός Σεπτεμβρίου επευλογεί και καθαγιάζει «εν ευχαριστιακή συνάξει, ικεσίαις και προσευχαίς» τον «καινόν ενιαυτόν της Χρηστότητος του Κυρίου». Η ημέρα αυτή της αρχής της Ινδίκτου αφιερούται στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και ο βαθύτατα αυτός θεολογικός εορτασμός εθεσπίσθη υπό του πανσέπτου και τηλαυγούς Οικουμενικού Πατριαρχείου κατά τη συνεδρία της Αγίας και Ιεράς Συνόδου αυτού την 6^η Ιουνίου 1989 και προσέλαβε λαμπροτέρα διάσταση και ουσιαστικότερη σημασία επί των ημερών του νυν ευκλεώς πατριαρχούντος Βαρθολομαίου του Α΄.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία ως ευχαριστιακή και εν γένει λατρευτική κοινότητα και κοινωνία προσώπων εν Χριστώ είναι συνδεδεμένη και συνυφασμένη οντολογικά σε όλες τις λατρευτικές και ιεροπρακτικές εκφάνσεις της μέσα στη μυστηριακή και αγιαστική ζωή της με τον καθαγιασμό των ανθρώπων ως αυτεξούσιων προσώπων και του συνόλου της κτιστής δημιουργίας. Σύμφωνα δε με την πατερική διδασκαλία της ορθοδόξου Εκκλησίας, η κτιστή δημιουργία επλάσθη από τον άκτιστο ποιητή και δημιουργό Θεό «λίαν καλώς» και είναι προορισμένη μέσα στο «υπεραγαθό, άρρητο και απερινόητο» σχέδιο της Πανάγιας Τριαδικής Θεότητος να ζήσει και όχι να οδηγηθεί στην απώλεια. Η «εκ του μη όντος» και «εκ του μηδενός» κτιστή δημιουργία ήλθε υπό του αθανάτου Θεού «εις το είναι» αυτής για την αιωνιότητα και όχι για να επιστρέψει «στο μη είναι» και το «μηδέν» της απώλειας και του αφανισμού.

Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΝ ΚΡΗΤΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΝ ΚΡΗΤΗ ΣΥΝΟΔΟΣ
ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΡΙΣΗ 

·   Οι από ετών πρωτοποριακές και καινοτόμες οικολογικές πρωτοβουλίες του Πρωτοθρόνου Οικουμενικού Πατριαρχείου αποτελούν πλέον επικυρωμένες θεολογικές θέσεις της Αγίας και Μεγάλης εν Κρήτη Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, η οποία επισήμως αποστέλλει ανά την υφήλιο μήνυμα και λόγο «Οικολογικής Θεολογίας» ή «Θεολογικής Οικολογίας».

·   Στο κείμενο της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, υπό τον τίτλο: «Η αποστολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας εις τον σύγχρονον κόσμον» ορίζεται η έννοια της «οικολογικής κρίσεως» καθώς και τα αίτια που την προκαλούν, ενώ προτείνεται από την Ορθόδοξη Εκκλησία μέσω της Ορθοδόξου Αγιοπατερικής Θεολογίας, η ενδεδειγμένη στάση του Χριστιανικού -και όχι μόνο- κόσμου έναντι της κτιστής δημιουργίας.

Η Μήτηρ Αγία Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, ήτοι το Πρωτόθρονο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ως «αειλαμπής και αείφωτος οφθαλμός» και «ευήκοον ους» διαχρονικώς παρατηρεί τα «σημεία των καιρών» και αφουγκράζεται τα μηνύματα της κάθε εποχής προκειμένου να επικαιροποιεί τον «Λόγον της Αληθείας» και να μετουσιώνει την Αγιοπατερική Ορθόδοξη Θεολογική διδασκαλία της Εκκλησίας σε συνείδηση, βίωμα και πράξη απαντώντας στα υπαρξιακά – οντολογικά – ερωτήματα και αιτήματα του ανθρώπου κάθε εποχής, και μεριμνώντας όχι μόνο για την έλλογη, αλλά και για την άλογη κτιστή δημιουργία του Θεού.

