ΤΟ ΑΘΛΟΦΟΡΟ ΕΠΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΥΣ ΠΟΛΕΜΟΥΣ 1912-1913

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

 

ΤΟ ΑΘΛΟΦΟΡΟ ΕΠΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΤΑ
ΤΟΥΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΥΣ ΠΟΛΕΜΟΥΣ 1912-1913

 

Από τον απαράμιλλο μέσα στην ιστορία των ανά την υφήλιο εθνών αγώνα της εθνικής παλιγγενεσίας (1821) και την εκ της τέφρας θαυμαστή ανάσταση του υπόδουλου και μαρτυρικού γένους των Ελλήνων οδηγηθήκαμε στη δημιουργία του πρώτου μικρού ελλαδικού κρατιδίου, του λεγομένου «Βασιλείου της Ελλάδος». Παρά ταύτα όμως υπήρχε και μεγαλουργούσε εκτός Ελλάδος και μια άλλη Ελλάδα, αφού παρέμεναν έξω του εθνικού γεωγραφικού μητρικού σώματος οι καίριας και ζωτικής σημασίας περιοχές με τον ακμαίο Ελληνισμό της Ηπείρου, Μακεδονίας, Θράκης, καθώς και των νήσων του Αρχιπελάγους (Βορείου και Ανατολικού Αιγαίου), που ανέμενε την απελευθέρωση και εθνική ολοκλήρωσή του.

Οι έντονες εθνικιστικές (εθνοφυλετικές) τάσεις των Νεοτούρκων ή Νεοθωμανών σε βάρος των υπόδουλων ελληνικών πληθυσμών, η κατάργηση των προνομίων των Δωδεκανησίων από την Υψηλή Πύλη, οι προκλητικές διοικητικές αυθαιρεσίες των οθωμανικών αρχών στην Κρήτη, η κατάληψη-κατάκτηση των οθωμανοκρατούμενων Δωδεκανήσων από τους μεγαλομανείς Ιταλούς (Μάιος 1912), οι γεωστρατηγικές βλέψεις της Αυστρουγγαρίας για την Αλβανία-Βόρεια Ήπειρο-και την Θεσσαλονίκη, καθώς και οι ενδόμυχες και ακόρεστες εθνικιστικές επεκτατικές τάσεις των Βουλγάρων εξαρχικών και των Σέρβων για την ελληνική Μακεδονία, καίτοι είχε προηγηθεί η νικηφόρος υπέρ των Ελλήνων έκβαση της ενόπλου φάσεως του Μακεδονικού Αγώνος (1904-1908), όλα τα παραπάνω, συνήγειραν και αφύπνισαν την Ελλάδα να διεκδικήσει στο πλαίσιο της «Μεγάλης Ιδέας» την πραγματοποίηση του ονείρου της «Μεγάλης Ελλάδος» με την απελευθέρωση και οριστική εθνική ενσωμάτωση όλων εκείνων των αλύτρωτων περιοχών όπου από αιώνων επάλλετο ακμαία η καρδιά του Ελληνισμού.

IN MEMORIAM ERGA OMNES : Η ΥΠΟ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΥ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΘΡΟΝΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΣΤΗΝ ΘΥΓΑΤΕΡΑ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΝ ΠΟΛΩΝΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΤΙΚΑΝΟΝΙΚΕΣ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΩΝ ΤΗΣ ΜΟΣΧΑΣ ΕΘΝΟΦΥΛΕΤΙΣΤΩΝ ΠΑΠΟΚΑΙΣΑΡΙΚΟΦΡΟΝΟΥΝΤΩΝ ΡΑΣΟΦΟΡΩΝ

Γράφει ο Θεολόγος –Εκκλησιαστικός Ιστορικός- Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

IN MEMORIAM ERGA OMNES

Η ΥΠΟ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΥ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΘΡΟΝΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ 
ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ 
ΣΤΗΝ ΘΥΓΑΤΕΡΑ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΝ ΠΟΛΩΝΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΤΙΚΑΝΟΝΙΚΕΣ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΕΣ 
ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΩΝ ΤΗΣ ΜΟΣΧΑΣ ΕΘΝΟΦΥΛΕΤΙΣΤΩΝ ΠΑΠΟΚΑΙΣΑΡΙΚΟΦΡΟΝΟΥΝΤΩΝ  ΡΑΣΟΦΟΡΩΝ

«Φρίττουσι και τρέμουσιν»  οι αδελφοί Ορθόδοξοι  εν Μόσχα ρασοφόροι για την αναληφθείσα υπό της Πρωτοθρόνου Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος  Εκκλησίας φιλόστοργη πρωτοβουλία να ασκήσει το απολύτως αυτεξούσιο, κυριαρχικό και απαραμειώτως αδιαπραγμάτευτο προνόμιο και δικαίωμα αυτής «του χορηγείν το αυτοκέφαλον και αυτόνομον καθεστώς» σε μία τοπική θυγατέρα Ορθόδοξη Εκκλησία.

Ο καθ’ όλα λογιώτατος εν λογίοις αοίδιμος Μητροπολίτης Τραπεζούντος Χρύσανθος ( Φιλιππίδης) ως ένας των τριών εκπροσώπων του Οικουμενικού Πατριαρχείου κατά την εν έτει 1930 στο Άγιο Όρος συγκληθείσα « Γενική Προκαταρκτική Διορθόδοξη Επιτροπή πασών των Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών», ανεκοίνωσε στο διορθόδοξο σώμα πέντε εισηγήσεις επί διαφόρων εκκλησιαστικών ζητημάτων και σε μία εξ αυτών, υπό τον τίτλο: «Καθορισμός των όρων της ανακηρύξεως και αναγνωρίσεως του αυτοκεφάλου Εκκλησίας τινός ωσαύτως καθορισμός των όρων της αναγνωρίσεως Εκκλησίας τινός ως αυτονόμου», γράφει σχετικώς τα κάτωθι: «κατά ταύτα,  όρια προς χορήγησιν του αυτοκεφάλου είναι: α) η πλήρης πολιτική ανεξαρτησία και αυτοδιοίκησις Ορθοδόξου Έθνους και η συγκρότησις αυτού εις κράτος ομόδοξον, β) η κανονική αίτησις  των ενδιαφερομένων εκκλησιαστικών και πολιτικών αρχών προς την Μητέρα Εκκλησίαν περί χορηγίας του Αυτοκεφάλου και γ) συγκατάθεσις και ευλογία της Μητρός Εκκλησίας υπό την δικαιοδοσίαν της οποίας υπέκειτο μέχρι τούδε. Ενώ εις την αρχαίαν Εκκλησίαν το δικαίωμα της ιδρύσεως ή αναγνωρίσεως αυτοκεφάλου Εκκλησίας απέκειτο τη Οικουμενική Συνόδω ως ανωτάτη νομοθετική Αρχή της καθόλου Εκκλησίας. Ανακηρύττουσα δε ούτω η Μήτηρ Εκκλησία την απ' αυτής χειραφετουμένην Εκκλησίαν αυτοκέφαλον, αναγγέλλει τούτο εις τας λοιπάς αυτοκεφάλους Εκκλησίας ων όμως η συγκατάθεσις δεν είναι όρος προς χορηγίαν του Αυτοκεφάλου».

Η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΔΥΤΙΚΗ ΘΡΑΚΗ ΥΠΟ ΤΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΟΕΞΑΡΧΙΚΩΝ ΚΑΤΑΚΤΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΝ Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ (1940-1944)

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΔΥΤΙΚΗ ΘΡΑΚΗ
ΥΠΟ ΤΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΟΕΞΑΡΧΙΚΩΝ ΚΑΤΑΚΤΗΤΩΝ
ΚΑΤΑ ΤΟΝ Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ (1940-1944)

·  Ιστορικά έγγραφα Επιστολών και Εκθέσεων καταγγελτικών διαμαρτυριών της Επιτροπής των εν Αθήναις καταφυγόντων Μακεδόνων και Θρακών, τα οποία υπεβλήθησαν κατά μήνα Σεπτέμβριο του 1941 και εν συνεχεία την 7η Νοεμβρίου και κατά τον Δεκέμβριο του 1941 στους εν Αθήναις Αντιπροσώπους του Γ΄ Ράϊχ και της Ιταλίας και δι’ αυτών διατραγωδούνται τα μαρτύρια και πάθη των Ανατολικομακεδόνων και Δυτικοθρακών Ελλήνων στις Βουλγαροκρατούμενες Ελληνικές Επαρχίες της Ανατολικής Μακεδονίας και Δυτικής Θράκης.

Η κατά τον Απρίλιο του 1941 κατάρρευση του μετώπου είχε ως τραγικό συνεπακόλουθο την υπό των Γερμανών παραχώρηση των Ελληνικών Επαρχιών της Ανατολικής Μακεδονίας και Δυτικής Θράκης στους Βουλγαροεξαρχικούς συμμάχους τους, οι οποίοι ευθύς εξ αρχής και εκ νέου εφήρμοσαν το θηριώδες ανθελληνικό έργο τους που είχαν αρχικώς, κατά την περίοδο 1913-1919, εφαρμόσει στις πολυμαρτυρικές και πολυπαθείς ελληνικές επαρχίες της Ανατολικής Μακεδονίας και Δυτικής Θράκης.