Στο πλαίσιο λοιπόν της αγιοπατερικής θεολογίας και παραδόσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας, το Οικουμενικό Πατριαρχείο ήδη από πολλών ετών αναδείχθηκε ρηξικέλευθα πρωτοπόρο και ουσιαστικά καινοτόμο στις οικολογικές πρωτοβουλίες του όχι μόνο στον Ορθόδοξο αλλά και εν γένει στον χριστιανικό κόσμο καθώς πρωτοστάτησε στην ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση της διεθνούς κοινής γνώμης για την αντιμετώπιση του λεγόμενου οικολογικού προβλήματος ή της οικολογικής κρίσεως, αρχής γενομένης, όταν η Αγία και Ιερά Σύνοδος κατά την ιστορικής σημασίας συνεδρία της 6^ης Ιουνίου 1989 όρισε και αφιέρωσε την 1^η Σεπτεμβρίου, η οποία είναι η εόρτιος ημέρα της «Αρχής της Ινδίκτου», ήτοι η απαρχή του νέου εκκλησιαστικού έτους, στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΝ ΣΜΥΡΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΓΙΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΝ ΣΜΥΡΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΝΕΟΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΑΓΙΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ (+ 1922)

Είναι 27 Αυγούστου του 1922, με το παλαιό ημερολόγιο. Το πρωί εκείνου του Σαββάτου, ενός άλλου «Μεγάλου Σαββάτου», όλος ο λαός, κάθε ηλικίας άνθρωποι, απεγνωσμένα και ικετευτικά, έχουν συγκεντρωθεί, όπως όλες τις τελευταίες ημέρες και νύκτες, στην Μεγάλη Εκκλησία και στον αυλόγυρο της Αγίας Φωτεινής, στο ιερώτατο αυτό σύμβολο της Σμύρνης, όπου ο αληθής ποιμένας και Επίσκοπος, ως άλλος «Άγγελος της εν Σμύρνη Εκκλησίας», Άγιος Χρυσόστομος τελεσιουργεί την τελευταία Θεία Λειτουργία ή μάλλον την «εξόδιο ακολουθία εν τη Θεία Ευχαριστία» του ιδίου και του πολυπαθούς και περιπόθητου ποιμνίου του, το οποίο δακρυσμένο και συντετριμμένο μετέχει του μυστηρίου του «αίματος και του σώματος» Ιησού Χριστού έχοντας κυριολεκτικώς καρφωμένο το εν απογνώσει βλέμμα του στον μάρτυρα και μεγαλομάρτυρα ποιμένα του.

Η περιώνυμος Εκκλησία της Αγίας Φωτεινής πριν από την άλωση της Σμύρνης, της μαρτυρικής αυτής Μητροπόλεως του Μικρασιατικού Ελληνισμού, κατ’ εκείνες τις «Μεγάλες Ώρες» εγκολπώνει ως άλλη Αγιά Σοφιά πριν από την άλωση της του Κωνσταντίνου Πόλεως, στην τελευταία Θεία Λειτουργία και μυσταγωγία, τους στεναγμούς του ευσεβούς και μαρτυρικού Γένους, του Ιωνικού Ελληνισμού, όπου ο «Άγγελος και Αρχιθύτης Ιεράρχης της των Σμυρναίων Εκκλησίας» ίσταται και προΐσταται κατά την υπερουράνια εκείνη μυσταγωγία, μιμούμενος Χριστού το μαρτύριον, ως ο εκουσίως προσφερόμενος και θυσιαζόμενος «άξιος και θεοπρόβλητος και λαοπρόβλητος ποιμήν» υπέρ του πολυφίλητου και περιποθήτου λαού του, του χριστεπωνύμου ποιμνίου του.

ΟΙ ΔΥΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΟΙ ΔΥΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ
 ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

Με αφορμή τα τραγικά γεγονότα του Αυγούστου του 1922 οι δύο επιστολές του Μητροπολίτου Σμύρνης Χρυσοστόμου αποτελούν το κύκνειο άσμα του για την επερχόμενη Μικρασιατική Καταστροφή.