Συνεπεία των εν λόγω θηριωδιών και φρικωδών πράξεών τους σε βάρος των Ελλήνων της Ανατολικής Μακεδονίας και Δυτικής Θράκης ήταν η αθρόα φυγή στην Αθήνα και σε άλλες περιοχές της Ελλάδος πλείστων όσων Ανατολικοθρακών και Δυτικοθρακών προκειμένου να σωθούν από την θανατηφόρο μάχαιρα των Βουλγάρων κατακτητών, οι οποίοι μεθοδικώς και συστηματικώς βάσει προδιαγεγραμμένου κρατικού σχεδίου τους επεδίωκαν τον αφελληνισμό και πλήρη εκβουλγαρισμό των ως άνω ελληνικών βορείων επαρχιών, όπως προαιωνίως διακαώς επεθύμουν.

ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940 - ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Iστορικός – Νομικός Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

 

ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940

ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ

ΜΟΥΣΕΙΑΚΟ ΑΠΟΛΙΘΩΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Ή ΑΚΕΝΩΤΗ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ
 ΠΗΓΗ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΜΠΝΕΥΣΕΩΣ ΣΕ ΔΙΣΕΚΤΟΥΣ ΚΑΙΡΟΥΣ
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΕΩΣ;

Εάν σε παγκόσμιο επίπεδο τα του Ομήρου έπη είναι και παραμένουν τα ανυπέρβλητα και θεσπέσια του ανθρωπίνου και δη του Έλληνος Νοός και Λόγου δημιουργήματα, άλλο τόσο, λαμβανομένων υπόψιν βεβαίως των ιστορικών συγκυριών και αναλογιών, είναι ανυπέρβλητος και ασύγκριτος ο εθνικός αγώνας των Ελλήνων απέναντι στον επεκτατικό ιταλικό φασισμό, ένας αγώνας ο οποίος δικαίως και αληθώς εχαρακτηρίσθη ως το «ΈΠΟΣ του 1940», εάν μάλιστα αναλογισθεί κάποιος ότι όλες οι στρατιωτικές και οικονομικές προϋποθέσεις για το παράτολμο εκείνο εγχείρημα της Ελλάδος ήταν αρνητικές. 

Επρόκειτο όντως για έναν απαράμιλλο μέγαθλο της Ελλάδος ανάλογο με εκείνον του μικρόσωμου Δαυίδ έναντι του γιγαντόσωμου Γολιάθ, γεγονός το οποίο καθιστά έτι περισσότερο θαυμαστό το Έπος των Ελλήνων κατά της φασιστικής Ιταλίας, το οποίο δεν θα πρέπει να περιορίζεται χρονικά στην διάρκεια των πρώτων εκείνων μηνών του πολέμου, ήτοι από τον Οκτώβριο του 1940 έως και τον Απρίλιο του 1941, οπότε τα ναζιστικά γερμανικά στρατεύματα εδραιώθηκαν στην Ελλάδα ως στρατός κατοχής, αλλά τουναντίον θα πρέπει να χαρακτηρίζεται ως επικών διαστάσεων εθνικός αγώνας, η άλλως καλουμένη Εθνική Αντίσταση, των αδιακρίτως ιδεολογικής τοποθετήσεως και αναφοράς ανθισταμένων Ελλήνων ενάντια στους Γερμανούς κατακτητές καθόλη την διάρκεια της κατοχής και μέχρι την απελευθέρωση της Ελλάδος .

Ο ΑΘΗΝΩΝ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΚΑΤΟΧΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΟΣ (1941-1944)

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΑΘΗΝΩΝ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ

Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΚΑΤΟΧΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ

ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΟΣ (1941-1944)

·  Ιστορικά κείμενα του Μεγάλου Ιεράρχου και ακατάβλητου Πατριώτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών Δαμασκηνού κατά την διάρκεια της Ναζιστικής Κατοχής.

·     Όταν ο Βασιλεύς των Ελλήνων Γεώργιος Β΄ και η πολιτική ηγεσία της Ελλάδος είχαν εγκαταλείψει την χώρα, ο Αθηνών Δαμασκηνός με τους Έλληνες Ιεράρχες και τον λοιπό Ορθόδοξο Κλήρο απετέλεσαν τα απόρθητα φρούρια του δεινώς δοκιμαζόμενου Ελληνικού λαού.

Υπάρχουν ιστορικά πρόσωπα – αληθείς προσωπικότητες – που δικαίωσαν το πέρασμα, την επίγεια περπατησιά τους, από τον εφήμερο και μάταιο τούτο κόσμο επειδή οι πράξεις τους κατεγράφησαν στην συλλογική εθνική συνείδηση ενός ολόκληρου λαού ως πράξεις ηρωϊσμού, αυτοθυσίας και ανυπέρβλητης αγωνιστικότητας για τα υψηλά και απαράμιλλα ιδανικά της φυλής και του έθνους, όπως της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας και της Δικαιοσύνης.

Στο πρόσωπο του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Δαμασκηνού Παπανδρέου (1941-1949), ο οποίος κατεγράφη στις δέλτους της αδεκάστου ιστορίας ως ο «Αρχιεπίσκοπος της Αντικατοχικής Αντιστάσεως και της Εθνικής Ενότητος», ο δεινώς δοκιμαζόμενος ελληνικός λαός εύρε τον ακατάβλητο εκκλησιαστικό ηγέτη και τον ανυπότακτο και γνήσιο Έλληνα Πατριώτη, ο οποίος έδρασε εθνοσωτήρια υπέρ πάσης ανθρωπίνης υπάρξεως, ανεξαρτήτως θρησκείας ή εθνοφυλετικής καταγωγής, όπως ήταν και οι Έλληνες Εβραίοι, που βίωναν τον απόλυτο αφανισμό και όλεθρο από τους Γερμανούς.

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΘΗΝΩΝ ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ - Ο ΠΡΩΤΟΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940 ΚΑΙ ΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΘΗΝΩΝ ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ (1938-1941)

Ο ΠΡΩΤΟΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΚΑΤΑ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 1940 ΚΑΙ ΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ

·  Το έπος του Ελληνικού Λαού και το Έπος του Θρακός Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου για Ελευθερία και Εθνική Ανεξαρτησία.

·        Γραπτές Μαρτυρίες της Αντιστασιακής Δράσεως του Αθηνών Χρυσάνθου.

Οι λέξεις «Έπος» και «Εθνική Εποποιΐα» εκφράζουν στον απόλυτο βαθμό τους εθνικούς και αντιστασιακούς αγώνες του ελληνικού λαού για το ύψιστο αγαθό της ελευθερίας έναντι του φασισμού και του ναζισμού κατά την φρικτή Ιταλο-Γερμανική κατοχή (1940-1944). Οι λέξεις αυτές τις οποίες η αδέκαστη ιστορία διά «πολλών τεκμηρίων» απέδωσε και καθιέρωσε μέσα στις χρυσές και αιματόβρεχτες σελίδες του «Έπους του ’40», εκφράζουν προσφυώς και δικαίως την απαράμιλλη ηρωική και εθνομαρτυρική αντίσταση του ελληνικού κλήρου και λαού που προκάλεσε τον θαυμασμό όλης της υφηλίου.

Οι Έλληνες Ορθόδοξοι κληρικοί υπήρξαν τα «Πρόσωπα-σύμβολα» σε όλους τους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες της πατρίδος και σε πλείστες όσες περιπτώσεις απετέλεσαν τα φωτεινά ιερά και αθάνατα πρότυπα ηρωισμού και ασύγκριτης αυτοθυσίας υπέρ του αγωνιζόμενου και δεινώς δοκιμαζόμενου ελληνικού λαού. Ιεράρχες, Ιερείς, Ιερομόναχοι, Μοναχοί και Μοναχές πότισαν με το αίμα τους το «δένδρο της Ελευθερίας» και δι’ αυτού άρδευσαν την ευλογημένη ελληνική γη «διά του Χριστού την πίστιν την αγίαν και της πατρίδος την ελευθερίαν».

ΣΕΛΙΔΕΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΠΟΠΟΙΪΑΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΧΡΥΣΑΝΘΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΣελΙδες εθνικΗς εποποιΪας
 ΑρχιεπισκΟπου ΧρυσΑνθου κατΑ την ΓερμανικΗ κατοχΗ

Αποσπάσματα από το προσωπικό ημερολόγιο του Κομοτηναίου Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου (Απρίλιος – Μάιος του 1941)

Στις 13 Δεκεμβρίου 1938 ο από Τραπεζούντος, Κομοτηναίος την καταγωγήν, Χρύσανθος Φιλιππίδης εξελέγη από «Αριστίνδην Σύνοδο» Αρχιεπίσκοπος Αθηνών (1938-1941) και η αρχιεπισκοπική του θητεία συνέπεσε με τις μεγάλες ιστορικές για το ελληνικό έθνος στιγμές της κηρύξεως του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο αείμνηστος Αρχιμανδρίτης Άνθιμος Παπαδόπουλος, ο οποίος υπήρξε Διευθυντής του «Ιστορικού Λεξικού» της Ακαδημίας των Αθηνών και Πρόεδρος του «Αρχείου του Πόντου» περιγράφει την εθναρχική δράση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρυσάνθου ως εξής: «… Ήτο δε πολύ φυσικόν να μη μείνη απαθής εις τον εθνικόν συναγερμόν προς άμυναν εναντίον της αιφνιδιαστικής ιταλικής επιθέσεως. Όταν η άλκιμος νεότης επραγματοποιούσε το ηρωϊκόν έπος των Αλβανικών ορέων, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών δεν εφάνη να διαφέρη από τον Μητροπολίτην Τραπεζούντος. Διοργάνωσε την θαυμασίαν «Πρόνοιαν των στρατευομένων», επιστράτευσε περί τα δισχίλια πρόσωπα ανδρών και γυναικών και χωρίς προκηρύξεις δημοσίων εράνων ή αιτήσεις εισφορών συνέλεξε και διέθεσε διά τας οικογενείας των στρατευθέντων πολλά εκατομμύρια δραχμών. Δεν παρέλειπε δε να επισκέπτεται και τους νοσηλευομένους τραυματίας, κομιστής των παρηγόρων ευχών της θρησκείας και των ευλογιών της Εκκλησίας και ωργάνωσεν ομάδα ιερέων διά τας θρησκευτικάς ανάγκας αυτών. Ιδιαίτερον τμήμα της «Προνοίας» διεξήγε πατριωτικήν αλληλογραφίαν και αποστολήν δεμάτων και θρησκευτικών βιβλίων ή εντύπων προς τόνωσιν του φρονήματος αυτών.

ΔΥΤΙΚΟΘΡΑΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΜΑΚΕΔΟΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΘΗ ΥΠΟ ΤΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΟΕΞΑΡΧΙΚΩΝ ΚΑΤΑΚΤΗΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΝ Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ (1940-1944)

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΔΥΤΙΚΟΘΡΑΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΜΑΚΕΔΟΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΘΗ
ΥΠΟ ΤΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΟΕΞΑΡΧΙΚΩΝ ΚΑΤΑΚΤΗΤΩΝ
ΚΑΤΑ ΤΟΝ Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ (1940-1944)

·       Ιστορικό έγγραφο της αρχικής διαμαρτυρίας της Επιτροπής των εν Αθήναις καταφυγόντων Μακεδόνων και Θρακών, το οποίο υπεβλήθη κατά την 6η Οκτωβρίου 1941 στους εν Αθήναις Αντιπροσώπους του Γ΄ Ράϊχ και της Ιταλίας και δι’ αυτού διατραγωδούνται τα μαρτύρια και πάθη των Ανατολικομακεδόνων και Δυτικοθρακών Ελλήνων στις Βουλγαροκρατούμενες Ελληνικές Επαρχίες της Ανατολικής Μακεδονίας και Δυτικής Θράκης.

Η κατά τον Απρίλιο του 1941 κατάρρευση του μετώπου είχε ως τραγικό συνεπακόλουθο την υπό των Γερμανών παραχώρηση των Ελληνικών Επαρχιών της Ανατολικής Μακεδονίας και Δυτικής Θράκης στους Βουλγαροεξαρχικούς συμμάχους τους, οι οποίοι ευθύς εξ αρχής και εκ νέου εφήρμοσαν το θηριώδες ανθελληνικό έργο τους που είχαν αρχικώς, κατά την περίοδο 1913-1919, εφαρμόσει στις πολυμαρτυρικές και πολυπαθείς ελληνικές επαρχίες της Ανατολικής Μακεδονίας και Δυτικής Θράκης.

ΠΙΣΤΟΙ ΑΧΡΙ ΘΑΝΑΤΟΥ : ΟΙ ΘΑΝΑΤΩΘΕΝΤΕΣ ΚΑΙ ΒΑΣΑΝΙΣΘΕΝΤΕΣ ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΚΛΗΡΙΚΟΙ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΛΑΪΚΟΙ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ 1941-1944

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς 

ΠΙΣΤΟΙ ΑΧΡΙ ΘΑΝΑΤΟΥ

ΟΙ ΘΑΝΑΤΩΘΕΝΤΕΣ ΚΑΙ ΒΑΣΑΝΙΣΘΕΝΤΕΣ
 ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΚΛΗΡΙΚΟΙ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΛΑΪΚΟΙ
 ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ
 ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ 1941-1944

Όταν τον Απρίλιο του 1941 οι ναζιστές Γερμανοί πάτησαν το πόδι τους στην Ελλάδα, παρεχώρησαν την διοίκηση της Δυτικής Θράκης στους εθνικιστές Βουλγάρους, οι οποίοι εξαπέλυσαν και πάλι σφοδρό φονικό διωγμό εναντίον των λαϊκών πατριωτών και κυρίως των ορθοδόξων Ελλήνων κληρικών, επειδή δεν ασπάζονταν τον βουλγαρισμό και δεν προσχωρούσαν στην μέχρι τότε σχισματική-εθνικιστική (εθνοφυλετική) αντικανονική Εκκλησία της Βουλγαρίας.

Τα πρώτα θύματα αυτής της γενναίας εκκλησιαστικής και εθνικής αντιστάσεως ήταν οι τέσσερις εθνοϊερομάρτυρες κληρικοί της Μητροπόλεως Μαρωνείας, οι οποίοι ήταν: 1) Ο Ιερεύς Θεόδωρος Παπαδόπουλος, 2) ο Ιερεύς Δημήτριος Καβάζης, 3) ο Ιερεύς Βαγιάννης Εμμανουηλίδης και 4) ο Ιερεύς Γεώργιος Βουλγαράκης. Προς τιμήν και εις μνήμην των τεσσάρων εθνοϊερομαρτύρων κληρικών μας θα παραθέσουμε σύντομα τον βίο και τον φρικτό μαρτυρικό θάνατο του καθενός.

Η ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΗ ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΛΗΡΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ (1940-1944)

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Η ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΗ ΔΡΑΣΗ
 ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΛΗΡΙΚΩΝ
 ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ 1940-1944

·        Ιεράρχες και Ιερείς ως μέλη των Αντιστασιακών Οργανώσεων (ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ).

·        Η Σωτηρία των Ελλήνων Εβραίων από τους Έλληνες Ιεράρχες.

«Διά του Χριστού την Πίστιν την Αγίαν και της Πατρίδος την Ελευθερίαν».

Οι λέξεις «Έπος» και «Εθνική Εποποιΐα» εκφράζουν στον απόλυτο βαθμό τους εθνικούς και αντιστασιακούς αγώνες του ελληνικού λαού για το ύψιστο αγαθό της Ελευθερίας έναντι του φασισμού και του Ναζισμού κατά τη φρικτή Γερμανοϊταλική Κατοχή (1940-1944). Οι λέξεις αυτές, που η αδέκαστη ιστορία δια «πολλών τεκμηρίων» απέδωσε και καθιέρωσε μέσα στις χρυσές σελίδες του «Έπους του ’40», εκφράζουν προσφυώς και δικαίως την απαράμιλλη ηρωική και μαρτυρική αντίσταση του ελληνικού κλήρου και λαού, που προκάλεσε τον θαυμασμό όλης της υφηλίου.

Οι Έλληνες Ορθόδοξοι κληρικοί υπήρξαν «πρόσωπα-σύμβολα» σε όλους τους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες της πατρίδος και σε πολλές περιπτώσεις απετέλεσαν τα φωτεινά πρότυπα ηρωϊσμού και αυτοθυσίας υπέρ του αγωνιζόμενου ελληνικού λαού. Ιεράρχες, Ιερείς, Ιερομόναχοι ακόμη και Μοναχές πότισαν με το αίμα τους την ευλογημένη ελληνική γη «δια του Χριστού την πίστιν την αγίαν και της πατρίδος την ελευθερίαν». Και τούτο, όπως συνήθως γράφεται, δεν συνέβη μόνο κατά την περίοδο του κορυφαίου αγώνος για την εθνική Παλιγγενεσία (1821), αλλά και κατά τη διάρκεια της Γερμανοϊταλικής κατοχής (1940-1944) στην Ελλάδα, όταν οι παντός βαθμού Έλληνες Ορθόδοξοι κληρικοί, από τους Αρχιεπισκόπους Αθηνών και μέχρι τον τελευταίο παπά και καλόγερο υπέμειναν ανδροπρεπώς και γενναιοφρόνως «το εθνικόν μαρτύριον» και έδωσαν αφόβως την «Ορθόδοξη μαρτυρία» υπέρ του δεινώς δοκιμαζομένου και μαρτυρικώς καταδιωκόμενου ελληνικού λαού, μπολιασμένοι «ως ένα σώμα και μια ψυχή» με τον λαό, ως τέκνα και οι ίδιοι αυτού του περήφανου και αδούλωτου λαού.

CAUSA HONORIS : ΤΑΔΕ ΛΕΓΕΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΓΕΡΩΝ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ ΜΕΛΙΤΩΝ : Η ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΝ ΡΟΥΜΑΝΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΩΣ ΣΥΝΕΚΔΗΜΟΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΥΡΗΝΑΙΟΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΥ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΘΡΟΝΟΥ ΜΗΤΡΟΣ ΑΓΙΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΙΔΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΔΙΟΡΘΟΔΟΞΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

Γράφει ο Θεολόγος –Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

CAUSA HONORIS
ΤΑδε ΛΕγει ΜητροπολΙτης ΓΕρων ΧΑλκηδΟνος ΜελΙτων

Η ΟρθΟδοξος εν ΡουμανΙα ΕκκλησΙα
ως ΣυνΕκδημος και ΣυγκυρΗναΙος της ΠρωτοκλΗτου και ΠρωτοθρΟνου ΜητρΟς ΑγΙας ΜεγΑλης του ΧριστοΥ ΚωνσταντινουπολΙτιδος ΕκκλησΙας
 για την ΠανορθΟδοξη ΕνΟτητα ΚΑΙ ΔΙΟΡΘΟΔΟΞΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

·   Μνημειώδη ιστορικά εκκλησιαστικά κείμενα - ομιλίες του εμφιλοσόφου και λογιωτάτου εν λογίοις αοιδίμου Φαναριώτου Ιεράρχου, Μητροπολίτου Γέροντος Χαλκηδόνος Μελίτωνος για την θυγατέρα Ορθόδοξη εν Ρουμανία Εκκλησία.