Ο Άγιος Εθνοϊερομάρτυς Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος ολίγες ημέρες προ της επερχόμενης Μικρασιατικής Καταστροφής έγραψε και απέστειλε δύο επιστολές, μία προς τον Βασιλέα των Ελλήνων Κωνσταντίνο (21 Αυγούστου 1992) και μία προς τον Εθνάρχη Ελευθέριο Βενιζέλο (25 Αυγούστου 1922), τις οποίες δημοσιεύουμε στο παρόν άρθρο μας. Το κείμενο των δύο επιστολών έχει ως εξής:

Η ΘΡΑΚΟΧΕΡΣΟΝΗΣΙΑ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΚΑΛΛΙΟΥΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΜΑΔΥΤΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΘΡΑΚΟΧΕΡΣΟΝΗΣΙΑ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΚΑΛΛΙΟΥΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΜΑΔΥΤΟΥ

·       Η πάγκαλος και θεοτίμητος Επισκοπική Νύμφη του Ελλησπόντου.

· Γενέτειρα Γη Φιλόμουσων και φιλοπρόοδων Λογάδων και Εκκκλησιαστικών Ανδρών του Ρωμαίϊκου Γένους.

·  Το «περικαλλέστατον κόσμημα» στην ακρώρεια της ευλογημένης Θρακώας γης.

Μόνον ως «περικαλλέστατον κόσμημα» στην ακρώρεια της ευλογημένης θρακώας γης και «πεποικιλμένον περιδέραιον» της Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η Ιερά Μητρόπολη Καλλιουπόλεως και Μαδύτου, η οποία δεσπόζει –και όχι δέσποζε– στη θρακώα χερσόνησο, καθώς ανά τους αιώνες δέχεται τη ζωογόνο αύρα του μυστηριακού Ελλησπόντου.

Η Θρακοχερσονήσια Μητρόπολη Καλλιουπόλεως και Μαδύτου δεν ετάφη κάτω από την ιστορική ταφόπλακα αλλά καθώς έχει «ποιμένα και προστάτη άλκιμο και θεοσεβή», συνεχίζει αδιαλείπτως να ζει στις «άσβεστες συνειδήσεις» των επιγενομένων βλαστών που είδαν το φως της ημέρας μακράν της πατρώας γης ως απόγονοι των πονεμένων προσφύγων προγόνων τους. Και κάθε φορά που ο νέος Μητροπολίτης Καλλιουπόλεως και Μαδύτου μνημονεύει κατά την ευχαριστιακή σύναξη των ζώντων και κεκοιμημένων απανταχού της γης γόνων της ευάνδρου εκκλησιαστικής επαρχίας του, τότε οντολογικά συγκροτείται «μία ποίμνη με έναν ποιμένα» καθώς καταλύονται τα νομοτελειακά δεσμά και όρια της κτιστής χωροχρονικής πραγματικότητας. Ζώντες και κεκοιμημένοι με αναφορά προς τον Επίσκοπο και Μητροπολίτη τους δορυφορούνται νοερώς ως μέλη οργανικά συνενωμένα στο «ευχαριστιακό σώμα» της τοπικής Εκκλησίας της Καλλιουπόλεως και της Μαδύτου, οπότε οι όροι του ιστορικού γίγνεσθαι αίρονται στην επέκεινα αυτού αλήθεια και ζωή της κατά Θεόν πραγματικότητος.

Η ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΗ ΠΡΟΣΦΥΓΟΜΑΝΑ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ «ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ»

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΗ
 ΠΡΟΣΦΥΓΟΜΑΝΑ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ  «ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ»

Πολυώνυμη η Πολίτισσα Παναγία και πολυμαρτυρικώς σταυραναστάσιμη η Πολίτικη Ρωμηοσύνη ανθίστανται αμφότερες στην νομοτέλεια της κτιστής πραγματικότητος και οντολογίας υπερβαίνοντας τα του ιστορικού γίγνεσθαι εφήμερα, μάταια και ψευδή, επειδή συναποτελούν το αδιαλείπτως και «παραδόξως συναμφότερον» της «θείας παρεμβολής» και αυτής ταύτης της ιστορίας στην «αεί Θεοτοκοβάδιστη και θαυμασίως Θεοτοκοφρούρητη και Παναγιοσκέπαστη Βασιλεύουσα» με τους άλλοτε βυζαντινούς αυτοκρατορικούς δικεφάλους αλλά και μετέπειτα υπό το άχθος της ημισελήνου και μεταοθωμανικώς με την σχεδόν «θεοποιημένη διακήρυξη» του λεγομένου κοσμικού κράτους.