Αναλογιζόμενοι το άνευ λόγου υπερβολής θεόπνευστον και θεοκίνητον  της ακραιφνεστάτης ορθοδόξου εκκλησιολογικής γραφής και συγγραφής του εμφιλοσόφου και λογιωτάτου, εμπνευσμένου και θεία επιφοιτήσει πεπνυμένου Φαναριώτου Ιεράρχου, αοιδίμου Μεγάλου Μητροπολίτου Γέροντος Χαλκηδόνος Μελίτωνος (1913-1989), καταλαμβάνει άπαντες τους επιγενομένους βλαστούς του Φαναρίου και της καθόλου Ορθοδόξου Εκκλησίας ανά τα της υφηλίου πέρατα, ίλιγγος μέγας και έτι περισσότερο για το άκρως επίκαιρον των νουθετηρίων διδαχών και εν γένει ιερωτάτων παρακαταθηκών αυτού σε άπαντα τον Ορθόδοξον κόσμο για την διακονία και πραγμάτωση, έργοις και ουχί λόγοις, της Του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού θείας εντολής «ίνα ώσιν εν», ήτοι για την ευλογημένη, πολυπόθητη και περιπόθητη, Πανορθόδοξη Ενότητα.

CAUSA HONORIS URBI ET ORBI : ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ : ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΑΡΤΥΡΙΚΗ ΙΜΒΡΟ ΣΤΟ ΤΗΛΑΥΓΕΣΤΑΤΟ ΦΑΝΑΡΙ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΗ ΟΛΗ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός  κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

CAUSA HONORIS URBI ET ORBI

34 ΕΤΗ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΩΝ ΑΝΑΒΑΘΜΩΝ (1991-2025)

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ  ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΑΡΤΥΡΙΚΗ ΙΜΒΡΟ ΣΤΟ ΤΗΛΑΥΓΕΣΤΑΤΟ ΦΑΝΑΡΙ
ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΗ ΟΛΗ

·    Θεόπνευστα διαχρονικά ιστορικά κείμενα πολυκάρπου και καλλικάρπου  Αρχιερατικής και Θεοτιμήτου Πατριαρχικής Οιακοστροφίας στον Πρωτόκλητο, Πρωτόθρονο και Πρωτεύθυνο Αποστολικό, Πατριαρχικό και Οικουμενικό εν Ορθοδόξοις Θρόνο.

· \ Πεντήκοντα και δυο έτη στην εκκλησιαστική διακονία του υπερφυούς και ιστορικώς Παραδόξου Μυστηρίου της αειζώου  και αειθαλούς σταυραναστασίμου καθηγιασμένης Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας (1973-2025)

Ο αοίδιμος και μακαριστός Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος Μελίτων (1913-1989), ο και πνευματικός Γέροντας του νυν Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου Α΄, για τα ονομαστήρια των Πατριαρχών, όπως και για κάθε άλλο επετειακό εκκλησιαστικό γεγονός όπως είναι και τα Πατριαρχικά Ιωβηλαία, συνήθιζε να λέγει και να γράφει ότι: «η εορτή αύτη, καίτοι κατ’ αρχήν προσωπική της Σεπτής Κορυφής, αποβαίνει εορτή πάγκοινος εν τη Εκκλησία, διότι ο Πατριάρχης είναι ο Αρχηγός όλων, ανήκει σε όλους, και όλοι ανήκουμε στον Πατριάρχη.

ΘΡΑΚΙΟΣ - ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΑΛΛΙΔΗΣ (1844-1925) ΜΗΤΡΟΠΟΛIΤΗΣ ΗΡΑΚΛΕIΑΣ ΚΑΙ ΡΑΙΔΕΣΤΟY

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός  Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΘΡΑΚΙΟΣ
ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΑΛΛΙΔΗΣ (1844-1925)
ΜητροπολIτης ΗρακλεIας και ΡαιδεστοY

100 ΕΤΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ ΑΥΤΟΥ (1925-2025)

Ο Νέος Θρακιώτης Άγιος της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας. Ο βίος και η εν γένει εκκλησιαστική, ποιμαντική και εθνική δράση και προσφορά του.

1) Καταγωγή και σπουδές. Η είσοδός του στον κλήρο
του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Ο νέος Θρακιώτης Άγιος της Ορθοδόξου κατ’ Ανατολάς Εκκλησίας του Χριστού Γρηγόριος Καλλίδης, Μητροπολίτης Ηρακλείας και Ραιδεστού, εγεννήθη στις 24 Ιανουαρίου του έτους 1844 στην κοινότητα Κουμβάου της επαρχίας Ραιδεστού, στην Ανατολική Θράκη.

Αρχικά ο Γρηγόριος έλαβε την στοιχειώδη παιδεία και μόρφωση στην ιδαίτερη πατρίδα του και στην συνέχεια προσελήφθη στην υπηρεσία του Μητροπολίτου Σηλυβρίας Μελετίου του Θεσσαλονικέως, τον οποίο ακολούθησε και όταν ακόμη εκείνος εξελέγη Μητροπολίτης Σερρών. Κατά την 26^η Φεβρουαρίου του 1862 και σε ηλικία μόλις 18 ετών ο Γρηγόριος εχειροτονήθη από τον Μητροπολίτη Μελέτιο διάκονος και παραμένοντας στις Σέρρες εμαθήτευσε πλησίον του διευθυντού των ελληνικών σχολών της πόλεως και μετέπειτα καθηγητού του Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωάννου Πανταζίδη.

Στη συνέχεια ο Γρηγόριος μετέβη στην Αθήνα, όπου συνεπλήρωσε επιτυχώς τις θεολογικές του σπουδές στη Ριζάρειο εκκλησιαστική σχολή και μετέπειτα στη θεολογική σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, από το οποίο απεφοίτησε αριστούχος και με μεγάλες επιδόσεις στην θεολογική επιστήμη.

CAUSA VERITATIS ERGA OMNES : Η ΕΝ ΤΕΛΕΙ ΕΙΡΗΝΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ - ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΥΠΟ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΘΡΟΝΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ ΧΟΡΗΓΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΤΙΜΗΣ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΠΟΥΣ ΟΡΘΟΔΟΞΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

CAUSA VERITATIS ERGA OMNES
Η ΕΝ ΤΕΛΕΙ ΕΙΡΗΝΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ 
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΥΠΟ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΘΡΟΝΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ ΧΟΡΗΓΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΤΙΜΗΣ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΠΟΥΣ ΟΡΘΟΔΟΞΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ

Ως πολυκύμαντος και τρικυμιώδης θάλασσα λογίζεται και καταγράφεται στις αμέτρητες σελίδες της αψευδούς ιστορίας η όλη ζωή και πορεία της του Χριστού Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας εντός του ιστορικού χωροχρόνου, αλλά πάντοτε επικρατεί εν τέλει η ειρήνευση και η εν Χριστώ ενότητα, «ίνα ώσιν εν».

Κατά το απώτερο και πρόσφατο παρελθόν η χορήγηση του Αυτοκεφάλου εκκλησιαστικού διοικητικού καθεστώτος καθώς και της πατριαρχικής αξίας και τιμής υπό του Πρωτοκλήτου, Πρωτοθρόνου και Πρωτευθύνου Οικουμενικού Πατριαρχείου στις κατά τόπους αδελφές και θυγατέρες Ορθόδοξες Εκκλησίες, εξαιρουμένων εκείνων των Πρεσβυγενών Πατριαρχείων, ήτοι της Αλεξανδρείας, Αντιοχείας, Ιεροσολύμων και της Αυτοκεφάλου εν Κύπρω Εκκλησίας, των οποίων το Αυτοκέφαλο είναι εφάπαξ τετελεσμένο και καθιερωμένο, επεβλήθη ως εκ των πραγμάτων αναγκαιότητα ένεκα ιστορικών συγκυριών, πολιτικών συνθηκών και κυρίως ποιμαντικής μέριμνας και φιλανθρώπου εξοικονομήσεως των διαμορφωθεισών καταστάσεων που επικρατούσαν εντός των ανεξαρτήτων κρατών όπου οι κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες διακονούσαν το της εν Χριστώ σωτηρίας των Ορθοδόξων λαών έργο τους.

ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΣΙ : ΕΙΡΗΝΟΠΟΙΟΙ ή ΕΙΡΗΝΟΛΟΓΟΥΝΤΕΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΟΚΑΠΗΛΟΙ;

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΣΙ
ΕΙΡΗΝΟΠΟΙΟΙ ή ΕΙΡΗΝΟΛΟΓΟΥΝΤΕΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΟΚΑΠΗΛΟΙ;

·  Ερμηνευτικός θεολογικός υπομνηματισμός του θεόφρονος της Εκκλησίας Πατρός Αγίου Γρηγορίου Νύσσης στον Μακαρισμό του Κυρίου: «Μακάριοι οι ειρηνοποιοί, ότι αυτοί υιοί Θεού κληθήσονται».

Σε αποκαλυπτικούς καιρούς και χρόνους αφιλίας, αφιλαδελφείας, αφιλαλληλίας, φιλοπόλεμους και πολεμοχαρείς, αντιειρηνικούς και ειρηνοκτόνους, η Εκκλησία του Χριστού ως το του Χριστού στόμα και λάλημα σε πείσμα των καιρών αυτών και της επικρατούσης ζοφεράς καταστάσεως καθ’ ημέραν ή μάλλον νυχθημερόν εύχεται δεομένη προς τον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστό ως τον Άρχοντα της Ειρήνης, «υπέρ της άνωθεν ειρήνης» και «υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου…».

Όταν πανταχόθεν τα τύμπανα του πολέμου ηχούν ηχηρώ τω τρόπω και δυσοίωνες προβλέψεις και αναλύσεις «ειδικών» παραζαλίζουν και συσκοτίζουν τον νουν των ανθρώπων, αποκαλύπτεται η τραγικώς μεγίστη έλλειψη που υπάρχει μεταξύ των ανθρώπων σε αληθείς και όχι κατ’ επάγγελμα ή σε διατεταγμένη υπηρεσία ειρηνοποιούς, ενώ την ίδια στιγμή «επληρώθη η κτίσις όλη» από αερολογούντες ειρηνολογούντες, οι οποίοι διακηρύττουν την ειρήνη ή μάλλον την ψευδοειρήνη του κόσμου τούτου υποκρύπτοντας όπισθεν αυτής ποικίλα συμφέροντα, ανομήματα και ατοπήματα σε βάρος των αθώων λαών της γης βιάζοντας βάναυσα με πράξεις και παραλείψεις, φανερές και αφανείς, την ίδια την ειρήνη, εξευτελίζοντας συνάμα αυτήν καθ’ εαυτήν την αξία του όρου που έγινε της μόδας ή του συρμού να χρησιμοποιείται ακόμη και από εκείνους, οι οποίοι κάθε άλλο παρά ειρηνοποιοί είναι, αλλά ειρηνοκτόνοι και ειρηνοκάπηλοι, ειρηνοπλάνοι και ειρηνοκίβδηλοι.

ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΔΕΙΝΩΣ ΔΟΚΙΜΑΖΟΜΕΝΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΕΠΑΡΧΙΩΝ ΑΥΤΟΥ ΕΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ ΥΠΟ ΤΩΝ ΣΧΙΣΜΑΤΙΚΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΟΕΞΑΡΧΙΚΩΝ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Το ΟικουμενικΟ ΠατριαρχεΙο
 υπΕρ των δεινΩΣ δοκιμαζΟμΕνων εκκλησιαστικΩν επαρχιΩν αυτοΥ εν ΜακεδονΙα και ΘρΑκη υπΟ των σχισματικΩν βουλγαροεξαρχικΩν

·        Ιστορικά Πατριαρχικά έγγραφα κατά την διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνος υποβληθέντα εν έτει 1904 υπό την μορφή υπομνήματος ή αναφοράς στο αυτοκρατορικό οθωμανικό υπουργείο της Δικαιοσύνης και των Θρησκευμάτων, στους εν Κωνσταντινουπόλει Πρεσβευτές των Μεγάλων Δυνάμεων και στον Σουλτάνο.

Πολυμέτωπος και τα μάλα ανυποχώρητος υπήρξε ο αγών της Πρωτοκλήτου και Πρωτοθρόνου Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας, ήτοι του πολυμαρτυρικώς καθηγιασμένου Οικουμενικού Πατριαρχείου, κατά την υπεράσπιση των δεινώς δοκιμαζομένων και μαρτυρικώς καταδιωκωμένων πιστών τεκνών αυτής στην φαναριοσκέπαστη Ελληνική Πατριαρχική Μακεδονία, η οποία από το β΄ ήμισυ του 19ου αιώνος και μέχρι το έτος 1908 υπήρξε το πολυπόθητο και περιπόθητο «μήλον της έριδος», η άλλη «Πηνελόπη», την οποία διεκδικούσαν οι σχισματικοί βουλγαροεξαρχικοί, Σέρβοι και Ρουμανοί στο πλαίσιο της εξάρσεως του εθνικισμού των μέχρι πρότινος υπόδουλων στην Υψηλή Πύλη βαλκανικών κρατών και του νεοφανούς εκκλησιαστικού εθνοφυλετισμού (ή φυλετισμού), τον οποίο η Αγία και Μεγάλη εν Κωνσταντινουπόλει Σύνοδος του 1872 κατεδίκασε ως ετεροδιδασκαλία και αίρεση εξ αφορμής της εν έτει 1870 αυτοανακηρυχθείσης με φυλετικά κριτήρια λεγομένης Βουλγαρικής Εξαρχίας. Έτσι, καθόλη την μακρά διάρκεια της πρώϊμης φάσεως και εν συνεχεία εκείνης του ενόπλου Μακεδονικού Αγώνος, κυρίως δε μετά τον αποτυχημένο ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, άρχισε  ο όρος «εξαρχικός» να ταυτίζεται με τον Βούλγαρο, ενώ ο όρος «πατριαρχικός» με τον Έλληνα.

Ο ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΣ ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ - Ο ΕΘΕΛΟΘΥΤΟΣ ΑΜΝΟΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Ο ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΣ ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ

Ο ΕΘΕΛΟΘΥΤΟΣ ΑΜΝΟΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

( + 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1904)

·           Ο Υπέρμαχος της Ελευθερίας και των Δικαίων της Ελληνικής Μακεδονίας.

·           Επέτειος Μνημοσύνης 121 ετών από τον ηρωϊκό θάνατό του (1904-2025).

·           Περήφανος Έλληνας, έντιμος αξιωματικός και γνήσιος πατριώτης.

Ο πολύς περί τη Δημοσιογραφία και την ιστορία της Μακεδονίας Νικόλαος Μέρτζος, γόνος της ελληνομακεδονικής Νέβεσκας (Νυμφαίον) σε εμπνευσμένη ομιλία του για το επετειακό γεγονός της συμπληρώσεως 100 ετών από τον ηρωϊκό θάνατο του Μακεδονομάχου, του Παλικαριού της Μακεδονίας Παύλου Μελά (+1904), έγραφε: «Το ιερόν σφάγιον της Ελευθερίας, ο αμνός της Μακεδονίας, είχε πια προετοιμαστεί για τη μεγάλη θυσία, όπως και στην αρχαία τραγωδία. Η θυσία του γέμισε τα πανιά, το εθνικό σκάφος απέπλευσε, η ιστορία κινήθηκε μπροστά.

Από τότε, επί εκατό χρόνια, όλα τα χρόνια, εμείς οι Μακεδόνες ακρίτες κινούμε και τελειώνουμε κάθε χαρά με το μοιρολόι και το δοξολόι του Παύλου μας: «Σαν τέτοια ώρα στο βουνό ο Παύλος λαβωμένος…».

Ο Μακεδονομάχος Παύλος Μελάς υπήρξε όντως το «ιερόν σφαγίον» και μάλιστα ο «εθελόθυτος αμνός της Μακεδονίας», ο οποίος κινούμενος και ωθούμενος εξ ενός άδολου και γνήσιου «πατριωτικού φιλομακεδονικού έρωτος» απαρνήθηκε τα του κλεινού άστεως των Αθηνών εγκόσμια και τερπόψυχα, και ως πρωτομάρτυρας, πρωτομάχος και υπέρμαχος της ευγενούς και μεγαλόφρονος ιδέας και των υψηλών οραματισμών του για την απελευθέρωση της ευλογημένης μακεδονικής γης, της γης του αρχιστρατηλάτου Μεγάλου Αλεξάνδρου, πέταξε ως αετός περήφανος από το λεγόμενον τότε «εθνικόν κέντρον» των Αθηνών και κατέφθασε ως φερέλπις Έλληνας αξιωματικός και «αντάρτης» στα αγέρωχα βουνά της των Ελλήνων Μακεδόνων χώρας για να ποτίσει με το αίμα του το δένδρο της ελευθερίας και του υπέρ της Μακεδονίας αγώνος, όπου θυσιάστηκε ως «εθελόθυτος αμνός» και «εθελόθυτον θύμα», γενόμενος στην ιστορική εθνική συνείδηση του λαού, ήρωας και θρύλος με τον «αμάραντον στέφανον της δόξης» για τους επιγενομένους στο διάβα των ετών.

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΣ ΑΙΜΑΤΗΡΟΣ ΑΓΩΝ ΑΧΡΙ ΘΑΝΑΤΟΥ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΦΑΝΑΡΙΟΣΚΕΠΑΣΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΣ ΑΙΜΑΤΗΡΟΣ ΑΓΩΝ  ΑΧΡΙ ΘΑΝΑΤΟΥ

ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΦΑΝΑΡΙΟΣΚΕΠΑΣΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ

·  Το Πρωτόθρονο μαρτυρικό Οικουμενικό Πατριαρχείο με τους Φαναριώτες αγωνιστές Ιεράρχες του εκράτησε την Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό της Μακεδονίας και Θράκης όταν τα εθνοφυλετικά βέλη των Βουλγάρων, Σέρβων και Ρουμάνων επλήγωναν το σώμα του Πατριαρχικού ποιμνίου στις Πατριαρχικές εκκλησιαστικές επαρχίες του Βορείου Φαναριοσκεπάστου Ελληνισμού.