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ : ΔΙΑΔΟΧΟΣ ΚΑΙ ΔΕΚΑΤΟΣ ΤΡΙΤΟΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ - Ο ΚΗΡΥΚΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΝ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ
 ΔΙΑΔΟΧΟΣ ΚΑΙ ΔΕΚΑΤΟΣ ΤΡΙΤΟΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ
Ο ΚΗΡΥΚΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΝ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

Οι Αποστολικές Διδαχές του Μεγάλου Διδάχου του Γένους
και Προδρόμου του Νεοελληνικού Διαφωτισμού

Ελάχιστοι υπήρξαν οι της Ορθοδόξου Εκκλησίας Άγιοι, όπως ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, που μέσα στο διάβα των αιώνων εκοσμίθησαν από την Εκκλησία και τον πιστό λαό με τόσα τιμητικά προσωνύμια. Έτσι, ο Άγιος αυτός προσαγορεύθηκε με τα εξής προσωνύμια: ο καλόγηρος Κοσμάς, ο Άγιος Κοσμάς, ο Μάρτυς ή Μεγαλομάρτυς Κοσμάς, ο Γέρο-Κοσμάς, ο Άη Κοσμάς, ο Άγιος, ο Καλόγηρος, ο Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Μέγας Διδάχος του Γένους, ο Προφήτης, ο ιερομάρτυς, ο εθνομάρτυς, ο εθνοϊερομάρτυς, ο διάδοχος των Αποστόλων, ο Ισαπόστολος και Ιεραπόστολος: όλα τα παραπάνω τιμητικά προσωνύμια είναι προσδιοριστικά της πολυσχιδούς και πολυεπίπεδης πνευματικής-ασκητικής βιοτής, της εθνικής και ιεραποστολικής δράσεως και προσφοράς του στην Εκκλησία και στο υπόδουλο ευσεβές και μαρτυρικό γένος μας.

Ως μέγας Διδάχος και Ισαπόστολος ο Άγιος Κοσμάς «λόγοις και έργοις» άφησε στους επιγενόμενους ρωμηούς την πολύτιμη παρακαταθήκη του ως πυξίδα για την ορθοπορεία, ορθοδοξία και ορθοπραξία του φιλοχρίστου Γένους μας.

ΦΑΝΑΡΙΟΣΚΕΠΑΣΤΗ ΙΕΡΑ ΚΑΙ ΜΕΓΙΣΤΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΗ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΟΥΜΕΛΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΦΑΝΑΡΙΟΣΚΕΠΑΣΤΗ ΙΕΡΑ ΚΑΙ ΜΕΓΙΣΤΗ

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΗ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΟΥΜΕΛΑ

·          ΠΑΛΛΑΔΙΟ ΤΗΣ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΗΣ ΕΥΛΑΒΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ ΚΑΙ ΕΞΑΡΧΙΚΟ ΜΕΓΑΛΟΜΟΝΑΣΤΗΡΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ

·   Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ Α΄ ΩΣ «ΣΚΕΥΟΣ ΕΚΛΟΓΗΣ» ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΤΟ ΚΑΣΤΡΟΜΟΝΑΣΤΗΡΟ ΤΗΣ ΣΟΥΜΕΛΙΩΤΙΣΣΑΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

Η Φαναριοσκέπαστη Ιερά και Μεγίστη Βασιλική, Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Παναγίας Σουμελά ή Παναγίας του Μελά ιδρύθηκε, κατά την ιερά παράδοση, το σωτήριον έτος 386 μ.Χ. από τους Μοναχούς Βαρνάβα και Σωφρόνιο, οι οποίοι καθοδηγούμενοι και κατευθυνόμενοι υπό της Αθηναίας ή Αθηνιώτισσας Παναγίας έφθασαν στον Πόντο και σε σπήλαιο επί του καταφύτου Όρους Μελά ανεύρον την ιστορική και θαυματουργό εικόνα της Θεομήτορος. Ο πρώτος ναός, τον οποίο ανήγειραν ήταν προς τιμήν του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, ενώ τον κυρίως ναό της Μονής που ανήγειραν εν συνεχεία εκ θεμελίων εντός του σπηλαίου, εγκαινίασε ο τότε Μητροπολίτης Τραπεζούντος με την παρουσία του Τραπεζουντίου Βασιλέως Αυγουστάλιου Κορτίκιου.