·   Ιστορικά πατριαρχικά έγγραφα της κρισίμου περιόδου του Μακεδονικού Αγώνος περί της οδυνηράς εν Μακεδονία καταστάσεως, τα οποία αποδεικνύουν τον πολυμέτωπο και πολυδιάστατο εκκλησιαστικό και διπλωματικό αιματηρό άχρι θανάτου αγώνα του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των ακατάβλητων Ιεραρχών του ενώπιον της Υψηλής Πύλης και των Μεγάλων Ευρωπαϊκών Δυνάμεων υπέρ των Ελληνορθοδόξων εν Μακεδονία και Θράκη.

Όταν ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος ευρέθη κατά τον Σεπτέμβριο του 2014 στις πατριαρχικές εκκλησιαστικές επαρχίες του Οικουμενικού Θρόνου εν Θράκη προέβη σε βαρυσήμαντη δήλωση αληθείας σφραγίζοντας τα απύλωτα στόματα ενίων αγνωμόνων και ανιστορήτων αντιπατριαρχικών και φαναριομάχων ελλαδιτών, οι οποίοι από καιρού εις καιρόν αποπειρώνται να θέσουν εν αμφιβόλω τα απαράγραπτα και αδιαπραγμάτευτα δίκαια της πολυμαρτυρικής Εσταυρωμένης Μητρός Αγίας Μεγάλη του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας στις εκκλησιαστικές επαρχίες αυτής εν Μακεδονία και Θράκη. Ο Πατριάρχης του Γένους ως η απολύτως μόνη κανονική εκκλησιαστική, πνευματική και διοικητική, κεφαλή των πατριαρχικών εκκλησιαστικών επαρχιών των λεγομένων Νέων Χωρών εδήλωσε τα αυτονόητα προς τους εγγύς και μακράν φέροντες επιτηδείως προσωπείο ψευδαδέλφους, λέγων: «Μας ερώτησε κάποιος, κατά τρόπον προκλητικόν, προ τινών ετών: Παναγιώτατε, έχετε την Διασπορά. Διατί θέλετε και τας Νέας Χώρας; Και απηντήσαμεν αμέσως και ευθέως: Διότι μας ανήκουν. Ανήκουν εις την Μητέρα σας μαρτυρικήν Εκκλησίαν, η οποία έδωσε το αίμα της δι' αυτάς, διά να μείνουν επαρχίαι ελληνικαί∙ τας επροστάτευσε κατά τον Μακεδονικόν αγώνα και πάντοτε, διαχρονικώς. Αποτελούν αναπόσπαστον τμήμα της πνευματικής και κανονικής δικαιοδοσίας της Εκκλησίας Κωνσταντινοπόλεως. Η σχέσις μας δεν είναι ποσώς εθιμοτυπική, είναι πολλώ μάλλον ευχαριστιακή, λειτουργική.

Δεν αντιδικούμε με κανέναν, αλλά και δεν πρόκειται να απεμπολήσωμεν ποτέ τα δικαιώματα της Μητρός Εκκλησίας επί των Ιερών αυτής Μητροπόλεων εδώ εις την αγιοτόκον Θράκην, την αναμφισβητήτως ελληνική και αιματοβαμμένην Μακεδονίαν, την υψηλόφρονα Ήπειρον και τας ερατεινάς νήσους του Αρχιπελάγους, διότι το αντίθετον θα ήτο προδοσία της ιστορίας, της πίστεως και του Γένους».

ΜΝΗΜΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ΠΑΛΑΙ ΤΕ ΚΑΙ ΝΥΝ : ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΕΣ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΔΡΑΜΑΣ (1902-1910) ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΚΑΛΑΦΑΤΗ (+1922)

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΜΝΗΜΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ΠΑΛΑΙ ΤΕ ΚΑΙ ΝΥΝ

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΕΣ
ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΔΡΑΜΑΣ (1902-1910) ΕΘΝΟΪΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΚΑΛΑΦΑΤΗ (+1922)

Επειδή κατά τα τέλη του 19ου αιώνος η κυρίαρχη πλέον ιδεολογία του Πανσλαβισμού στη Θράκη και κυρίως στην Μακεδονία είχε επιβληθεί από τους κρυπτόμενους όπισθεν των βουλγαροεξαρχικών και των Σέρβων εθνικιστών ομοδόξους Ρώσους, ενώ ήδη από το 1870 η Υψηλή Πύλη με την ανατολίτικη, σαφέστατα ανθελληνική και σε βάρος των εκκλησιαστικών δικαίων του Οικουμενικού Πατριαρχείου, διπλωματική τακτική και δολία μεθοδευμένη πολιτική αυτής ενίσχυε ή ανεχόταν, άλλοτε εμφανώς και άλλοτε αφανώς, την ανθελληνική και αντιπατριαρχική δράση της σχισματικής βουλγαρικής εξαρχίας, ο μεγαλόπνοος και αποφασιστικός αοίδιμος Οικουμενικός Πατριάρχης Ιωακείμ Γ΄ (1901-1912) αντέδρασε άμεσα και δυναμικά εκλέγοντας και αποστέλλοντας νέους, δυναμικούς, όντως γνησίους πατριώτες και λίαν μεμορφωμένους Έλληνες Αρχιερείς του Φαναρίου στις απηνώς παντοιοτρόπως διωκόμενες, δεινώς δοκιμαζόμενες και εν μαρτυρίω διατελούσες πατριαρχικές εκκλησιαστικές επαρχίες του Πρωτοκλήτου και Πρωτευθύνου Οικουμενικού Θρόνου στην πολύπαθη Μακεδονία και στη Θράκη. Ο εύστροφος Πατριάρχης Ιωακείμ Γ΄ εγνώριζε καλώς ότι οι νέοι εκείνοι Αρχιερείς, οι οποίοι διέθεταν τόλμη, θάρρος, αυτοθυσιαστικό πνεύμα, και γνήσιο ορθόδοξο εκκλησιαστικό φρόνημα, θα μπορέσουν να σταθούν με γενναιότητα, αποφασιστικότητα, ακμαίο εθνικό φρόνημα και αυταπάρνηση ζωής πλησίον του απηνώς και φρικωδέστατα δοκιμαζόμενου και διωκωμένου ελληνορθόδοξου ποιμνίου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στις πολλαπλώς χειμαζόμενες πατριαρχικές εκκλησιαστικές επαρχίες αυτού στη Μακεδονία και Θράκη. Άξιον δε ιδιαιτέρας μνείας είναι το γεγονός ότι την απαρχή της ως άνω σοφής τακτικής είχε θέσει σε εφαρμογή, αν και σε πιο περιορισμένο βαθμό και έκταση, ο συνετός προκάτοχος του Κωνσταντινουπόλεως Ιωακείμ Γ΄, αοίδιμος Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντίνος Ε΄ (1897-1901).

ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ: ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΙ – ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΑΡΧΙΕΡΕΙΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ

ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΙ – ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΕΣ
 ΑΡΧΙΕΡΕΙΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ

Χρονικό ορόσημο καίριας σημασίας για την υπεράσπιση των δικαίων της Μακεδονίας και του πατριαρχικού ελληνορθόδοξου ποιμνίου αυτής έναντι της ακρότατα βιαίας εθνοφυλετικής (εθνικιστικής) επεκτατικής πολιτικής και προπαγάνδας των σχισματικών Βουλγαροεξαρχικών Κομιτατζήδων, των Σέρβων και των Ρουμάνων (Ρουμανιζόντων) υπήρξε αναμφίβολα η για δεύτερη φορά άνοδος του Ιωακείμ Γ΄ (1901-1912) στον Αποστολικό, Πατριαρχικό και Οικουμενικό Θρόνο της καθαγιασμένης και μαρτυρικώς Εσταυρωμένης Κωνσταντινουπολίτιδος Μητρός Αγίας Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας.

Είχε βέβαια προηγηθεί η κατά το έτος 1872 καταδική της Βουλγαροεξαρχικής Εκκλησίας ως σχισματικής και αντικανονικής, υπό της εν Κωνσταντινουπόλει συγκληθείσας Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, επειδή κατά το έτος 1870 είχε αποκοπεί πραξικοπηματικά από την εκκλησιαστική δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Η Σύνοδος εκείνη κατεδίκασε τον «εθνοφυλετισμό» ως αίρεση και το Οικουμενικό Πατριαρχείο αγωνιζόμενο με τις κατά τόπους Ιερές Μητροπόλεις του στη Μακεδονία υπέρ της προστασίας του δεινώς δοκιμαζόμενου και απηνώς διωκόμενου ποιμνίου του από τις ξένες προπαγάνδες, ήτοι των Βουλγαροεξαρχικών, Σερβών και Ρουμάνων, πρόσφερε εκατόμβη θυσιασθέντων κληρικών του, Αρχιερέων, Ιερέων και μοναχών, για την σωτηρία της Μακεδονίας. Όλη την περίοδο εκείνη, κυρίως όμως μετά τον αποτυχημένο ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, άρχισε ο όρος «εξαρχικός» να ταυτίζεται με τον Βούλγαρο, ενώ ο όρος «πατριαρχικός» με τον Έλληνα.