Η Ιερά Μονή πολύ σύντομα κατέστη «Παλλάδιον της Ορθοδοξίας», κέντρο πνευματικής έλξεως και ιερό προσκύνημα Χριστιανών αλλά και μουσουλμάνων στην Θεομητορική χάρη της. Στο διάβα του χρόνου η Ιερά Μονή υπέστη καταστροφές και βανδαλικές επιδρομές. Το Μοναστήριο ανεσυστάθη και ανεκαινίσθη κατά τον 7^ο μ.Χ. αιώνα από τον Τραπεζούντιο Όσιο Χριστοφόρο.

Η ΕΝ ΤΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΙ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΜΙΚΡΗ ΤΗΝΟΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ : ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΛΕΓΟΜΕΝΟΥ ΦΑΤΗΡ ΓΙΑΚΑ ΤΣΙΦΛΙΚΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΑΥΜΑΣΤΗΣ ΑΝΕΥΡΕΣΕΩΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΥ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ ΒΑΘΥΡΡΥΑΚΟΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΕΝ ΤΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΙ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΜΙΚΡΗ ΤΗΝΟΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΛΕΓΟΜΕΝΟΥ ΦΑΤΗΡ ΓΙΑΚΑ ΤΣΙΦΛΙΚΙΟΥ

ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΑΥΜΑΣΤΗΣ ΑΝΕΥΡΕΣΕΩΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΥ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ ΒΑΘΥΡΡΥΑΚΟΣ

Πανθρακικής εμβέλειας προσκύνημα

Το προσκύνημα της Παναγίας Φανερωμένης, όπως συνηθίζω να λέγω και να γράφω, αποτελεί την Μικρή Τήνο στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης. Πρόκειται για ένα πανθρακικής εμβέλειας προσκύνημα με μεγάλη ιστορία το οποίο συνδέεται με την ελληνικότητα αυτού εδώ του τόπου που έχει την τιμή να φιλοξενεί στην όλη γεωγραφική του έκταση αυτό το ιερό μοναστήρι, αυτό το σκήνωμα της Εκκλησίας, το Ιερό προσκύνημα της Παναγίας Φανερωμένης Βαθυρρύακος.

Το 12ο μ.Χ αιώνα η περιοχή είχε το όνομα Παναγιά.

Πριν από όλα πρέπει να τονίσουμε ότι η ιστορία του τόπου είναι πολύ πλούσια και αξιόλογη πριν την ανεύρεση της Ιερής και Θαυματουργού εικόνος της Παναγίας της Φανερωμένης. Βρισκόμαστε σε τόπο άγιο, γιατί στα βάθη των αιώνων, κατά την περίοδο ακόμη της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, πριν η περιοχή κατακτηθεί από τους Οθωμανούς Τούρκους, είχε έντονη την παρουσία της Παναγίας. Ο μεγάλος βυζαντινός χρονογράφος Καντακουζηνός αναφέρει ότι η περιοχή του Φατήρ Γιακά στην όλη περιοχή που είναι σήμερα το μοναστήρι, ο Αμπελουργικός Σταθμός, η Αίγειρος, η Μεσσούνη- παλαιά Κιρσάρτζα- μέχρι σχεδόν και την σημερινή Σχολή Δοκίμων Αστυφυλάκων έφερε το όνομα «Παναγία». Την μαρτυρία αυτή διασώζει ο μεγάλος Κομοτηναίος, αείμνηστος καθηγητής πανεπιστημίου, Στίλπων Κυριακίδης, καθώς επίσης και ο Κωνσταντίνος Τρεμόπουλος, οι οποίοι έγραψαν για την πόλη της Κομοτηνής και την ευρύτερη περιοχή. Σύμφωνα με τον Καντακουζηνό, όλη αυτή η περιοχή είχε το όνομα Παναγιά, επειδή προφανώς υπήρχε κάποιο ιερό προσκύνημα στην περιοχή το οποίο ήταν αφιερωμένο στο όνομα της Παναγίας.

ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΩΡ ΠΑΝΑΓΙΑ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΒΑΘΥΡΡΥΑΚΟΣ - Η ΜΙΚΡΗ ΤΗΝΟΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ
ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΩΡ ΠΑΝΑΓΙΑ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΒΑΘΥΡΡΥΑΚΟΣ
Η ΜΙΚΡΗ ΤΗΝΟΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

Άγνωστα ιστορικά στοιχεία για την ανέγερση του παλιού παρεκκλησίου στον τόπο
ανευρέσεως της θαυματουργού εικόνος της Παναγίας Φανερωμένης

Είναι γνωστό ότι η ιερά, ιστορική και εφέστια θαυματουργός εικόνα της Παναγίας Φανερωμένης Βαθυρρύακος ευρέθη θαυματουργικώς σε σημείο εντός του σημερινού αμπελουργικού σταθμού Αιγείρου, όπου σήμερα ευρίσκεται το παρεκκλήσιο της «Παναγίας των Ρόδων». Η όλη περιοχή κατά την περίοδο της οθωμανοκρατίας έφερε την ονομασία «Φατήρ-Γιακά» ή «Πατρίκα» ή «Φατρίκα» ή «Βαθυρρύαξ» λόγω του παρακείμενου την εποχή εκείνη ποταμού Καρά Σου. Το θαυμαστό γεγονός είναι ότι η Θεομήτωρ εφανερώθη και γι’ αυτό ο Μαρωνείας Τιμόθεος την ονόμασε «Παναγία Φανερωμένη», σε κάποιο οθωμανό Τσιφλικά Αγά, ο οποίος ήταν ο ιδιοκτήτης του λεγομένου Φατήρ-Γιακά Τσιφλικίου, το οποίο εκτείνετο στην περιοχή που σήμερα καταλαμβάνει ο Αμπελουργικός Σταθμός Αιγείρου.  

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ : ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΥ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ ΙΕΡΑΣ ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΩΝ ΡΟΔΩΝ ΣΤΟ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΚΟ ΦΥΤΩΡΙΟ ΑΙΓΕΙΡΟΥ Ν.ΡΟΔΟΠΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΦΑΤΟΥ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ
  ΙΕΡΑΣ ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΩΝ ΡΟΔΩΝ
ΣΤΟ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΚΟ ΦΥΤΩΡΙΟ ΑΙΓΕΙΡΟΥ Ν.ΡΟΔΟΠΗΣ

 Η μικρών διαστάσεων λεγόμενη φορητή εικόνα της Βρεφοκρατούσας Παναγίας του Β΄ ημίσεως του 19^ου αιώνα, που είναι τοποθετημένη σε προσκυνητάριο εντός του Ιερού Παρεκκλησίου στον Αμπελουργικό Σταθμό, η οποία όμως δεν είναι η ιστορική εικόνα της Φανερωμένης που ευρέθη στο συγκεκριμένο σημείο, φέρει ενεπίγραφη την ονομασία «Παναγία των Ρόδων» και για τα εικονογραφικά δεδομένα του Νομού Ροδόπης -άλλοτε Καζά Γκιουμουλτζίνας- αποτελεί σπάνιο είδος αγιογραφημένης Βρεφοκρατούσας Παναγίας, επειδή ακριβώς παρά τους πόδες της Θεοτόκου και επί της βάσεως του Θρόνου στον οποίο παρίσταται καθήμενη η Θεομήτωρ υπάρχει δέσμη ρόδων σε κόκκινη και άσπρη χρωματική απόχρωση. Ακόμη όμως σπανιότερη είναι η μορφή του μικρού Ιησού ο οποίος στο αριστερό του χέρι κρατεί ωσάν να προσφέρει προς την Θεομήτορα Μαρία δέσμη ανάλογων χρωματικών αποχρώσεων ρόδων. Θα μπορούσε κάλλιστα να φέρει η συγκεκριμένη εικόνα και την ονομασία «Ρόδον το αμάραντον», φράση που απαντάται υμνολογικά σε στίχο του κειμένου του Ακάθιστου Ύμνου.