ΦΑΝΑΡΙΟΣΚΕΠΑΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ - ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ - ΚΡΑΥΓΕΣ ΑΓΩΝΙΑΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΩΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ (1904-1908)

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΦΑΝΑΡΙΟΣΚΕΠΑΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΓΡΑΠΤΕΣ  ΕΚΘΕΣΕΙΣ - ΚΡΑΥΓΕΣ ΑΓΩΝΙΑΣ 

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΩΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ (1904-1908)

·  Το Οικουμενικό Πατριαρχείο με τους Μητροπολίτες του υπήρξε ο κραταιός βραχίων προστασίας της ελληνικότητας της Μακεδονίας έναντι του Πανσλαβισμού.

· Κατά τον Μακεδονικό Αγώνα ο όρος «Εξαρχικός» εταυτίζετο με τον Βούλγαρο ενώ ο όρος «Πατριαρχικός» με τον Έλληνα.

·  Οι εκκλησιαστικές επαρχίες των «Νέων Χωρών» υπήρξαν και παραμένουν κανονικό έδαφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Ο Μέγας Ιερομνήμων του Οικουμενικού Πατριαρχείου, καθηγητής Αριστείδης Πανώτης (Άρχων Οφφικίαλος), στην περισπούδαστη μελέτη του, υπό τον τίτλο: «Η Πατριαρχική Προστασία των Νέων Χωρών κατά τη Β΄ δεκαετία του 20^ου αιώνα», (2014) αναφερόμενος στην αμετάπτωτη και αμετάθετη μέριμνα καθώς και στους ανύστακτους και άοκνους αγώνες της Μητρός Αγίας Μεγάλης Του Χριστού Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας για την υπεράσπιση της Ελληνικότητας των από αιώνων και μέχρι σήμερα υπαγομένων σε Αυτή Ιερών Μητροπόλεων των Νέων Χωρών, κυρίως δε κατά την περίοδο της προενόπλου (1870-1904) και ενόπλου φάσεως (1904-1908) του Μακεδονικού Αγώνος, γράφει χαρακτηριστικά: «Η οξυδέρκεια Γρηγορίου Στ΄, η κανονική προστασία Ανθίμου Στ΄ και αργότερα η πρόνοια για τη Μακεδονία και τη Θράκη του Πατριάρχη Ιωακείμ Γ΄, έσωσε τις Μητροπόλεις των Νέων Χωρών και επομένως και ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα από τον εκσλαβισμό των αρχαίων Ελληνικών Πληθυσμών της. Έτσι εκεί πάντοτε «πρωτεύει» ο Πατριάρχης μας ως η «Ευσεβής πηγή» και το σταθερό και αμετακίνητο κέντρο του τροχού της Εκκλησίας στο οποίο οφείλουν να συγκλίνουν όλες οι ακτίνες της Ορθοδοξίας».

Ιχνηλατούντες επισταμένως τις ιστορικές σελίδες του πολύπλαγκτου και πολυκύμαντου βίου του Οικουμενικού Πατριαρχείου και του Μακεδονικού Αγώνος, που υπήρξε ένα «δεύτερο 1821» για την «Ανάσταση» και σωτηρία της Ελληνικής και μαρτυρικής Μακεδονίας, διαπιστώνουμε ότι η σωτηρία αυτή επήγασε από το τηλαυγέστατο, μαρτυρικό και ταπεινό Φανάριον, το οποίο ως άλλη «κιβωτός σωτηρίας» διεφύλαξε και διέσωσε την ελληνορθόδοξη αυτοσυνειδησία, ιδιοπροσωπία και ταυτότητα των της Μακεδονίας Πατριαρχιών τέκνων.

ΑΘΗΝΑΓΟΡΑΣ Α΄ - Ο ΠΡΟΦΗΤΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΙΣΤΕΩΣ, ΕΛΠΙΔΟΣ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗΣ ΛΟΓΟΣ ΕΚ ΦΑΝΑΡΙΟΥ

Γράφει ο Θεολόγος - Εκκλησιαστικός Ιστορικός - Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΑΘΗΝΑΓΟΡΑΣ Α΄
Ο ΠΡΟΦΗΤΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΙΣΤΕΩΣ, ΕΛΠΙΔΟΣ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗΣ
ΛΟΓΟΣ ΕΚ ΦΑΝΑΡΙΟΥ

Μοναδική ίσως τυγχάνει η περίπτωση του αοιδίμου Οικουμενικού Πατριάρχου Αθηναγόρου Α΄ (1948-1972), ο οποίος απεκλήθη υπό του αοιδίμου Μεγάλου Φαναριώτου Ιεράρχου, Μητροπολίτου Γέροντος Χαλκηδόνος Μελίτωνος (+1989), ως «Προφηταπόστολος» και αυτός ο όντως πάνυ βαρύς και τιμητικός χαρακτηρισμός για έναν Πατριάρχη δεν υπήρξε το αποτέλεσμα μιάς κολακείας τόσο ειθισμένης στους εκκλησιαστικούς κύκλους ή μία έκφραση στιγμιαίας υιϊκής αβροφροσύνης ενός Ιεράρχου προς την Κορυφή της Ορθοδοξίας, αλλά το απαύγασμα της αληθείας για αυτό που ήταν και υπήρξε και συμβόλιζε, έργοις και λόγοις, ο πολύς, μεγαλοπρεπής και ένσοφος Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας Α΄.

Ο Κωνσταντινουπόλεως Αθηναγόρας υπήρξε τω όντι «Προφηταπόστολος» πίστεως, ελπίδος και αγάπης επί πάση τη κτίσει ουχί μόνον καθ’ όλη την διάρκεια της πολυκυμάντου και πολυπλάγκτου Πατριαρχείας αυτού, αλλά καθ’ όλη την πορεία και παρουσία του ως κληρικού της Ορθοδόξου κατ’ Ανατολάς Εκκλησίας του Χριστού και δη κατά τις χρονικές περιόδους που η Ορθόδοξη Εκκλησία του ανέθεσε κομβικής σημασίας Ιεραρχικές ευθύνες τόσο ως Μητροπολίτου Κερκύρας και Παξών, όσο και ως Αρχιεπισκόπου Αμερικής απ’ όπου και εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης εν έτει 1948.

ΤΟ ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ ΑΚΡΟΠΑΛΛΑΔΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : Η ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΜΕΓΑΛΗ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΣΧΟΛΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

Το ΕΝ ΦΑΝΑΡΙΩ ΑκροπαΛλΑδιον της ΕλληνορθοδΟξου ΠαιδεΙας

Η ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΜΕΓΑΛΗ 
ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΣΧΟΛΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

Επέτειος 571 Ετών (1454-2025)

   Όταν εάλω η Βασιλεύουσα Κωνσταντινούπολη και η καταχθόνια ομίχλη της υποδουλώσεως του ευσεβούς και φιλόμουσου Γένους μας είχε καλύψει ως νεκροσάβανο τα πάντα, η πρώτη απροσδόκητη και ελπιδοφόρα αχτίδα φωτός και ζωής για την πολύπαθη και μαρτυρική Ρωμηοσύνη ανέτειλε με την υπό του πρώτου μετά την άλωση της Πόλεως Οικουμενικού Πατριάρχου Γενναδίου του Β΄ (Σχολαρίου) ανίδρυση της Πατριαρχικής Μεγάλης του Γένους Σχολής κατά το έτος 1454, η οποία απετέλεσε την ιστορική συνέχεια της από τον 9ο μ.Χ. αιώνα λεγομένης «Πατριαρχικής Σχολής» ή «Πατριαρχικής Ακαδημίας», γνωστής και ως το «Μέγα Βήμα».

    Ποια ήταν όμως η περίφημη αυτή «Πατριαρχική Σχολή» ή «Πατριαρχική Ακαδημία», όπως την ονόμασε ο Γάλλος ιστορικός Βιλμέν;

 Ο Περ. Εμμ. Κομνηνός σύμφωνα με όσα γράφει στα τεύχη 908(1.5.1966) και 909(15.5.1966) της «Νέας Εστίας» υπό τον τίτλο: «Θεόκτιστα Τείχεα», πληροφορούμεθα ότι «…εκτός από το διδακτήριο που προοριζόταν για την εγκύκλια παιδεία και μόρφωνε δημόσιους λειτουργούς, λειτουργούσε παράλληλα στην Πόλη, με την επίβλεψη του Πατριάρχη, ανώτερη σχολή ειδική για τον καταρτισμό θεολόγων και κληρικών. Αναφέρεται για πρώτη φορά σε κείμενο του Ζ΄αιώνα, μας γίνεται όμως ουσιαστικά γνωστή μόνον από τον Θ΄ αιώνα. Οι διδάσκαλοί της ήταν όλοι διάκονοι της Αγίας Σοφίας και είχαν θέση στην ιεραρχία των πατριαρχικών αξιωματούχων, με επικεφαλής τον «Οικουμενικό Διδάσκαλο». Και εδώ ο πρώτος κύκλος μαθημάτων αφορούσε τη «θύραθεν» σοφία, που έπρεπε να τη γνωρίσουν όλοι πριν περάσουν την «θύρα», η οποία οδηγούσε στο άδυτο της θεολογίας. Δύο «μαΐστορες», με πολλούς ασφαλώς βοηθούς, ήταν επιφορτισμένοι με το έργο αυτό, ενώ τρεις «διδάσκαλοι», με ακόμη περισσότερους βοηθούς, είχαν την κατεύθυνση των καθαρώς θεολογικών σπουδών.