ΕΝ ΜΗΤΡΙΚΑΙΣ ΑΓΚΑΛΑΙΣ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΩΤΙΣΣΑΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΕΝ ΜΗΤΡΙΚΑΙΣ ΑΓΚΑΛΑΙΣ ΤΗΣ ΙΜΒΡΙΩΤΙΣΣΑΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

• Το θεομητορικό Πάσχα του Αυγούστου καθίσταται πρόξενος Αναστάσεως για την πολυμαρτυρική νήσο Ίμβρο, την Παιπαλόεσσα του Ομήρου, όπου στην μυσταγωγία της θερινής χάρης της Μεγίστη Οικοδέσποινα είναι η Δέσποινα Ιμβριώτισσα Παναγία από το «κάλλος των παρακλήσεών» της μέχρι την «ενδόξως αθάνατη Κοίμηση» και την εις ουρανούς Μετάστασή της.
• Στο άλλοτε απορφανεμένο αιγαιοπελαγίτικο νησί, το οποίο «θεία παρεμβολή» κατά τους εσχάτους χρόνους αναγεννάται εκ της τέφρας του και εγείρεται εκ του τάφου του, η Πολυώνυμη Ιμβριώτισσα Παναγία με της Εκκλησίες και τις εν σιγή ιστάμενες πάλαι ποτέ Μονές της, τα Εξωκκλήσια και τα Παρεκκλήσιά της συνεγείρει τους απανταχού της γης ξενιτεμένους Ιμβρίους σε παννυχίδες θεομητορικής Πασχαλιάς.

Θεομητορική άμπελος, πολύκαρπη και καλλίκαρπη, η παιπαλόεσσα του Ομήρου πολυμαρτυρική Ίμβρος, κατάφυτη με Εκκλησίες και Μονές, Παρεκκλήσια και Εξωκκλήσια επ’ ονόματι της Θεογεννήτορος Δέσποινας Παναγίας, η οποία ουδέποτε μεθίσταται της μυριοτραγουδισμένης και πολυκλαύστου νήσου της , ισταμένη και ανθισταμένη ως «φοβερά προστασία», «σκέπη και κραταίωμα» για τους άλλοτε πολυάριθμους και κατά τους εσχάτους χρόνους λίαν ολιγάριθμους βλαστούς της, τους θεοτοκόφιλους πικραμένους και βασανισμένους Ιμβρίους, οι οποίοι αν και ολίγοι επί της νήσου, εντούτοις είναι αμέτρητοι στα πέρατα της γης όπου πέταξαν ως αποδημητικά πουλιά με τα λαβωμένα φτερά τους για να βρουν στον «ήλιο μοίρα», να επιβιώσουν και να προκόψουν. Ουδέποτε όμως ελησμόνησαν την πατρώα γη και τους τάφους των προπατόρων τους, τις Εκκλησίες και τα Εξωκκλήσια τους, τις εικόνες και τα «Άγια των Αγίων» τους, τα πολυποίκιλα και πολυώνυμα πανηγύρια τους, εν τέλει, εξόχως και ιδιαζόντως, την ακοίμητη Κυρά της νήσου, την Οικοδέσποινα και «πάντων Δέσποινα», την κραταιά πνευματική και παντεποπτεύουσα Έφορο των ιερών του Γένους σεβασμάτων και των σπιτιών τους επί της Ίμβρου, την φιλόστοργη και φιλεύσπλαχνη Ιμβριώτισσα Παναγία.

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ: ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ ΧΡΟΝΙΚΟΝ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΝΙΔΡΥΣΕΩΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΗΣ ΜΟΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΟΥΜΕΛΑ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜητροπολΙτου ΤραπεζοΥντος ΧρυσΑνθου

Το ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ ΧρονικΟν
 ΠερΙ της ΑΝΙΔΡΥΣΕΩΣ ΤΗΣ ΙερΑς ΠατριαρχικΗς
 και ΣταυροπηγιακΗς ΜονΗς ΠαναγΙας ΣουμελΑ

Όταν ο μελετητής και ερευνητής ως εμφιλόσοφος εραστής της εκκλησιαστικής ιστορίας και ιδιαζόντως της ιστορίας των εκκλησιαστικών επαρχιών του Πρωτοθρόνου και Πρωτευθύνου Οικουμενικού Πατριαρχείου μελετά τα θαυμασίως  θαυμαστά πεπραγμένα του ευσεβούς Ρωμαίηκου Γένους αναστοχαζόμενος αναλογίζεται την από Θεού ευλογία και την από της ιστορικής νομοτέλειας τιμή να ζει κάποιος ευρισκόμενος υπό τις φιλοστόργους πτέρυγες της πολυμαρτυρικώς καθηγιασμένης και Πρωτοκλήτου Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας.

Τοιουτοτρόπως ο του Φαναρίου πατριαρχικός βλαστός, περισπούδαστος Μητροπολίτης Τραπεζούντος Χρύσανθος, ως εμφιλόσοφος εραστής της ιστορικής επιστήμης κατέγραψε στο περισπούδαστο ιστορικό πόνημά του, υπό τον τίτλο: «Η Εκκλησία Τραπεζούντος»,  το Χρονικόν της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Παναγίας Σουμελά, η οποία αποτελεί ως ακρομονάστηρο στο παναγιοσκέπαστο και θεοτοκοβάδιστο Όρος Μελά, το όντως Μέγα Παλλάδιο του Ποντιακού Ελληνισμού.

Η ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ ΓΛΑΥΚΟΜΑΤΑ ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΩΡ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ
ΓΛΑΥΚΟΜΑΤΑ ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ ΘΕΟΓΕΝΝΗΤΩΡ

Με την ακορέστως άπλειστη λαχτάρα για ζωή και ελπίδα, η Πολίτικη Ρωμηοσύνη και άπαν το Γένος των Ρωμηών όπου γης στρέφουν το απεγνωσμένο βλέμμα τους στο θεομητορικό ακοίμητο βλέμμα της Παμμακαρίστου και της Φανερωμένης Παναγίας, οι οποίες φυλάσσονται στον πάνσεπτο και παλαίφατο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου και ενδόξου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου. Δύο «ξεριζωμένες» και «ανέστιες» περίπυστες και θαυματουργικές εικόνες ανεύρον εστία και θρονί εντός του «Πρώτου Ναού και Θυσιαστηρίου» της Ορθοδοξίας, εν τη Κιβωτώ της πίστεως και του Γένους, ήτοι στην Εσταυρωμένη και αεί ζώσα Μητέρα Αγία Μεγάλη του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδα Εκκλησία.

Η Δέσποινα του Πατριαρχικού Ναού, η γλαυκομάτα και πολύφημη Παμμακάριστος είναι συνώνυμη της ομωνύμου Ιεράς Μονής Θεοτόκου της Παμμακαρίστου, η οποία από του έτους 1456 έως και το 1586 κατέστη αναγκαστική έδρα της των «Πενήτων Σκηνίτιδος Μεγάλης Εκκλησίας», ήτοι του εμπεριστάτου τότε Οικουμενικού Πατριαρχείου, οπότε μετετράπη υπό του Σουλτάνου Μουράτ Γ΄ (1574-1592) σε τέμενος (Fethiye Cami = τέμενος της νίκης). Πάντα τα κινητά ιερά κειμήλια καθώς και η παλαίφατη ψηφιδωτή εικών της Παμμακαρίστου Παναγίας συνεκομίσθησαν και ετοποθετήθησαν στην Παναγία του Βλαχ – Σεραγίου όπου είχε μεταφερθεί η έδρα του εμπεριστάτου Οικουμενικού Πατριαρχείου (1586-1597) και εν συνεχεία στην νέα και πάλι έδρα του Πατριαρχείου στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου Κανάβη Ξυλόπορτας (1597-1601). Κατά το έτος 1601 η «σκηνίτις εικών» της Παμμακαρίστου Παναγίας μεταφέρεται στην μέχρι και σήμερον έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου στον εν Φαναρίω πάνσεπτο ναό του Αγίου Γεωργίου.