ΤΟ « ΟΣΤΡΑΚΙΝΟΝ ΣΚΕΥΟΣ » : ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Α΄

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

ΤΟ « ΟΣΤΡΑΚΙΝΟΝ ΣΚΕΥΟΣ »
ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Α΄

(+2 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1991)

   ·        Γραφή επετειακής Μνημοσύνης για την συμπλήρωση Τριάκοντα και  Τεσσάρων ετών (1991-2025) από της εν Κυρίω Κοιμήσεώς του.

                       ·      Το «Τάμα» της ζωής του ήταν η «Αυτολύπη».

   ·        Πατριάρχης του Γένους και Πρωτόθρονος των Ορθοδόξων.

Και μόνον το «δειλόν τόλμημα» της γραφίδος να σκιαγραφήσει, κατά τα ειθισμένα, τον «αχώρητον της ταπεινώσεως και αυτοταπεινώσεως και εμβαθούς αγάπης» Οικουμενικό Πατριάρχη Δημήτριο, προκρούει εν τοις πράγμασι σε αυτή την όντως ένσαρκη και υποστασιοποιημένη ανυπόκριτη ταπείνωση και «εκούσια αφάνεια» του τηλαυγούς και «μυστηριακού» εκείνου βλέμματος του «Πρώτου της Ορθοδοξίας», του όντως μακαριστού και μετά των μακάρων της αλήκτου Βασιλείας του εν Τριάδι Θεού Δημητρίου του Α΄.

Εάν κάποιος θέσει το ερώτημα: Ποιά εικόνα στη μνήμη των ανθρώπων παραμένει ανεξάλειπτη από την περπατησιά του αοιδίμου Πατριάρχου στον μάταιο τούτο κόσμο; Η απάντηση είναι και θα είναι αυθόρμητα λαλουμένη: Το μυστηριακό βλέμμα του στα ολόφωτα μάτια του, που ποτέ δεν ήξερες εάν είναι εμβαπτισμένα στη θλίψη ή την απόγνωση, στη σιωπή της προσευχής ή στην έξω του κόσμου αυτού πραγματικότητα του Θεού, στη μοναξιά του σταυρού που αίρει ο «πρώτος της Ορθοδοξίας» ή στην απομόνωση από τους εγγύς και τους μακράν, από τους έσω ή τους έξω του εκκλησιαστικού αμπελώνος αδελφούς ή και τους πολλάκις «προσωπείον φέροντες» ψευδαδέλφους, φίλους και πολεμίους του «εν οστρακίνω σκεύει», παντοδυνάμου κατά Θεόν Φαναρίου, όπως και εκείνος ήταν και παραμένει μέγας στις καρδιές των ανθρώπων Πατριάρχης του Γένους και Πρωτόθρονος των Ορθοδόξων, επειδή ακριβώς έναντι των εγκοσμίων κριτηρίων υπήρξε και έζησε κρύπτοντας το «μεγαλείον» του «εν οστρακίνω σκεύει».

IN MEMORIAM : ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΦΙΛΟΠΡΟΟΔΟΙ ΚΛΗΡΙΚΟΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

IN MEMORIAM

ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΦΙΛΟΠΡΟΟΔΟΙ ΚΛΗΡΙΚΟΙ
 ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ 

·        Κατά την οθωμανοκρατία οι Μητροπολίτες του Οικουμενικού Πατριαρχείου υπήρξαν και θιασώτες της Ελληνοχριστιανικής παιδείας.

·        Με αφορμή την ημέρα μνήμης και τιμής των μεγάλων εθνικών ευεργετών (30^η Σεπτεμβρίου).

Η μεγάλη άνθιση της παιδείας στην άλλοτε Καζά Γκιουμουλτζίνας εντοπίζεται κατά το β΄ ήμισυ του 19^ου αιώνος. Στην άνθιση αυτή συνέβαλε καίρια η Μητρόπολη Μαρωνείας με τους φωτισμένους Μητροπολίτες του Οικουμενικού Πατριαρχείου που κατά καιρούς ποίμαναν αυτήν, αλλά και με τους υπόλοιπους ευπαίδευτους κληρικούς της που σε πολλές περιπτώσεις σφράγισαν τα τοπικά εκπαιδευτικά πράγματα.

IN MEMORIAM : ΦΙΛΟΓΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΠΡΟΟΔΟΙ ΜΕΓΑΤΙΜΟΙ ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ ΚΑΙ ΔΩΡΗΤΕΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΣΤΟ Ν.ΡΟΔΟΠΗΣ (19ος – 20ος αιώνας)

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

IN MEMORIAM

ΦΙΛΟΓΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΠΡΟΟΔΟΙ ΜΕΓΑΤΙΜΟΙ
ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ ΚΑΙ ΔΩΡΗΤΕΣ
 ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΣΤΟ Ν.ΡΟΔΟΠΗΣ
(19^ος  – 20^ος αιώνας)

Κατά την περίοδο της οθωμανοκρατίας, όταν μόνο η Ορθόδοξη Εκκλησία, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αποτελούσε την κιβωτό της σωτηρίας και επιβιώσεως του γένους σε καιρούς χαλεπούς, άρχισε να κάνει την εμφάνισή του και ένας ακόμη παράγοντας ελπίδας για τους υπόδουλους ρωμιούς.

Ο νέος αυτός ελπιδοφόρος παράγοντας ήταν οι εύποροι Έλληνες ιδιώτες, οι οποίοι κατά καιρούς έθεταν τον πλούτο τους, που είχαν εργασθεί σκληρά για να τον αποκτήσουν, στην υπηρεσία της Εκκλησίας, της φιλανθρωπίας υπέρ των υπόδουλων ρωμιών και φυσικά στα μεγάλα έργα υποδομών, όπως σχολεία, εκκλησίες, νοσοκομεία και λοιπά ευαγή φιλανθρωπικά ιδρύματα.

ΕΠΙ ΤΟΥ ΛΟΦΟΥ ΤΗΣ ΕΛΠΙΔΟΣ ή ΤΩΝ ΠΑΠΑΔΩΝ : 129 ΕΤΗ ΑΠΟ ΤΗΣ ΑΝΕΓΕΡΣΕΩΣ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΧΑΛΚΗΣ (1896-2025)

Γράφει ο Θεολόγος-Εκκλησιαστικός Ιστορικός-Νομικός κ. Ιωάννης Ελ.  Σιδηράς

ΕΠΙ ΤΟΥ ΛΟΦΟΥ ΤΗΣ ΕΛΠΙΔΟΣ ή ΤΩΝ ΠΑΠΑΔΩΝ

129 ΕΤΗ ΑΠΟ ΤΗΣ ΑΝΕΓΕΡΣΕΩΣ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ
 ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΧΑΛΚΗΣ (1896-2025)

·   Η ίδρυση της Θεολογικής Σχολής Χάλκης (1844) κατόπιν της θεοκινήτου αποφάσεως του αοιδίμου Οικουμενικού Πατριάρχου Γερμανού Δ΄ απετέλεσε την απαρχή για την ανάπτυξη ενός φυτωρίου από το οποίο ανεδείχθη το έμψυχο δυναμικό του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της  υφήλιον Ορθοδοξίας επί 127 έτη (1844 – 1971).

·     Ο καταστροφικός σεισμός του 1894 ο οποίος έπληξε ολοσχερώς το πρώτο κτίριο της Σχολής, οδήγησε τον Μεγάτιμο και φιλόμουσο Ευεργέτη του Γένους Παύλο Σκυλίτση Στεφάνοβικ στην ανέγερση του υπάρχοντος «κτιρίου-συμβόλου» της Θεολογικής Σχολής Χάλκης (1896).

Καθώς το βαποράκι της γραμμής από την Βασιλεύουσα Πόλη προς τα Πριγκηπόννησα ή Παπαδονήσια εγγίζει την νήσο Χάλκη, το βλέμμα καρφώνεται πεισματικά και αναπότρεπτα στο μαρτυρικό και «εν μυστική σιωπή» ιστάμενο και ανθιστάμενο αγέρωχα παλαίφατο κτίριο της Ιεράς Θεολογικής Σχολής Χάλκης, της άλλοτε καλουμένης και ως «Θεολογικής Σχολής της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας», η οποία δεσπόζει στον κατάφυτο «Λόφο της Ελπίδος» ή «Λόφο των Παπάδων» της ευλογητής νήσου Χάλκης. Σε αυτή την δισακκοειδή νήσο ή Ταγαρονήσι και στον καθαγιασμένο «Λόφο της Ελπίδος ή των Παπάδων» υπήρχε και προ του Θ΄ αιώνος Ιερά Μονή, πιθανότατα της Αγίας Τριάδος, όπου ασκήτευσε Θεόδωρος ο Στουδίτης επί διετία (809-811). Σύμφωνα με την καταγραφείσα κατά τον ΙΘ΄ αιώνα παράδοση υπό του Κωνσταντίου Α΄ του από Σιναίου, την Ιερά Μονή της Αγίας Τριάδος Χάλκης ανήγειρε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Άγιος Φώτιος ο Μέγας.